Leviathan dari Bangsa Bangsa_

Fanoherana io ho fanambaran’ ny finoany. Hatraiza hatraiza dia nobanjinin’ ny olona ho toy
ny fanantenany andro vaovao sy tsara kokoa io fanambarana io. Hoy ny andriandahy iray
tamin’ ireo Protestanta tany Spira: «Enga anie Andriamanitra Tsitoha izay nanome
fahasoavana ho anareo hanekenareo ny finoanareo amin-kery. amin-kahalalahana ary tsy
amin-tahotra, hiaro anareo hitoetra amin’ izany fijoroana izany ho mandrakizay».Ibid, boky
13, toko 16.
Raha nanaiky ny handefitra ny Reformasiona rehefa nahita fahombiazana kely, mba
hankasitrahan’ izao tontolo izao azy, dia tsy ho nahatoky teo imason’ Andriamanitra sy teo
imason’ ny tenany izy, ka izy ihany no ho nahatonga ny faharavany. Misy lesona ho an’ ireo
taona mifandimby rehetra ny fanandramana nataon’ ireo Mpanavao fivavahana mendrika
tokoa ireo. Tsy niova ny fomba fiasan’ i Satana hanoherany an’ Andriamanitra sy ny teniny,
mbola ho toy ny fanoherany ny Soratra Masina ho mpitarika ny fiainana tamin’ ny taonjato
fahenina ambin’ ny folo ihany no fanoherany ankehitriny. Amin’ izao androntsika izao dia
misy fialana lavitra amin’ ny fotopinoana sy ny foto-kevitr’ ireo Mpanavao fivavahana ka
ilaina ny miverina amin’ ny foto-kevitra lehibe ijoroan’ ny Fivavahana Protestanta dia ny
Baiboly, ary ny Baiboly ihany no fitsipika mifehy ny finoana sy ny adidy. Mbola mampiasa
ny fiasana rehetra izay azony fehezina i Satana mba hanapotehina ny fahefana
arapivavahana. Ilay fahefana nanenjika ny kristiana notsipahin’ ireo «mpanohitra» tany
Spira dia mahazo hery vaovao ankehitriny ka miezaka ny hamerina indray ny fahefana faratampony
efa veriny. Ny firaketana tsy azo hozongozonina amin’ ny tenin’ Andriamanitra,
toy izay hita tamin’ ny fotoan-tsarotra teo amin’ ny fiangonan’ ny Reformasiona ihany no
hany fanantenana ho an’ ny fanavaozana ankehitriny.
Nisy famantarana nanambara loza ho an’ ny Protestanta tamin’ izay; nisy koa anefa
famantarana izay nampiseho fa nitsotra hiaro ny olona mahatoky ny sandrin’ Andriamanitra.
Tokony ho tamin’ izay fotoana izay no nahadodona an’ i Mélanehton nitondra ny sakaizany,
Simon Grynéus namakivaky ny araben’ i Spira ho any amin’ ny reniranon’ i Rhin, ka
nanereny azy hiampita haingana. Gaga i Grynéus raha nahita izao fandodonana izao. «Nisy
lahiantitra nanana endrika nitory fa manan-java-dehibe sy navesa-danja holazaina, izay tsy
fantatro akory hoy Mélanehton niseho tamiko ka nanao hoe: rehefa afaka fotoana fohy dia
haniraka polisy i Ferdinand hisambotra an’ i Grynéus».
Tamin’ iny andro iny dia tafintohina tamin’ ny toritenin’ i Faber, mpampianatra
ngezalahy lohandohany tamin’ izay niandany tamin’ ny papa i Grynéus; ary tamin’ ny
farany dia nokianiny izy io satria niaro «hevi-diso maharikoriko». Nafenin’ i Faber ny
hatezerany, nefa avy hatrany dia nankany amin’ ny mpanjaka izy, izay nahazoany baiko
hoenti-mamely ilay mpampianatra manelingelina avy any Heidelberg. Tsy nampisalasala
an’ i Mélanehton ny namonjen’ Andriamanitra ny sakaizany tamin’ ny nandefasany ny
anankiray tamin’ ireo anjeliny masina hampandre azy mialoha.
«Tsy nihetsika teo amin’ i Rhin izy fa niandry mandra-pahitany fa voavonjin’ ny
renirano tsy ho azon’ ireo mpanenjika azy i Grynéus. «Afaka ihany», hoy i Mélanchton
151