Leviathan dari Bangsa Bangsa_

entirenty sy ny finoanoampoanan’ i Roma ka nitodika tamimpifaliana ho amin’ ny
fahadiovana, ny fahatsorana sy ny fahamarinana manome aina ao amin’ ny Baiboly.
Zanaky ny tantsaha i Tansen, ilay Mpanavao fivavahana tany Danemarka. Mbola kely
izy dia hita fa nanan-tsaina maranitra: nangetaheta fianarana izy; nefa nolavina ho azy izany
noho ny fahasahiranan’ ny ray aman-dreniny ara-pivelomana ka niditra tao amin’ ny tranon’
ny relijiozy izy. Tao dia nahatonga ny fankasitrahan’ ny lehibe ny fahadiovam-piainany,
niaraka tamin’ ny fahazotoany sy ny fahamarinany. Ny fanadinana dia nahitana fa nanantalenta
izy izay nampanantena fa ho afaka hanompo tsara ny fiangonana amin’ ny ho avy.
Tapaka ny hevitra fa hampianarina any amin’ ny Oniversite any Alemaina na any Holandy
izy. Navela hifidy izay sekoly tiany ilay tovolahy mpianatra, afa-tsy ny mankany Wittenberg
no nandrarana azy. Tsy navela hidiran-doza amin’ ny poizin’ ny «herezia» ny manampahaizan’
ny Lglizy. Izany no filazan’ ny relijiozy.
Nankany Cologne i Tansen, izay fantatra tamin’ izany, ary hatramin’ izao, fa anankiray
amin’ ny manda mafin’ ny fivavahana romana. Vetivety izy tao dia leon’ ny fivavahana
fibanjinana fotsiny ny any an-koatra narahin’ ireo mpampianatra. Mby teo an-tanany tamin’
izany fotoana izany koa ireo bokin’ i Lotera Gaga sady finaritra izy namaky izany, ka naniry
indrindra ny handray tombontsoa amin’ ny fampianarana nivantana avy amin’ ilay
Mpanavao fivavahana. Nefa raha nanao izany izy dia tsy maintsy hanafintohina ny lehibeny
tao amin’ ny tranon-drelijiozy nisy azy, tsy hanana mpiantoka intsony. Tsy ela anefa dia
tapaka ny heviny, ary vetivety foana taorian’ izany dia nisoratra anarana ho mpianatra tany
Wittenberg izy.
Rehefa niverina tany Danemarka izy dia niverina tao amin’ ny tranon-drelijiozy nisy azy
indray. Tsy mbola nisy niahiahy azy ho nanaraka ny fivavahan’ i Lotera aloha; tsy nasehony
ny tsiambaratelony, neta niezaka izy, tsy hahamaodimaody ny namany, fa
hitarika azy kosa amin’ ny finoana madio kokoa sy ho amin’ ny fiainana masina kokoa.
Nosokafany ny Baiboliny, nambarany ny tena heviny, ary nony farany dia nitory an’ i Kristy
ho fahamarinan’ ny mpanota sy hany fanantenan’ ny famonjena ho azy izy. Loza ny
fahatezeran’ ny tale izay nanorina fanantenana betsaka taminy ho tonga mpiaro mahafatrapo
an’ i Roma. Voaroaka avy hatrany tao amin’ ny tranon-drelijiozy nisy azy izy ho amin’
ny anankiray hafa ary nahiboka tao amin’ ny efitrano kely sady narahi-maso fatratra.
Raiki-tahotra ireo mpiandry azy vaovao raha nahita fa vetivety dia maro tamin’ ny
relijiozy no nanambara fa tonga Protestanta. Avy tao amin’ ny tsangam-by nanidy ny efitra
kely nisy azy no namindrany ny fahalalana ny fahamarinana tamin’ ireo namany. Raha
havanana tamin’ ny drafitra fampiasan’ ny eglizy tamin’ ny «heretika» ireo pretra danoa
ireo, dia tsy ho re mihitsy intsony ny feon’ i Tausen, fa tsy nataony tsara levenana tao amin’
ny fonja iray ambanin’ ny tany izy, fa noroahiny kosa tsy ho ao amin’ ilay tranon-drelijiozy.
Noho izany dia tsy nanan-kery izy ireo izao. Nisy didy vaovao navoakan’ ny mpanjaka, izay
miaro ireo mpampianatra ny fotopinoana vaovao.
179