Tylko Toruń nr 243

More documents

Recommendations

Info

4 TEMAT NUMERU • TYLKOTORUN.PL Kto mieczem wojował? Jeden z cenniejszych zabytków wczesnego średniowiecza znalezionych na terenie Polski znajduje się w tej chwili w Toruniu Magdalena Witt-Ratowska | fot. Wojewódzki Urząd Konserwatora Zabytków Wyłowiony miecz i radiogram. Miecz wydobyty 12 stycznia we Włocławku podczas pogłębiania koryta Wisły na wysokości przystani OSiR przy ul. Piwnej jeszcze tego samego dnia trafił do Instytutu Archeologii UMK. I na pewno tu pozostanie przez najbliższych kilka tygodni w pracowni konserwacji pod okiem dra Ryszarda Kaźmierczaka. Paradoksalnie, im więcej o tym znalezisku wiadomo, tym bardziej rozpala ciekawość archeologów, historyków, bronioznawców i pasjonatów wczesnośredniowiecznego uzbrojenia. Pierwsze badania i zdjęcia rentgenowskie wykazały, że jest to miecz najprawdopodobniej z drugiej połowy X w., typ S według klasyfikacji Jana Petersena. To norweski archeolog, który ponad sto lat temu stworzył typologię broni, m.in. mieczy i toporów. O typie świadczy tutaj budowa głowicy i jelca, czyli elementów rękojeści. Na radiogramie widać głowicę o wachlarzowatym kształcie i prosty jelec, rozszerzający się ku końcom. To, czego można się spodziewać, to zdobienie ich metodą tauszowania (inaczej damaskinażu), czyli okładania czy nabijania żelaznych części metalami szlachetnymi. Teraz tylko trzeba poczekać na efekty konserwacji i wtedy będzie wiadomo, czy miedzią, mosiądzem, srebrem lub złotem – zapowiedział na konferencji prasowej prof. Wojciech Chudziak z Instytutu Archeologii UMK. To nie wszystko, bo tego typu miecze zazwyczaj miały na jelcu i głowicy ozdobne ornamenty, najczęściej misterną plecionkę. I najważniejsze – sygnatura wytwórcy. Na mieczu z Włocławka widnieje napis w górnej i środkowej części głowni ULFBERHT lub VLFBERHT z symbolami krzyży. Stąd wiadomo, z jak cennym znaleziskiem ma się do czynienia, ponieważ do tej pory na terenie Europy znaleziono około 170 egzemplarzy, z czego kilkanaście w Polsce. Najwięcej (44) na terenie Skandynawii, dlatego powszechnie nazywa się je „wikińskimi”. Ale tylko symbolicznie, bo wikingowie raczej je zamawiali, niż sami wytwarzali. Natomiast warsztat wskazuje na pochodzenie „karolińskie” czy też ze „szkoły nadreńskiej”. Co może jeszcze potwierdzić miejsce produkcji miecza? Precyzyjne określenie ilości węgla w składzie. Dzięki temu stal była elastyczna, mocna i nie łamała się. Polskich analogii do miecza z Włocławka można szukać w egzemplarzach znalezionych m.in. w Lipianach na Pomorzu Zachodnim, z Lutowa w powiecie sępoleńskim (natrafił na niego rolnik w czasie prac polowych w 2004 r.) czy z cmentarzyska w Bodzi koło Włocławka. Odpowiedzi na wiele pytań znajdą się podczas konserwacji wczesnośredniowiecznego oręża. - To nie tylko sam miecz. Badane są też wszystkie nawarstwienia i inne elementy, jak fragmenty pochwy miecza wśród tej korozji, kawałek krzemienia, jakieś narośla – powiedział w rozmowie z „Tylko Toruń” Sambor Gawiński, kujawsko-pomorski wojewódzki konserwator zabytków. – Pełna konserwacja potrwa około dwóch miesięcy, trzeba dużej odpowiedzialności i ostrożności przy pracy. Taką samą odpowiedzialnością i ostrożnością wykazał się znalazca miecza, Sławomir Mularski, którego firma prowadzi prace przy pogłębianiu Wisły w tym miejscu. W dodatku sam jest pasjonatem archeologii, więc doskonale wiedział, kogo poinformować. Na miejscu był również Olaf Popkiewicz, archeolog, który towarzyszy tym pracom. Nie bez powodu. Krótko przed znalezieniem miecza, w tym samym miejscu, wyłowiono kule armatnie i granaty z czasów insurekcji kościuszkowskiej. Ale czegoś takiego jak miecz Ulfberhta kompletnie nikt się nie spodziewał. To było ogromne zaskoczenie dla wszystkich. Sambor Gawiński podkreśla, jak ważne jest pierwsze działanie w momencie trafienia na tzw. zabytki ruchome: - W ostatnim czasie często są jakieś skarby odkrywane. Zaczęło się od katedry bydgoskiej i depozytu złotych monet z XVII w. pod posadzką. Potem te kule armatnie. Typ S według Petersena. Jeszcze bogata biżuteria z przełomu epoki brązu i wczesnego żelaza, znaleziona na Pojezierzu Chełmińskim. Najczęściej trafiają na nie grupy poszukiwaczy. My wydajemy pozwolenie na takie prace. Ale jest to ściśle kontrolowane i udzielane grupom, o których wiemy, że zapewniają absolutnie pełne zabezpieczenie w razie znalezienia, że tego nie zniszczą. W przypadku miecza było podobnie. Pan Mularski natychmiast wstrzymał prace, kiedy tylko w mule zauważył wystający kawałek głowicy miecza. Tego samego dnia zabytek znalazł się w Toruniu. A jak znalazł się na dnie Wisły we Włocławku? Tu jest cała masa domysłów, wątków, powiązań geopolitycznych w czasach wczesnego średniowiecza na terenie Europy itp. Na początek trzeba jednak zaznaczyć, że te miecze były w użytkowaniu przez jakieś trzysta lat. Nie należały tylko do jednej osoby, dziedziczono je, zdobywano, zamawiano, kupowano jako przedmioty luksusowe, prestiżowe. Na teren Polski trafiły poprzez kontakty i wpływy skandynawskie. Wojownicy i przybysze z północy działali bardzo aktywnie na terenie Europy Środkowo- -Wschodniej i nie tylko. Może byli na służbie w tworzącym się państwie polskim Mieszka I czy Bolesława Chrobrego? Może kontakty handlowe? A może już należał do piastowskiego woja? Zwolennikom teorii spiskowych spodobałaby się najmniej prawdopodobna wersja o „wikińskim pochówku” na rzece. W każdym razie tutaj Wisłą przebiegał szlak handlowy z Kujaw w kierunku ziemi dobrzyńskiej, chełmińskiej i krzyżował się ze szlakami lądowymi na Mazowsze z jednej i Wielkopolskę z drugiej strony. Stąd właśnie można się tu spodziewać różnych reliktów przeszłości. Czy znalezione jakiś czas wcześniej dokładnie w tym samym miejscu kule armatnie młodsze o około 600 lat mają związek z mieczem? Czy to wyłącznie czysty przypadek? Być może i te wersje będą brane pod uwagę i analizowane. Teraz trzeba poczekać na wyniki konserwacji. Wiele ośrodków badawczych, ale i mediów na to czeka. Wystarczy powiedzieć, że informacja o znalezisku pojawiła się w zagranicznych mediach, m.in. brytyjskiej gazecie „Daily Mail”, gdzie co prawda czytamy o miejscowości „Wroclawek”, ale notatka była dość obszerna i konkretna. Ciekawe efektów pracy jest także Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Co dalej z mieczem? Gdzie trafi? - Włocławek chce, żeby był we Włocławku. I my także absolutnie przychylamy się do tego – podkreśla Sambor Gawiński. – To rzecz niesłychanie wartościowa i uważam, że nietaktem byłoby odbierać coś takiego i umieszczać w innym muzeum. Pozostaje kwestia odpowiednich warunków przechowywania – pomieszczenia, temperatury, wilgotności, zabezpieczenia. Jeżeli trzeba będzie je specjalnie dostosować, to pokrycie kosztów obiecał Urząd Marszałkowski w Toruniu. Wojewódzki konserwator zabytków chce też wystąpić o jak najwyższą nagrodę dla znalazcy miecza. Tylko Toruń . 2 lutego 2024
TYLKOTORUN.PL • MIASTO 5 Kobiecy biznes rozkwita Toruńskie przedsiębiorczynie opowiedziały, jak z ich perspektywy wygląda biznes w grodzie Kopernika Joanna Węglewska | fot. Łukasz Piecyk Ilona Termińska: „W naszym klubie dominują kobiety.” Kamila Adamiec: „Toruń jest przyjazny pod kątem prowadzenia działalności.” Szanse na rynku wyrównują się i coraz więcej toruńskich przedsiębiorstw jest zarządzanych przez kobiety. Jak radzą sobie w biznesie? Według raportu „Kobiety w biznesie 2023” ponad 194 tys. kobiet prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Choć mężczyzn jest więcej, bo 586 tys., liczba przedsiębiorczyń zwiększyła się w Polsce o 70 tys. w porównaniu z 2022 r. Nie jest to drastyczny wzrost, jednak badania pokazują, że kobiety coraz częściej decydują Agnieszka Michałowska: „Kobiety wspierają się w biznesie.” się na własny biznes. – Znam wiele kobiet, które radzą sobie świetnie. Biorąc pod uwagę moje doświadczenie zamieszkiwania w Poznaniu i w Toruniu, oceniam, że przez to, że Toruń jest mniejszy, jest tym samym bardziej kompatybilny i łatwiejszy do organizacji. To przyjazne miasto, jeśli chodzi o biznes – mówi Kamila Adamiec, właścicielka kawiarni Projekt Nano i Projekt Rano. Plusów w prowadzeniu biznesu w Toruniu jest więcej. Kamila Adamiec zwraca również uwagę na łatwiejsze dotarcie do odbiorców. – Przez to, że Toruń jest małym dużym miastem, to bardzo fajnie działają media społecznościowe. Są nakierowane mocno na konkretną grupę – jest ona bardziej docelowa, przez co łatwiej przez nie dotrzeć do odbiorców niż np. w Warszawie czy innym większym mieście. Toruńska starówka jest też stosunkowo mała, więc mocno koncentruje odbiorców, przede wszystkim gastronomii. Jest to przyjazne pod kątem prowadzenia działalności. O rozwijającym się biznesie torunianek mówi również Agnieszka Michałowska, założycielka Akademii Kulinarnej Studio A w Toruniu. – Kobiety w Toruniu radzą sobie świetnie. Ich firmy rozkwitają. Sama w Toruniu działam już osiem lat. Blisko 75 tys. polskich spółek jest zarządzanych wyłącznie przez kobiety. Jest ich zatem zdecydowanie mniej niż mężczyzn, których w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością jest ponad 300 tys. – Myślę, że równouprawnienie biznesu kobiecego i męskiego jest bardzo ważne. Nie spotkałam się z dyskryminacją w związku z tym, że jestem kobietą i prowadzę swój biznes. Myślę, że kobiety same siebie wspierają. Mam wiele klientek, które organizują spotkania dla swoich firm w mojej Akademii, przychodzą na kursy gotowania i opowiadają o swoim biznesie. Kobiety wspierają kobiety – opowiada Agnieszka Michałowska. Nie bez znaczenia są również kwestie finansowe. Raport „Bizneswoman roku”, który opracowała organizacja Sukces Pisany Szminką, wskazuje, że dla co trzeciej kobiety wsparciem po założeniu firmy byłyby niższe składki ZUS przez pierwsze kilka lat, a także mniejsze podatki. – Są dziedziny, w których kobiety radzą sobie dobrze, a są mniej widoczne. W naszym klubie, na zapleczu organizacyjnym, dominują kobiety. Nie zawsze trzeba wychodzić na pierwszy plan, żeby wykonywać swoją pracę dobrze. Są różnego rodzaju metody wsparcia i projekty, które umożliwiają rozwój biznesu, natomiast to dotyczy wszystkich – i kobiet, i mężczyzn. Mniejsze podatki i mniejsze obciążenia powodują, że ten biznes rozwija się lepiej – mówi Ilona Termińska, prezes zarządu Klubu Sportowego Toruń S.A. i FST Sport Team. Jak zauważa Ilona Termińska, społeczeństwo stopniowo porzuca stereotypowe wyobrażenia o roli kobiety. Odchodzimy od tradycyjnego modelu, w którym kobieta jest głównie odpowiedzialna za opiekę nad dziećmi, a coraz więcej kobiet aktywnie uczestniczy w życiu zawodowym. – Być może kobiet na kierowniczych stanowiskach jest mniej ze względu na obciążenia. Zwykle to na barkach kobiet spoczywają: dzieci, obowiązki szkolne i domowe. Tak się przyjęło. Natomiast to się zmienia i coraz więcej rodzin te uwarunkowania dostosowuje do otoczenia, w którym się znajduje. Rozmówczynie zwracają uwagę na ciężką pracę i wytrwałość, bez których trudno wyobrazić sobie udany biznes. Determinacja i zaangażowanie, a także wzajemne wsparcie kobiet, stanowią fundamenty sukcesu przedsiębiorczego. REKLAMA Tylko Toruń . 2 lutego 2024
Page 1 and 2: BEZPŁATNA GAZETA TORUŃSKA | NR 24
Page 3: • TYLKOTORUN.PL MIASTO 3 Rynek na
Page 7 and 8: • TYLKOTORUN.PL WYWIAD 7 W kampan
Page 9 and 10: • TYLKOTORUN.PL MÓJ TORUŃ 9 Now
Page 11 and 12: • TYLKOTORUN.PL Spór o muzeum MI
Page 13 and 14: • TYLKOTORUN.PL MIASTO 13 Przysta
Page 15: TYLKOTORUN.PL Sto tysięcy dla Orki

Tylko Toruń nr 243

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?