Leviathan dari Bangsa Bangsa_
, , , , , losifera, , , , , , , , losifera, , ,
Toko 18—Mpanavao Fivavahana Amerikana Mpamboly sady mpiompy iray, lehilahy marina, mahitsy fo izay efa voatarika hisalasala ny maha avy amin’ Andriamanitra ny Soratra Masina, nefa naniry tokoa ny hahalala ny fahamarinana, io no nofidin’ Andriamanitra manokana mba hitarika ny fitoriana ny fiavian’ i Kristy fanindroany. Tahaka ny mpanavao fivavahana maro, dia nitolona tamin’ ny fahantrana koa i William Miller tamin’ ny fiandohan’ ny fiainany ka tamin’ izany no nianarany lesona lehibe momba ny faherezana sy ny fandavan-tena. Ny fianakaviana izay niaviany dia niavaka indrindra tamin’ ny toe-tsaina tsy miankin-doha amin’ ny hafa, tia fahafahana, mahay miari-pery sy nanana fitiavantanindrazana miredareda toetra izay nivoitra indrindra koa teo amin’ ny toetra amam-panahiny. Kapiteny tao amin’ ny tafiky ny Tolom-piavotana rainy, ary ny fandavan-tena nasehony nandritra ny ady sy ny fahoriana nozakainy tamin’ io vanim-potoana feno hotakotaka io no azo anazavana ny fahasahiranana nahazo an’ i Miller teo amin’ ny voalohandohany. Salama vatana izy, ary na dia teo amin’ ny fahazazany aza dia hita mazava fa nanana hery ara-tsaina nihoatra noho ny fahita. Mainka nisoritra mazava kokoa izany rehefa nandroso ho lehibe izy. Nanana saina navitrika sy tsara fivelatra izy, ary nangetaheta fahalalana aoka izany. Na dia tsy nahazo tombon-tsoa tamin’ ny fanabeazan’ ny Sekoly ambony aza izy, dia -nahatonga azy ho lehilahy mahay mandanjalanja sy mahataka-javatra ny fitiavany fianarana sy ny fahazarana mandinika tsara ary ny jerikiana akaiky dia akaiky fanaony. Tsy nisy ho kianina ny fitondrantenany ary naha-te-hanana ny lazany ary nankasitrahana indrindra ny fahamarinan’ ny toetrany, ny fahaizany mitsitsy sy ny fahalalahan-tanany. Vetivety izy dia nahavita zavatra noho ny faherezany sy ny fikirizany, kanefa dia notazoniny ihany ny fahazarana nianatra. Nitana toerana samihafa teo amin’ ny fanjakana sy teo amin’ ny tafika izy ary nankasitrahana tamin’ izany. koa dia nidanadana teo anatrehany ny lalana ho amin’ ny harena sy ny voninahitra. Vehivavy nanana fitiavam-bavaka matotra reniny, ka fony fahazaza dia efa latsaka lalina tao am-pon’ i Miller ny momba ny fiva-vahana. Rehefa niakatra ho amin’ ny fahalehibeazana anefa izy dia tafaharo tamin’ ny deista* ; ary noho ry zareo olom-pirenena nahafatra-po ny ankamaroany sady antra namana no nalala-tanana dia mainka nandaitra mafy taminy ny fifaneraserana tamin’ izy ireo. Noho izy ireo nonina teo anivon’ ny toerana nisy sokajin-draharaha kristiana, dia azo lazaina fa voavolavolan’ ny manodidina azy ny toetra amam-panahiny. Ny fahambonian-toetra izay nahatonga azy ireo ho heni-kaja sady natokisana dia avy tamin’ ny Baiboly no nahazoany azy ; nanjary simba anefa ireo fanomezana tsara ireo ka voavily ho amin’ ny fanoherana ny tenin’ Andriamanitra. Voatarika hanana ny fomba fisainan’ izy ireo i Miller tamin’ ny fiarahany taminy. Nisy olana izay toa tsy hay vahana no fijeriny azy tamin’ ny fanazavana mahazatra ny Soratra Masina ; nefa koa ilay finoany vaovao izay nitsipaka ny Baiboly dia tsy nitondra na inona na inona tsaratsara kokoa ho solon’ izany, koa dia tsy mbola afa-po velively izy. Na izany aza, dia notanany ihany izany fomba fisaina deista izany nandritra ny roa ambinifolo taona. Fony 238
izy efatra ambinitelopolo taona anefa dia voatsapany lalina tao am-pony noho ny asan’ ny Fanahy Masina ny maha-mpanota azy. Tsy nahita antoka tao amin’ ny finoany voalohany momba ny fahasambarana any an-koatry ny fasana izy. Maizina sady nanjombona ny ho avy. Izao no nolazainy taty aoriana mikasika ny fihetseham-pony tamin’ izany : «Nampangatsiaka sy nahangoly ny mieritreritra izany hoe fahafoanana tanteraka, ary izany fampamoahana farany izany dia fahafonganana azo antoka ho an’ ny rehetra. Tahaka ny varahina ny lanitra teo ambony lohako, ary ny tany dia tahaka ny vy teo ambany tongotro. Ny mandrakizay . . . inona izany ? Ary ny fahafatesana . . . nahoana no misy izany? Arakaraka ny namakafakako izany no nahalavitra ny fanazavana. Arakaraka ny nieritreretako no niparitahan’ ny fehin-kevitra. Niezaka ny tsy hieritreritra aho, nefa tsy voafehiko ny eritreritro. Tena olo-maliantra no fahatsapako ny tenako, nefa tsy fantatro izay antony. Nimonomonona sy nitariana aho anefa tsy fantatro izay nanaovako izany. Fantatro fa nisy zavatra diso, nefa tsy fantatro izay fomba na izay toerana ahitana ny marina. Nalahelo aho sady tsy nanana fanantenana». Nitohy ihany izany nandritra ny volana vitsivitsy. «Tsitapitapitr’ izay, hoy izy, dia voasoritra velona tao an-tsaiko ny toetra amampanahin’ ny Mpamonjy. Mby tao an-tsaiko fa misy Anankiray any izay tsara fanahy sady feno fangorahana indrindra ka Izy tenany mihitsy no hanao fanavotana noho ny fandikantsika ny lalàna ary amin’ izany no hamonjeny antsika ho afaka amin’ ny fahoriana sazin’ ny fahotana. Tsapako avy hatrany fa ho maha-teho-tia tokoa Izy izany, ary noheveriko fa ho azoko atao ny hiantoraka eo an-tsandriny, ka hitoky amin’ ny famindrampon’ ny olona toy izany. Nipetraka anefa ny fanontaniana : Ahoana no hanaporofoana fa misy tokoa lo Anankiray lo ? — Ivelan’ ny Baiboly, dia hitako fa tsy nety hisy famantarana mazava ny fisian’ ny Mpamonjy toy izany, na izay mbola ho fisian’ ny fiainana ho avy — . »Hitako fa mampiseho Mpamonjy araka izay nilaiko indrindra ny Baiboly ary nahavery hevitra ally ny hoe boky tsy avy amin’ ny tsindrimandrin’ Andriamanitra io, kanefa hamelabelatra foto-kevitra mifanaraka tanteraka amin’ izay ilain’ izao tontolo izao efa lavo. Voatery niaiky aho fa tsy maintsy fanambarana avy amin’ Andria-manitra ny Soratra Masina. Nanjary fahafinaretana ho ally izany ; ary nahita sakaiza tao amin’ i Jesosy aho. Ny Mpamonjy Ilay notsongaina tamin’ ny alinalina ho ahy dia tonga ; ary ny Soratra Masina izay maizina sy nifanohitra no fijeriko azy teo aloha dia nanjary fanilon’ ny tongotro sy fanazavana ny lalako ankehitriny. Tafatoetra sy afa-po ny saiko. Hitako fa Vatolampy eo anivon’ ny ranomasimben’ ny fiainana ny Tompo Andriamanitra. Ankehitriny dia ny Baiboly izao no nanjary anton’ ny fandinihako lehibe indrindra ary azoko lazaina marina, fa amim-pahafinaretana be no ianarako izany. Hitako fa be dia be no mbola tsy nambara tamiko na oviana na oviana. Nahagaga ahy ny tsy nahitako teo aloha ny hakantony sy ny voninahiny, ary nahazendana ahy ny nahafahako nitsipaka izany teo aloha. Hitako fa izay rehetra nety nirin’ ny foko dia voaseho tao avokoa, ary koa ny fanafody fanasitranana ny aretina rehetra mety hamely ny fanahy. Tsy nahita tsirony intsony tamin» ny vakiteny hafa 239
- Page 195 and 196: amin’ ny toeran-kafa, hany ka tsy
- Page 197 and 198: fanantenana va ny fiezahako rehetra
- Page 199 and 200: Raha vao tafaorina tao amin’ ny f
- Page 201 and 202: sitrapony ! Roa taona lasa izay dia
- Page 203 and 204: tsy azo ovana ho fitsipiky ny marin
- Page 205 and 206: tsapany ny ilàny ny ran’ i Krist
- Page 207 and 208: Ny fotoana voambara eto — «roa a
- Page 209 and 210: hafatra, dia novalin’ i Farao tam
- Page 211 and 212: hazo». Ny tanin’ izy ireo dia za
- Page 213 and 214: «Ary ny mponina ambonin’ ny tany
- Page 215 and 216: pahalemana sy ny firindran’ ny fi
- Page 217 and 218: Ny filazantsara no ho afaka namaha
- Page 219 and 220: fahamarinana na ny hevi-diso ; nohe
- Page 221 and 222: frantsay) ny menavava nosintonina a
- Page 223 and 224: feonao sy nampiandrandranao ny maso
- Page 225 and 226: Toko 16—Tanin' ny Fahafahana Nial
- Page 227 and 228: teny nataon’ ny John Robinson, mp
- Page 229 and 230: nataon’ ireo papa sy ireo fivoria
- Page 231 and 232: Notazoniny ho fototry ny finoana ny
- Page 233 and 234: Toko 17—Mpitondra Hafatry ny Mara
- Page 235 and 236: Ny fiavian’ ny Tomponao no fanant
- Page 237 and 238: Tany Espaina sy Portigaly no faran
- Page 239 and 240: fahamaizinana izao. Nivory hivavaka
- Page 241 and 242: Nilaina ny namohazana ny olona haha
- Page 243 and 244: Tamin’ ny fotoana niavian’ i Kr
- Page 245: tamin’ ireo mpitarika ny vahoaka
- Page 249 and 250: Noraisiny ny fomba nahatanterahan
- Page 251 and 252: Koa noho izany rehefa nandinika ny
- Page 253 and 254: i Jerosalema ny fitopolo herinandro
- Page 255 and 256: 27 T.K. = Ny Batisan'i Jesosy Krist
- Page 257 and 258: Raha nanomboka nandinika ny Soratra
- Page 259 and 260: Saika isan-tanàna dia nisy olona a
- Page 261 and 262: Countryman», Portland Evening Adve
- Page 263 and 264: tamin’ ny toetra tsizarizary ho s
- Page 265 and 266: nampiakarina niala taminareo ho any
- Page 267 and 268: haizina ny hanafenana amin’ ny ol
- Page 269 and 270: Na dia tsy nomena ny mpaminany aza
- Page 271 and 272: ny fanjakam-pahasoavana sy ny fanja
- Page 273 and 274: toky azo antoka, ny finoana tsy voa
- Page 275 and 276: Ireo izay nitory io hafatra fampita
- Page 277 and 278: Toko 20—Fifohazana Lehibe Ara- pi
- Page 279 and 280: Kristy no Zanak’ Andriamanitra».
- Page 281 and 282: dikany; ary ny hoe miakatra ho eo a
- Page 283 and 284: Tany Alemaina, dia efa tamin’ ny
- Page 285 and 286: hoy izy, «dia toy ny milaza amin
- Page 287 and 288: samihafa ny hafatra dia namohafoha
- Page 289 and 290: aza, afa-tsy ny Ray ihany» 3. Nisy
- Page 291 and 292: fangatahany teo amin’ ny rako-pan
- Page 293 and 294: ary niara-dalana tamin’ izany dia
- Page 295 and 296: amin’ ny hery manimba miasa mangi
Toko 18—Mpanavao Fivavahana Amerikana<br />
Mpamboly sady mpiompy iray, lehilahy marina, mahitsy fo izay efa voatarika hisalasala<br />
ny maha avy amin’ Andriamanitra ny Soratra Masina, nefa naniry tokoa ny hahalala ny<br />
fahamarinana, io no nofidin’ Andriamanitra manokana mba hitarika ny fitoriana ny fiavian’<br />
i Kristy fanindroany. Tahaka ny mpanavao fivavahana maro, dia nitolona tamin’ ny<br />
fahantrana koa i William Miller tamin’ ny fiandohan’ ny fiainany ka tamin’ izany no<br />
nianarany lesona lehibe momba ny faherezana sy ny fandavan-tena. Ny fianakaviana izay<br />
niaviany dia niavaka indrindra tamin’ ny toe-tsaina tsy miankin-doha amin’ ny hafa, tia<br />
fahafahana, mahay miari-pery sy nanana fitiavantanindrazana miredareda toetra izay<br />
nivoitra indrindra koa teo amin’ ny toetra amam-panahiny. Kapiteny tao amin’ ny tafiky ny<br />
Tolom-piavotana rainy, ary ny fandavan-tena nasehony nandritra ny ady sy ny fahoriana<br />
nozakainy tamin’ io vanim-potoana feno hotakotaka io no azo anazavana ny fahasahiranana<br />
nahazo an’ i Miller teo amin’ ny voalohandohany.<br />
Salama vatana izy, ary na dia teo amin’ ny fahazazany aza dia hita mazava fa nanana<br />
hery ara-tsaina nihoatra noho ny fahita. Mainka nisoritra mazava kokoa izany rehefa<br />
nandroso ho lehibe izy. Nanana saina navitrika sy tsara fivelatra izy, ary nangetaheta<br />
fahalalana aoka izany. Na dia tsy nahazo tombon-tsoa tamin’ ny fanabeazan’ ny Sekoly<br />
ambony aza izy, dia -nahatonga azy ho lehilahy mahay mandanjalanja sy mahataka-javatra<br />
ny fitiavany fianarana sy ny fahazarana mandinika tsara ary ny jerikiana akaiky dia akaiky<br />
fanaony. Tsy nisy ho kianina ny fitondrantenany ary naha-te-hanana ny lazany ary<br />
nankasitrahana indrindra ny fahamarinan’ ny toetrany, ny fahaizany mitsitsy sy ny<br />
fahalalahan-tanany. Vetivety izy dia nahavita zavatra noho ny faherezany sy ny fikirizany,<br />
kanefa dia notazoniny ihany ny fahazarana nianatra. Nitana toerana samihafa teo amin’ ny<br />
fanjakana sy teo amin’ ny tafika izy ary nankasitrahana tamin’ izany. koa dia nidanadana teo<br />
anatrehany ny lalana ho amin’ ny harena sy ny voninahitra.<br />
Vehivavy nanana fitiavam-bavaka matotra reniny, ka fony fahazaza dia efa latsaka lalina<br />
tao am-pon’ i Miller ny momba ny fiva-vahana. Rehefa niakatra ho amin’ ny<br />
fahalehibeazana anefa izy dia tafaharo tamin’ ny deista* ; ary noho ry zareo olom-pirenena<br />
nahafatra-po ny ankamaroany sady antra namana no nalala-tanana dia mainka nandaitra<br />
mafy taminy ny fifaneraserana tamin’ izy ireo. Noho izy ireo nonina teo anivon’ ny toerana<br />
nisy sokajin-draharaha kristiana, dia azo lazaina fa voavolavolan’ ny manodidina azy ny<br />
toetra amam-panahiny. Ny fahambonian-toetra izay nahatonga azy ireo ho heni-kaja sady<br />
natokisana dia avy tamin’ ny Baiboly no nahazoany azy ; nanjary simba anefa ireo<br />
fanomezana tsara ireo ka voavily ho amin’ ny fanoherana ny tenin’ Andriamanitra.<br />
Voatarika hanana ny fomba fisainan’ izy ireo i Miller tamin’ ny fiarahany taminy. Nisy<br />
olana izay toa tsy hay vahana no fijeriny azy tamin’ ny fanazavana mahazatra ny Soratra<br />
Masina ; nefa koa ilay finoany vaovao izay nitsipaka ny Baiboly dia tsy nitondra na inona na<br />
inona tsaratsara kokoa ho solon’ izany, koa dia tsy mbola afa-po velively izy. Na izany aza,<br />
dia notanany ihany izany fomba fisaina deista izany nandritra ny roa ambinifolo taona. Fony<br />
238