Leviathan dari Bangsa Bangsa_

amin’ ny mitataovovonana noho ny tamin’ ny vao nangiran-dratsy?. . . Tsy maintsy hamaky
ny Testamenta Vaovao amin’ ny tenin-drazany ny Kristiana. Tsy mifartaraka ireo samy
mpampianatra tao amin’ ny Fiangonana. Ny Baiboly ihany no ahazoan’ ny olona ho tonga
amin’ ny fahamarinana. «Ny iray nitana ny hevitry ny mpampianatra ngezalahy iray, ny
anankiray ny an’ ny hafa. . . Ary ireo mpanoratra ireo samy manohitra ny hafa avy. Ahoana
ary no hanavahantsika izay milaza ny marina sy izay milaza ny diso ? . . . Ahoana ?. . .
Amin’ ny tenin’ Andriamanitra marina tokoa». -Ibid, boky 18, toko 4. Tsy ela taorian’ izany
dia nisy mpampianatra katolika ngezalahy tapipahalzana, niady hevitra taminy niteny hoe:
«Mahasoa antsika kokoa ny tsy ananantsika ny didin’ Andriamanitra noho ny tsy
ananantsika ny an’ ny papa». Novalian’ i Tyndale hoe: «Mihantsy ny papa sy ny lalàny
rehetra aho; ary raha miaro ny aiko Andriamanitra, tsy hisy taona maro akory dia hahatonga
zazalahy mpampiasa angady tarihina hahalala bebe kokoa sy Soratra Masina noho ianao
aho». — Anderson,Annals of the English Bible, pejy 19.
Ilay fikasana nokolokoloiny hanome ny Testamenta Vaovao ho an’ ny vahoaka amin’ ny
tanindrazany dia nihamafy orina izao, koa avy hatrany dia nanomboka niasa izy.
Voaroaka niala ny tranony noho ny fanenjehana izy, ka nankany Londres, ary nanohy ny
asany tao tsy voahelingelina nandritra ny fotoana fohy. Nefa nanery azy handositra ny
herisetran’ ny papista. Toa nikatona tsy handray azy i Angletera manontolo, ka dia
nanapakevitra hitady fialofana tany Alemaina izy. Tany no nanombohany nanonta ny
Testamenta Vaovao tamin’ ny teny Anglisy. Indroa no niato ny asa; nefa rehefa nosakanana
tsy hanonta izany tamin’ ny tanàna iray izy, dia nankany amin’ ny tanàna hafa. Nony farany
dia tonga tany Worms izy, izay toerana niarovan’ i Lotera ny filazantsara teo anatrehan’ ny
Filankevitry ny fanjakana foibe, taona vitsy talohan’ io. Nisy sakaizan’ ny Reformasiona
maro tao amin’ io tanàna tranainy io, ka dia afa-nanohy ny asany tao tsy nisy
nanakantsakana intsony i Tyndale. Vetivety dia nisy telo arivo ny Testamenta Vaovao vita,
ary tamin’ iny taona iny ihany no natonta fanindroany izany.
Nanohy ny asany tamin-kafanam-po sy tamim-pikirizana fatratra izy. Na dia nambenan’
ireo manam-pahefana anglisy tamin’ ny fomba faran’ izay mafy aza ny seranany, dia
tafiditra an-tsokosoko tao Londres tamin’ ny fomba maro samihafa ihany ny tenin’ Andriamanitra
ary avy dia niely eran’ ny tany anglisy. Niezaka ny hanafoana ny fahamarinana ireo
mpomba ny papa, nefa tsy nisy vokany izany. Indray andro dia novidin’ ny Evekan’ i
Durham tamin’ ny mpivaro-boky anankiray sakaizan’ i Tyndale ny Baiboly rehetra teo ampelatanany,
ny antony dia ny handorany azy, noheveriny mantsy fa hanakantsakana betsaka
ny asa izany. Ny nifanohitra tamin’ izany anefa no nitranga, satria ny vola azo dia
nividianana fitaovana nenti-nanonta ny vaovao sy tsaratsara kokoa, izay tsy ho azo natao
ràha tsy noho io antony io. Rehefa nogadrana i Tyndale taty aoriana, dia nilazana izy fa
hafahana raha lazainy ny anaran’ ireo nanampy azy tamin’ ny lany nanontana ny Baiboliny.
Novaliany fa ny evekan’ i Durham no nanao mihoatra noho ny olona rehetra, satria novidiny
ny boky rehetra tafajanona teo am-pelatanana, ary izany no nahazoany nandroso taminkerim-po
tokoa.
183