Nowi Tropiciele. Pięciolatek. Przewodnik metodyczny. 1 miesiąc

pięciolatek 

 

na pierwszy 

 

Przewodnik metodyczny

Pak – przyjaciel przedszkolaków 

sł. Ewa Stadtmüller, muz. Liliana Widlarz 

Kto świata ciągle jest tak ciekawy? 

Kto wciąż zaprasza nas do zabawy? 

Kto świetny humor zawsze ma? 

Kto się na żartach zna? 

Ref.: Pak ze szmatek jest uszyty, 

Pak – to kompan znakomity, 

Pak – najmilszy z wszystkich Paków, 

Pak – przyjaciel przedszkolaków! 

Z Pakiem nikomu nie grozi nuda, 

z Pakiem wyprawa każda się uda, 

wytropić można nawet lwa, 

kiedy się Paka ma! 

Ref.: Pak ze szmatek…

pięciolatek 

 

na pierwszy 

 

Przewodnik metodyczny

Autorki: Beata Gawrońska, Emilia Raczek 

Opowiadania o Paku: Olga Masiuk 

Metoda projektów: Justyna Pac 

Cykl wychowawczy ,,Rozmawiamy z dziećmi o emocjach i uczuciach”: Bożena Janiszewska 

Zestawy ćwiczeń porannych i gimnastycznych: Daniel Kosiorek 

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 

Warszawa 2021 

Wydanie I (2021) 

ISBN 978-83-02-19928-8 

Opracowanie merytoryczne i redakcyjne: Blanka Mieszkowska (redaktor koordynator), 

Agnieszka Więckowska (redaktor merytoryczny) 

Redakcja techniczna: Danuta Hutkowska 

Projekt okładki: Joanna Plakiewicz, Dominik Krajewski 

Projekt graficzny: Agnieszka Wagner 

Skład i łamanie: Studio Artix, Jacek Malik 

Źródła ilustracji i fotografii: 

Okładka: (kolorowe grafiki – tło) ExpressVectors/Shutterstock.com, (zielone refleksy) Viktoriya/Shutterstock.com, (klocki – 

kwadrat) ESOlex/Shutterstock.com, (kolorowe trójkąciki) inside_alisa/Shutterstock.com, (kropki) FARBAI/Shutterstock.com, 

(linie) oksanka007/Shutterstock.com, (lisek z klocków) napatta/Shutterstock.com, (laptop) artjazz/Shutterstock.com 

Strona tytułowa: (lisek z klocków) napatta/Shutterstock.com 

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne oświadczają, że podjęły starania mające na celu dotarcie do właścicieli i dysponentów 

praw autorskich wszystkich zamieszczonych utworów. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, przytaczając 

w celach dydaktycznych utwory lub fragmenty, postępują zgodnie z art. 27 1) ustawy o prawie autorskim. Jednocześnie 

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne oświadczają, że są jedynym podmiotem właściwym do kontaktu autorów tych 

utworów lub innych podmiotów uprawnionych w wypadkach, w których twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia. 

QR Code (kod QR) to zarejestrowany znak towarowy DENSO WAVE INCORPORATED. 

Odczytanie kodu QR wymaga urządzenia z zainstalowaną aplikacją do odczytywania kodów QR, 

obsługującą co najmniej kody w wersji czwartej, oraz aparatu o minimalnej rozdzielczości 5 Mpix. 

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna 

00-807 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 96 

KRS: 0000595068 

Tel.: 22 576 25 00 

Infolinia: 801 220 555 

www.wsip.pl 

Publikacja, którą nabyłeś, jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, jakie im przysługują. 

Jej zawartość możesz udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym. Ale nie publikuj jej w internecie. 

Jeśli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A kopiując jej część, rób to jedynie 

na użytek osobisty. 

Szanujmy cudzą własność i prawo. 

Więcej na www.legalnakultura.pl 

Polska Izba Książki

Spis treści 

Wstęp ........................................................................... 4 

Ogólny rozkład materiału ................................. 6 

I W przedszkolu .................................................. 11 

1. W moim przedszkolu ....................................... 11 

2. W moim przedszkolu ....................................... 16 

3. Dzień w przedszkolu ........................................ 18 

4. Przedszkolny savoir-vivre ............................... 21 

5. Pomagamy sobie ................................................ 24 

II Moja miejscowość ........................................... 26 

1. Mój dom ................................................................ 26 

2. W mieście ............................................................. 28 

3. Moje miasteczko i moja wieś ....................... 30 

4. Bezpieczna droga do przedszkola ............. 31 

5. Na ulicy .................................................................. 34 

III Ja, ty i środowisko ........................................... 38 

1. Moje ciało ............................................................. 38 

2. Jak „działa” człowiek ......................................... 42 

3. Higiena .................................................................... 44 

4. Dbamy o siebie i innych ................................. 46 

5. Dbamy o czystość .............................................. 48 

IV Dary jesieni ........................................................ 50 

1. W koszu pani Jesieni ......................................... 50 

2. Warzywa i owoce .............................................. 53 

3. Warzywa i owoce .............................................. 56 

4. Pyszne i zdrowe .................................................. 59 

5. Zdrowie na talerzu ............................................. 61 

Cykl wychowawczy: Rozmawiamy z dziećmi 

o emocjach i uczuciach ......................................... 63 

Wstęp ............................................................................ 63 

Radość .......................................................................... 64 

Metoda projektów ................................................. 69 

Wstęp ............................................................................. 69 

Moja miejscowość – projekt edukacyjny....... 74 

Angielski – słowniczek ......................................... 78 

Nowi Tropiciele Pięciolatek Przewodnik metodyczny na pierwszy miesiąc 

3

Drodzy Nauczyciele! 

Dziękujemy za wybór Nowych Tropicieli – najnowszej odsłony cyklu cenionego przez tysiące 

nauczycieli wychowania przedszkolnego w Polsce. Nowi Tropiciele to spójna propozycja dla 

nauczycieli przedszkolaków w wieku od trzech do sześciu lat. Materiał, który łączy treści z zakresu 

wychowania, opieki i dydaktyki, został przygotowany tak, aby wspierać rozwój dziecka 

w każdym z obszarów opisanych w podstawie programowej: fizycznym, emocjonalnym, społecznym 

i poznawczym, a także wspomagać rozwój umiejętności i twórczego myślenia. Treści 

w cyklu są ułożone zgodnie z zasadą stopniowania trudności, dają możliwość indywidualizacji 

pracy z dzieckiem i grupą. Nowi Tropiciele to kompletna odpowiedź na potrzeby zarówno 

doświadczonego nauczyciela, jak i tego, który dopiero rozpoczyna swoją drogę zawodową. 

Scenariusze zamieszczone w Przewodnikach metodycznych stanowią bank pomysłów na zajęcia 

z dziećmi od początku września do końca czerwca. Nie muszą być realizowane w całości: 

zachęcamy Państwa do dobierania i modyfikowania scenariuszy zajęć z uwzględnieniem specyficznych 

warunków pracy, w tym potrzeb i możliwości dzieci w danej grupie. 

Organizacja treści 

• Tematy tygodni oraz tematy dni w cyklu Nowi Tropiciele są takie same we wszystkich 

grupach wiekowych. Dzięki temu nauczyciel pracujący z grupą zróżnicowaną wiekowo otrzymuje 

realne wsparcie w codziennej pracy, a dzieci mogą korzystać z materiału dostosowanego 

do swoich możliwości poznawczych. 

• Propozycje zapisów do dziennika z odniesieniami do podstawy programowej są podzielone 

na trzy części: poranną, środkową i popołudniową. Nauczyciel może modyfikować zapisy 

w zależności od realizowanych treści. Zachęcamy także do skorzystania ze skróconych zapisów 

do dziennika – do pobrania z Klubu Nauczyciela Uczę.pl. 

• Wykaz środków dydaktycznych zawiera wszystkie pomoce niezbędne do realizacji zajęć 

dziennych. Dodatkowo środki dydaktyczne potrzebne do przeprowadzenia każdej zabawy 

są wymienione na końcu jej opisu. 

W scenariuszach zajęć przedstawiono wybrane propozycje zabaw i aktywności. Nawiązują 

one do kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie, określonych przez 

Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej w 2006 roku z modyfikacją w 2018 roku. Propozycje 

te oznaczono piktogramami: 

Opowiadania z bohaterem – kształtowanie kompetencji osobistych, społecznych 

i obywatelskich – seria opowiadań o przygodach bohatera cyklu w danej grupie wiekowej: 

w trzylatkach i czterolatkach – zajączka Tupa, w pięciolatkach – stworka Paka, 

w sześciolatkach – stworka Supełka. 

Zajęcia plastyczne – kształtowanie kompetencji w zakresie świadomości i ekspresji 

kulturalnej – zajęcia twórcze rozwijające kreatywność i sprawność manualną. 

Zajęcia muzyczne – kształtowanie kompetencji w zakresie świadomości i ekspresji 

kulturalnej – zajęcia umuzykalniające, kształtujące poczucie rytmu. 

4 

Nowi Tropiciele Pięciolatek Przewodnik metodyczny na pierwszy miesiąc

Jak korzystać z przewodnika 

Zajęcia matematyczne – kształtowanie kompetencji matematycznych i cyfrowych – 

zajęcia kształtujące umiejętności matematyczne, rozwijające umiejętność logicznego 

myślenia, a także dające okazję do poznania liczb w starszych grupach wiekowych. 

Zajęcia językowe – kształtowanie kompetencji w zakresie rozumienia i tworzenia informacji 

– zajęcia skupione wokół rozwijania mowy, kształtowania umiejętności rozumienia 

i budowania wypowiedzi ustnych, nauki wysłuchiwania sylab i głosek, a także 

dające okazję do poznania liter w starszych grupach wiekowych. 

Zajęcia przyrodnicze – kształtowanie kompetencji przyrodniczych – zajęcia rozwijające 

wiedzę przyrodniczą i świadomość ekologiczną dzieci. 

Scenariusze zabaw z wykorzystaniem słownictwa w języku angielskim – kształtowanie 

kompetencji w zakresie wielojęzyczności – propozycja zabaw i aktywności, 

podczas których można w naturalny sposób wprowadzić proste słownictwo języka 

angielskiego. 

Zajęcia gimnastyczne – zestawy zajęć ruchowych i gimnastycznych do wykorzystania 

w młodszych grupach wiekowych jeden raz w tygodniu, w starszych grupach wiekowych 

– dwa razy w tygodniu. 

Na końcu przewodników metodycznych zamieszczono dodatkowe propozycje: 

• scenariuszy pracy metodą projektów w cyklu dla trzylatków, czterolatków i pięciolatków, 

• scenariuszy doświadczeń i eksperymentów w cyklu dla sześciolatka, 

• cyklu wychowawczego „Rozmawiamy z dziećmi o emocjach i uczuciach” w każdej grupie 

wiekowej. 

Wśród materiałów zamieszczonych w Klubie Nauczyciela Uczę.pl znajdą Państwo: 

uczę.pl szczegółowe rozkłady materiału, 

uczę.pl miesięczne plany pracy, 

uczę.pl Listy do rodziców – krótkie podsumowanie treści realizowanych w każdym tygodniu 

w cyklu Nowi Tropiciele w wersji edytowalnej – umożliwiającej wprowadzenie zmian, 

uczę.pl zapis nutowy piosenek, 

uczę.pl skrócone zapisy do dziennika, 

uczę.pl e-Tropiciele – program multimedialny dla nauczycieli każdej grupy wiekowej, zawierający 

elektroniczną wersję publikacji dziecięcych, aplikację Kodowanie do zabaw 

matematycznych, aplikację Tablica do zabaw graficznych, aplikację Tropiciele zagadek 

z zagadkami do tematów tygodni, gry tematyczne, w tym kolorowanki, wyszukiwanki, 

puzzle, memory i gry sprawnościowe, elektroniczną wersję Monografii litery 

i liczby oraz animację do piosenki przewodniej. 

Życzymy satysfakcji w pracy z cyklem Nowi Tropiciele 

Zespół Wychowania Przedszkolnego WSiP 

Nowi Tropiciele – to lubię! 


5

Ogólny rozkład materiału 


Numer 

tygodnia 

i dnia 

Temat tygodnia i dnia 

Numer 

tygodnia 

i dnia 


I W przedszkolu II Moja miejscowość 

WRZESIEŃ 

PAŹDZIERNIK 

1. W moim przedszkolu 1. Mój dom 

2. W moim przedszkolu 2. W mieście 

3. Dzień w przedszkolu 3. Moje miasteczko i moja wieś 

4. Przedszkolny savoir-vivre 4. Bezpieczna droga do przedszkola 

5. Pomagamy sobie 5. Na ulicy 

III Ja, ty i środowisko IV 

Dary jesieni 

(litery o, O) 

1. Moje ciało 1. W koszu pani Jesieni 

2. Jak „działa” człowiek 2. Warzywa i owoce 

3. Higiena 3. Warzywa i owoce 

4. Dbamy o siebie i innych 4. Pyszne i zdrowe 

5. Dbamy o czystość 5. Zdrowie na talerzu 

V W zdrowym ciele zdrowy duch VI 

1. Odżywiam się zdrowo 1. Kolory jesieni 

Jesienią w parku 

(litery a, A) 

2. Zdrowie jesienią 2. Kap, kap, stuk, stuk 

3. Zdrowie jesienią 3. W parku 

4. Witaminy 4. Jesienne skarby 

5. Na dobry start! 5. Jesień w parku 

VII 

Jesienią w lesie 

(litery l, L) 

VIII 

Przygotowania do zimy 

(litery m, M; liczba 1) 

1. W lesie 1. Przygotowania do zimy 

2. Życie w lesie 2. Nakarmimy głodne brzuszki 

3. Mieszkańcy lasu 3. Zapasy na zimę 

4. Leśne śpiochy 4. Zajęcia na jesienne wieczory 

5. Tajemniczy las 5. Skarby 

6 



LISTOPAD 

GRUDZIEŃ 

Numer 

tygodnia 

i dnia 

IX 


Na starej fotografii 

(litery e, E) 

Numer 

tygodnia 

i dnia 

X 


Jesienna muzyka 

(litery t, T; liczba 2) 

1. Na fotografii 1. W rytmie deszczu 

2. Moi bliscy 2. Deszczowa muzyka 

3. Niespodzianki na co dzień 3. Jesienne nastroje 

4. Pstryk! 4. Jesienne muzykowanie 

5. Rodzina 5. Pada i wieje 

XI 

Mali artyści 

(litery d, D) 

XII 

Ciepło i miło 

(litery i, I; liczba 3) 

1. Sposób na jesienną nudę 1. Ubrania na jesienne chłody 

2. Obrazy, rzeźby i kolaże 2. Kurtki, swetry, płaszcze 

3. Obrazy, rzeźby i kolaże 3. Ciepło i miło 

4. Kolorowy świat 4. Ciepło, mokro, wietrznie 

5. Mali artyści 5. Nareszcie jest nam ciepło! 

XIII 

Świąteczne pocztówki 

(litery k, K) 

XIV 

1. Niespodzianki 1. Zwierzęta zimą 

2. Listy i liściki 2. Goście za oknem 

Zwierzęta zimą 

(litery u, U) 

3. Na poczcie 3. Jak mądrze dokarmiać zwierzęta 

4. Pozdrowienia z daleka 4. Podpatrujemy i pomagamy 

5. Listy do Mikołaja 5. Kto pomaga zwierzętom? 

XV Spotkanie przy wigilijnym stole XVI Świąteczne zwyczaje 

1. Przygotowania do świąt 1. Czekamy na święta 

2. Dekoracje choinkowe 2. Opowieści przy wigilijnym stole 

3. Bombki, łańcuchy, anielskie włosy 3. Świąteczne zwyczaje 

4. Z czym kojarzą ci się święta? 4. Pierwsza gwiazdka 

5. Zanim zaświeci pierwsza gwiazdka 5. Hej, kolęda! 


7


STYCZEŃ 

LUTY 

Numer 

tygodnia 

i dnia 

XVII 


Skok w Nowy Rok 

(litery p, P) 

Numer 

tygodnia 

i dnia 

XVIII 

1. Nowy dzień, nowy rok 1. Śnieg 

2. Mija czas 2. Lód i lody 

3. Mija czas 3. Mróz artysta 

4. Kolejny miesiąc 4. Zima wokół nas 

5. Czas płynie 5. Kraina śniegu 

XIX 

Babcia i dziadek 

(litery b, B) 

XX 


Wszędzie biało 

(litery y, Y; liczba 4) 

Zimowe zabawy 

(liczba 5) 

1. Moja babcia i mój dziadek 1. Komu potrzebne ciepłe ubranie? 

2. Zabawy z babcią i dziadkiem 2. Bezpieczne zabawy 

3. Upominki dla babci i dziadka 3. Zabawy na śniegu i lodzie 

4. Upominki dla babci i dziadka 4. Sporty zimowe 

5. Dzień Babci i Dziadka 5. Zimowa olimpiada 

XXI 

Nasze ulubione baśnie 

(znak =) 

XXII 

1. Baśnie i bajki 1. Wesoły karnawał 

Karnawał 

(litery n, N) 

2. Nasi ulubieni bohaterowie 2. Karnawałowe szaleństwo 

3. Przedszkolne scenki 3. Zapraszamy do tańca 

4. Zapraszamy na przedstawienie 4. Przygotowania do balu 

5. Lubię słuchać, lubię opowiadać 5. Bal karnawałowy 

XXIII 

Dawno temu 

(litery s, S; liczba 6) 

XXIV 

1. Prehistoria i legendy 1. Dzień i noc 

Kiedy patrzę w niebo 

(litery r, R; liczba 7) 

2. Odkopujemy ślady przeszłości 2. Śnię o gwiazdach i planetach 

3. Dinozaury 3. Obrazy na niebie 

4. Dawno, dawno temu… 4. Trzy, dwa, jeden, start! 

5. Tropiciele przeszłości 5. Kosmiczna podróż 

8 



MARZEC 

KWIECIEŃ 

Numer 

tygodnia 

i dnia 

XXV 


Oznaki wiosny 

(litery g, G) 

Numer 

tygodnia 

i dnia 

XXVI 

1. W marcu jak w garncu 1. Wszystko rośnie 

2. Kalendarz pogody 2. Cebule i cebulki 


Wszystko rośnie 

(litery c, C) 

3. W co się ubrać? 3. Korzeń, łodyga, kwiat 

4. Wszystko się budzi 4. Zakładamy wiosenną hodowlę 

5. Szukamy oznak wiosny 5. Wiosenne zdrowie 

XXVII Pracowita wiosna XXVIII Święta Wielkanocne 

1. Czas na wiosenne sprzątanie 1. Wielkanocne tradycje 

2. Porządki dookoła 2. Pisanki 

3. W ogrodzie, w ogródku, w szklarni 3. Już Wielkanoc 

4. Pracowita wiosna 4. W wielkanocnym koszyczku 

5. Wszędzie gwarno i zielono 5. Wielkanocne zwyczaje 

XXIX 

Na wsi 

(litery j, J; liczba 8) 

XXX 

1. W gospodarstwie 1. Z wizytą u rolnika 

Praca rolnika 

2. Co słychać w zagrodzie 2. Maszyny w gospodarstwie 

3. Jajko 3. W gospodarstwie 

4. Po co nam zwierzęta 4. Dzień z życia rolnika 

5. Po co nam zwierzęta 5. Dzień z życia rolnika 

XXXI 

Chronimy środowisko 

(litery w, W; znak +) 

XXXII 

Kto ty jesteś? 

(litery f, F) 

1. Dbamy o Ziemię 1. Słucham, oglądam, poznaję 

2. Zielone serce 2. Co wiem o Polsce? 

3. Przyjaciele przyrody 3. Podróże po Polsce 

4. Chronimy środowisko 4. Podróże po Polsce 

5. Drugie życie śmieci 5. Polska w Europie 


9


MAJ 

CZERWIEC 

Numer 

tygodnia 

i dnia 

XXXIII 


Jak powstaje książka? 

(liczba 9) 

Numer 

tygodnia 

i dnia 

XXXIV 

1. Moje książki 1. Kolorowa łąka 

2. W księgarni i bibliotece 2. Mieszkańcy łąki 

3. Jak powstaje książka? 3. Mieszkańcy łąki 

4. Szanujmy książki 4. Na łące i w stawie 

5. Kogo spotkamy na kartach książki? 5. Wiosenni artyści 

XXXV Mama i tata XXXVI 

1. Moja rodzina 1. Moje zwierzątko 

2. Moja rodzina 2. Moje zwierzątko 

3. Razem jest wesoło 3. U weterynarza 


Na łące 

(litery ł, Ł; liczba 0) 

Moje zwierzątko 

(litery z, Z; liczba 10) 

4. Upominki dla najbliższych 4. Egzotyczne i domowe 

5. Dzień rodziny 5. Bezpieczne zabawy ze zwierzętami 

XXXVII 

1. 

Dzień Dziecka 

(znak –) 

Świętujemy z kolegami 

i koleżankami 

XXXVIII 

1. 

Wakacje tuż-tuż... 

(litery h, H) 

Bawimy się, uczymy się 

i podróżujemy 

2. Nasze prawa, nasze obowiązki 2. Bezpieczeństwo i podróże 

3. Dzieci na świecie 3. Pakujemy zakupy i bagaże 

4. Ulubione zabawy 4. Zdrowie i odpoczynek 

5. Mój przyjaciel 5. Pracujemy i odpoczywamy 

XXXIX Kolory lata XL Do widzenia, przedszkole! 

1. Żółty 1. Niedługo wakacje 

2. Zielony 2. Co zabierzemy na wakacje 

3. Niebieski 3. Bezpieczne wakacje 

4. Różowy bądź czerwony 4. Bezpieczne wakacje 

5. Kolorowy świat 5. Do widzenia, przedszkole! 

Objaśnienia skrótów użytych w przewodniku 

N. – Nauczyciel 

KP – Karty pracy 

W – Wyprawka 

WK – Wielka Księga Tropicieli. Świat 

ZG – zeszyt grafomotoryczny 

CD – płyta Nauczyciela 

10 


Tydzień I 

W przedszkolu 

1. W moim przedszkolu 

PROPOZYCJA ZAPISU W DZIENNIKU zapis skrócony uczę.pl 

Podstawa 

programowa 

I CZĘŚĆ DNIA 

1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – stwarzanie warunków do swobodnej 

zabawy. Poznawanie zabawek i możliwości korzystania z nich. Zachę- 

I.6; III.4, 9; IV.19 

canie do zabawy w małych grupach. 

2. „Powitanka” – wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery. III.4; IV.7 

3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 1 – właściwe reagowanie na sygnały dźwiękowe. I.1, 5; III.5 

Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych. 

II CZĘŚĆ DNIA 

4. „Baranek” – zabawa integracyjna. Poznanie imion kolegów i koleżanek. „Lusterka” 

– koncentrowanie uwagi dzieci na drugiej osobie. Pak – słuchanie opowiadania. 

Poznanie postaci przewodniej cyklu; rozmowa na podstawie treści 

opowiadania. 

5. Praca z KP1.1–2 – ćwiczenie spostrzegawczości oraz małej motoryki; kolorowanie 

według podanego wzoru. 

6. Poznanie topografii przedszkola podczas spaceru po jego terenie i najbliższej 

okolicy. 

7. Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 1 „Wyścigi rzędów” – rozwijanie sprawności 

motorycznej, umiejętności rzutu do celu i współpracy w grupie. 

I.5; II.9; III.3, 4, 

5, 8, 9; IV.7 

I.7; IV.8 

I.2, 4, 5; III.9 

I.2, 4, 5; III.4, 

8, 9 

III CZĘŚĆ DNIA 

8. „Odszukaj swoje imię” – zabawa dydaktyczna. Podkreślanie indywidualności III.3; IV.4 

każdego dziecka; odczytywanie globalne własnych imion. 

9. „Wizytówki” – wykonanie wizytówek i ozdabianie ich według własnego pomysłu. 

IV.8 

10. Zabawy dowolne na świeżym powietrzu. I.6, 7; III.5, 7, 8, 

9; IV.19 

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: szarfy w trzech kolorach, krzesełka, karteczki w trzech kolorach z rysunkami 

funkcjonariuszy lub ich pojazdów, gwizdek lub tamburyn, maskotka, KP1, kredki, opaska, pachołki, 

szarfy, kocyki, ławeczka gimnastyczna, worki, woreczki gimnastyczne, hula-hoop, klej, dwa komplety 

karteczek z imionami dzieci, nożyczki, taśma przezroczysta, kartoniki 


11

TYDZIEŃ I 

W przedszkolu 


• Zabawy dowolne dzieci w kącikach zainteresowań. 

• „Powitanka” – do wyboru N.: 

Powitanki 

Marta Bogdanowicz 

Witaj 1 

Grupa siedzi w kręgu na podłodze. Jeśli w zabawie uczestniczą opiekunowie, siedzą razem 

z dziećmi – obok nich lub trzymając je na kolanach. Piosenkę należy powtórzyć tyle 

razy, ile jest dzieci, za każdym razem wymieniając imię innego dziecka. Można też podkreślić 

gestem, do której osoby jest adresowana. 

Witaj, ..... (imię), witaj, ..... (imię), Uczestnicy zabawy patrzą na dziecko 

Jak się masz? Jak się masz? 

i machają do niego, zaglądają mu w oczy. 

Wszyscy cię witamy, 

Wyciągają ręce w geście powitania. 

Wszyscy cię kochamy. 

Krzyżują ręce na piersiach. 

Bądź wśród nas, bądź wśród nas. Wszyscy chwytają się za ręce. 

Jestem tu 

Powiedz, ..... (imię): jestem tu! 

Osoba prowadząca wywołuje dziecko. 

Jestem tu! Jestem tu! 

Wywołane dziecko powtarza za prowadzącym. 

Cieszymy się, że jesteś tu, 

Pozostali uczestnicy zabawy recytują lub śpiewają, 

Jesteś tu, jesteś tu! 

klaszcząc bądź uderzając dłońmi o podłogę. 

Cieszymy się, że brak nam tchu, 

Że jesteś z nami tu! 

Jak miło spotkać cię 

Grupa śpiewa piosenkę, zwracając się kolejno do każdego dziecka. 

Hej, hej, ..... (imię), witamy cię. 

Nasza / nasz ..... (imię), witamy cię. 

Ach, jak to miło znów spotkać się, 

Z tobą, ..... (imię), znów spotkać się. 

Dobrze, że jesteś 

Grupa śpiewa piosenkę, zwracając się kolejno do każdego dziecka. 

Dobrze, że jesteś, dobrze, że jesteś, dobrze, że jesteś, ..... (imię). 

Co by to było, gdyby cię nie było, co by to było, ..... (imię)? 

Czy jesteś z nami? 

Czy ..... (imię) jest dziś z nami? 

Tak, jestem razem z wami! 

O, ..... (imię) jest dziś z nami, 

Witajmy go / ją brawami! 

1 

Ta popularna w naszym kraju powitanka została wymyślona w 1990 r. przez prof. Martę Bogdanowicz w pociągu, gdy 

jechała do Bristolu na spotkanie z Weroniką Sherborne. Od tego czasu ta forma powitania upowszechniła się w całym 

kraju, ponieważ ma znaczenie zarówno dla indywidualizacji, jak i integracji dzieci w grupie. 

12 


W przedszkolu 

TYDZIEŃ I 

• Zestaw ćwiczeń porannych nr 1. 

• szarfy w trzech kolorach, krzesełka, tamburyn lub gwizdek, kolorowe karteczki z rysunkami 

1. „Poranna toaleta” – dzieci przy akompaniamencie muzyki naśladują poranną toaletę. Na polecenie 

N. wykonują dane czynności: myjemy zęby; myjemy buzię; myjemy rączki; wycieramy 

buzię itd. 

2. „Jesienne zbiory” – dzieci swobodnie poruszają się po sali. Na hasło N.: Zbieramy grzyby! 

wszystkie dzieci schylają się i poruszają się tak, jakby zbierały grzyby w lesie. Na hasło: Zbieramy 

jabłka! dzieci udają, że wchodzą na drzewko po drabinie i zrywają owoce. 

3. „Na pomoc” – N. dzieli dzieci na 3 grupy. Każdej z grup rozdaje inny kolor szarf: czerwony – 

straż pożarna, niebieski – policja, biały – pogotowie. N. buduje 3 garaże – krzesełka, na których 

nalepione są karteczki w trzech kolorach z rysunkami funkcjonariuszy lub ich pojazdów. Dzieci 

biegają po sali, na sygnał szybko muszą zająć miejsca w odpowiednim garażu. 

• Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych po zabawie i przed posiłkami. 


• „Baranek” – zabawa integracyjna. Dzieci stoją w kole i podają sobie kolejno miękką, miłą 

maskotkę (baranka), mówiąc: Mam na imię… Następnie dziecko wypowiada swoje imię i podaje 

zabawkę sąsiadowi, wypowiadając jego imię: Mam na imię…, podaję baranka… (tu wymienia 

imię dziecka stojącego obok). • maskotka 

• „Lusterka” – zabawa naśladowcza. Dzieci dobierają się w pary, stają do siebie przodem. 

Jedno pokazuje wymyślony przez siebie ruch, drugie – naśladuje go tak, jakby widziało go w lusterku. 

Po pewnym czasie dzieci zamieniają się rolami. Następnie zmieniają się w parach i zabawa 

toczy się od początku. Pierwsze miny lub ruchy pokazuje dzieciom N., np. szeroki uśmiech, 

mruganie powiekami, mlaskanie, kląskanie (koniki), przysiady, skłony. 

• Pak – słuchanie opowiadania O. Masiuk. 

N. siada z dziećmi w kole i czyta opowiadanie. 

Pak 

Olga Masiuk 

Urodziłem się… To znaczy, uszyłem się, w pracowni krawca Antoniego. Tego dnia najpierw 

uszyły się spodnie, potem spódnica, a potem ja. Nie mogliśmy się jednak zaprzyjaźnić. Spódnica 

wszędzie się panoszyła, bo była szeroka i miała mnóstwo zakładek. A bliźniaczki nogawki 

wciąż się kłóciły – jedna chciała iść w jedną stronę, druga – w drugą. 

Życie w pracowni bywało czasem groźne. Igły wyciągały swoje żądła – wciąż chciały mi 

doszywać jakiś guzik lub kieszonkę, nożyczki groźnie rozwierały paszcze, a maszyny do szycia 

kłóciły się z krawcem Antonim i turrr… turrr… turkotały, i gdrrr… gdrrr… gderały, zanim zgodziły 

się uszyć wszystko tak, jak chciał Antoni. 

Pewnego dnia, kiedy maszyna do szycia była w wyjątkowo złym humorze, zeskoczyłem 

ze stolika, na którym zwykle przesiadywałem, żeby przyglądać się pracy krawca. 

– Hej, mały, dokąd się wybierasz? – spytał Antoni ciepłym głosem i posadził mnie z powrotem 

na stoliku. Maszyna powarkiwała cichutko, bo denerwowała ją przerwa w szyciu. Ja jednak 

znów zeskoczyłem. Wtedy krawiec Antoni przyjrzał mi się uważnie. 

– Rozumiem – powiedział. – Chcesz zwiedzać świat. 

Tak jest! Chciałem zobaczyć, co znajduje się za drzwiami pracowni. Antoni uśmiechnął się 

do mnie i włożył mi do kieszonki kawałek materiału taki, jaki zawsze przyszywał do wykonanych 

w pracowni ubrań. 

– Teraz możesz wyruszyć – rzekł i na pożegnanie podrapał mnie za uszkiem. 


13

TYDZIEŃ I 

W przedszkolu 

Kiedy otworzyłem drzwi, poczułem nowy zapach. Ale najpierw nieśmiało wystawiłem głowę. 

„Zupełnie inne dźwięki!” – pomyślałem. 

STUK, STUK – stukały słupki butów, a znad nich dobiegał bardzo miły głos: 

– Kasiu, zostaw już te ślimaki, bo się spóźnimy do przedszkola! 

BUM, BUM – rytmicznie opadały na chodnik grube podeszwy i słowa: 

– Tomek, Tomek, nie przenoś wody z jednej kałuży do drugiej, jesteśmy spóźnieni do przedszkola! 

Słowo „przedszkole” wydało mi się niezwykle sympatyczne. Otworzyłem więc szeroko 

drzwi pracowni i poszedłem w stronę, w którą zmierzały słupki i podeszwy. Dotarłem do budynku 

z czerwonej cegły. Wisiała na nim tablica: PRZEDSZKOLE NR 12, UL. TROPICIELI. Nagle 

otworzyły się przede mną drzwi i miła pani uniosła mnie do góry. 

– I ty nie możesz się spóźnić do przedszkola – powiedziała. 

Znaleźliśmy się w sali, w której panował wesoły gwar. 

– Zobaczcie, kto przyszedł – powiedziała pani i wtedy gwar ucichł i nachyliło się nade mną 

kilka roześmianych buzi. 

– Kto to jest? – zapytał Tomek. 

– A skąd my to mamy wiedzieć? – odpowiedziała mu Marysia w okularach. 

Jacek pogłaskał mnie po głowie i od razu sięgnął do mojej kieszonki, skąd wyjął kawałek 

materiału. 

– Tu na pewno jest to napisane – powiedział. 

– Wielki mi detektyw – krzyknął Staś. – Przecież nie umiemy czytać. 

– Marta zna już duże litery, a pani przeczyta resztę – zawyrokował Jacek. 

– Zgoda – powiedziała pani. – Co to za litery, Marto? 

Wszystkie dzieci miały teraz bardzo poważne buzie: 

– P. A. K. – bardzo uroczyście i bardzo powoli przeliterowała Marta. 

– On ma na imię Pak! – krzyknął Jacek. 

– Paku, Paku, witaj w przedszkolu! Paku, lubisz mleko? Paku, umiesz grać w piłkę? – dzieci 

zasypywały mnie pytaniami. 

Tylko Marta podeszła do pani, bo chciała się dowiedzieć, co jest napisane dalej: 

– Pracownia Antoni Krawiec – odpowiedziała pani... 

Rozmowa dotyczącą tematu opowiadania. N. zadaje dzieciom pytania: Skąd pochodzi Pak?; Jak 

powstał?; Dlaczego Pak ma takie imię?; Dokąd trafił Pak?; Dlaczego Pak znalazł się w przedszkolu?. 

• Praca z KP1.1–2 – kolorowanie Paka według wzoru. Nalepianie pod obrazkiem właściwego 

imienia. Porównywanie obrazków. Dorysowywanie tego, czego brakuje. Kolorowanie właściwej 

łatki. • KP1.1–2, kredki 

• Spacer wokół przedszkola. Zwrócenie uwagi dzieci na położenie przedszkola, charakterystyczne 

budynki, otoczenie, elementy związane z bezpieczeństwem (przejście dla pieszych, 

znaki drogowe itp.). 

• Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 1 „Wyścigi rzędów”. 

• opaska, pachołki, szarfy, kocyki, ławeczka gimnastyczna, worki, woreczki gimnastyczne, hula-hoop 

Część wstępna 

1. Dzieci ustawiają się na wyznaczonej linii w szeregu, twarzą do N. Są wyprostowane, ramiona 

mają wzdłuż tułowia, stopy są złączone. N. podaje komendę: W prawo / lewo zwrot. Wszystkie 

dzieci odwracają się we wskazaną stronę. Pierwsza osoba prowadzi cały szereg. Dzieci maszerują 

po kole, wykonując polecenia N. Dowodzący zmienia co jakiś czas kierunek marszu. (N. wykorzystuje 

opaskę na rękę do zaznaczenia strony ciała). 

14 


W przedszkolu 

TYDZIEŃ I 

– „Wspinamy się po drabinie” – dzieci maszerują na palcach stóp. Udają wspinaczkę po szczebelkach 

drabiny, pomagając sobie rękoma. 

– „Marsz pingwina” – dzieci maszerują na piętach, palce stóp są skierowane na zewnątrz. 

– „Żabki na łące” – dzieci przechodzą z marszu do siadu podpartego. Naśladują skoki żab. 

2. „Harce w lesie” – zabawa orientacyjno-porządkowa. N. dzieli dzieci na dwie grupy. Jednej 

rozdaje szarfy. Osoby z szarfami stają nieruchomo w rozkroku, wyprostowane ramiona unoszą 

na boki – udają drzewa. Dzieci bez szarf swobodnie biegają po lesie. Na hasło N.: Idzie leśniczy! 

chowają się za drzewami. Po krótkim czasie następuje zmiana ról. 

Część główna 

N. dzieli dzieci na 2–4 grupy. Każda ustawia się w rzędzie na wyznaczonej linii. Dzieci będą 

uczestniczyć w następujących etapach wyścigu: 

1. „Wyścigi zajęcy” – N. ustawia 6 pachołków w odległości 1 m od siebie. Na końcu rozkłada 

szarfę. Na sygnał N. pierwsze osoby z drużyn biegną slalomem do szarfy. Przekładają szarfę 

przez ciało, odkładają ją na miejsce i wracają na koniec szeregu. Wtedy rusza kolejna osoba 

z drużyny. Kiedy wszyscy z grupy wykonają zadanie, dzieci siadają w siadzie skrzyżnym – plecy 

proste, dłonie na kolanach. 

2. „Wyścigówki” – ćwiczenie mięśni nóg, brzucha i ramion. N. ustawia pachołek w odległości 5 m 

od drużyny. Na sygnał N. pierwsza osoba kładzie się plecami na kocyku (poszewce, chuście). Dłońmi 

łapie rogi koca na wysokości głowy – nogi ugięte w kolanach, stopy oparte na podłodze. Na sygnał 

odpycha się nogami od podłogi i podąża do pachołka. Następnie wraca w ten sam sposób. Końcowe 

ustawienie dzieci po wykonaniu zadania jw. Jeśli w sali jest dywan, powyższe ćwiczenie można 

wykonać na ławeczkach gimnastycznych – dziecko kładzie się plecami na ławce i odpycha nogami 

od ławki. Przesuwa się w stronę pachołka, pomagając sobie rękoma. 

3. „Skoki w workach” – N. przed każdą drużyną kładzie worek. Na sygnał pierwsza osoba wchodzi 

do worka i skokami podąża do pachołka. Okrąża go i wraca na koniec szeregu, przekazując 

worek kolejnej osobie. Końcowe ustawienie dzieci po wykonaniu zadania jw. 

4. „Strzały Indian” – ćwiczenie rozwijające precyzję i celność. Prowadzący rozdaje każdej osobie 

w drużynie po dwa woreczki gimnastyczne. W odległości 2–4 m ustawione są hula-hoop. Każde 

z dzieci kolejno oddaje po dwa rzuty do celu. Na koniec N. podlicza trafne rzuty. 

Część końcowa 

„Wesoły mim” – dzieci ustawiają się w rozsypce (kolumna / rój) twarzą do prowadzącego. 

N. podaje kolejno komendy: Przeciąganie liny, jazda na rowerze, wchodzenie po drabinie, 

bieg w miejscu. Dzieci naśladują w miejscu wykonywanie wymienionych czynności. 


• „Odszukaj swoje imię” – zabawa dydaktyczna. N. rozdaje dzieciom przygotowane karteczki 

z ich imionami i pierwszą literą nazwiska. Dzieci mają za zadanie odszukać karteczkę z takim 

samym napisem pośród kartek rozłożonych na dywanie. Przygotowane karteczki z imionami 

można wykorzystać do wykonania wizytówek. • dwa komplety karteczek z imionami dzieci 

• „Wizytówki” – rysowanie na kartce znaczka z szatni (sali, łazienki). Dzieci rysują na kartce 

swoje wizytówki. Po wykonaniu rysunków przyklejają na nich małe karteczki ze swoimi imionami. 

Wizytówkę można przykleić na stoliku dla oznaczenia miejsca lub zrobić zawieszki na szyję. 

Dzieci przyklejają duże kartki z imionami na tyle oparcia swego krzesełka. • kredki, klej, nożyczki, 

karteczki z imionami, kartoniki, taśma przezroczysta 

• Zabawy dowolne na świeżym powietrzu. 


15

TYDZIEŃ I 

W przedszkolu 

2. W moim przedszkolu 


Podstawa 

programowa 


1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – stwarzanie warunków do swobodnej 

zabawy. Poznawanie zabawek i zasad korzystania z nich. Zachęcanie 

I.6; III.4, 9; IV.19 

do zabawy w małych grupach – integracja dzieci. 





4. Pak – przyjaciel przedszkolaków – osłuchanie z piosenką przewodnią na cały rok. 

Rozmowa na temat treści piosenki; zabawa ilustracyjna do piosenki. „Pajęczyna” 

– zabawa integracyjna. Wymienianie imion kolegów. Dwóm tańczyć się zachciało 

– zabawa taneczna w parach. Zachęcanie nieśmiałych dzieci do zabawy. 

5. „Zwiedzamy przedszkole” – zapoznanie z poszczególnymi pomieszczeniami 

przedszkolnymi i ich przeznaczeniem. Rozmowa dotycząca położenia pomieszczeń 

przedszkolnych – topografia przedszkola. 

6. Swobodne zabawy dzieci w sali. Rozmowa dotycząca korzystania z placu zabaw 

i ogrodu. 

7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – poznanie topografii ogrodu podczas zabawy 

„Podchody”. Poprawne wykonywanie wskazanych ćwiczeń; zwrócenie 

uwagi na postawę ciała i etapy wykonywanych ćwiczeń; właściwe reagowanie 

na polecenia N. 

I.5; IV.7 

III.5, 8, 9 

I.6, 7; III.5, 8, 9 

I.2, 4, 5; III.4, 

8, 9 


8. Praca z ZG.1 – kreślenie linii, dorysowywanie elementów. Pak – przyjaciel I.5, 7; IV.8 

przedszkolaków – zabawa taneczna do piosenki. 

9. „Przedszkole moich marzeń” – kształtowanie umiejętności malowania farbami 

plakatowymi na dużym formacie. Wyrażanie radości podczas wykonania 

IV.8 

wspólnej wystawy prac plastycznych. 


9; IV.19 

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: e-Tropiciele, szarfy w trzech kolorach, krzesełka, karteczki w trzech kolorach 

z rysunkami funkcjonariuszy lub ich pojazdów, gwizdek lub tamburyn, CD1, kłębek wełny, koperty z zadaniami, 

tropy – piktogramy, ZG, kredki, opaski odblaskowe na rękę, farby plakatowe, pędzle, kubeczki 

na wodę, duże kartki 


Zabawy dowolne dzieci w kącikach zainteresowań. • e-Tropiciele – Tropiciele zagadek 

„Powitanka” – do wyboru N. (s. 12). 

• Zestaw ćwiczeń porannych nr 1 (s. 13). • szarfy, krzesełka, tamburyn lub gwizdek, kolorowe karteczki 

z rysunkami 


16 


W przedszkolu 

TYDZIEŃ I 


• Pak – przyjaciel przedszkolaków – osłuchanie z piosenką przewodnią. Dzieci słuchają piosenki. 

Po wysłuchaniu N. kieruje rozmową dotyczącą treści piosenki. • CD1.1, e-Tropiciele – Piosenka 

Pak – przyjaciel przedszkolaków 

sł. Ewa Stadtmüller, muz. Liliana Widlarz 

Kto świata ciągle jest tak ciekawy? 

Kto wciąż zaprasza nas do zabawy? 

Kto świetny humor zawsze ma? 

Kto się na żartach zna? 

Ref.: Pak ze szmatek jest uszyty, 

Pak – to kompan znakomity, 

Pak – najmilszy z wszystkich Paków, 

Pak – przyjaciel przedszkolaków! 

Z Pakiem nikomu nie grozi nuda, 

z Pakiem wyprawa każda się uda, 

wytropić można nawet lwa, 

kiedy się Paka ma! 

Ref.: Pak ze szmatek… 

• Zabawa ilustracyjna ze śpiewem do piosenki przewodniej. N. śpiewa piosenkę, ilustrując 

jej treść prostymi ruchami. Po wysłuchaniu dzieci podejmują próby śpiewania z jednoczesnym 

pokazywaniem zademonstrowanych przez N. ruchów. 

• „Pajęczyna” – zabawa integracyjna. N. trzyma w ręku kłębek wełny. Następnie rzuca go 

do dziecka, wypowiadając jego imię. Dziecko, które otrzymało kłębek, rzuca go kolejnemu 

dziecku, wymieniając jego imię, i przytrzymuje w drugiej ręce nitkę. Zabawa trwa dotąd, 

aż wszystkie dzieci wezmą udział i utkana będzie pajęczyna. Ostatnie dziecko, które otrzyma 

kłębek, zaczyna na niego nawijać nitkę. Podaje go do poprzedniego dziecka i wypowiada jego 

imię. Zabawa trwa do momentu, aż wełna będzie nawinięta na motek. • kłębek wełny 

• Dwóm tańczyć się zachciało – zabawa taneczna. Dzieci dobierają się w pary, jak kto chce, 

i wykonują następujące czynności do piosenki: • CD1.3 

Dwóm tańczyć się zachciało 

sł. i muz. tradycyjne 

Dwóm tańczyć się zachciało, zachciało, zachciało, 

Lecz im się nie udało, fari, fari, fara. Dzieci tańczą w kółeczkach. 

Kłócili się ze sobą, ze sobą, ze sobą, Dzieci łączą ręce i naciągają prześcieradła. 

Ja nie chcę tańczyć z tobą, fari, fari, fara. Dzieci puszczają ręce i łapią się pod boki. 

Poszukam więc innego, innego, innego, 

Do tańca zgrabniejszego, fari, fari, fara. Dzieci szukają dla siebie innego partnera i zabawa zaczyna 

się od początku. 

• „Zwiedzamy przedszkole” – zapoznanie z poszczególnymi pomieszczeniami i ich przeznaczeniem: 

toalety, kuchnia, sale innych grup przedszkolnych, sala gimnastyczna itp. N. objaśnia 

podstawowe zasady bezpiecznego korzystania z tych pomieszczeń. W trakcie wycieczki 

posługuje się określeniami: z prawej strony, z lewej strony, na wprost, za itp. Po powrocie 


17

TYDZIEŃ I 

W przedszkolu 

do sali N. kieruje rozmową, zadając pytania: Jakie pomieszczenia odwiedziliśmy?; Co widzieliśmy 

po prawej stronie, lewej stronie? itp. 

• Rozmowa z dziećmi na podstawie ich doświadczeń dotycząca korzystania z placu zabaw 

i ogrodu: Co można, a czego nie wolno w ogrodzie przedszkolnym?. 

• „Podchody” – zabawa ruchowa w ogrodzie. N. przygotowuje wcześniej trzy zadania i wkłada 

je do kopert. Koperty z zadaniami i niezbędne przybory do ich wykonania umieszcza w różnych 

miejscach ogrodu przedszkolnego. Trasę od jednego zadania do drugiego oznacza tropami 

wymyślonymi przez siebie, np. kwadraty, balony, kwiatki. Tropy mogą się ze sobą krzyżować. 

Dzieci idą całą grupą po śladach, odnajdują koperty i wykonują wskazane ćwiczenia. W ten sposób 

dzieci poznają topografię ogrodu przedszkolnego. Przykładowe zadania: 1 – dzieci wykonują 

6 pajacyków, 2 – każde dziecko ma zebrać na wyznaczonym terenie 5 liści i przynieść je do N.; 3 – 

każde dziecko ma znaleźć sobie parę i szybko stanąć przed N. • koperty, zadania, tropy – piktogramy 


Praca z ZG.1 – kreślenie linii pionowych; dorysowywanie brakujących ele mentów. • kredki, ZG.1 

• Pak – przyjaciel przedszkolaków – zabawa taneczna z piosenką przewodnią. Przed rozpoczęciem 

zabawy dzieci wkładają na lewe ręce opaski i dobierają się w pary. Podczas śpiewania 

każdej zwrotki stoją w parach naprzeciwko siebie i wyklaskują rytm piosenki – raz o swoje 

kolana, raz o ręce partnera. Podczas zwrotki podają sobie najpierw lewe ręce, potem prawe, 

a w drugiej części refrenu obracają się dookoła w parze. • opaski odblaskowe na rękę 

• „Przedszkole moich marzeń” – malowanie farbami na dużym formacie. • farby plakatowe, 

pędzle, kubeczki na wodę, duże kartki 

Wystawa prac dzieci. 


3. Dzień w przedszkolu 


Podstawa 

programowa 


1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – stwarzanie warunków do zabaw I.6; III.4, 9; IV.19 

tematycznych. Poznawanie zabawek i możliwości korzystania z nich. Zachęcanie 

do zabawy w małych grupach. 





4. Pak – przyjaciel przedszkolaków – zabawa taneczna przy piosence. Pożar! – 

słuchanie opowiadania. Rozmowa na temat jego treści. „Emocje” – zabawa 

w rozpoznawanie i nazywanie emocji. Pokazywanie ich przy pomocy mimiki. 

5. Praca z ZG.2 – określanie nastrojów przedstawionych na rysunku; rysowanie 

swojego nastroju; kreślenie linii ukośnych po śladzie. 

I.5; II.1, 4, 6; 

IV.5 

I.7; II.1 

18 


W przedszkolu 

TYDZIEŃ I 


Podstawa 

programowa 

6. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – właściwe reagowanie na polecenia N. I.2, 4, 5; III.4, 

i sygnał dźwiękowy lub wzrokowy. 

8, 9 

7. Spacer po okolicy przedszkola – poznanie otoczenia przedszkola. I.2, 4, 5 


8. „Robimy porządki w sali” – zabawa dydaktyczna. Klasyfikowanie zabawek. Praca 

z KP1.3–4 – dokonywanie klasyfikacji; oglądanie i porównywanie obiektów. 

IV.8, 11 

9. Zabawy słuchowe z rytmem – kształtowanie umiejętności powtarzania prostych 

wzorów rytmicznych; ustalenie zasad dyżurów w przedszkolu. 

I.5; IV.7 


9; IV.19 


z rysunkami funkcjonariuszy lub ich pojazdów, gwizdek lub tamburyn, CD1, rysunki lub zdjęcia postaci 

wyrażających radość, smutek, złość, zdziwienie, ZG, KP1, kredki, klocki rytmiczne 


Zabawy dowolne dzieci w kącikach zainteresowań. • e-Tropiciele – Gry 



z rysunkami 



• Zabawa taneczna przy piosence przewodniej. • CD1.1, e-Tropiciele – Piosenka 

• Pożar! – słuchanie opowiadania O. Masiuk. 

Pożar! 

Olga Masiuk 

Na początku czułem się bardzo zagubiony. W pracowni Antoniego słyszałem różne głosy 

i różne kłótnie. Tu też głosy się rozlegały, a kłótnie wybuchały co chwila, ale nic z tego wszystkiego 

nie rozumiałem. 

Marysia i Marta przygotowały mi łóżko na drugiej półce. Postawiły także mały stolik, a na nim 

filiżankę i talerzyk, które zabrały lalkom. A Jacek obok mojego łóżka umieścił czerwony wóz strażacki 

i powiedział, że gdyby wybuchł pożar, to mam do niego wsiąść i odjechać. Byłem mu bardzo 

wdzięczny za taką opiekę. W końcu pożar to wielkie niebezpieczeństwo. Kiedy Jacek tłumaczył mi, 

jak należy uruchomić wóz strażacki, podbiegł do nas Staś, klepnął Jacka w ramię i zawołał: 

– Ty, Pożar, sam nie wybuchnij! 

I wszystkie dzieci zaczęły się śmiać, a ja oczywiście nic z tego nie rozumiałem. 

Jacek wyglądał na bardzo zmartwionego. 

– Bo moje nazwisko brzmi Pożar – wyjaśnił. – Nazywam się Jacek Pożar. I naprawdę chciałbym 

być strażakiem. 

Słyszałem jeszcze śmiech Staśka, który powtarzał swój żart chłopcom. 


19

TYDZIEŃ I 

W przedszkolu 

– Ale to przecież świetnie się składa – nadal nie rozumiałem. – Jeśli chcesz zostać strażakiem, 

to chyba dobrze, że nazywasz się Pożar. 

Ale Jacek chyba wcale tak nie uważał. 

W południe chodziliśmy do stołówki na obiad. Marysia zawsze siedziała z Martą, a Staś 

z Tomkiem. Obok Jacka stało wolne krzesło, więc się na nie wspiąłem. Piękne zapachy unosiły 

się znad talerza. Zanurzyłem więc łapkę w pomidorowej zupie. 

– Paku, znowu to robisz. Wiesz przecież, że to nieładnie – upomniała mnie Marysia. 

Rzeczywiście! Znów zapomniałem! A dziewczyny tłumaczyły mi, że nie można zanurzać 

łapki w talerzu. Zawstydziłem się, bo to już trzeci raz, kiedy mi przypominały, że nie wolno 

tego robić. Nagle z kuchni, którą widać było przez okienko służące do podawania obiadów, 

dobiegł nas straszliwy głos pani Asi, kucharki: 

– POŻAR!!! RATUNKU! POŻAR! 

Jacek zerwał się na równe nogi, złapał kubek z kompotem i pobiegł w stronę kuchni. Za nim 

natychmiast pobiegła pani. Staś, Tomek i dziewczynki siedzieli jak zamurowani. Ja, ile sił w nogach, 

popędziłem do półki, na której mieszkałem. Usłyszałem jeszcze tylko dochodzące 

z okienka syczenie. Kiedy wracałem do stołówki w moim wozie strażackim, pani właśnie wychodziła 

z kuchni, trzymając Jacka mocno za rękę. 

– To nasz bohater – powiedziała. – Zapaliła się ścierka i Jacek chlusnął na nią kompotem 

i ugasił pożar. 

Staś i Tomek zaczęli bić brawo i pokrzykiwać radośnie, a potem każdy z nich chciał mu 

oddać swój kompot. I w ogóle wszyscy zgromadzili się wokół Jacka i pytali, jak to jest być 

strażakiem. Kiedy chciałem odjechać do siebie strażackim wozem, który nie był już potrzebny, 

pani podeszła do mnie i powiedziała: 

– Co myślisz o tym wszystkim, Paku? 

– Myślę, że dobrze się nazywać Pożar, jeśli chce się gasić ogień – odpowiedziałem. 

Pani uśmiechnęła się do mnie. 

– Stajesz się powoli bardzo mądrym przedszkolakiem. 

Rozmowa z dziećmi na temat treści opowiadania: Jak czuł się Pak podczas pierwszego dnia 

w przedszkolu?; Jak wy się czujecie w przedszkolu?; Co dzieci zrobiły dla Paka w sali?; Czemu 

dzieci zaopiekowały się Pakiem?; Dlaczego dzieci śmiały się z kolegi?; Czemu nie wolno tak 

robić?; Jak należy zachowywać się w przedszkolu?; Jak należy zachowywać się podczas posiłku? 

itp. N. mówi, że dzieci w przedszkolu powinny opiekować się sobą nawzajem, aby każde 

dziecko czuło się dobrze. Pyta się, co dzieci mogą jeszcze zrobić, aby było miło w przedszkolu 

zarówno dzieciom, jak i dorosłym. N. rozmawia z dziećmi na temat właściwego zachowania 

podczas pożaru. 

• „Emocje” – zabawa w rozpoznawanie i nazywanie emocji. N. prezentuje dzieciom rysunki 

postaci wyrażających ciałem i mimiką radość, złość, smutek, zdziwienie. Następnie zadaje pytanie: 

Jak myślicie, w jakim nastroju są te osoby?. Dzieci podają swoje propozycje odpowiedzi. 

Na koniec N. odwołuje się do doświadczeń dzieci, które opowiadają o sytuacjach, w których 

są zdziwione, smutne, złe, radosne. • obrazki lub zdjęcia postaci wyrażających różne emocje 

• „Emocje” – zabawa z pantomimą. N. podaje nazwy emocji, a dzieci pokazują je za pomocą 

gestów i mimiki, np. radość, smutek, złość, zdziwienie, gniew. 

• Praca z ZG.2 – określanie nastrojów przedstawionych na obrazku. Rysowanie swojego nastroju; 

kreślenie linii ukośnych po śladzie. • kredki, ZG.2 

• Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – reagowanie na polecenia N. N. z dziećmi umawia 

się, że na konkretny sygnał wzrokowy lub dźwiękowy, do wyboru przez N., dzieci ustawiają się 

20 


W przedszkolu 

TYDZIEŃ I 

przed nim w pociąg lub parami – jedna za drugą. N. przypomina dzieciom zasady korzystania 

ze wszystkich zabawek znajdujących się na placu zabaw. • gwizdek lub tamburyn 

• Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. 


• „Robimy porządki w sali” – zabawa dydaktyczna. N. na półce z zabawkami robi sztuczny 

bałagan tak, aby razem z dziećmi poukładać zabawki zgodnie z ich rodzajem. Sprawdza poprawność 

wykonania zadania. 

• Praca z KP1.3–4 – dokonywanie klasyfikacji poprzez nalepianie zabawek na właściwych półkach. 

Oglądanie i porównywanie obiektów. Szukanie takich samych figur jak te, z których Pak 

zbudował żaglówkę. • KP1.3–4, kredki 

• „Echo” – zabawa rytmiczna. N. układa z klocków rytm, np. . Następnie wyklaskuje go 

tak, aby dzieci widziały ruch. Dzieci powtarzają rytm wyklaskany przez N., a N. powtarza 

te same czynności w odniesieniu do innych rytmów, np. ; . • klocki rytmiczne 

• Wspólne wyklaskiwanie rytmu piosenki z jednoczesnym mówieniem jej tekstu. N. wybiera 

kilka fraz z piosenki przewodniej. Odtwarza jej rytm z jednoczesnym recytowaniem odpowiadających 

mu słów. Dzieci powtarzają – najpierw powtarza cała grupa, potem kilkoro chętnych 

dzieci. 

• „Dyżury w przedszkolu” – ustalenie zasad dyżurów w przedszkolu według możliwości 

dzieci, np. dyżury w łazience, przy roznoszeniu posiłków, przy roznoszeniu i dobieraniu pomocy 

na zajęcia. 


4. Przedszkolny savoir-vivre 


Podstawa 

programowa 


1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań – stwarzanie warunków do zabaw I.6; III.4, 9; IV.19 

konstrukcyjnych. Poznawanie zabawek i możliwości korzystania z nich. Zachęcanie 






4. Pak – przyjaciel przedszkolaków – zabawa taneczna do piosenki. Czerpanie 

radości ze wspólnej zabawy. Wspólne ustalenie zasad postępowania i zachowania 

w grupie przedszkolnej na podstawie ilustracji i doświadczeń dzieci; 

swobodne wypowiedzi dzieci. Praca z WK.4–5. 

5. „Scenki z życia przedszkola” – próby naśladowania i odgrywania różnorodnych 

zachowań w scenkach dramowych; zachęcanie do zabawy nieśmiałych 

dzieci. 

I.5; III.6, 7, 8 

III.5, 6, 7 


21

TYDZIEŃ I 

W przedszkolu 


Podstawa 

programowa 

6. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – właściwe reagowanie na polecenia N., I.2, 4, 5; III.4, 

sygnał dźwiękowy lub wzrokowy. 

8, 9 

7. Poznanie topografii przedszkola podczas spaceru po najbliższej okolicy. I.2, 4 


8. „Rób tak, nie rób tak” – zabawa naśladowcza. Koncentrowanie uwagi na ruchach 

drugiej osoby. Zabawy słuchowe – kształtowanie analizy i syntezy sylabowej; 

kształtowanie umiejętności wyklaskiwania podanego rytmu. Praca z KP1.5–6 – 

dokonywanie analizy sylabowej; stosowanie określeń: nad, pod, obok, za. 

9. „Ty i ja” – zabawa taneczna. Czerpanie radości ze wspólnego tańca; utrwalanie 

orientacji w schemacie ciała. 

I.2, 4, 5, 7; 

IV.2, 15 

I.5; IV.14 


9; IV.19 


funkcjonariuszy lub ich pojazdów, gwizdek lub tamburyn, CD1, e-Tropiciele, flamaster, duży arkusz papieru, 

uczę.pl – obrazki Kodeksu przedszkolaka, kredki, WK, 2 maskotki lub pacynki, 3 lizaki w różnych 

kolorach, klocki, opaski, KP1 


Zabawy dowolne dzieci w kącikach zainteresowań. 



z rysunkami 



• Pak – przyjaciel przedszkolaków – zabawa ilustracyjna ze śpiewem do piosenki przewodniej 

(s. 17). • CD1.1, e-Tropiciele – Piosenka 

• „Kodeks przedszkolaka” – omówienie i spisanie kodeksu. N. uświadamia dzieciom, że spędzają 

ze sobą dużo czasu, korzystają ze wspólnych zabawek, ale przecież każdy może być w innym 

nastroju. Dlatego należy się umówić, jak powinniśmy postępować, aby wszystkim nam 

w przedszkolu było dobrze i wesoło. Każdy z nas – dzieci i dorośli – ma swoje prawa i obowiązki, 

z których należy się wywiązywać, np.: 

– Zabieramy do przedszkola dobry humor, ale mamy prawo być w gorszym nastroju. 

– Używamy magicznych słów: proszę, przepraszam, dziękuję. 

– Sprzątamy po sobie zabawki. 

– Jesteśmy dla wszystkich uprzejmi. 

– Wszyscy mamy prawo do korzystania z zabawek. 

– Kłótnie i spory rozwiązujemy słowem, a nie bijemy się. 

– Nie wstydzimy się prosić nikogo o pomoc itd. 

Po zaakceptowaniu zasad N. wypisuje je i wywiesza w widocznym miejscu. Do zilustrowania 

umów można wykorzystać obrazki ze strony uczę.pl. Można także zaproponować dzieciom, 

by samodzielnie przedstawiły treść punktów z kodeksu za pomocą rysunków. • flamaster, 

dowolna kartka, obrazki Kodeksu przedszkolaka ze strony uczę.pl, kredki 

22 


W przedszkolu 

TYDZIEŃ I 

• „Kodeks przedszkolaka” – praca z WK.4–5. Omówienie ilustracji; dokonanie oceny zachowań 

dzieci za pomocą nalepek. • WK.4–5 

• „Scenki z życia przedszkola” – zabawa w teatr. N. zaprasza chętne dzieci do udziału w zabawie. 

Za pomocą dwóch pacynek lub maskotek ilustruje dowolną sytuację z życia przedszkola, 

np. kłótnię o zabawkę pomiędzy dziećmi. Następnie przerywa i prosi dzieci o opowiedzenie, 

jak w takiej sytuacji należy się zachować. Następnie odgrywa dalszy ciąg scenki, uwzględniając 

odpowiedzi dzieci. Na koniec prosi dzieci o odegranie scenek z życia przedszkola. Dzieci mogą 

być dobrane w pary. N. pomaga im w ustaleniu kolejnych kroków do odegrania scenki. Najpierw 

musi odbyć się próba tak, by nie widziały jej pozostałe dzieci, np. za parawanem. Scenki mogą 

być pokazane innym grupom w przedszkolu. • 2 maskotki lub pacynki 

• „Zabawa w kolory” – zabawa w ogrodzie przedszkolnym. N. ma przygotowane duże lizaki 

w trzech podstawowych kolorach. Umawia się z dziećmi, że każdy z kolorów oznacza 

inną czynność, którą muszą wykonać dzieci, np. żółty – dzieci wykonują przysiady; czerwony 

– skaczą jak piłeczki; zielony – stają w bezruchu. N. przypomina dzieciom zasady korzystania 

ze wszystkich zabawek znajdujących się na placu zabaw. • lizaki w 3 kolorach 

Zabawę można poprowadzić z wykorzystaniem słownictwa w języku angielskim. Zamiast pokazywania 

dzieciom lizaków N. podaje komendy: yellow (żółty) – dzieci wykonują przysiady; 

red (czerwony) – skaczą jak piłeczki; green (zielony) – stają w bezruchu. 



• „Rób tak, nie rób tak” – zabawa orientacyjno-porządkowa. N. wypowiada hasło: Rób tak! 

a dzieci naśladują jego ruchy. Jak powie: Nie rób tak! dzieci zastygają w bezruchu, mimo że N. 

pokazuje konkretne ćwiczenia. 

• Zabawy dydaktyczne: 

– wyklaskiwanie sylab w wyrazach, wyrazy dobrane z otoczenia przedszkolnego dziecka: sala, 

stolik, krzesło, podwórko, układanki, kredki, obrazki itp.; 

– składanie wyrazów z sylab podawanych przez N.; 

– wyklaskiwanie wyrazów w rytmie ułożonym przez N. N. układa z klocków prosty rytm. Prosi 

chętne dziecko o wyklaskanie go. Gdy ono wyklaszcze rytm poprawnie, pozostałe dzieci powtarzają 

za nim. Gdy wykona niepoprawnie, N. koryguje, a dopiero potem grupa powtarza. • klocki 

• Praca z KP1.5–6 – analiza sylabowa wyrazów, przeliczanie liczby sylab w wyrazie. Nalepianie 

na półkach odpowiednich zabawek. Stosowanie określeń: nad, pod, obok, na – kolorowanie 

odpowiednich piłek. • kredki, KP1.5–6 

• Ty i ja – zabawa taneczna wg M. Bogdanowicz. N. pomaga dzieciom założyć opaski na lewe 

ręce. Dzieci słuchają piosenki, a następnie wykonują podane czynności: 

Ty i ja 

Ty i ja, raz i dwa, przechadzamy się. (x2) 

Ja ci podam prawą, 

ja ci podam lewą, 

a ty mi podasz dwie 

i… przechadzamy się. 

opaski na rękę 



Dzieci spacerują po sali. 

Zatrzymują się; osoby, które stoją najbliżej siebie, podają 

sobie prawe dłonie. 

Następne dzieci szukają kolejnej osoby, by uścisnąć sobie 

lewe dłonie. 

Obie dłonie podają trzeciemu dziecku. 

Spacerują w parach, trzymając się za ręce. 

23

TYDZIEŃ I 

W przedszkolu 

5. Pomagamy sobie 


Podstawa 

programowa 


1. Zabawy dowolne dzieci w kącikach zainteresowań – stwarzanie warunków I.6; III.4, 9; IV.19 

do zabaw konstrukcyjnych, plastycznych według wyboru dzieci. Zwracanie 

uwagi na przestrzeganie ustalonych umów. Zachęcanie do zabawy w małych 

grupach – integracja dzieci. 





4. Pak – przyjaciel przedszkolaków – zabawy z piosenką przewodnią. Wyrażanie 

głosem różnorodnego nastroju. Zabawy integracyjne – utrwalenie imion 

wszystkich dzieci w grupie, aktywizowanie nieśmiałych dzieci. 

5. Praca z KP1.7–8 – wdrażanie do wnioskowania i przewidywania skutków pewnych 

zachowań oraz ich oceny; odwzorowywanie figur geometrycznych. 

6. Zabawy językowe – budowanie prostych zdań na podany temat; analiza słuchowa 

zdania. 



I.5; III.3, 8 

I.7; IV.4, 12 

IV.2 

I.5, 8; III.8 


8. „Wymarzony plac zabaw” – wdrażanie do współpracy podczas wykonywania I.7; III.8; IV.8 

pracy plastycznej; ukazywanie pozytywnych efektów współpracy w małych 

zespołach; czerpanie radości ze wspólnej pracy; zachęcanie do wyrażania 

własnych emocji; nazywanie niektórych emocji. 

9. „Co kto lubi” – zachęcanie dzieci do wypowiadania się na swój temat i wyrażania 

własnych emocji w zabawach. 

III.1, 2, 7 


9; IV.19 


funkcjonariuszy lub ich pojazdów, gwizdek lub tamburyn, CD1, maskotka lub kłębek wełny, KP1, klocki, 

opaska, pachołki, szarfy, kocyki, ławeczka gimnastyczna, worki, hula-hoop, woreczki gimnastyczne, duże 

arkusze papieru, kredki, kontury słońca, huśtawek i karuzel, nożyczki, klej, piłka 





z rysunkami 


24 


W przedszkolu 

TYDZIEŃ I 


• Zabawy z piosenką przewodnią. Śpiewanie piosenki w różnym nastroju, np. pierwszej 

zwrotki wesoło, drugiej – smutno, trzeciej – w złości, czwartej – w strachu. Śpiewanie piosenki 

w różnej dynamice, np. zwrotki – bardzo szybko, refrenu – bardzo wolno, zwrotki grubo (nisko), 

refrenu – cienko (wysoko). • CD1.1–2 

• Zabawy integracyjne do wyboru („Baranek”, „Pajęczyna” lub „Podaj piłkę”). • maskotka lub 

kłębek wełny, piłka 

• Praca z KP1.7–8 – określanie właściwego zachowania w przedszkolu, omawianie obrazków. 

Kolorowanie obrazka, na którym dzieci zachowują się właściwie, i nalepianie przy nim uśmiechniętej 

buźki. Odwzorowywanie figur geometrycznych. • kredki, KP1.7–8 

• Zabawy językowe – wyróżnianie słów w zdaniu. Po swobodnej rozmowie na temat ilustracji 

N. podaje dzieciom przykład zdania: Dziewczynka ładnie rysuje. Następnie wypowiada zdanie 

jeszcze raz, kładąc klocki podczas mówienia poszczególnych słów. Informuje dzieci: W tym 

zdaniu są 3 wyrazy. Jeszcze raz je wymienia, wskazując na klocki. Następnie prosi chętne dzieci, 

by wymyśliły zdania na temat ilustracji i powiedziały, jakie w nim są słowa. • klocki 

• Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 1 „Wyścigi rzędów” (s. 14–15). • opaska, pachołki, szarfy, 

kocyki, ławeczka gimnastyczna, worki, woreczki gimnastyczne, hula-hoop 


• „Wymarzony plac zabaw” – grupowa praca plastyczna. N. dzieli dzieci na kilka grup. Każdemu 

dziecku w grupie przydziela zadanie. W każdej grupie powinno być przynajmniej czworo 

dzieci. Pierwsze dziecko ma za zadanie narysować zielone tło na kartonie – duży format, drugie 

– wycina z papieru słońce i nakleja na kartonie, trzecie – wycina karuzelę i nakleja na kartonie, 

czwarte wycina inną przygotowaną huśtawkę i nakleja na tym samym kartonie (N. przygotowuje 

wcześniej rysunki do wycięcia). Gdy praca jest gotowa, N. zwraca uwagę na wytwór dzieci, 

mówi, że w grupie można zdziałać więcej i docenia wartość pomocy koleżeńskiej. Nawiązuje 

do emocji dzieci i pyta się, co czują, gdy widzą tak piękne prace. • dwa arkusze papieru, zielone 

kredki, kontury słońca, kontury huśtawek i karuzel, nożyczki, klej 

• „Co kto lubi” – zabawa integracyjna. Dzieci siedzą w kole. N. trzyma piłkę i mówi: Mam 

na imię… i lubię kolor zielony. Podaje piłkę kolejnemu dziecku. Ono odbiera piłkę i mówi: Dostałem 

piłkę od…, która lubi kolor zielony. Ja mam na imię… i lubię zupę pomidorową. Zabawa 

trwa do czasu, gdy wszystkie dzieci przedstawią się i powiedzą, co lubią. • piłka 



25

Tydzień II 

Moja miejscowość 

1. Mój dom 


Podstawa 

programowa 


1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. I.6; III.4, 9; IV.19 


3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 1 – właściwe reagowanie na sygnały dźwiękowe. I.1, 4, 5; III.4 



4. Trzy świnki – wdrażanie do uważnego słuchania tekstu utworu opowiadanego 

przez N. Wyciąganie wniosków, próby oceny postaci. Kształtowanie umiejętności 

posługiwania się określeniami opisującymi własny dom. Próba zapamiętania 

własnego adresu. „Jaki jest dom?” – ćwiczenia słownikowe. „Budujemy 

domy” – zabawa ruchowa. 

5. „Miasto – wieś” – ćwiczenia słownikowe na temat różnorodności zabudowy miasta 

i wsi. Praca z WK.6–7. 

6. Praca z KP1.9–10 – kolorowanie budynków z figur geometrycznych według 

podanego kodu; wyszukiwanie i kolorowanie niepasujących figur – dokonywanie 

klasyfikacji. 



III.2, 3; IV.3, 4 

IV.2 

IV.1, 12 

I.2, 4, 5; III.4, 

8, 9 


8. „Tropimy rymy” – zabawa rytmiczno-słuchowa. IV.2, 6, 7 

9. „Przejście między domkami” – kształtowanie umiejętności rysowania gry- 

-ściganki z uwzględnieniem trasy, wyznaczenia pól oraz miejsca startu i mety. 

„Przejście między domkami” – próby grania zespołowego w grę-ścigankę. 

Zwrócenie uwagi na przestrzeganie zasad. 

10. Zachęcanie do udziału w zabawach rytmiczno-ruchowych – wypowiadanie 

rymowanek; swobodna improwizacja. 

I.7, 9; III.5, 6, 8, 

9; IV.8, 11, 15 

IV.6, 7 


funkcjonariuszy lub ich pojazdów, gwizdek lub tamburyn, tekst baśni Trzy świnki, zdjęcie lub obrazek 

domu, kartonik z napisem dom, obrazki przedstawiające: okno, kominek, rodzinę przy obiedzie, dziecko 

bawiące się z psem, łóżko, dzieci bawiące się z tatą, książkę, telefon komórkowy, rower; kartki z różną 

liczbą oczek, WK, KP1, kredki, opaska, pachołki, szarfy, kocyki, ławeczka gimnastyczna, worki, woreczki 

gimnastyczne, hula-hoop, flamastry, duży arkusz papieru, gra-ściganka, 2 pionki, kostka do gry 

26 



TYDZIEŃ II 





z rysunkami 



• Trzy świnki – opowiadanie w wykonaniu N. na podstawie utworu. Rozmowa dotycząca 

treści opowiadania ukierunkowana pytaniami N.: Dlaczego świnki musiały opuścić swój dom?; 

Z jakich materiałów zbudowały swoje domy?; Który z nich okazał się najsolidniejszy?; Jak 

świnki poradziły sobie ze złym wilkiem?. • tekst baśni Trzy świnki 

• Opisywanie swojego domu. N. przynosi na zajęcia zdjęcie swojego domu lub jego rysunek. 

Mówi dzieciom: To mój dom. Opisuje swój dom, używając przy tym określeń: duży – mały; 

wysoki – niski; opisuje również kolor i materiał, z którego został wykonany. Wymienia elementy 

domu, takie jak: okna, drzwi, balkon itp. Na koniec określa swoje uczucia związane z domem. 

Następnie prosi chętne dzieci, aby również opisały swój dom. • zdjęcie lub rysunek domu 

• „Podaj swój adres” – zabawa dydaktyczna. Zadaniem dzieci jest podać swój adres: miejscowość, 

ulicę, numer domu i mieszkania. Następnie N. zadaje pytania: Do czego potrzebna jest znajomość 

swojego adresu zamieszkania?; Czy wszystkim można podawać swój adres?; Dlaczego?. 

• „Jaki jest dom?” – zabawa dydaktyczna, ćwiczenia słownikowe. N. prezentuje dzieciom 

obrazek domu. Pod nim kładzie kartonik z napisem dom. Obok rozkłada przygotowane obrazki 

przedstawiające: okno, kominek, rodzinę przy obiedzie, dziecko bawiące się z psem, łóżko, 

dzieci bawiące się z tatą, książkę, telefon komórkowy, rower itp. N. prosi dzieci, by przyjrzały się 

obrazkom i wybrały te, które ich zdaniem kojarzą się z domem. Dzieci uzasadniają swój wybór. 

• kartonik z napisem dom, obrazek domu, obrazki kojarzące się z domem 

• „Budujemy domy” – zabawa ruchowa. N. ma duże kartki z różną liczbą oczek, tak jak 

na kostce do gry; dzieci to elementy domu. Dzieci maszerują, biegają po sali, podskakują w zależności 

od rytmu wyklaskiwanego przez N. Gdy N. przestaje klaskać, podnosi do góry jedną 

kartkę, dzieci liczą oczka i dobierają się w grupy liczące tyle elementów, ile wskaże N. – budują 

domy. Zabawa toczy się dalej. • kartki z różną liczbą oczek 

• „Miasto – wieś” – praca z WK.6–7. Rozmowy na temat różnorodności zabudowy miasta, 

wsi. Umieszczanie nalepek we właściwych miejscach. Rozmowa na temat różnic między miastem 

a wsią. • WK.6–7 

• Praca z KP1.9–10 – kolorowanie domów z figur geometrycznych według podanego kodu. Dorysowywanie 

odpowiednich elementów na obrazku. Umieszczanie nalepki z wyrazem dom pod 

wysokim domem. Kolorowanie niepasujących figur, dokonywanie klasyfikacji. • kredki, KP1.9–10 




• „Tropimy rymy” – zabawa rytmiczno-ruchowa. Dzieci mają za zadanie przejść wyznaczoną 

trasę, wypowiadając rymowankę – swobodna improwizacja. Każde dziecko ma ją wypowiedzieć 

w inny sposób, nie można naśladować innych osób. Np.: So, mi, la, do-mek każ-dy 

ma. Następnie wszyscy wspólnie liczą sylaby w rymowance. N. wyraźnie mówi, zaś dzieci liczą. 

N. prosi, aby dzieci ułożyły jakąś inną rymowankę, która będzie miała tyle samo sylab. 


27

TYDZIEŃ II 


• „Przejście między domkami” – rysowanie gry-ściganki i zabawa z wykorzystaniem gry. 

Rysowanie mazakami konturów swoich domów na dużym kartonie. N. rysuje swój dom oraz budynek 

przedszkola. Następnie rysują dzieci. Gdy wszystkie domy będą już narysowane, N. rysuje 

trasę i wyznacza pola oraz miejsce startu i mety. • flamastry, duży arkusz papieru 

• „Przejście między domkami” – gra-ściganka. N. przygotowuje dwa pionki i kostkę do gry. 

Dzieli dzieci na dwie drużyny. Pionki ustawia na polu start. Grę rozpoczyna ta drużyna, która 

wyrzuci większą liczbę oczek na kostce. Dzieci po kolei rzucają kostką, razem liczą oczka, a następnie 

rzucający przesuwa pionek tyle pól do przodu, ile wypadło oczek na kostce. Wygrywa 

ten, kto pierwszy dojdzie do mety. • gra-ściganka, 2 pionki, kostka do gry 

• Zachęcanie do udziału w zabawach rytmiczno-ruchowych – wypowiadanie rymowanek, 

swobodna improwizacja. 

2. W mieście 

(Jeżeli N. pracuje w przedszkolu wiejskim, może najpierw zrealizować dzień 3. z tego tygodnia) 


Podstawa 

programowa 


1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. I.1, 4, 6; III.4 

2. „Powitanka” – wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery. II.1; III.4; IV.7 

3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 1 – właściwe reagowanie na sygnały dźwiękowe. I.1, 5; III.5, 9 



4. Okienka i okna – wdrażanie do uważnego słuchania wiersza E. Bełczewskiej – 

różnicowanie domów na wsi i w mieście. 

5. „Budujemy miasto” – rozpoznawanie charakterystycznych cech dużego miasta 

w trakcie zabawy dydaktycznej; wykonanie makiety miasta. „Nasza miejscowość” 

– zabawa plastyczna. „Jedziemy tramwajem” – zabawa naśladowcza. 

Właściwe reagowanie na sygnały dźwiękowe. 

6. Praca z KP1.11–12 – porządkowanie domów według wielkości; łączenie obrazków 

przedstawiających przeciwne cechy. 

7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – zwrócenie uwagi na budynki w sąsiedztwie, 

pojazdy, ludzi wykonujących różne zawody. 

III.3, 8, 9; 

IV.2, 12 

I.5, 7, 9; III.8, 9; 

IV.1, 8 

III.9; IV.8, 11 

I.2, 4; II.4, 11; 

IV.20 


8. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym z wykorzystaniem sprzętu terenowego. I.5, 6; III.4, 9 

9. „Mój dom” – malowanie farbami na dużym formacie. Czerpanie radości II.3; IV.1, 8 

ze wspólnych prac plas tycznych. 

10. Wystawa prac dzieci. I.7; II.4; III.1, 2 


funkcjonariuszy lub ich pojazdów, gwizdek lub tamburyn, obrazki różnych domów na wsi i w mieście, 

sylwety domów, pojazdów, postaci, obrazki ulic i skrzyżowań, tektura, pudełka, gazety, nakrętki, plastelina, 

klej, wykałaczki, karton, kredki, KP1, farby, pędzle, kubeczki na wodę, kartki z bloku technicznego 

28 



TYDZIEŃ II 





z rysunkami 



• Okienka i okna – słuchanie wiersza E. Bełczewskiej. 

Okienka i okna 

Ewa Bełczewska 

„Każdy Tomek ma swój domek”. 

Każdy domek okna swoje. 

– Moje okna są malutkie, 

kwadratowe i czyściutkie. 

Na osiedlach domów wiele, 

dużo ludzi – jest weselej. 

Wszystkie domy okna mają 

i na siebie spoglądają. 

A w tych domach okna różne, 

kwadratowe i podłużne. 

Okna duże, okna małe, 

ale wszystkie doskonałe. 

Tu są koła, tam trójkąty, 

dalej jeszcze prostokąty. 

Dobrze popatrz, znajdź owalne, 

w małych domach to normalne. 

W wielkich miastach, w centrum samym, 

domy do chmur dosięgają. 

Czarny obok błękitnego 

to drapacze chmur, kolego. 

A w nich okna jak lusterka, 

księżyc nocą na nie zerka. 

Rozmowa dotycząca treści wiersza. N. zadaje dzieciom pytanie: Jak myślicie, czy wszystkie 

domy są takie same?. Dzieci udzielają odpowiedzi – wszystkie są dobre. Następnie N. pokazuje 

ilustracje różnych domów na wsi i w mieście. I zadaje pytania: Jak wyglądają domy na wsi?; 

Jak wyglądają domy w mieście?; Czym one się różnią?; Jak wygląda miasto?; Czym zajmują się 

ludzie żyjący w mieście?. • obrazki różnych domów na wsi i w mieście 

• „Budujemy miasto” – zabawa dydaktyczna. N. ma przygotowane sylwety różnych domów, 

pojazdów, postaci, ulic, skrzyżowań charakterystycznych dla dużego miasta, ale i takie, które kojarzą 

się z wsią, lasem itp. Zadaniem dzieci jest wybranie tych, które kojarzą się im z dużym miastem 

i uzasadnienie swojego wyboru. Każdy przypina na tablicy wybraną przez siebie sylwetę i dzieci 

wspólnie komponują płaską makietę miasta. • sylwety: domów, pojazdów, postaci, obrazki ulic, skrzyżowań 

• „Nasza miejscowość” – zabawa plastyczna. Dzieci z pomocą N. tworzą przestrzenną makietę 

swojej miejscowości. • tektura, pudełka, gazety, nakrętki, plastelina, klej, wykałaczki, karton 

• „Jedziemy tramwajem” – zabawa ruchowa, naśladowcza. N. jest motorniczym, zaś dzieci 

to wagoniki tramwaju. Na umówiony sygnał dźwiękowy tramwaj rusza – dzieci wypowiadają 

głoski: czy, czy, czy, czy… Na następny sygnał dźwiękowy tramwaj staje, a dzieci naśladują ruchy 

N., np. skłony, podskoki, przysiady. Zabawa powtarzana jest kilka razy. 

• Praca z KP1.11–12 – porządkowanie domów według wielkości. Rysowanie samochodów po śladzie 

od największego do najmniejszego. Łączenie obrazków przedstawiających przeciwne cechy. 

• KP1.11–12, kredki 

• Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Zwrócenie uwagi na budynki w sąsiedztwie, pojazdy, 

ludzi wykonujących różne zawody. 


29

TYDZIEŃ II 



• Zabawy w ogrodzie przedszkolnym z wykorzystaniem sprzętu terenowego. N. przypomina 

dzieciom zasady korzystania ze wszystkich zabawek znajdujących się na placu zabaw. 

• „Mój dom” – malowanie farbami na dużym formacie. • farby, kubeczki na wodę, pędzle, kartki 

techniczne 

• Wystawa prac. Dzieci opowiadają o namalowanych przez siebie domach. 

3. Moje miasteczko i moja wieś 


Podstawa 

programowa 







4. „Wieś” – rozpoznawanie charakterystycznych cech wsi podczas pracy z obrazkiem. 

„Czyj to głos?” – rozpoznawanie odgłosów związanych z życiem na wsi 

podczas zabawy słuchowej. 

5. Praca z KP1.13–14 – ćwiczenie spostrzegawczości – dorysowywanie brakujących 

elementów; orientacja przestrzenna – dorysowywanie elementów we 

wskazanym miejscu; kolorowanie obrazka. 

6. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – właściwe reagowanie na polecenia N., 


I.7; II.10; III.8, 9; 

IV.2, 5, 6 

I.7, 9; III.7; IV.8 

I.4, 5, 8; II.1, 2; 

III.1, 5, 9 

7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. I.2; II.11; III.8; IV.2 


8. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym z wykorzystaniem sprzętu terenowego. I.2, 5; II.3, 7; 

III.1, 5; IV.19 

9. „Różne domy i ich mieszkańcy” – zabawa dydaktyczna; łączenie domów z ich III.1; IV.2, 12 

mieszkańcami. Podawanie nazw domów, przyklejanie ich we właściwe miejsca 

na mapie. 

10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. I.1, 4; III.8; IV.19 


funkcjonariuszy lub ich pojazdów, gwizdek lub tamburyn, CD1, obrazek wsi, kredki, KP1, duże lizaki 

w czterech kolorach – żółty, czerwony, zielony, niebieski, obrazki różnorodnych domów i ich mieszkańców, 

mapa świata, e-Tropiciele 


• Zabawy dowolne dzieci w kącikach zainteresowań. 

• „Powitanka” – do wyboru N. (s. 12). 

30 



TYDZIEŃ II 


z rysunkami 



• „Wieś” – praca z obrazkiem przedstawiającym wieś (zabudowania, ulica, sprzęt rolniczy, 

ludzie przy pracy) według wyboru i możliwości N. N. zadaje pytania: Co przedstawione jest 

na obrazku?; Jakie budowle widać na obrazku?; Czym zajmują się ludzie mieszkający na wsi?; 

Jakie sprzęty wykorzystywane są w rolnictwie?; Jakie zwierzęta można spotkać na wsi?; Jak 

można miło spędzać wolny czas na wsi?. • obrazki przedstawiające wieś 

• „Czyj to głos?” – zabawa słuchowa. Dzieci mają zadanie rozpoznać różne odgłosy związane 

z wsią, np.: traktor, zwierzęta z zagrody, śpiew ptaków, kombajn. • CD1.4 

• Praca z KP1.13–14 – ćwiczenie spostrzegawczości oraz orientacji na kartce papieru. Dorysowywanie 

domom brakujących elementów. Kolorowanie domów według wzoru oraz własnego 

pomysłu. Dorysowywanie wskazanych elementów we właściwych miejscach. Ozdabianie 

obrazka według własnego pomysłu. • KP1.13–14, kredki 

• Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. „Zabawa w kolory” – N. ma przygotowane duże lizaki 

w czterech kolorach – żółty, czerwony, zielony, niebieski. Umawia się z dziećmi, że każdy z kolorów 

oznacza inną czynność, którą muszą wykonać dzieci, np. żółty – dzieci wykonują przysiady; 

czerwony – skaczą jak piłeczki; zielony – stają w bezruchu; niebieski – dowolne ćwiczenie 

wykonywane przez dzieci. N. przypomina dzieciom zasady korzystania ze wszystkich zabawek 

znajdujących się w ogrodzie. • duże lizaki w czterech kolorach 



• Zabawy w ogrodzie przedszkolnym z wykorzystaniem sprzętu terenowego. N. przypomina 

dzieciom zasady korzystania ze wszystkich zabawek znajdujących się na placu zabaw. 

• „Różne domy i ich mieszkańcy” – zabawa dydaktyczna; łączenie domów z ich mieszkańcami 

(N. przygotowuje wcześniej obrazki). Podawanie nazw domów, umieszczanie ich we właściwych 

miejscach na mapie. N. pomaga dzieciom w nazywaniu domów. • obrazki różnych domów, 

mieszkańcy tych domów, mapa świata 

• Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. • e-Tropiciele – Tropiciele zagadek 

4. Bezpieczna droga do przedszkola 


Podstawa 

programowa 


1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. I.4, 6; III.9; IV.19 

2. „Powitanka” – wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery. I.5; III.2, 9; 

IV.1, 7 




31

TYDZIEŃ II 



4. Kolorowe znaki – wdrażanie do uważnego słuchania wiersza K. Wiśniewskiego. 

„Czerwone – stój, zielone – idź” – kształtowanie umiejętności właściwego 

reagowania na sygnały wzrokowe i słuchowe podawane przez osoby dorosłe 

podczas zabawy orientacyjno-porządkowej. 

5. Praca z KP1.15–16 – przeliczanie elementów na obrazku i rysowanie właściwej 

liczby kresek w ramkach; prowadzenie pojazdów do właściwych miejsc, ćwiczenia 

słownikowe. 

6. „Przechodzimy przez ulicę” – omówienie zasad bezpiecznego poruszania się 

po drogach podczas zabawy. „Sygnalizator” – wykonanie zadania z W. 

7. Spacer do najbliższego przejścia dla pieszych – zwrócenie uwagi na różnorodność 

pojazdów. Omówienie i demonstracja sposobu przechodzenia przez ulicę, 

obserwacja pieszych uczestników ruchu drogowego. 


Podstawa 

programowa 

III.5, 7, 8; IV.2, 9 

I.7; III.8; IV.8, 15 

III.8; IV.2, 9, 14 

I.2; IV.8, 12 


8. Zabawy rytmiczne z wykorzystaniem klocków, kartonów, bębenków itp. I.8; II.3; III.5; 

IV.1, 7 

9. „Dobierz rym” – ćwiczenia słownikowe podczas zabawy dydaktycznej. III.1; IV.6, 7 

10. „Badanie kształtów figur geometrycznych” – manipulowanie figurami z W i ich III.9; IV.12 

nazywanie. 


funkcjonariuszy lub ich pojazdów, gwizdek lub tamburyn, dwa koła: czerwone i zielone, KP1, kredki, 

opaski, W, klej, bębenki, klocki rytmiczne, drewniane klocki lub kasztany, obrazki związane z tematem 

np. znaki drogowe, przejście dla pieszych, figury geometryczne 


Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. 



z rysunkami 



• Kolorowe znaki – wysłuchanie wiersza K. Wiśniewskiego, omówienie jego treści. N. w trakcie 

omawiania nawiązuje do kształtu znaków drogowych. Silnie akcentuje podczas czytania słowa: 

trójkąty, koła, kwadraty, prostokąty. 

Kolorowe znaki 

Krzysztof Wiśniewski 

Idąc na spacer ze swoim tatą, 

mały przedszkolak był nieswój taki, 

nie wiedział bowiem, dlaczego stoją 

na wszystkich drogach te dziwne znaki. 

Na jednej nóżce, tak jak bociany: 

trójkąty, koła, romby, kwadraty… 

32 



TYDZIEŃ II 

Trójkąty żółte z brzegiem czerwonym, 

z rysunkiem czarnym jak pióro kawcze 

mówią: „Uważaj na mój rysunek!”. 

I są to ZNAKI OSTRZEGAWCZE. 

Te duże koła z brzegiem czerwonym, 

które z daleka widać od razu, 

„Nie wolno!”– krzyczą głosem donośnym, 

bo to są właśnie ZNAKI ZAKAZU. 

Mniejsze zaś koła, z niebieską twarzą 

i białą strzałką jak ptasi pazur, 

mówią stanowczo: „Jedź, jak ci każę!”. 

Dlatego są to ZNAKI NAKAZU. 

A prostokąty oraz kwadraty, 

te z tłem niebieskim, stojące z gracją, 

INFORMACYJNE są to ZNAKI, 

bo zawsze służą informacją. 

Wiesz już, dlaczego duzi i mali 

znaki drogowe widują co dzień? 

Żeby bezpiecznie z dróg korzystali: 

każdy kierowca i każdy przechodzień. 

• „Czerwone – stój, zielone – idź” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Dzieci poruszają 

się po sali w dowolnych kierunkach w podanym przez N. rytmie: podskoki, bieg. W przerwie 

reagują na sygnał słowny (czerwone i zielone), później na wzrokowy (czerwone i zielone koła). 

Zielony – chodzą po sali, czerwony – stoją w miejscu. • 2 koła: czerwone i zielone 

Zabawę można też poprowadzić z wykorzystaniem słownictwa z języka angielskiego. N. wydaje 

komendy: Red – stop! oraz Green – go!. 

• Praca z KP1.15–16 – ćwiczenie spostrzegawczości. Przeliczanie elementów na obrazku i rysowanie 

w ramkach właściwej liczby kresek. Określanie, czego jest najwięcej, a czego najmniej. 

Ćwiczenie rozwijające koordynację wzrokowo-ruchową oraz ćwiczenia słownikowe. Prowadzenie 

pojazdów do właściwych miejsc. • KP1.15–16, kredki 

• „Przechodzimy przez ulicę” – omówienie zasad oraz zabawa ruchowa. N. omawia zasady 

bezpiecznego poruszania się po drogach – w zależności od możliwości (miasto, wieś). Przed 

przystąpieniem do zabawy dzieci nakładają opaski na lewe ręce. N. wyjaśnia, że w lewo to tam, 

gdzie jest lewa ręka, a w prawo to tam, gdzie jest prawa ręka. N. demonstruje właściwy sposób 

przechodzenia przez ulicę (patrzymy najpierw w lewo, później w prawo, znowu w lewo i gdy nic 

nie jedzie, można przejść, lecz na środku trzeba znów spojrzeć w lewą stronę). Następnie dzieci 

naśladują N., pamiętając o etapach przejścia przez ulicę. • opaski 

• „Sygnalizator” – wykonanie zadania z W. • klej, W 

• Spacer do najbliższego przejścia dla pieszych – zwrócenie uwagi na różnorodność pojazdów. 

Praktyczne omówienie sposobu przechodzenia przez ulicę i obserwacja pieszych – 

uczestników ruchu drogowego. 


• Zabawy rytmiczne. N. przywiesza na tablicy kwadraty w prostych układach np. ; . 

Kilkorgu dzieciom rozdaje bębenki. Informuje, że dzieci, które mają bębenki, będą grały jako 

pierwsze, a dzieci bez bębenków będą wyklaskiwać rytm po nich. Następnie wskazuje, który 

układ będzie wystukiwać i uderza ręką w bębenek. Dzieci powtarzają. Najpierw te, które mają 


33

TYDZIEŃ II 


bębenki, potem pozostałe: wyklaskują, wytupują jedną nogą, wystukują kasztanami lub drewnianymi 

klockami. Przy każdej zmianie rytmu inne dzieci dostają bębenki. • klocki rytmiczne, 

bębenki, drewniane klocki lub kasztany 

• „Dobierz rym” – zabawa dydaktyczna. N. prezentuje przypięte na tablicy ilustracje, np. znaki 

drogowe, przejście dla pieszych, mogą być także inne, niezwiązane z tematem. Do każdego 

obrazka ma przygotowane zdanie, np. Zobaczcie, przedszkolaki, przy jezdni stoją… (znaki). Drogowe 

asy przechodzą przez… (pasy). Zdania te mówi bez ostatniego wyrazu. Zadaniem dzieci 

jest dopowiedzieć słowo będące rymowanym zakończeniem zdania. • obrazki związane z tematem 

• „Badanie kształtów figur geometrycznych” – zabawa dydaktyczna. Dzieci podzielone 

są na małe grupy (siedzą przy stolikach albo na podłodze). Każda ma swój komplet figur geometrycznych 

(można wykorzystać figury z W). Dzieci samodzielnie sprawdzają kształty, wyszukują 

kształt podany przez N. Wodzą palcem po kształcie. Rysują kształt w powietrzu. Szukają 

kształtu w otoczeniu (w ten sposób omawiany jest kształt każdej figury). Dopasowują kształty 

do wskazanych przez N. znaków drogowych. • figury geometryczne z W 

5. Na ulicy 


Podstawa 

programowa 







4. „Bezpiecznie na drodze” – wdrażanie do zdrowej rywalizacji. Rozwiązywanie 

zagadek o tematyce związanej z ruchem drogowym. „Ruch uliczny” – zapoznanie 

z rolą policjanta. Poznanie numeru alarmowego 112 i sytuacji, w jakich 

należy go użyć. Identyfikowanie pojazdów uprzywilejowanych na podstawie 

wydawanych dźwięków. 

5. Praca z KP1.17–18 – dzielenie na sylaby i liczenie sylab w wyrazach; łączenie 

osób z właściwymi pojazdami uprzywilejowanymi. 

6. „Miasteczko ruchu drogowego” – utrwalenie zasad poruszania się po ulicy 

podczas zabawy w ogrodzie przedszkolnym. Spacer do najbliższego skrzyżowania 

ulic – zwrócenie uwagi na znajdujące się w pobliżu znaki drogowe, różne 

rodzaje pojazdów. 



II.7; III.6, 7, 9; 

IV.2, 5, 9, 20 

II.7; III.6, 8; 

IV.2, 4, 7, 20 

I.2, 5; III.4, 8; 

IV.2, 14 

I.2, 4; III.9; 

IV.2, 12 


8. Wykonanie samochodu z pudełek po zapałkach. I.6, 7; IV.8, 11 

9. Ćwiczenie orientacji w przestrzeni podczas zabawy ruchowej ze znakami nakazu. I.5, 8; IV.14 

10. Praca z ZG.3 – ćwiczenie koordynacji wzrokowo-ruchowej. Rysowanie dróg IV.2, 8, 12, 14 

samochodów do garaży. Określanie kierunków na kartce papieru. „Odbicia 

figur” – zabawa badawcza. 

34 



TYDZIEŃ II 


z rysunkami funkcjonariuszy lub ich pojazdów, gwizdek lub tamburyn, medale „Bezpieczny na drodze”, 

dwa koła: czerwone i zielone, obrazek przedstawiający policjanta, kartonik z numerem alarmowym 112, 

CD1, KP1, kredki, skakanki, kręgle, pachołki, pudełka, opaski, szarfy, kocyki, ławeczka gimnastyczna, worki, 

woreczki gimnastyczne, hula-hoop, pudełka po zapałkach po 3 dla każdego dziecka, koła z tektury 

o średnicy 1 cm – po 4 dla każdego dziecka, klej, nożyczki, taśma klejąca, kolorowy papier, obrazki trzech 

znaków nakazu, ZG, lusterka, kartoniki z figurami i ich odbiciami, W 


Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. • e-Tropiciele – Gry 



z rysunkami 



• „Bezpiecznie na drodze” – N. informuje dzieci, że tego dnia mogą zdobyć medal. Za każde 

dobrze rozwiązane zadanie dzieci zdobywają punkty. Kto zbierze najwięcej punktów, ten 

dostaje złoty, srebrny bądź brązowy medal „Bezpieczny na drodze” (wszystkie dzieci muszą 

dostać jakiś medal, N. przygotowuje je wcześniej). • medale „Bezpieczny na drodze” 

• „Quiz” – zagadki E. Stadtmüller o ruchu ulicznym. 

Zwierzę to ma coś wspólnego 

z porządkiem ruchu ulicznego. (zebra) 

Pierwsza beztrosko po prerii pomyka. 

Druga bezpiecznie wiedzie do chodnika. (zebra) 

Stojąc na rozdrożu, potrzebny się czuje, 

którędy wędrować wszystkim pokazuje. (drogowskaz) 

Każdemu kierowcy bardzo się przydają 

– nakazują, zakazują albo ostrzegają. (znaki drogowe) 

Stoją przy drodze na jednej nodze 

i proszą grzecznie – jedźcie bezpiecznie! (znaki drogowe) 

Białe nakazują, żółte ostrzegają, 

kierowcom bezpiecznie jeździć pomagają. (znaki drogowe) 

Gdy łypie okiem czerwonym 

– stoisz nieporuszony. 

Gdy oczko puszcza zielone 

– przechodzisz na drugą stronę. (sygnalizator świetlny) 

Mruga do nas kolorowo: 

czerwono, pomarańczowo, 

lecz tylko światło zielone 

przepuszcza na drugą stronę. (sygnalizator świetlny) 

Ten, kto łamie prawo – z nim ma do czynienia, 

on bandytów i oszustów ściga bez wytchnienia. (policjant) 


35

TYDZIEŃ II 


• „Ruch uliczny” – zabawa ruchowa. Przed rozpoczęciem zabawy dzieci słuchają nagrania 

z odgłosami ruchu ulicznego. Dzieci podzielone są na dwie grupy: jedna to pojazdy, druga – 

piesi. N. wyznacza ulicę i miejsce przejścia dla pieszych. Na sygnały wzrokowe dawane przez N. 

jedna lub druga grupa porusza się w określony sposób. N. ma dwa koła – czerwone i zielone. 

Prawą ręką daje sygnał pieszym, a lewą – pojazdom. Gdy piesi mają sygnał zielony – wówczas 

samochody zatrzymują się, a piesi przechodzą przez wyznaczone miejsce. Gdy piesi mają sygnał 

czerwony, stoją, a pojazdy jadą. Dzieci mogą głosem naśladować dźwięki wydawane przez 

pojazdy. • CD1.5, dwa koła: czerwone i zielone 

• Zagadka. Po zabawie N. zadaje dzieciom zagadkę do rozwiązania: 

Dobrym okiem, bystrym słuchem 

kieruje ulicznym ruchem. (policjant) 

Następnie przedstawia ilustrację policjanta kierującego ruchem drogowym. Zadaje dzieciom 

pytania: Czym się zajmuje policjant?; Komu pomaga?; Jaki ma strój?; W jakich przypadkach 

należy wzywać pomocy?. W tym momencie N. prezentuje numer telefonu alarmowego 112 

i zawiesza go na tablicy w widocznym miejscu. Jeżeli to możliwe, dobrze na te zajęcia zaprosić 

policjanta. • obrazek przedstawiający policjanta, kartonik z numerem alarmowym 112 

• „Zagadki słuchowe” – identyfikowanie pojazdów uprzywilejowanych na podstawie wydawanych 

dźwięków (karetka pogotowia, straż pożarna, policja). Dzieci słuchają odgłosów 

i próbują podać nazwę pojazdu. N. wyjaśnia dzieciom pojęcie pojazdy uprzywilejowane. • CD1.6 

• Praca z KP1.17–18 – ćwiczenia językowe. Dzielenie wyrazów na sylaby, liczenie ich i kolorowanie 

odpowiednich kwadratów. Kolorowanie według wzoru. Łączenie osób z właściwymi pojazdami 

uprzywilejowanymi. Poszerzanie słownictwa. • KP1.17–18, kredki 

• „Miasteczko ruchu drogowego” – zabawy w ogrodzie przedszkolnym. W miarę możliwości 

należy wspólnie ustawić sprzęty. N. wykorzystuje do tego różne dostępne przybory gimnastyczne, 

np. skakanki, kręgle, pachołki oraz np. duże pudełka – jako sygnalizatory. „Przechodzimy 

przez ulicę” – przed przystąpieniem do zabawy dzieci nakładają opaski na lewe ręce. 

N. wyjaśnia, że w lewo to tam, gdzie jest lewa ręka, a w prawo to tam, gdzie jest prawa ręka. 

N. demonstruje właściwy sposób przechodzenia przez ulicę (patrzymy najpierw w lewo, później 

w prawo, znowu w lewo i gdy nic nie jedzie, można przejść, lecz na środku trzeba znowu 

spojrzeć w lewą stronę). Następnie dzieci naśladują N., pamiętając o etapach przejścia przez 

ulicę. • skakanki, kręgle, pachołki, pudełka, opaski 

• Spacer do najbliższego skrzyżowania ulic. Po drodze N. zwraca uwagę na znajdujące się 

w pobliżu znaki drogowe, różne rodzaje pojazdów. 




• „Pudełkowe auta” – wykonanie samochodu z pudełek po zapałkach. N. przygotowuje 

dla każdego dziecka trzy pudełka po zapałkach, cztery koła wycięte z grubego papieru lub 

tektury o średnicy 1 cm, papier kolorowy, klej, ewentualnie taśmę klejącą. Dzieci z przygotowanych 

materiałów samodzielnie konstruują pojazd i ozdabiają go według własnego pomysłu 

za pomocą kolorowego papieru. • pudełka po zapałkach, koła z tektury, klej, taśma klejąca, kolorowy 

papier, nożyczki 

36 



TYDZIEŃ II 

• „Znaki nakazu” – zabawa ruchowa ze znakami nakazu. N. omawia znaczenie trzech znaków, 

jednocześnie je prezentując: nakazu jazdy prosto, nakazu skrętu w lewo i nakazu skrętu 

w prawo. Dzieci w zabawie mają zadanie naśladować samochody i stosować się do pokazywanych 

znaków. • obrazki trzech znaków nakazu 

• Praca z ZG.3 – ćwiczenie koordynacji wzrokowo-ruchowej. Rysowanie dróg samochodów 

do garaży – najpierw palcem, potem kredką. Określanie kierunków jazdy samochodów. Kolorowanie 

ich właściwymi kredkami. • ZG.3, kredki 

• „Odbicia figur” – zabawa badawcza. Oglądanie figur w lusterku. N. ma przygotowane kartoniki, 

na których umieszczony jest obrazek przedstawiający figurę i jej odbicie lustrzane. Zadaniem 

dzieci jest tak dopasować figurę lub figury do lusterka, aby figura wraz z jej lustrzanym 

odbiciem odpowiadała wzorowi na kartce. • lusterka, kartoniki z figurami i ich odbiciami, figury geometryczne 

z W 


37

Tydzień III 

Ja, ty i środowisko 

1. Moje ciało 


Podstawa 

programowa 


1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. „Lusterka” – zabawa naśladowcza. 

I.6; III.4, 8, 9; 

IV.19 

2. „Powitanka” – wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery. I.4; IV.1, 7 

3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 2 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe; I.1, 5, 8; III.5 

ćwiczenia dużych partii mięśni. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych. 


4. Rozpoznawanie części ciała i podawanie ich nazw. Praca z WK.8. Udział w zabawie 

ilustracyjnej do piosenki Woogie-boogie. 

5. Praca z KP1.19–20 – czytanie globalne, ćwiczenia pamięci wzrokowej, analiza 

i synteza sylabowa; rysowanie w tunelu oraz samodzielnie. 

6. „Pokaż to samo” – zabawa naśladowcza. „Plastelinkowy ludzik” – lepienie 

z plasteliny postaci człowieka. 

7. Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 2 – kształtowanie umiejętności rzutu 

i chwytu piłki; przestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zajęć; doskonalenie 

umiejętności współpracy w grupie. 

I.5; II.4; III.8; 

IV.1, 7, 14 

I.7, 9; III.5; IV.6, 

8, 9 

I.7, 9; IV.1 

I.2, 4; II.11; III.4; 

IV.11 


8. „Ułóż dalej” – kształtowanie umiejętności odwzorowywania rytmów dwu-, IV.1, 8, 12 

trzyelementowych. 

9. „Po mojej prawej / lewej stronie jest...” – zabawa dydaktyczna. III.8, 9; IV.2, 14 

10. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. I.2, 5; II.8; III.4; 

IV.19 

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek, lusterka dla każdego dziecka, WK, 

uczę.pl, KP1, ołówki, kredki, pędzle, inne narzędzia kreślarskie, tacki z piaskiem, tabliczki suchościeralne, 

kartki, plastelina, piłki, szablony do rytmów z W, e-Tropiciele, serduszka z folii samoprzylepnej dla każdego 

dziecka, opaska 


• Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań (gry planszowe, układanki). 

• „Lusterka” – zabawa naśladowcza. N. pokazuje różne śmieszne miny i pozy, a dzieci go naśladują. 

Rolę prowadzącego mogą przejąć chętne dzieci. 


38 



TYDZIEŃ III 

• Zestaw ćwiczeń porannych nr 2. 

• skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek 

1. „Przywitanie przedszkolaka” – zabawa ożywiająca. Dzieci maszerują w kole po całej sali. 

Na hasło N.: Witamy się! uczestnicy zabawy muszą się przywitać ze swoim sąsiadem w podany 

przez N. sposób, np.: lewą ręką, prawą ręką, lewym łokciem, prawym kolanem, prawą 

stopą itd. 

2. „Bezpieczna droga” – N. z szarf lub skakanek układa dwie równoległe linie, z których powstanie 

droga. Dzieci mają za zadanie bezpiecznie przez nią przejść w wyznaczonym miejscu. 

Uczestnicy muszą przestrzegać zasad panujących na drodze (rozglądamy się w lewo, prawo 

i jeszcze raz w lewo). Jeśli N. stwierdzi, że dziecko poprawnie wykonało zadanie, może ono 

bezpiecznie przejść. 

3. „Policjanci i złodzieje” – odmiana berka (pracują duże partie mięśni). N. wybiera dwie lub 

trzy osoby, które będą policjantami. Zakładają one niebieskie szarfy i na dźwięk gwizdka mają 

za zadanie złapać jak największą liczbę dzieci, czyli złodziei. Osoby złapane zatrzymują się 

i nieruchomo czekają na koniec zabawy. 

4. „Marsz przedszkolaka” – zabawa uspokajająca. Dzieci maszerują po sali w wyprostowanej 

pozycji. Wciągają powietrze nosem, wypuszczają ustami, następnie każdy przedszkolak wraca 

na swoje miejsce. 



• Zabawa dydaktyczna w parach. Dzieci dobierają się w pary. Siadają naprzeciw siebie i przez 

chwilę się obserwują. Potem szukają u siebie i u koleżanki / kolegi tego, co mają takie samo 

i głośno o tym mówią. N. zachęca dzieci, aby mówiły miłe słowa swoim kolegom, np. Ja mam 

włosy i ty też; Twoje włosy są bardzo ładne. Następnie dzieci dostają lusterka. Przyglądają 

się sobie, a potem koleżance / koledze. Szukają tego, co ich różni i głośno o tym mówią, np. 

Ja jestem chłopcem, a ty dziewczynką; Ja mam krótkie włosy, a ty długie. • lusterka 

• „Ciało” – praca z WK.8. Oglądanie obrazka i podawanie nazw pokazanych części ciała. Nalepianie 

podpisów we właściwych miejscach. Wskazywanie i nazywanie innych części ciała. • WK.8 

W trakcie ćwiczenia można wykorzystać słownictwo z języka angielskiego. U. poznają nazwy 

części ciała w języku angielskim: head – głowa, eye – oko, nose – nos, ear – ucho, mouth – usta, 

hand – ręka, leg – noga, foot – stopa. 

• Zabawa ilustracyjna do piosenki Woogie-boogie. • uczę.pl 

Woogie-boogie 

muz. i sł. tradycyjne 

Do przodu prawą rękę daj, 

Dzieci ustawione w kole. Wyciągniecie prawej ręki do przodu. 

do tylu lewą rękę daj 

Wyciągnięcie lewej ręki do tyłu. 

i potrząsać trzeba nią, 

Rytmiczne potrząsanie lewą ręką. 

bo przy woogie-boogie-boogie Położenie dłoni na biodrach. 

trzeba zręcznie kręcić się, 

Obrót dookoła własnej osi. 

no i klaskać w dłonie swe: 

Rytmiczne klaskanie. 

raz, dwa, trzy! 


39

TYDZIEŃ III 


Ref. Woogie-boogie, ahoj! 

Woogie-boogie, ahoj! 

Woogie-boogie, ahoj! 

I od nowa zaczynamy taniec ten. 

Pięć kroków do przodu, wyskok z uniesieniem rąk (ahoj). 

Pięć kroków do tyłu, wyskok z uniesieniem rąk (ahoj). 

Pięć kroków do przodu, wyskok z uniesieniem rąk (ahoj). 

Pięć kroków do tyłu. 

Do boku prawą rękę daj, 

Dalej tak, jak mówią słowa piosenki. 

do boku lewą rękę daj 


bo przy woogie-boogie-boogie 




Ref. Woogie-boogie... 

Do góry prawą rękę daj, 

do góry lewą rękę daj 


bo przy woogie-boogie-boogie 




• Praca z KP1.19–20 – czytanie globalne, ćwiczenie pamięci wzrokowej, analiza i synteza sylabowa. 

Nauka fragmentu wiersza Na zdrowie (4 pierwsze wersy), recytacja z jednoczesnym 

wodzeniem po śladzie: złączonymi dłońmi, palcem ręki wiodącej, palcem ręki przeciwstawnej, 

ponownie palcem ręki wiodącej, samymi oczami (oczy to pędzle, które rysują wzór), następnie 

wodzenie suchym pędzlem, w dalszej kolejności – narzędziem pisarskim (piórkiem, 

węglem, pędzlem z farbą, ołówkiem itp.). Dzieci utrwalają wzór, rysując go także na tackach 

z piaskiem, tabliczkach suchościeralnych, kartkach papieru czy innych pomocach, wybranych 

przez N. • KP1.19–20, pędzle, kredki, ołówki lub inne dowolne narzędzia kreślarskie, tacki z piaskiem, tabliczki 

suchościeralne, kartki 

Na zdrowie 

Barbara Lewandowska 

Doktor Rybka niech nam powie, 

Jak należy dbać o zdrowie! 

Kto chce prosty być jak trzcina, 

Gimnastyką dzień zaczyna! 

Całe ciało myje co dzień 

Pod prysznicem, w czystej wodzie. 

Wie, że zęby białe, czyste 

Lubią szczotkę i dentystę! 

Pije mleko, wie, że zdrowo 

Chrupać marchew na surowo, 

Kiedy kicha, czysta chustka 

Dobrze mu zasłania usta. 

Chcesz, to zobacz na obrazku, 

Jak jeść jabłka bez zarazków. 

Rób tak samo, bo chcesz chyba 

Tak zdrowy być jak ryba. 

• „Pokaż to samo” – zabawa naśladowcza. N. jest przewodnikiem i pokazuje różne części 

ciała oraz różne dziwne miny. Dzieci go naśladują. Następnie N. wybiera jedno dziecko, które 

przejmuje rolę przewodnika. 

• „Plastelinowy ludzik” – lepienie z plasteliny ludzika według pomysłu dzieci. Ludzik powinien 

mieć głowę, 2 ręce, 2 nogi itd. • plastelina 

40 



TYDZIEŃ III 

• Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 2. 

• piłki 

Część wstępna 

1. „Podawanka” – dzieci swobodnie biegają po sali lub placu zabaw. Jedno dziecko trzyma piłkę 

i goni pozostałe. Dziecko, które zostanie dotknięte piłką, staje się goniącym. 

2. „Odbita piłka” – dzieci ustawiają się w rzędzie przodem do ściany. N. rozdaje im piłki do tenisa 

ziemnego lub piłki dmuchane. Na polecenie N. dzieci wykonują następujące rzuty: 

a) rzut piłki w stronę ściany, odbicie i chwyt oburącz; 

b) rzut piłki w stronę ściany jednorącz, odbicie i chwyt oburącz; 

c) podrzut piłki jedną ręką i chwyt drugą; 

d) podrzut piłki z klaśnięciem w dłonie i chwyt oburącz; 

e) podrzut piłki z klaśnięciem z przodu i z tyłu i chwyt oburącz; 

f) podrzut piłki z obrotem i chwyt oburącz; 

g) podrzut piłki z klękiem na jedno kolano i chwyt oburącz; 

h) podrzut piłki z klękiem obunóż i chwyt oburącz. 

Część główna 

1. „Gorące kule” – zabawa ożywiająca. Dzieci biegają swobodnie po ogrodzie przedszkolnym. N. podaje 

hasło: Gorąca kula! i toczy pomiędzy nogami dzieci kilka dmuchanych piłek. Dzieci muszą podskakiwać 

tak, aby piłki ich nie dotknęły. Dziecko, które zetknęło się z piłką, zostaje pomocnikiem N. 

2. „Piłka w tęczy” – dzieci ustawiają się w półkole (kształt tęczy). Wybrane przez N. dziecko staje 

przed szeregiem przodem do pozostałych dzieci. Rzuca piłkę do pierwszej osoby z prawej 

strony, ta ją łapie, a potem odrzuca. Następny rzut kierowany jest do kolejnej osoby w rzędzie. 

Dziecko, które nie złapie piłki, udaje się na koniec kolejki. Gdy dziecko podające piłkę nie złapie 

jej, również maszeruje na koniec kolejki, a zastępuje je pierwsza osoba z rzędu. 

Część końcowa 

1. „Piłka górą, piłka dołem” – dzieci ustawiają się w dwóch szeregach naprzeciw siebie. Dzieci 

w jednym rzędzie trzymają piłki. Rzucają je górą do osób stojących naprzeciwko. Dzieci z drugiego 

rzędu odrzucają piłki dołem. 

2. „Piłka w górze” – dzieci maszerują po kole z piłkami w rękach. Na hasło N. mocno odbijają 

piłki oburącz od ziemi, a następnie starają się je złapać w powietrzu. 

• Woogie-boogie – zabawa muzyczno-ruchowa w ogrodzie przedszkolnym. 


• „Ułóż dalej” – zabawa dydaktyczna. N. mocuje na tablicy wzór rytmiczny (może wykorzystać 

szablony przedmiotów z rzepami i odpowiednią do tego tablicę), najpierw dwu-, potem 

trzy-, może być również czteroelementowy. Zadaniem dzieci jest dokończenie wskazanego 

rytmu i przyczepienie go na tablicy. • szablony do rytmów z W, e-Tropiciele – Kodowanie 

• „Po mojej prawej / lewej stronie jest…” – zabawa dydaktyczna. N. poleca dzieciom odszukanie 

serca. Każde dziecko bada rękami, gdzie ma serce i wsłuchuje się w jego bicie. Następnie 

przykleja tam serduszko z folii samoprzylepnej. N. prosi, aby dzieci podniosły do góry rękę, 

która jest po tej stronie co ich serce. Dzieci podnoszą. Następnie każde dziecko bierze do ręki 

opaskę i nakłada ją na rękę lewą (tę blisko serca). Dzieci siedzą w kole. Zabawę zaczyna N., mówi: 

Po mojej prawej stronie siedzi (imię), który/-a ma (np. zielone oczy), a po mojej lewej stronie 

siedzi (imię), który/-a ma (np. czarne włosy). Następnie to samo mówią kolejno dzieci, aż zabawa 

zatoczy koło. • serduszka z folii samoprzylepnej, opaska 

• Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. 


41

TYDZIEŃ III 


2. Jak „działa” człowiek 


Podstawa 

programowa 


1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. „Lusterka” – zabawa naśladowcza. I.1, 6; III.9; IV.19 


3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 2 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe; I.1, 4, 5, 8 



4. Wdrażanie do sprawnego rozwiazywania zagadek. Zapoznanie z pojęciem 

zmysł; wyciąganie wniosków, próby dopasowywania przedmiotu do zmysłu, 

jakim go odbieramy. „Zaczarowany woreczek” – zabawa dydaktyczna. 

5. Praca z ZG.4 – rozwój koordynacji wzrokowo-ruchowej. Rysowanie linii po śladzie, 

łączenie zdjęć przedstawiających zmysły ze zdjęciami tego, co te zmysły 

mogą odbierać. 

II.3; III.9; IV.3, 

5, 6 

I.7; IV.8, 18 

6. Praca z WK.9. Poznanie różnych dróg odbioru bodźców z otoczenia. IV.1 

7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – właściwe reagowanie na polecenia N., I.2, 5; II.2, 7; 


III.1, 9; IV.1, 7 


8. „Co lubimy?” – zabawa dydaktyczna. Kształtowanie umiejętności wyrażania II.2, 4, 8; III.6, 9 

własnych opinii. 

9. Ćwiczenia logopedyczne – udział w ćwiczeniach usprawniających narządy mowy. IV.6, 7 

10. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym. I.5, 6; III.5 

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: e-Tropiciele, skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek, różne przedmioty np. sól, 

perfumy, kwiaty, cukierki, pozytywka, papier ścierny, wata, worek; obrazki: ucha, dłoni, języka, oka, nosa, 

ZG, kredki, ołówki, WK, uczę.pl 



• „Lusterka” – zabawa naśladowcza. N. pokazuje różne śmieszne miny i pozy, zaś dzieci mają 

zadanie je naśladować. Rolę prowadzącego mogą przejąć chętne dzieci. 


• Zestaw ćwiczeń porannych nr 2 (s. 39). • skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek 



• Rozwiązywanie zagadek: 

Brązowe, czarne, szare – zawsze masz jedną parę. 

Zamykasz je przed spaniem, otwierasz, zanim wstaniesz. (oczy) 

42 



TYDZIEŃ III 

Te muszelki dwie różowe, między sobą mają... (głowę) 

Niby w parze, a z osobna, widzieć im się niepodobna. (uszy) 

Za zębami ma mieszkanie, lizać lubi niesłychanie. (język) 

Gdy masz katar, to w nim kręci; zapach piękny pozna też. 

Zawsze jest na twojej twarzy. Czy wiesz może, co to jest? (nos) 

• Rozmowa nawiązująca do zagadek i wprowadzająca do wyjaśnienia pojęcia zmysł. N. pyta: 

Po co potrzebny człowiekowi jest nos?; Po co potrzebne człowiekowi są oczy?; Po co potrzebny 

człowiekowi jest język?; Po co potrzebne człowiekowi są uszy?; Czy wiecie, jak nazywają 

się te zmysły?; Jakie znacie jeszcze inne zmysły, którymi odbieramy różne bodźce?. N. podsumowuje 

rozmowę. 

• „Zaczarowany woreczek” – zabawa dydaktyczna. N. ma zgromadzone różne przedmioty, 

np.: sól, perfumy, kwiaty, pozytywkę, cukierki, papier ścierny, miękką watkę. Chowa je do nieprześwitującego 

worka. Dzieci losują. Zadaniem dzieci jest powiedzieć, jakim zmysłem odbierają 

wylosowany przedmiot (w niektórych wypadkach mogą odbierać kilkoma zmysłami), i przyporządkować 

go do odpowiedniego obrazka (ucho, nos, oko, język, dłoń). • sól, perfumy, kwiaty, 

pozytywka, cukierki, papier ścierny, wata, worek, obrazki: dłoni, ucha, nosa, oka, języka 

• Praca z ZG.4 – ćwiczenie koordynacji wzrokowo-ruchowej. Rysowanie linii po śladzie – 

łączenie zdjęć przedstawiających zmysły ze zdjęciami rzeczy, które tymi zmysłami można odbierać. 

Rysowanie linii ukośnych po śladzie bez odrywania ręki. • ZG.4, kredki, ołówki 

• „Uważnie słuchamy” – zabawa orientacyjno-porządkowa. N. wyjaśnia dzieciom, że będą 

teraz ćwiczyć zmysł słuchu. N. wypowiada lub wygrywa różne dźwięki, a dzieci muszą wykonać 

wskazane ruchy do określonych dźwięków: wysokie – chodzenie na palcach, średnie – maszerowanie, 

niskie – chodzenie na czworakach. 

• „Zmysły” – praca z WK.9. Omawianie obrazków. Nalepianie obok każdego obrazka symbolu 

zmysłu odpowiedzialnego za jego poznanie. • WK.9 

Zabawy dowolne w ogrodzie przedszkolnym. 

• Woogie-boogie – zabawa muzyczno-ruchowa na świeżym powietrzu. • uczę.pl 


• „Co lubimy?” – zabawa dydaktyczna. N. prosi dzieci, aby kolejno kończyły zdanie: Lubię, 

gdy… Następnie dzieci spacerują w rytmie muzyki – instrumentalna wersja piosenki Woogie- 

-boogie. Gdy ta cichnie, N. mówi: Proszę do siebie dzieci, które lubią: gdy świeci słońce, tańczyć, 

gdy ktoś się do nich uśmiecha itp. 

• Gimnastyka buzi i języka – ćwiczenia logopedyczne. 

1. „Wąchamy kwiaty” – ćwiczenia oddechowe. Dzieci nabierają powietrze nosem do brzucha, 

a następnie wypuszczają je buzią. 

2. „Żaba łapie muchę” – ćwiczenia warg i języka. Dzieci naśladują ciche bzyczenie muchy. 

Na umówiony gest N. wysuwają szeroki język – jak najdalej do przodu – robią „łyżeczkę” i chowają 

język. 

3. „Rechot żaby” – ćwiczenia mięśni policzków. Dzieci nadymają policzki i zatrzymują w nich 

powietrze. Następnie naciskają policzki palcami wskazującymi i wolno wypuszczają powietrze. 

4. „Złapana mucha” – ćwiczenia języka. Dzieci przy zaciśniętych ustach wypychają końcem języka 

policzki od środka (w różnych kierunkach). 



43

TYDZIEŃ III 


3. Higiena 


Podstawa 

programowa 



I.6; III.4, 9; IV.19 

2. „ Powitanka” – wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery. III.4; IV.7 

3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 2 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe; I.1, 5; III.5, 6 



4. Na zdrowie – wdrażanie do uważnego słuchania utworu B. Lewandowskiej 

czytanego przez N. Wyciąganie wniosków, próby oceny postaci. 

5. „Do czego służy...?” – zabawa dydaktyczna. Kształtowanie umiejętności klasyfikacji 

przedmiotów służących do utrzymania higieny własnej i higieny otoczenia. 

„Codzienna toaleta” – zabawa naśladowcza. Wdrażanie do przestrzegania 

etapów mycia rąk. Praca z KP1.21–22 – wyszukiwanie różnic na obrazku; rysowanie 

kubeczka po śladzie. 

II.4; III.6, 8, 9; 

IV.2 

I.7; IV.5, 12 

6. „Dobre i złe nawyki” – zabawa dydaktyczna. II.4; III.9; IV.2, 5 

7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – właściwe reagowanie na polecenia N., I.2, 5, 8; III.2, 4, 


5; IV.1, 7 


8. „Kolorowa kąpiel” – kształtowanie umiejętności malowania na dużym formacie; 

radość z zabaw twórczych. 

I.7; IV.8, 11 

9. Samodzielne wykonanie wystawy własnych prac. I.7; II.3; IV.11 


ŚRODKI DYDAKTYCZNE: skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek, przedmioty służące do utrzymania higieny 

osobistej i higieny otoczenia, mydło, ręczniki, KP1, kredki, obrazki przedstawiające właściwe i niewłaściwe 

sytuacje związane z higieną, np. właściwe mycie rąk – chlapanie się obok zlewu, kąpiel w wannie – 

mycie się jednym palcem, posprzątany pokój – bałagan w pokoju, dziecko w brudnym ubraniu – dziecko 

w czystym ubraniu; farby plakatowe, kredki pastele, pędzle, kubeczki na wodę, duże kartki 


• Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. 






44 



TYDZIEŃ III 


• Na zdrowie – słuchanie wiersza B. Lewandowskiej (s. 40). 

N. zadaje dzieciom pytania dotyczące treści wiersza: O czym był wiersz?; Co znaczy wyrażenie 

,,zdrów jak ryba”?; Co trzeba robić, aby być zdrowym?; Co jeszcze trzeba robić? (myć 

ręce przed każdym posiłkiem, ubierać się odpowiednio do pogody, przebywać na świeżym 

powietrzu) itp. 

• „Do czego służy…?” – zabawa dydaktyczna. N. ma zgromadzone różne akcesoria służące 

do utrzymania higieny osobistej i porządku w otoczeniu. Zadaniem dzieci jest podzielenie ich 

na dwie grupy: służące do utrzymania własnej higieny i służące do utrzymania higieny otoczenia. 

Następnie N. zadaje dzieciom pytanie: Do czego służy…? i wskazuje jeden ze zgromadzonych 

przedmiotów. • przedmioty służące do utrzymania higieny osobistej oraz higieny otoczenia 

• „Codzienna toaleta” – zabawa naśladowcza. Dzieci poruszają się przy dowolnej muzyce. 

Podczas przerwy w grze naśladują ruchy N. i odgadują, jaką wykonuje czynność, np.: czesanie 

włosów, mycie twarzy, mycie całego ciała, wycieranie ręcznikiem, czyszczenie uszu. 

• „Mycie rąk” – ćwiczenia praktyczne w łazience przedszkolnej. N. prezentuje dzieciom kolejne 

etapy właściwego mycia rąk, które powinno trwać min. 30 sekund: zwilżenie rąk cie płą 

wodą, nałożenie mydła w zagłębienie dłoni, namydlenie kolejno: wewnętrznych powierzch ni 

dłoni, splecionych palców, a następnie obu kciuków, wierzchu dłoni i nadgarstków, spłukanie rąk 

pod bieżącą wodą, otrzepanie rąk nad zlewem, wytarcie rąk ręcznikiem lub osuszenie. • mydło, 

ręczniki 

• Praca z KP1.21–22 – ćwiczenie na spostrzegawczość. Wyszukiwanie różnic na obrazkach. 

Opowiadanie o sytuacji przedstawionych na obrazkach. Rysowanie kubeczka po śladzie. Kolorowanie 

obrazka według własnego pomysłu. • KP1.21–22, kredki 

• „Dobre i złe nawyki” – zabawa dydaktyczna. N. ma przygotowane pary przeciwstawnych 

obrazków: właściwe mycie rąk – chlapanie się obok zlewu; właściwa kąpiel w wannie – mycie 

się w wannie jednym palcem; właściwie sprzątnięty pokój – bałagan w pokoju; dziecko w brudnym 

ubraniu – dziecko czyste. Zadaniem dzieci jest opisanie rysunków i powiedzenie, co jest 

właściwe, a co nie. Na koniec N. zadaje pytania: Dlaczego należy pamiętać o higienie własnego 

ciała?, Dlaczego należy pamiętać o utrzymaniu porządku w otoczeniu?. • obrazki przedstawiające 

właściwe i niewłaściwe sytuacje związane z higieną 


• Woogie-boogie – zabawa muzyczno-ruchowa na świeżym powietrzu. 


• „Kolorowa kąpiel” – praca malarska na dużym formacie z wykorzystaniem farb plakatowych 

i kredek – pasteli. N. opowiada historię o zaczarowanym mydle, które podczas kąpieli 

chętnie bawi się z dziećmi i przenosi je w zaczarowany świat. Dzieci wykonują ilustrację 

do opowieści. • farby plakatowe, kredki pastele, kubeczki na wodę, pędzle, duże kartki 

• Wystawa prac. Dzieci opowiadają o swoich obrazach. 



45

TYDZIEŃ III 


4. Dbamy o siebie i innych 


Podstawa 

programowa 


1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. „Lusterka” – zabawa naśladowcza. I.6; III.4, 9; IV.19 

2. „Powitanka” – wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery. III.2, 4; IV.7 




4. Wdrażanie do uważnego analizowania obrazków lub słuchania przedstawiciela 

policji, straży pożarnej lub ratownika medycznego. Kształtowanie umiejętności 

posługiwania się numerami alarmowymi. 

II.3, 7, 8; III.6, 9; 

IV.5, 20 

5. Praca z KP1.23–24 – wycinanie i składanie obrazka; rozwój mowy. I.6, 7, 9; IV.8, 11 

6. „Na pomoc” – zabawa dydaktyczna utrwalająca numery telefonów alarmowych. 

Dopasowywanie tych numerów do sytuacji przedstawionych na obrazku. 

IV.15, 20 

Praca z WK.10–11. 

7. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – właściwe reagowanie na polecenia N., I.2; II.9; III.8, 9 



8. Praca z ZG.5 – kształtowanie umiejętności rysowania po śladzie. I.7; II.4; IV.8, 11 

9. „Alarm” – udział w próbnej ewakuacji z budynku przedszkola. II.8, 9; III.7, 8 

10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. I.4, 5; IV.19 

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek, ilustracja policjanta, strażaka i ratownika 

medycznego przy pojazdach uprzywilejowanych, kartoniki z numerami alarmowymi: 997, 998, 999, 112; 

KP1, nożyczki, klej, kartki, obrazki przedstawiające sytuacje zagrożenia, np. palący się dom, topiące się 

dziecko, wypadek samochodowy, człowiek leżący na chodniku, dzieci bawiące się na placu zabaw i przy 

drodze, itp., WK, ZG 









• „Kto dba o nasze bezpieczeństwo?” – rozmowa kierowana. Jeżeli to jest możliwe, N. zaprasza 

na zajęcia przedstawiciela policji, straży pożarnej lub ratownika medycznego. Jeżeli takiej 

46 



TYDZIEŃ III 

możliwości nie ma, przygotowuje ilustracje przedstawiające funkcjonariusza policji, straży pożarnej 

i ratownika medycznego przy pojazdach uprzywilejowanych. N. zadaje pytania: Czym 

zajmują się funkcjonariusze policji?; Czym zajmują się funkcjonariusze straży pożarnej?; 

Czym zajmują się ratownicy medyczni?; W jakich sytuacjach należy prosić o pomoc policjantów?; 

W jakich sytuacjach należy prosić o pomoc straż pożarną?; W jakich sytuacjach należy 

prosić o pomoc pogotowie ratunkowe? itp. • ilustracja policjanta, strażaka i ratownika medycznego 

przy pojazdach uprzywilejowanych 

• „Ważne numery” – zaznajomienie dzieci z numerem alarmowym 112 oraz numerami alarmowymi 

policji – 997, straży pożarnej – 998, pogotowia ratunkowego – 999. N. demonstruje 

każdy numer telefonu i przypina go odpowiednio obok obrazka przedstawiającego funkcjonariusza 

policji, straży pożarnej lub ratownika medycznego przy pojazdach uprzywilejowanych. 

Zwraca uwagę na zasadność wykonywania telefonów do wymienionych instytucji. • kartoniki 

z numerami alarmowymi 

• Praca z KP1.23–24 – ćwiczenie małej motoryki oraz rozwój mowy. Wycinanie i składanie 

obrazka przedstawiającego strażaka. Naklejanie elementów na kartkę. Rozmowa na temat 

obrazka. • KP1.23–24, nożyczki, klej, kartki 

• „Na pomoc” – zabawa dydaktyczna utrwalająca numery telefonów alarmowych. Dopasowywanie 

numerów do sytuacji przedstawionych na obrazku. N. przygotowuje wiele obrazków 

przedstawiających różne sytuacje, np.: palący się dom, topiące się dziecko, wypadek samochodowy, 

człowiek leżący na chodniku, bawiące się dzieci na placu zabaw i przy drodze. Dzieci 

przyglądają się obrazkom. Przy każdym kładą odpowiedni numer telefonu. Uzasadniają swój 

wybór. • obrazki sytuacyjne, kartoniki z numerami alarmowymi 

• „Na pomoc” – praca z WK.10–11. Opowiadanie o tym, co się dzieje na obrazku. Podawanie 

nazw pojazdów uprzywilejowanych, umieszczanie w ramkach właściwych nalepek z numerami 

telefonów alarmowych. • WK.10–11 



• Praca z ZG.5 – rysowanie karetki po śladzie; kolorowanie obrazka. Rysowanie linii ukośnych 

po śladzie. • ZG.5, kartki 

• „Alarm” – próbne wykonanie ewakuacji z budynku przedszkola. N. omawia sytuacje, 

w jakich należy opuścić budynek, oraz wyjaśnia wszystkie szczegóły ewakuacji (dźwięk alarmu, 

sposób ustawienia dzieci, sposób opuszczenia budynku przedszkola oraz miejsce, w którym należy 

się ustawić poza budynkiem). Próbne opuszczenie budynku z uwzględnieniem wszystkich 

wskazówek N. Powtórzenie ewakuacji w jak najszybszym tempie. • gwizdek 



47

TYDZIEŃ III 


5. Dbamy o czystość 


Podstawa 

programowa 



I.6; III.4, 9; IV.19 





4. Szalona wyliczanka – wdrażanie do uważnego słuchania wiersza T. Fiutowskiej. 

Wyciąganie wniosków, próby oceny postaci. 

5. „Pociągi na Łysą Górę” – zabawa ruchowa. Czerpanie radości ze wspólnej zabawy. 

6. „Ekologiczny transparent” – wykonanie transparentu o tematyce ekologicznej. 

Przemarsz ulicami miejscowości z transparentami. 

7. „Sprzątanie Świata” – kształtowanie postawy ekologicznej poprzez udział 

w akcji Sprzątania Świata. 

II.2; III.8, 9; 

IV.2, 3 

I.5, 8; II.2, 8 

I.7; II.10, 11; III.5, 

6; IV.2, 8 

I.2; II.2; III.5, 9; 

IV.18 


8. Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 2 – kształtowanie umiejętności rzutu I.5, 8; II.8; III.8 



9. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. I.4; II.7; IV.19 

10. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – właściwe reagowanie na polecenia N., I.2, 5; III.4, 5 


ŚRODKI DYDAKTYCZNE: skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek, farby, mazaki, materiał na transparenty, 

worki na śmieci, rękawice ochronne, piłki, e-Tropiciele 









• Szalona wyliczanka – osłuchanie z wierszem T. Fiutowskiej. 

48 



TYDZIEŃ III 

Szalona wyliczanka 

Teresa Fiutowska 

Wielkie dziś sprzątanie świata, 

czarownica z miotłą lata, 

z nią czarownic innych chmara 

Łysą Górę sprzątnie zaraz. 

Baby-Jagi nie próżnują 

i łopaty już szykują. 

Zamiast straszyć małe dzieci, 

na łopaty wezmą śmieci. 

W piekle diabły też pracują, 

wszystkie kotły w nim szorują, 

ogonami wycierają 

i już czysto w piekle mają. 

Dzielne skrzaty to krasnale, 

także się nie lenią wcale, 

a że długie brody mają, 

to świat nimi zamiatają. 

Rozmowa dotycząca treści wiersza: Kto sprzątał świat?; Co robiły Baby-Jagi?; Co robiły diabły?; 

Co robiły krasnale?; Jak wy możecie pomóc w sprzątaniu świata?. 

• „Pociągi na Łysą Górę” – zabawa ruchowa. N. wybiera troje dzieci, które będą parowozami. 

Pozostałe dzieci to wagoniki – siedzą na dywanie. Na sygnał N. dzieci-parowozy chodzą po sali 

i dotykają dzieci-wagoniki. Dotknięte dziecko dołącza się do dziecka-parowozu, które je dotknęło. 

Na następny sygnał N. dzieci zatrzymują się w bezruchu. Zabawa trwa do momentu, 

w którym wszystkie dzieci zostaną przyłączone do parowozów. 

• „Ekologiczny transparent” – wykonanie transparentu z hasłem ekologicznym. N. przygotowuje 

materiał, mazaki, farby. Zadaniem dzieci jest wymyślenie hasła zachęcającego ludzi 

do dbania o swoją planetę, do sprzątania jej. N. na tablicy wypisuje podane przez dzieci hasła. 

Później wszyscy wybierają dwa najlepsze, które N. wypisuje na przygotowanych wcześniej 

materiałach. N. zadaje dzieciom pytanie: Co trzeba zrobić, aby było nas słychać i widać podczas 

marszu ulicami naszej miejscowości?. Dzieci podają propozycje. N. może podpowiedzieć, 

że warto byłoby przebrać się w ubrania koloru np. zielonego, grać w trakcie przemarszu na instrumentach 

perkusyjnych oraz wymyślić hasło, które należy podczas przemarszu często wykrzykiwać, 

np. Ziemia to nie śmietnik!. • farby, mazaki, materiał 

• Przemarsz ulicami miejscowości z transparentami. Zachęcanie społeczności lokalnej 

do włączenia się do akcji Sprzątania Świata. • transparenty wyko nane przez dzieci 

• „Sprzątanie Świata” – porządki wokół przedszkola pod nadzorem osób dorosłych i z ich 

pomocą. Zwrócenie uwagi na używanie podczas prac porządkowych rękawic ochronnych. 

• worki, rękawice ochronne 


• Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 2 (s. 41). • piłki 

• Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. • e-Tropiciele – Gry 

• Zabawy w ogrodzie przedszkolnym – właściwe reagowanie na polecenia N., syg nał dźwiękowy 

lub wzrokowy. 


49

Tydzień IV 

Dary jesieni 

1. W koszu pani Jesieni 


Podstawa 

programowa 


1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Wytwarzanie miłej i życzliwej atmosfery 

podczas zabawy z powitanką 

I.5, 6, 7; III.4, 9; 

IV.7, 19 

2. „Ile nas jest?” – zabawa dydaktyczna. II.3; III.8; IV.15 




4. Na straganie – słuchanie wiersza J. Brzechwy. „Warzywa” – rozwiązywanie zagadek. 

Praca z WK.12–13. 

5. „Zaczarowany woreczek” – wymienianie nazw i rozpoznawanie warzyw podczas 

zabawy dydaktycznej. 

6. „Chodzenie po śladzie” – zabawa ruchowa. Kształtowanie umiejętności odwzorowywania 

rytmów dwu-, trzyelementowych. „Sałatka warzywna” – zabawa 

wg pedagogiki zabawy. 

7. Praca z KP1.25–26 – uzupełnianie brakujących części obrazka; dorysowywanie 

brakujących części warzyw. Spacer po najbliższej okolicy – zwrócenie uwagi 

na: ogródki przydomowe, różnorodność warzyw, sposoby ich zbierania, używane 

narzędzia ogrodnicze. Prace porządkowe w przedszkolnym ogródku warzywnym. 

III.7, 9; IV.2, 

3, 18 

IV.5, 12, 18 

I.5, 8; III.9; 

IV.12, 18 

I.7; IV.1, 8 


8. Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 2 – kształtowanie umiejętności rzutu 



9. Zabawy przy stolikach – kształtowanie umiejętności przeliczania w zakresie 6 

i więcej, w granicach możliwości dzieci. Dokonywanie klasyfikacji warzyw według 

jednej cechy – rodzaju. „Solne warzywa” – lepienie z masy solnej. Ćwiczenia 

słownikowe – układanie zdań na temat warzyw. 

I.2; II.6, 8, 11; 

III.8 

I.7, 9; III.4; 

IV.1, 8 

10. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. I.4; II.1; IV.19 

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek, woreczek, wiersz Na straganie, różne 

warzywa, WK, czerwone, zielone i żółte szarfy oraz krążki w tych samych kolorach, e-Tropiciele, krzesła 

dla każdego dziecka, KP1, kredki, kosze z warzywami, talerz dla każdego dziecka, kostki do gry lub cyfry 

od 1–6, masa solna, W, piłki 

50 


Dary jesieni 

TYDZIEŃ IV 


Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. 


• „Ile nas jest?” – zabawa dydaktyczna. Dzieci siadają w kole, N. wspólnie z nimi liczy dzieci 

od prawej do lewej strony i od lewej do prawej strony. 

Zestaw ćwiczeń porannych nr 2 (s. 39). • skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek 



• Na straganie – słuchanie wiersza J. Brzechwy. Po wysłuchaniu wiersza N. wraz z dziećmi 

omawia go i zadaje pytania dotyczące jego treści. • wiersz J. Brzechwy Na straganie 

• „Warzywa” – rozwiązywanie zagadek T. Dziurzyńskiej. N. może przygotować wcześniej 

warzywa, których dotyczą zagadki. 

Na zagonie złota głowa, 

smaczne pestki w sobie chowa. (dynia) 

Każdy odgadnie tę zagadkę, 

ma biały korzeń i zieloną natkę. (pietruszka) 

Jakie warzywo, nawet niewielkie, 

wyciśnie z oczu słoną kropelkę? (cebula) 

Dobra gotowana i dobra surowa, 

choć nie pomarańcza, jest pomarańczowa. (marchewka) 

Latem w ogrodzie wyrósł zielony, 

a zimą w beczce leży kiszony. (ogórek) 

Jaka to głowa, duża czy mała, 

z zielonych liści składa się cała? (kapusta) 

Ma okrągły brzuszek i ogonek mały, 

będzie z niego na obiad barszczyk doskonały. (burak) 

N. prowadzi z dziećmi rozmowę, odwołując się do ich doświadczeń. Pyta: Dlaczego należy jeść 

warzywa?; Jakie warzywa najbardziej lubicie?; Jakie potrawy można zrobić z warzyw?; Czy 

wszystkie warzywa można jeść surowe?, Które trzeba najpierw ugotować?. Dzieci starają się 

określić jak najwięcej cech warzyw, o których mówiły zagadki: kolor, wielkość, kształt itp. • warzywa 

• „Ogród warzywny” – praca z WK.12–13. Warzywa rosnące w ogrodzie. Umieszczanie brakujących 

nalepek z warzywami. • WK.12–13 

• „Zaczarowany woreczek” – zabawa dydaktyczna. N. pokazuje warzywa, jakie będzie wkładać 

do zaczarowanego worka. Dzieci podają ich nazwy i określają ich kształt. Później wskazane 

dzieci, po kolei, wkładają ręce do worka i bez wyjmowania warzywa starają się odgadnąć, 

co to jest. Po podaniu nazwy wyjmują warzywo i sprawdzają, czy dobrze odgadły. Poprawna 

odpowiedź nagradzana jest oklaskami. • woreczek, sezonowe warzywa 

• „Chodzenie po śladzie” – zabawa ruchowa. Dzieci podzielone są na trzy zespoły: buraki – 

czerwone szarfy, kapusty – zielone szarfy, dynie – żółte szarfy. N. układa na dywanie warzywne 

ślady – krążki w takich samych kolorach jak szarfy, w określonym rytmie. Zadaniem dzieci 


51

TYDZIEŃ IV 

Dary jesieni 

jest przejście wyznaczonej trasy. Stawiają małe kroki, gdy ślady są blisko siebie, i duże – gdy 

są dalej. 

B B B B B B 

KK KK KK KK 

D DD D DD D DD 

Zabawę można powtórzyć kilkakrotnie ze zmianą rytmów. • czerwone, zielone i żółte szarfy, czerwone, 

zielone i żółte krążki, e-Tropiciele – Kodowanie 

• „Sałatka warzywna” – zabawa ruchowa wg pedagogiki zabawy. Dzieci siedzą w kole, najlepiej 

na krzesełkach. N. przydziela każdemu dziecku nazwę jednego z trzech warzyw (marchew, 

burak, rzodkiewka). N. siedzi w środku i wymienia nazwy dwóch warzyw, np. marchew i rzodkiewka. 

Dzieci będące tymi warzywami zamieniają się miejscami. Po kilkakrotnym powtórzeniu 

N. podaje hasło: Sałatka warzywna!, wówczas wszyscy łącznie z N. szukają dla siebie nowego 

miejsca w kole. Osoba, dla której zabrakło miejsca, siada na środku i dalej prowadzi zabawę. 

• krzesła 

• Praca z KP1.25–26 – ćwiczenie na spostrzegawczość. Uzupełnianie brakujących części obrazka. 

Otaczanie pętlą warzyw, których część znajdująca się pod ziemią jest jadalna; wymienianie 

nazw tych warzyw. Odwzorowywanie obrazka. Dorysowywanie brakujących części warzyw. 

• KP1.25–26, kredki 

• Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – jeżeli jest to możliwe, zwrócenie uwagi na: 

ogródki przydomowe, różnorodność warzyw, sposoby ich zbierania, używane narzędzia ogrodnicze 

itp. Ewentualnie prace porządkowe w przedszkolnym ogródku warzywnym. 



• Zabawy przy stolikach. N. wręcza dzieciom kosze z warzywami (1 na stolik), w których jest 

tyle rodzajów warzyw, ile jest dzieci przy stoliku. Każdy stolik dostaje taki sam zestaw. Każdy rodzaj 

warzyw jest w różnej liczbie (od 1 do 6). Każde dziecko wybiera sobie jeden rodzaj i wykłada 

na swój talerz (klasyfikacja). Przelicza warzywa na swoim talerzu, może je oznakować ścianką 

kostki z odpowiednią liczbą oczek lub cyfrą. Dzieci odpowiadają na pytania N.: Ile jest cebul?; 

Ile jest marchewek?; Których warzyw jest najwięcej?; Których warzyw jest najmniej?. Dzieci 

dobierają się w pary i przeliczają swoje warzywa. Jeżeli dzieci dobrze przeliczają, zespoły mogą 

być większe. Można przeliczyć wszystkie warzywa przy stoliku. Może to robić jedno dziecko, 

a N. mu tylko pomaga w dopowiadaniu kolejnych liczebników. • kosze z warzywami, talerze, kostki 

do gry lub cyfry 

• „Solne warzywa” – lepienie warzyw z masy solnej. • masa solna 

• „Co powiem o…” – ćwiczenia słownikowe. Układanie zdań o warzywach. Dzieci siedzą 

w kole. Przed każdym leży komplet obrazków warzyw do klasyfikacji z W. N. ma taki sam 

komplet i rozpoczyna zabawę. Losuje z zamkniętymi oczami jeden z obrazków i układa zdanie 

o przedstawionym warzywie. Odkłada obrazek na miejsce. Zwraca się do dziecka siedzącego 

po jego prawej stronie: (imię), co powiesz o warzywie. Wskazane dziecko losuje obrazek 

ze swojego kompletu i układa zdanie na temat wylosowanego warzywa. Gdy zdanie jest niepoprawne 

pod względem gramatycznym czy składniowym, N. poprawia lub pomaga ułożyć 

poprawne zdanie. • obrazki warzyw z W 


52 


Dary jesieni 

TYDZIEŃ IV 

2. Warzywa i owoce 


Podstawa 

programowa 


1. Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. Wytwarzanie miłej i życzliwej 

atmosfery podczas zabawy z powitanką. Zabawy przy stolikach; zachęcanie 


I.5, 6; II.4; III.4; 

IV.1, 7, 19 

2. „Ile nas jest?” – zabawa dydaktyczna. II.2; III.8, 9; 

IV.14, 15 

3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 2 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe; ćwiczenia 

dużych partii mięśni. Kształtowanie codziennych nawyków higienicznych. 

I.4, 5, 8; II.8; 

III.7 


4. Stragan Pani Jesieni – słuchanie wiersza B. Lewandowskiej. Rozpoznawanie warzyw 

oraz podawanie ich nazw, określanie części jadalnej. Praca z WK.14–15. 

5. Ogórek wąsaty – osłuchanie z piosenką. Udział w zabawach słuchowo-wzrokowo-ruchowych 

na podstawie tekstu i melodii piosenki. 

6. Praca z KP1.27–28 – łączenie w pary warzyw; określanie wielkości warzyw 

w parach, kolorowanie większego. „Warzywne zdania” – zabawa dydaktyczna. 

Przeliczanie wyrazów w zdaniu. 

7. Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Zwrócenie uwagi na miejsca, w których 

można kupić warzywa. Ewentualnie prace porządkowe w przedszkolnym 

ogródku warzywnym. 

III.8, 9; IV.2, 3, 

5, 12 

I.5; IV.1, 3, 7 

IV.11, 12, 15 

I.2, 7; II.1, 3; 

III.8, 9; IV.19 


8. „Warzywa” – degustacja. Kształtowanie umiejętności określania smaku, zapachu, 

twardości warzyw, kształtowanie nawyków prozdrowotnych związanych 

I.1, 3, 4, 7; II.7 

ze spożywaniem warzyw. 

9. „Stragan” – wyrażanie ekspresji twórczej podczas malowania farbami. Wspólne 

wykonanie wystawy prac. 

I.7, 9; IV.8, 11 

10. Przygotowywanie surówki z marchewki. I.1, 3, 7; III.4, 9; 

IV.2 

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: e-Tropiciele, skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek, ilustracja do wiersza, WK, 

CD1, woreczki gimnastyczne, wzór literopodobny – owalny, tabliczki suchościeralne dla każdego dziecka, 

farby, pędzle, kubeczki na wodę, duże kartki, KP1, kredki, klocki, obrazki warzyw, pokrojone i obrane 

warzywa, medale, marchewki, instrukcja obrazkowa wykonania surówki, tarka, talerzyki i widelce dla każdego 

dziecka 



• „Ile nas jest?” – zabawa dydaktyczna. Dzieci siadają w kole, N. wspólnie z nimi liczy dzieci 

od prawej strony do lewej i od lewej strony do prawej. 





53

TYDZIEŃ IV 

Dary jesieni 


• Stragan Pani Jesieni – słuchanie wiersza B. Lewandowskiej. N. pokazuje dzieciom ilustrację 

do wiersza. Czyta wiersz, a w trakcie czytania pokazuje rodzaje warzyw znajdujących się 

na straganie (jadalne korzenie, jadalne liście, nasiona, owoce). 

Stragan Pani Jesieni 

Barbara Lewandowska 

Stoi Jesień przy straganie, 

ma korzenie na sprzedanie: 

pełen kosz buraków krzepkich, 

smaczne rzepki, kalarepki. 

Tu ziemniaki, marchew krucha, 

tam selery i pietrucha 

i cebuli złoty wianek – 

wszystko słońcem malowane. 

Ma rzodkiewek pęczków sto. 

Kto korzenie kupi, kto? 


ma też liście na sprzedanie. 

Choć kapusty nikt nie słucha, 

wciąż szeleści, że jest krucha, 

a sałata jej zazdrości 

i aż żółknie z wielkiej złości. 

Szczaw i szpinak – raz po raz 

zachęcają: – Kupcie nas. 


ma nasiona na sprzedanie. 

W kukurydzy złotych berłach 

każde ziarno lśni jak perła. 

Tu orzechów pełne kosze, 

tam fasola, bób i groszek. 

Słoneczniki jak talerze, 

aż je łuskać chętka bierze. 

A w makówkach smaczny mak. 

Znacie, dzieci, maku smak? 


ma owoce na sprzedanie. 

Dynię wielką niczym balon – 

taką dynię wszyscy chwalą. 

Ma ogórki, pomidory 

i borówek koszyk spory. 

Skrzynię śliwek, skrzynię gruszek, 

worek jabłek i jabłuszek. 

Dał owoce sad i las, 

więc kupujcie, póki czas. 


ma też kwiaty na sprzedanie. 

Zimowity z górskiej łąki 

rozwijają blade pąki. 

Nieśmiertelnik kwiat rozchyla, 

coś szeleszczą wrzosy lila. 

Aster zgina się w ukłonie, 

chryzantema żółto płonie. 

I kalafior… Któż by zgadł, 

że kalafior – to też kwiat? 

Rozmowa na podstawie treści wiersza i ilustracji przedstawiającej stragan warzywny: Jakie miejsce 

przedstawione jest w wierszu i na ilustracji?; Co sprzedawała Pani Jesień?; Jakie znacie 

warzywa, których korzeń jest jadalny?; Jakie znacie warzywa, których liście są jadalne?; Jakie 

znacie warzywa, których nasiona są jadalne?. Dla chętnych: Kto wie, które warzywa wyrosły 

z kwiatów? (owoce – pomidory, ogórki, papryka, dynia). • ilustracja do wiersza 

• „Stragan owocowo-warzywny” – praca z WK.14–15. Opowiadanie o tym, co się dzieje na 

obrazku. Odszukiwanie na ilustracji elementów znajdujących się z prawej strony kartki i nalepianie 

przy nich czerwonych kropek. • WK.14–15 

• Ogórek wąsaty – osłuchanie z piosenką. • CD1.7 

54 


Dary jesieni 

TYDZIEŃ IV 

Ogórek wąsaty 

sł. Dorota Gellner 

muz. Jarosław Kukulski 

Wesoło jesienią w ogródku na grządce, 

Tu ruda marchewka, tam strączek, 

Tu dynia jak słońce, tam główka sałaty, 

A w kącie ogórek wąsaty. 

Czasami jesienią na grządkę w ogrodzie 

Deszczowa pogoda przychodzi, 

Parasol ma w ręku, konewkę ma z chmurki, 

I deszczem podlewa ogórki. 

Ref.: Ogórek, ogórek, ogórek, 

Zielony ma garniturek, 

I czapkę, i sandały, 

Zielony, zielony jest cały. 

• „Ogórek” – zabawy ruchowo-słuchowo-wzrokowe. Dzieci siedzą skrzyżnie w luźnej gromadce. 

Przed każdym dzieckiem leży woreczek. Dzieci podczas śpiewu wystukują o woreczek 

rytm piosenki – najpierw ręką wiodącą, później przeciwstawną. Następnie słuchają piosenki 

i w dowolny sposób realizują ruchem jej rytm (klaskanie, tupanie itp.). „Wzór owalny” – odsłonięcie 

wzoru na tablicy (kształt owalny – kojarzy on się z ogórkiem). Dzieci przyglądają się narysowanemu 

wzorowi. Opowiadają, z czym im się on kojarzy. N. pokazuje poprawny sposób rysowania 

wzoru owalnego. Kilkoro dzieci wodzi palcem po wzorze przy piosence. Pozostałe dzieci 

obserwują. Kreślenie kształtu owalnego w powietrzu przy piosence. Kreślenie kształtu owalnego 

na tablicy suchościeralnej. Malowanie kształtu owalnego farbami. Dzieci siadają do stolików. 

Śpiewając piosenkę, kreślą pędzlem kształt. Na koniec ozdabiają go według własnego pomysłu. 

• woreczki gimnastyczne, wzór owalny, tabliczki suchościeralne, farby, kartki, pędzle, kubeczki na wodę 

• Praca z KP1.27–28 – łączenie w pary warzyw w tych samych kolorach. Dorysowywanie brakujących 

warzyw tak, by każde miało parę. Określanie wielkości warzyw w parach – kolorowanie 

większego warzywa. • KP1.27–28, kredki 

• „Warzywne zdania” – zabawa dydaktyczna; dzielenie zdań na wyrazy i przeliczanie wyrazów 

w zdaniu. Dzieci wraz z N. siedzą w kole. Każde ma cztery klocki. Na środku koła leżą 

obrazki przedstawiające warzywa (rysunkiem do dołu). N. podchodzi do obrazków, losuje jeden 

z nich, pokazuje wszystkim, odkłada na miejsce, wraca do koła i układa zdanie na temat wylosowanego 

warzywa. Podczas wypowiadania każdego słowa kładzie przed sobą jeden klocek. 

Potem mówi: Policzcie moje klocki. To zdanie ma… wyrazy(ów).; Kto chciały ułożyć zdanie 

o innym warzywie?. Chętne dziecko wykonuje takie same czynności jak N. poprzednio. Stara 

się także układać klocki podczas wypowiadania kolejnych wyrazów. Gdy się to nie udaje, pomaga 

mu N. Następnie wszyscy liczą wyrazy w zdaniu. • klocki, obrazki warzyw 

• Spacer po najbliższej okolicy przedszkola – jeżeli jest to możliwe, wstąpienie do sklepu 

z warzywami lub na targ warzywny; ewentualnie prace porządkowe w przedszkolnym ogródku 

warzywnym. 


• „Warzywa” – degustacja. N. wykorzystuje warzywa z poprzedniego dnia lub te zakupione 

na straganie w trakcie spaceru. Część z nich rozdaje dzieciom – warzywa obrane i pokrojone 

na kawałki. Zadaniem dzieci jest określić ich smak, zapach, stopień twardości itp. N. namawia 

do spróbowania każdego warzywa. Rozmowa na temat doznań smakowych i węchowych dzieci. 

N. wręcza przygotowane wcześniej medale tym dzieciom, które spróbowały wszystkiego (wystarczy 

polizać, ugryźć malutki kęs). Medalem jest uśmiechnięta, zdrowa buzia. N. pyta dzieci: 


55

TYDZIEŃ IV 

Dary jesieni 

Dlaczego medal, który dostaliście, ma kształt zdrowej, uśmiechniętej buzi?. Ma tak pokierować 

odpowiedziami na to pytanie, aby dzieci doszły do wniosku, że warzywa są niezbędne 

dla zdrowia, dostarczają dużo witamin itp. • warzywa, medale 

Podczas ćwiczenia N. może wprowadzić nazwy niektórych warzyw w języku angielskim: tomato 

– pomidor, cucumber – ogórek, carrot – marchew, onion – cebula, pumpkin – dynia, 

cabbage – kapusta. 

• „Stragan” – malowanie farbami na dużym formacie. Wykonanie wystawy prac. • farby, pędzle, 

kartki, kubeczki na wodę 

• „Surówka z marchewki”. N. przygotowuje obrazki z kolejnymi etapami wykonania surówki, 

eksponuje je na tablicy i omawia je razem z dziećmi. Dzieci wykonują surówkę według instrukcji. 

Pamiętają o umyciu rąk przed przystąpieniem do pracy i umyciu warzyw. • marchewki, instrukcja 

wykonania surówki, tarka 

• Wspólna degustacja przygotowanej surówki. • surówka, talerzyki, widelce 

3. Warzywa i owoce 




podczas zabawy z powitanką. 

2. Zabawy przy stolikach z wykorzystaniem gier planszowych i układanek; zachęcanie 


3. Zestaw ćwiczeń porannych nr 2 – właściwe reagowanie na sygnały wzrokowe; 



4. Zwrócenie uwagi na zmiany zachodzące w przyrodzie jesienią podczas wycieczki 

do sadu lub pracy z obrazkiem. „W sadzie” – zabawy naśladowcze przy muzyce. 

Rozpoznawanie i nazywanie owoców – zabawa „Zaczarowany woreczek”. 

5. „Kto powie więcej?” – zabawy językowe. Układanie zdań do ilustracji, przeliczanie 

wyrazów w zdaniu. 

6. „Tropimy głoskę o” – zabawy słuchowe z wykorzystaniem KP1.29–30. Nauka 

piosenki, śpiew z jednoczesnym wodzeniem po śladzie, rysowaniem w tunelu 

i samodzielnie. „Pieczemy ciasto owocowe” – zabawa ilustracyjna przy muzyce. 

7. Zabawy dowolne w ogrodzie przedszkolnym – zwrócenie uwagi na właściwe 

ubieranie się zgodne z porą roku; samodzielna zmiana obuwia oraz nakrycia 

wierzchniego. 

Podstawa 

programowa 

I.5; II.3; III.4, 9; 

IV.7, 19 

I.7; II.1, 6; III.8; 

IV.2, 15, 19 

I.1, 4, 5, 8; III.5 

III.9; IV.1, 2, 18 

IV.5, 6, 15 

I.7; IV.2, 4, 5, 11 

I.2, 4, 5, 8; II.8, 

11; III.4, 8; IV.1 


8. „Sałatka owocowa” – zabawa ruchowa. Właściwe reagowanie na sygnał dźwiękowy. 

I.5, 8; II.4, 7, 8 

9. „Coś na o” – zabawa z wykorzystaniem W. I.7; IV.2, 5, 6 

10. Radość ze wspólnej pracy podczas wykonania koktajlu owocowego. Zabawa II.6; III.5 

z alfabetem dla chętnych dzieci. 

56 


Dary jesieni 

TYDZIEŃ IV 

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek, ilustracje przedstawiające sad jesienią, 

CD1, worek, owoce krajowe, obrazki przedstawiające osoby wykonujące różne czynności związane 

ze zbiorem owoców, klocki, KP1, kredki, ołówki, e-Tropiciele, pędzle, inne narzędzia kreślarskie, tacki 

z piaskiem, tabliczki suchościeralne, kartki, kubeczki na wodę, krzesła, W, nożyczki, klej, owoce, mleko, 

jogurt naturalny, cukier, mikser, dzbanki, kubeczki, słomki, serwetki 







• „Wycieczka do sadu” – jeżeli jest to możliwe, N. organizuje wycieczkę do sadu. Zwraca uwagę 

dzieci na zmiany zachodzące w przyrodzie jesienią, na sposób sadzenia drzew owocowych. 

Wyjaśnia, dlaczego potrzebna jest przerwa między jednym rzędem drzew owocowych a drugim. 

Prezentuje dzieciom niezbędne maszyny i urządzenia potrzebne do prac ogrodniczych. 

Po wycieczce N. prowadzi rozmowę utrwalającą zdobytą wiedzę, ukierunkowaną pytaniami: Jak 

nazywa się to miejsce, w którym dzisiaj byliśmy?; Jakie widzieliście tam owoce?; Jakie zaobserwowaliście 

urządzenia ułatwiające pracę człowiekowi?; Po co są przerwy między rzędami 

drzew owocowych?; Co to są opryski i po co się je stosuje?; Dlaczego należy jeść owoce?; 

Co należy zrobić przed jedzeniem owoców i dlaczego?. Jeżeli nie ma możliwości zorganizowania 

wycieczki, wówczas N. wyszukuje wśród dostępnych ilustracji i plansz taką, która przedstawia 

sad jesienią. Następnie prosi dzieci, aby uważnie przyjrzały się ilustracji, i kieruje rozmową 

w sposób podobny jak po odbytej wycieczce. • ilustracje przedstawiające sad jesienią 

• „W sadzie” – zabawa ruchowa do utworu W.A. Mozarta Das Butterbrot. Dzieci w przysiadzie 

podpartym. W początkowej części utworu podnoszą się w trzech etapach (podnoszenie 

koszyka), po czym powracają do przysiadu (szybkie stawianie koszyka). Powtarzają to dwa 

razy. Następnie stają prosto. Gdy melodia opada, dzieci wykonują pionowe ruchy ręką z góry 

na dół – zrywają jabłka. Dalej maszerują w różnych kierunkach – idą do innego drzewa. Potem 

wykonują krótkie punktowe ruchy dłońmi w różnych kierunkach przed sobą, a następnie nad 

sobą – zrywają jabłka naprzeciw siebie i wysoko. Kucają do przysiadu podpartego i wykonują 

ruchy z początkowej części zabawy. • CD1.9 

• „Zaczarowany woreczek” – zabawa dydaktyczna. N. pokazuje owoce krajowe, które będzie 

wkładać do zaczarowanego worka. Dzieci podają nazwy i określają ich kształt. Później wskazane 

dzieci wkładają ręce do worka i bez wyjmowania owocu starają się odgadnąć, co to jest. Po podaniu 

nazwy wyjmują owoc z worka i sprawdzają, czy dobrze odgadły – poprawna odpowiedź 

nagradzana jest oklaskami. • worek, owoce krajowe 

Podczas ćwiczenia N. może wprowadzić nazwy niektórych owoców w języku angielskim: 

apple – jabłko, pear – gruszka, plum – śliwka, peach – brzoskwinia. 

• „Kto powie więcej?” – zabawa językowa. Dzieci siedzą w kole na dywanie. N. prezentuje 

kilka obrazków przedstawiających osoby wykonujące czynności związane ze zbiorem owoców, 

np. zrywanie jabłek. Losuje odwrócony obrazek, pokazuje go dzieciom i układa zdanie 

na jego temat: Tata zrywa. Wskazane dziecko układa pod obrazkiem tyle klocków, ile wyrazów 

liczy to zdanie. N. zadaje pytanie: Kto powie więcej?. Chętne dziecko powtarza wypowiedziane 

wcześniej zdanie i dokłada swój wyraz: Tata zrywa jabłka. Jednocześnie dokłada klocek. 


57

TYDZIEŃ IV 

Dary jesieni 

Zabawa toczy się do momentu, aż dzieci rozbudują zdanie. W ten sam sposób układają zdania 

do pozostałych obrazków. • obrazki przedstawiające osoby wykonujące różne czynności, klocki 

• „Tropimy głoskę o” – zabawy słuchowe. Dzieci wyszukują w sali lub wymyślają przedmioty 

/ zwierzęta / owoce / warzywa, których nazwy zaczynają się głoską o. Praca z KP1.29 – czytanie 

globalne, wyraz podstawowy: owoce. Łączenie wyrazu owoce z takim samym wyrazem w ramce. 

Dzielenie wyrazów na sylaby i kolorowanie kwadratów odpowiadających liczbie sylab. N. może 

zaproponować chętnym dzieciom otoczenie pętlą tych owoców, w których nazwach słychać głoskę 

o. • KP1.29, kredki, e-Tropiciele – Multialfabet (monografia litery o) 

• Nauka refrenu piosenki Ogórek wąsaty (s. 55) – praca z KP1.30. Śpiew z jednoczesnym 

wodzeniem po śladzie, rysowanie kształtu w tunelu oraz samodzielnie (patrz s. 55). N. może 

odtworzyć piosenkę z płyty CD lub z kodu OR umieszczonego na stronie redakcyjnej kart pracy. 

• KP1.30, CD1.7, pędzle, kredki, ołówki lub inne dowolne narzędzia kreślarskie, tacki z piaskiem, tabliczki 

suchościeralne, kartki, kubeczki na wodę, 

• „Pieczemy ciasto owocowe” – zabawa ilustracyjna przy muzyce. Dzieci siedzą w kole i wykonują 

kolejno następujące ruchy: ucieranie ciasta w makutrze – ręce złożone i 8 razy rysują 

koło; wycierają ręce o tułów i o nogi; sięgają po jajko prawą ręką nad lewym ramieniem; rozbijają 

jajko o ramię ze słowem stuk; wbijają jajko do ciasta ze słowem chlup; wyrzucają skorupki za 

siebie ze słowem siup. Trzy ostatnie czynności wykonują najpierw prawą, potem lewą ręką. 

Następnie ugniatają ciasto rękami; wałkują ciasto w różnych kierunkach; czekają, aż się upiecze; 

ozdabiają kremem z tubki lub owocami; sypią wiórki; częstują sąsiadów. 

• Zabawy dowolne w ogrodzie przedszkolnym. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się 

zgodne z porą roku; samodzielna zmiana obuwia oraz zakładanie nakrycia wierzchniego. 


• „Sałatka owocowa” – zabawa ruchowa. Dzieci siedzą w kole, najlepiej na krzesełkach. 

N. przydziela dziecku nazwę jednego z trzech owoców (jabłko, banan, śliwka). N. siedzi w środku 

i wymienia nazwy dwóch owoców, np. jabłko i banan. Dzieci będące tymi owocami zamieniają 

się miejscami. Po kilkakrotnym powtórzeniu N. podaje hasło: Sałatka owocowa!. Wówczas 

wszyscy, łącznie z N., szukają dla siebie nowego miejsca w kole. Osoba, dla której zabrakło 

miejsca w kole, siada na środku i dalej prowadzi zabawę. • krzesła 

• „Coś na o” – zabawa z wykorzystaniem W. Dzieci wycinają obrazek owoców z W (z podpisem), 

naklejają go na kartce, ustalają głoskę początkową o i rysują inne przedmioty, których 

nazwy zaczynają się tą głoską. • W, kartki, kredki, nożyczki, klej 

• Wykonanie koktajlu owocowego. N. gromadzi materiały i sprzęt potrzebny do zrobienia 

koktajlu: owoce, mleko lub jogurt naturalny, cukier, mikser, dzbanki, jednorazowe kubki i słomki 

dla każdego dziecka. N. pokazuje dzieciom mikser, wspólnie określają jego przeznaczenie. N. 

podkreśla fakt, że jest to urządzenie elektryczne i może obsługiwać je jedynie osoba dorosła, 

ale pozostałe czynności mogą wykonać dzieci: wybór owoców do zrobienia koktajlu, umycie 

ich i odrzucenie tych nadpsutych, obranie, np. brzoskwiń, bananów, jabłek, gruszek, a następnie 

pokrojenie; wybranie ewentualnych dodatków: mleko, jogurt, cukier; ozdobienie kubków 

do koktajlu (moczenie brzegów w wodzie i cukrze); przygotowanie nakrycia stołu: ułożenie 

serwetek, ustawienie kubków z koktajlem, włożenie słomek. N. pomaga dzieciom w ustaleniu 

zespołów wykonujących określone czynności i zajmuje się obsługą miksera. Zwraca uwagę 

na konieczność posprzątania stanowisk pracy i umycia rąk przed pracą i degustacją. Jeśli koktajlu 

jest dużo, dzieci mogą zaprosić na degustację dzieci z innej grupy. • owoce, mleko, jogurt 

naturalny, cukier, mikser, dzbanki, kubeczki, słomki, serwetki 

58 


Dary jesieni 

TYDZIEŃ IV 

• Zabawa z alfabetem. N. może rozdać chętnym dzieciom, które wykazują zainteresowanie 

literami, alfabet i klaser z boksu. • alfabet, klaser 

4. Pyszne i zdrowe 








ćwiczenia dużych partii mięśni. Wyrabianie codziennych nawyków higienicznych. 


4. „Owocowe kosze” – zabawa przy stolikach. Kształtowanie umiejętności przeliczania 

w zakresie 6 i więcej. „Zaczarowane pudełko” – wyjaśnienie pojęcia: 

owoce egzotyczne; rozpoznawanie i podawanie nazw owoców egzotycznych. 

Płyną statki z bananami – zabawa ze śpiewem. „Pomarańcze do kosza” – zabawa 

z elementem celowania i rzutu. 

5. „Owocowe ślady” – kształtowanie umiejętności odwzorowywania rytmów 

dwu-, trzyelementowych. 

6. Praca z KP1.31–32 – układanie rytmów z owoców; kolorowanie, orientacja 

na kartce. 

7. Spacer po najbliższej okolicy – zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się zgodne 

z porą roku; samodzielna zmiana obuwia oraz zakładanie nakrycia wierzchniego. 


8. „Owocowa wyliczanka” – sprawne dokonywanie analizy i syntezy sylabowej 

wyrazów w trakcie zabawy dydaktycznej. 

9. Praca z ZG.6 – obrysowywanie i kolorowanie pomidora. Utrwalenie nazw niektórych 

warzyw. 

10. „Sałatka owocowa” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Właściwe reagowanie 

na sygnał słuchowy podczas zabawy ruchowej. 

Podstawa 

programowa 

I.6; II.3; III.4, 8; 

IV.19 

II.2, 4; III.9; 

IV.11, 15, 19 

I.4, 5, 8; II.8; 

III.5, 9 

I.7; IV.2, 7, 15, 18 

IV.12, 15 

I.7; IV.11, 12 

I.2, 8; II.2, 11 

IV.6, 7 

I.7; IV.1, 8 

I.5, 7, 8, 9 

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek, kosze z owocami krajowymi i egzotycznymi 

lub obrazki owoców, talerzyk dla każdego dziecka, kostki do gry lub kartoniki z cyframi, pudełko 

z otworami na ręce, banan, obręcz, woreczki gimnastyczne, piłki lub kulki z gazet, duże szablony owoców, 

KP1, kredki, ZG, krzesła, e-Tropiciele 







59

TYDZIEŃ IV 

Dary jesieni 


• „Owocowe kosze” – zabawa przy stolikach. N. daje dzieciom przy każdym stoliku kosz 

z owocami krajowymi i egzotycznymi (mogą być obrazki), w którym jest tyle rodzajów owoców, 

ile jest dzieci przy danym stoliku. Każdy stolik dostaje taki sam zestaw. Każdy rodzaj owoców 

jest w różnej liczbie (od 1 do 6). Każde dziecko wybiera sobie jeden rodzaj i wykłada na swój talerz 

(klasyfikacja). Przelicza owoce na swoim talerzu, może je oznakować liczbą oczek na kostce 

lub cyfrą. Dzieci odpowiadają na pytania: Ile jest jabłek?; Ile jest ananasów?; Których owoców 

jest najwięcej?; Których owoców jest najmniej?. Dzieci dobierają się w pary i przeliczają swoje 

owoce. Jeżeli dzieci dobrze przeliczają, zespoły mogą być większe. Można przeliczyć wszystkie 

owoce przy stoliku. Może to robić jedno dziecko, a N. mu tylko pomaga w dopowiadaniu kolejnych 

liczebników. • kosze z owocami krajowymi i egzotycznymi, talerzyki, kostki do gry lub cyfry 

• „Zaczarowane pudełko”. N. prosi chętne dziecko, aby włożyło ręce do pudełka i na podstawie 

dotyku powiedziało, jakie owoce są w pudełku. Mogą się w nim znajdować: pomarańcza, 

banan, melon, ananas, kiwi i inne. Po zabawie N. zadaje dzieciom pytania: Co to są owoce egzotyczne?; 

Jakie jeszcze znacie inne owoce egzotyczne?; Skąd biorą się owoce egzotyczne?; 

Dlaczego np. przypływają do nas statkami?. • pudełko z otworami na ręce, owoce egzotyczne 

• Płyną statki z bananami – zabawa ze śpiewem. Akcentowanie mocnej części taktu przy 

pomocy ruchu. N. śpiewa piosenkę: 

Płyną statki z bananami 

sł. i muz. tradycyjne 

Płyną statki z bananami, 

łabu di daj, daj, łabu di daj. 

A każdy marynarz śpiewa tak: 

łabu di daj, daj, łabu di daj. 

Podaj, podaj mi, podaj mi proszę, bananów kosz. (x2) 

Dzieci słuchają piosenki w wykonaniu N. Podczas powtórzenia włączają się do śpiewania. Następnie 

N. kładzie jeden banan przed wybranym dzieckiem. Zadaniem dzieci jest podawanie 

sobie kolejno banana w rytmie śpiewanej piosenki. • banan 

• „Pomarańcze do kosza” – zabawa z elementem celowania i rzutu. Dzieci ustawione 

są w kole. Każde z nich trzyma woreczek lub piłeczkę (np. do tenisa; mogą też być gazetowe 

kule). W środku koła leży obręcz, a dzieci kolejno celują i rzucają piłki do obręczy. • obręcz, woreczki 

gimnastyczne, piłki lub kulki z gazet 

• „Owocowe ślady”. N. rozkłada na dywanie kontury owoców wycięte z papieru w określonym 

układzie, np.: jabłko–banan–jabłko–banan; ananas–ananas–jabłko–ananas–ananas–jabłko; banan–ananas–jabłko–banan–ananas–jabłko. 

Dzieci mają za zadanie ułożyć rozpoczęty przez N. 

rytm. N. odsłania wywieszone wcześniej wzory rytmiczne (takie same jak te, po których dzieci 

chodziły). Wyjaśnia, że każdy owoc ma swój ulubiony ruch: jabłko – klaśnięcie; banan – tupnięcie; 

ananas – podskok. Prosi, aby dzieci ruszały się tak, jak wskazują kolejne obrazki z owocami. Dzieci 

pokazują ruchem rytm przedstawiony graficznie. • szablony owoców, e-Tropiciele – Kodowanie 

• Praca z KP1.31–32 – dostrzeganie regularności, uzupełnianie owocowych rytmów. Kolorowanie 

jabłek na drzewach: po prawej stronie – na czerwono, po lewej stronie – na żółto. Dorysowywanie 

odpowiednich elementów na obrazku. • KP1.31–32, kredki 


60 


Dary jesieni 

TYDZIEŃ IV 


• „Owocowa wyliczanka” – zabawa dydaktyczna. Dzieci siedzą w kole. N. w środku koła 

chodzi i wymienia nazwę owocu, dzieląc ją na sylaby z jednoczesnym pokazywaniem kolejnych 

dzieci. Dzieci w kole rytmicznie klaszczą. Dziecko, na które przypadła ostatnia sylaba, wstaje 

i mówi całą nazwę owocu. Następnie dziecko wymyśla inną nazwę i dzieli ją na sylaby z jednoczesnym 

pokazywaniem kolejnych dzieci. 

• Praca z ZG.6 – wyszukiwanie pomidora wśród owoców i warzyw; obrysowywanie go czerwoną 

kredką po śladzie i kolorowanie; wymienianie nazw pozostałych owoców i warzyw. • ZG.6, 

kredki 

• „Sałatka owocowa” – zabawa ruchowa (s. 58). • krzesła 

5. Zdrowie na talerzu 









Podstawa 

programowa 

I.5, 6; II.3, 6; 

III.8, 9; IV.7, 19 

I.6, 7; III.8; IV.5, 

11, 15, 19 

I.1, 4, 5, 8; 

II.8, 9 


4. Zestaw ćwiczeń gimnastycznych nr 2 – kształtowanie umiejętności rzutu I.5, 8; II.1, 7 



5. Teatrzyk – uważne słuchanie wiersza M. Kownackiej; nauka wiersza na pamięć. II.9; III.8, 9; 

IV.2, 5, 7 

6. „Zdrowie na talerzu” – przyrządzanie jesiennych smakołyków i ich degustacja. IV.2, 9, 18 

7. Spacer w okolicy przedszkola. I.2, 4; II.8 


8. „Warzywne kukiełki” – wykonanie postaci do teatrzyku z wykorzystaniem elementów 

z W. 

9. Radość z własnej ekspresji twórczej w trakcie teatrzyku owocowo-warzywnego. 

10. „Sałatka owocowa” – właściwe reagowanie na sygnał słuchowy podczas zabawy 

ruchowej. 

I.7, 9; III.4, 6; 

IV.1, 3 

II.6, 8; III.1; 

IV.5, 6 

I.5, 8; III.2, 5, 8 

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: e-Tropiciele, skakanki, niebieskie szarfy, gwizdek, piłki, owoce, warzywa, papierowe 

talerzyki, pieczywo, inne potrzebne produkty i materiały, W, klej, papier kolorowy, kredki, krzesła 


61

TYDZIEŃ IV 

Dary jesieni 


• Zabawy dowolne w kącikach zainteresowań. • e-Tropiciele – Gry 






• Teatrzyk – słuchanie wiersza M. Kownackiej. 

Teatrzyk 

Maria Kownacka 

Na co się przyda pietruszka? 

– My z niej zrobimy Kopciuszka! 

Królewna będzie z makówki, 

a z kukurydzy – wróżka! 

Siostry i zła macocha 

będą z tykw i karczocha. 

Z perkatego ziemniaczka – 

będzie skrzatek-pokraczka. 

Z dyni zrobimy karetę, 

ogórek będzie stangretem. 

Z kapuścianych głąbków – 

pareczka gołąbków… 

No – i cała bajka będzie 

z tego – co na grzędzie. 

Nauka wiersza na pamięć. N. przed pierwszą recytacją zwraca uwagę, aby dzieci, słuchając 

wiersza, zapamiętały jak najwięcej postaci wykonanych z warzyw. Przed drugą recytacją prosi 

o zapamiętanie jak największej liczby występujących w wierszu warzyw. Przy trzeciej powtórce 

N. recytuje, a dzieci mają za zadanie dopowiedzieć rymujące się końcówki wersów. Następnie 

dziewczynki recytują wiersz chłopcom i na odwrót. N. recytuje z dziećmi wiersz przy 

wszystkich nadarzających się okazjach w ciągu dnia. 

• „Zdrowie na talerzu” – przyrządzanie jesiennych smakołyków. Dzieci z pomocą N. przygotowują 

śmieszne kanapki z wykorzystaniem jesiennych smakołyków (warzyw i owoców) albo 

układają owocowo-warzywne ludziki na talerzykach. Po ocenie wszystkich kompozycji następuje 

wspólna degustacja. • owoce, warzywa, papierowe talerzyki, pieczywo, inne potrzebne produkty i materiały 

• Spacer po najbliższej okolicy przedszkola. Zwrócenie uwagi na właściwe ubieranie się 

zgodne z porą roku; na samodzielną zmianę obuwia oraz nakrycia wierzchniego. 


• „Warzywne kukiełki” – wykonanie warzyw do teatrzyku z wykorzystaniem elementów 

z W. Wypychanie szablonów różnych warzyw i owoców, dorysowywanie i doklejanie elementów 

według własnego pomysłu. • W, klej, papier kolorowy, kredki 

• „Teatr warzywny”. N. rozdaje dzieciom wykonane przez nie wcześniej sylwety warzyw 

i owoców. Ich zadaniem jest odegranie roli przydzielonego warzywa lub owocu według własnego 

pomysłu (przedstawienie wyglądu, sposobu poruszania się). 

• „Sałatka owocowa” – zabawa ruchowa (s. 58). • krzesła 

62 


Cykl wychowawczy 

Bożena Janiszewska 

Rozmawiamy z dziećmi o emocjach i uczuciach 

Wstęp 

Procesy emocjonalne towarzyszą wszystkim przez całe życie, niezależnie od wieku. Znacząco 

wpływają na nasze decyzje, działania, zainteresowania. To jeden najważniejszych elementów 

psychiki ludzkiej i najważniejsza ze wszystkich motywacja. 

Emocje negatywne pełnią w naszym życiu rolę obronną: ostrzegają o tym, co jest przykre, 

niebezpieczne, niekorzystne. Przygotowują organizm do działania (dzięki zwiększeniu wydzielania 

adrenaliny czujemy przypływ sił do pokonywania przeszkód, walki, ataku, ucieczki itp.). 

Rodzimy się z emocjami negatywnymi (przykrość z powodu głodu, bólu, niewygody, zimna 

itp. zwiększa siły malucha do krzyku – dorosły biegnie mu z pomocą). Z czasem wrodzone 

emocje negatywne różnicują się, natomiast emocji pozytywnych „uczymy się”. Gdy jesteśmy 

kochani, przytulani, chwaleni – sprawia nam to przyjemność. Kiedy brakuje nam przytulania, 

miłości – odczuwamy szereg emocji negatywnych, jest nam źle, szukamy okazji, by znów było 

nam dobrze. 

Wszystkie dzieci do 8., 9. roku życia kierują się nie normami, nie zasadami, lecz emocjami! Chcą 

robić to, co sprawia im przyjemność. Unikają sytuacji i działań, które kojarzą się im z uczuciami 

takimi, jak ból, rozgoryczenie, wyśmiewanie, wstyd. Emocje pozytywne motywują do działania, 

negatywne – dezorganizują je, powodują między innymi zniechęcenie, ucieczkę. Warto 

wiedzieć, że zachowania oceniane przez nas jako negatywne, dla dziecka są zazwyczaj reakcjami 

obronnymi. 

Emocje dziecięce są silne, krótkotrwałe i zmienne – dziecko przechodzi ze śmiechu w płacz, 

a z płaczu – w śmiech. Jeśli dziecko jest wychowywane w środowisku sprzyjającym powstawaniu 

emocji pozytywnych, przeżywane przez nie emocje negatywne uczą, że nie wszystko 

jest przyjemne. Jeśli środowisko dziecka nie sprzyja powstawaniu emocji pozytywnych, 

to kumulowane emocje negatywne (szczególnie lęk przed karą, biciem, utratą miłości) uniemożliwiają 

kształtowanie się emocji pozytywnych. 

Warto wiedzieć, że dzieci nie są w stanie kontrolować ekspresji emocji. Nie panują one nad 

zachowaniami spowodowanymi emocjami. Dlatego tak ważną sprawą jest pomoc dzieciom 

w wieku przedszkolnym w: 

• rozumieniu sytuacji wywołujących emocje zarówno pozytywne, jak i negatywne; 

• uświadamianiu i rozróżnianiu różnych rodzajów emocji; 

• rozmawianiu o emocjach tak, by dzieci coraz lepiej radziły sobie z własną emocjonalnością, 

aby nie były bezradne, bezbronne i nieszczęśliwe, żeby nie krzywdziły innych z powodu braku 

zrozumienia. 

Prezentowany cykl wychowawczy o emocjach dzieci składa się z krótkich opowiadań związanych 

z sytuacjami wywołującymi różne emocje oraz z opowiadań ukazujących, jak dzieci je 

przeżywają. Słuchanie opowiadań, rozmowa o przeżyciach ich bohaterów rozszerzy wiedzę 

dzieci, uświadomi, jakie mogą być rodzaje emocji, wpłynie na zmniejszanie się egocentryzmu 


63

CYKL WYCHOWAWCZY 

Radość 

dziecięcego, wzbogaci sferę uczuciową dzieci. Spowoduje to ograniczenie sytuacji konfliktowych 

w grupie, więcej zachowań prospołecznych. Dzieci będą uczyły się empatii oraz tego, jak 

radzić sobie z własnymi emocjami. 

Każde opowiadanie opatrzone jest informacją o omawianej sytuacji i rodzajach przeżywanych 

emocji, o celach wychowawczych prezentowanych treści. Scenariusze rozmów z dziećmi ułatwią 

prowadzenie rozmowy, pomogą w kierowaniu emocjami słuchających dzieci oraz w realizacji 

celów wychowawczych. Pomogą także uczyć dzieci, w jaki sposób mogą wyrażać emocje 

tak, by nie krzywdzić innych i siebie. 

Radość 

• Nazwę go Puszek Olga Masiuk 

Tomek wpadł do pokoju siostry. 

– Chyba się zgodzą! – wyszeptał teatralnie. 

– Na co się zgodzą? I kto? – zapytała Zuzia zajęta wykańczaniem rysunku, który mieli wręczyć 

cioci Zosi na imieninach. – I weź coś dorysuj, bo odwalam za ciebie robotę. 

Tomek z pogardą spojrzał na siostrę. 

– Nie przesadzaj. To nie jest takie ważne. 

– A co jest ważne? – spytała spokojnie Zuzia. 

– To, że się chyba zgodzą. 

– Ale kto i na co? – Zuzia wciąż nic nie rozumiała. 

– Boże! Przecież rodzice. Na psa!!! 

– Skąd wiesz, że się zgodzą? – zapytała roztropnie. 

– Oglądają właśnie w internecie zdjęcia labradorów. 

I Tomek podskoczył z radości. A potem zaczął maszerować wokół łóżka Zuzi, udając, że wyprowadza 

psa na spacer. „Aport!”, „Siad!”, „Waruj!” – pokrzykiwał. A po każdej komendzie 

dodawał: „Dobry pies. Masz” i częstował swojego wymyślonego pupila wyżutą gumą do żucia. 

– Psy nie jedzą gumy – zauważyła zgryźliwie Zuzia. 

– Przecież wiem. Tylko udaję – obruszył się Tomek. – Czy ty się w ogóle nie cieszysz? Ja nie 

mogę wytrzymać. 

I na dowód tego podskoczył raz jeszcze. 

– To, że oglądają zdjęcia, jeszcze nie świadczy o tym, że się zgodzą. Przecież powiedzieli, 

że będziemy rozmawiać o psie dopiero po przeprowadzce. Pamiętasz? 

– To po co by oglądali? – Tomek wyraźnie powątpiewał. 

– Nie wiem, może być sto powodów. 

– Tobie chyba nie zależy. Zobaczysz, kogo będzie bardziej lubił. Mnie, bo ja się cieszyłem. 

– Kto będzie cię bardziej lubił? – spytała Zuzia. 

– Puszek! 

– KTO!? 

– No, Puszek, pies. 

– Zwariowałeś? Chcesz nazwać labradora „Puszek”. Wiesz, ile ten pies waży? Poza tym 

nie zapytałeś mnie o zdanie. A to przecież miał być nasz pies. Jeśli w ogóle będzie – dodała 

po chwili Zuzia. 

– Znów zaczynasz. Musisz wszystko popsuć? 

– Dorysuj coś dla cioci Zosi. Mieliśmy razem to robić – Zuzia podsunęła bratu pod nos 

kartkę, ale Tomek odwrócił głowę. Z trudem opanowywał łzy, które cisnęły mu się do oczu. 

64 


Radość 


– Lubię Puszka – powiedział w końcu z wielkim trudem. – Daj – wyciągnął rękę po kartkę dla 

cioci. Usiadł z nią przy biurku Zuzi. 

Po chwili do pokoju wszedł tata. 

– Jak idzie? – zapytał. – Co rysujecie dla cioci? 

Zuzia wzruszyła ramionami. Tata podszedł do biurka, przy którym siedział Tomek i zerknął 

na rysunek. 

– Skąd wiedziałeś? – zapytał zaskoczony. 

– O czym? – Zuzia i Tomek spojrzeli na siebie. 

– Że trzeba narysować psa. Właśnie dzwonili wujowie Mariusz i Łukasz. Kupujemy wszyscy 

cioci labradora. Ona bardzo chce mieć psa. Oglądamy z mamą zdjęcia w internecie. Chcecie 

zobaczyć? 

– Głupia kartka – Tomek zmiął rysunek i cisnął go w kąt. 

Tata przyjrzał mu się uważnie. 

– Masz rację – powiedział. – Powinieneś zrobić nowy rysunek. Bo przecież obok labradora 

cioci trzeba narysować tego naszego. Jak będzie miał na imię? 

– Puszek!!! – wykrzyknął Tomek. 

Przedstawiony problem: sytuacja dziecka oczekującego na spełnienie się jego marzenia; przeżywanie 

radości związanej z możliwością spełnienia się marzenia. 

Wszystkie dzieci, a także dorośli, mają swoje marzenia. Niektóre z nich nigdy się nie spełnią 

i zawsze pozostaną w „krainie marzeń”, niektóre zaś są możliwe do spełnienia. Zwykle żyjemy 

przez pewien czas nadzieją, że już niedługo, już za kilka tygodni, za kilka dni nasze marzenie 

będzie zrealizowane. Wzrasta napięcie, czy naprawdę zdarzy się to, czego tak bardzo oczekujemy, 

wzrasta radość, że już niedługo naprawdę, a nie tylko w marzeniach, będzie to, co jest 

dla nas obecnie tak bardzo ważne. 

Dzieci przejawiają swą radość i oczekiwanie na spełnienie marzeń bardzo intensywnie – są pobudzone, 

głośno mówią, czasem wręcz krzyczą, biegają, skaczą, wyobrażają sobie przebieg 

sytuacji, czasem inicjują zabawy tematyczne itp. Pobudzenie emocjonalne jest czasem bardzo 

silne, a reakcje emocjonalne są nie do opanowania – dzieci wyczerpują się też energetycznie 

(wypalają się). 

Cele rozmowy z dziećmi po przeczytaniu opowiadania: ułatwienie zrozumienia sytuacji powodujących 

radość, uświadomienie różnorodnych reakcji wywołanych silnym przeżywaniem 

radości; uświadomienie dzieciom zjawiska obniżenia tolerancji na zachowania mogące zmniejszyć 

przeżywaną radość. Ukazanie dzieciom form ekspresji takiej emocji, jaką jest radość – mimika, 

ruchy pantomimiczne, zachowania ruchowe współwystępujące z przeżywaniem radości 

oraz inne typy zachowań. 

Cele szczegółowe rozmowy 

• Omówienie z dziećmi emocji „radości”; szukanie synonimów pojęcia radość. 

• Uświadomienie dzieciom przyczyn przeżywania radości. 

• Przywołanie u dzieci wspomnień z przeżywanych przez nie sytuacji wywołujących radość. 

• Porządkowanie wspomnień – uświadamianie, że radość można przeżywać, gdy się coś dostało 

(powody materialne: cukierki, zabawki itp.); gdy udało się zrobić coś trudnego (zbudować 

dużą budowlę, wykonać ładny rysunek, sprzątnąć w pokoju itp.); pochwała ze strony osób 

bliskich („nagroda”); radość z radości innych (rodzice się cieszą, pani w przedszkolu się cieszy 

itp.); radość ze wspólnej zabawy z rówieśnikami, radość, że już przestało się tęsknić (ktoś bliski 


65


Radość 

wraca po pewnym czasie); radość ze spełnionych marzeń; radość z pozytywnego zakończenia 

bajki, opowiadania, teatrzyku itp. 

• Rozmowa na temat: Czy można przeżywać radość dzięki sprawianiu innym radości? (radość 

rodziców z laurki, z nauczonego wiersza, radość pani z okazywanych uczuć przez dzieci itp.). 

• Rozmowa na temat: Co nam daje radość, czy jest nam potrzebna? – radość jako motyw 

podejmowania różnych działań, jako przypływ sił do różnych aktywności, jako mobilizacja 

do działania. 

Przebieg zajęć 

1. N. przygotowuje dzieci do zajęć – pilnuje, by dzieci usiadły wygodnie na krzesełkach, na dywanie, 

mogą nawet leżeć tak, by łatwo było słuchać im opowiadania Nazwę go Puszek. 

2. N. nastawia dzieci na słuchanie treści, skupianie uwagi oraz na zapamiętanie treści (np. Siedzicie 

już wygodnie, a więc możecie słuchać opowiadania, które wam przeczytam. Słuchajcie uważnie, 

ponieważ później będziemy rozmawiać o tym opowiadaniu i będą pytania-zagadki.). 

3. N. czyta opowiadanie, akcentując ważne treści. 

4. Sprawdzenie poziomu zapamiętania treści opowiadania (Teraz będę zadawać pytania. Kto 

potrafi odpowiedzieć, niech podniesie rękę.). Przykładowe pytania: Kto pamięta, jak nazywają 

się dzieci w tym opowiadaniu? To byli koledzy czy rodzeństwo?; Kto był młodszy, a kto starszy?; 

O czym zaczął rozmawiać Tomek z siostrą?; Dlaczego Tomek się cieszył?; Co Tomek robił, 

jak okazywał swoją radość, jak się bawił?; Dlaczego Tomek myślał, że będą mieć pieska?; Jakie 

imię wymyślił Tomek dla swojego pieska?; Jak Tomek chciał opiekować się psem?; Co znaczy 

słowo „waruj”, które w zabawie powtarzał Tomek? Co wtedy według Tomka miał zrobić Puszek?; 

Dlaczego Zosi, starszej siostrze Tomka, nie podobało się imię, które Tomek wymyślił dla 

psa?. Dzieci są chwalone po udzieleniu odpowiedzi. 

5. ,,Pieski” – zabawa ruchowa. N. mówi: Teraz chwilę odpoczniecie, siądźcie w kole. Za chwilę 

będziemy bawić się w pieski. Będziecie biegać w koło na czworakach tak jak pieski. Na komendę: 

Siad! – wszystkie pieski siadają na piętach i podpierają się łapkami; na komendę: Spacer! 

– znów biegają, a na komendę: Waruj! – pieski w siadzie na piętach kładą się na podłogę (łapki 

wyciągają do przodu, głowę wyciągają do góry). Po kilku minutach zabawy (około 3–5) dzieci 

siadają na swoich miejscach i rozpoczyna się druga część zajęć. 

6. Rozmowa o treści opowiadania. N. mówi: Jeżeli siedzicie już wygodnie, to porozmawiamy 

o opowiadaniu. Dużo z niego pamiętacie, więc będzie łatwo rozmawiać. Pomyślcie, dlaczego 

Tomek tak bardzo chciał mieć pieska, dlaczego piesek był mu potrzebny?; Co to znaczy, że Tomek 

był radosny / że się cieszył?, Co Tomek przeżywał, jak nazywa się takie uczucie?; Kiedy 

dzieci się cieszą?; Kiedy wy byliście radośni i dlaczego?; Kto jeszcze potrafi powiedzieć, kiedy 

jesteśmy radośni?; Co wy robicie, gdy jesteście radośni, gdy bardzo się cieszycie? Z czego można 

się cieszyć?; A teraz trudne pytanie: kto potrafi zgadnąć, powiedzieć, co to jest radość? 

(N. podsumowuje wypowiedzi dzieci, używając pojęcia uczucie, np. Radość to takie uczucie, 

kiedy chce się nam śmiać, skakać, głośno się cieszyć itp.); Co można zrobić, by komuś sprawić 

radość, np. koledze czy koleżance w przedszkolu?; A jak można sprawić radość w domu – 

rodzicom, babci, dziadkowi czy rodzeństwu?; Gdy mama czy tata cieszą się, są radośni, 

co wtedy mówią, jak się cieszą, jak okazują radość?; Jak wygląda ktoś, kto cieszy się, przeżywa 

radość? Jak wygląda jego twarz, jak poruszają się ręce, nogi?; Co może robić osoba, która 

się cieszy? Jak się zachowuje?; Przypomnijcie sobie, czy jak cieszycie się, to biegacie wolno, czy 

szybciej, rysujecie lepiej, czy gorzej, przypominacie sobie coś szybciej, czy też wolniej?; Co jesz- 

66 


Radość 


cze robimy szybciej lub lepiej, gdy jesteśmy radośni (ubieranie, przygotowywanie się do wyjścia, 

ciekawsze konstrukcje z klocków, bardziej interesujące zabawy itp.); Mówiliście, że gdy 

jesteśmy radośni, to czasem głośno się śmiejemy. Kto słyszał takie powiedzenie: Śmiech 

to zdrowie? Co może ono znaczyć? (głębiej oddychamy, lepiej pracuje nasze serce, szybciej 

i zgrabniej się poruszamy – ćwiczymy mięśnie, jesteśmy dzięki ruchowi bardziej odporni 

na choroby itp.); Tomek był radosny, bo oczekiwał, że dostanie pieska. A co trzeba robić, by 

piesek też był radosny?; Jak trzeba opiekować się zwierzętami w domu, by one też się cieszyły, 

by było im dobrze?; Dlaczego trzeba dobrze opiekować się zwierzętami? (bo one też czują, 

też mogą być smutne, głodne, może im być źle. Ale też mogą się cieszyć). 

Po wypowiedziach dzieci należy podsumować rozmowę: Rozmawialiśmy o radości, o tym, jak 

to jest, gdy cieszymy się, jak okazujemy swoją radość – śmiejemy się lub jesteśmy uśmiechnięci, 

czasem skaczemy do góry, czasem biegamy w kółko i podskakujemy. Dorośli trochę inaczej 

niż dzieci okazują swoją radość – np. nie biegają, ale też śmieją się, a czasem nawet krzyczą 

z radości. Radość powstaje w nas z różnych powodów – mówiliśmy o tym. Im więcej przeżywamy 

radości, tym jest nam lepiej. 

Na zakończenie zajęć dzieci mogą narysować radość. Mogą narysować taki dzień lub taką sytuację, 

kiedy cieszyły się i były radosne, mogą narysować pieska dla Tomka, mogą też narysować 

taki rysunek, który sprawi radość rodzicom lub pani. Dobrze byłoby wszystkie rysunki wywiesić 

na tablicy pod hasłem: radość. 

Spodziewane efekty wychowawcze i dydaktyczne 

Opowiadanie i rozmowa o jego treści uświadomią dzieciom rolę jednej z najważniejszych ludzkich 

emocji. Dzieci łatwo będą rozpoznawać to uczucie po zademonstrowaniu i omówieniu 

mimiki twarzy i ruchów towarzyszących radości. Dzięki odpowiednio prowadzonej rozmowie 

poznają wartość radości w życiu człowieka, różne jej przyczyny i przejawy. Dowiadują się, 

że również dorośli, a nawet zwierzęta przeżywają radość (rozszerzy to wiedzę dzieci i pomoże 

w lepszym rozumieniu otaczającego świata). Zrozumienie, że radość spowodowana tym, 

że można innym sprawić radość, że radość to nie tylko otrzymywanie od innych tego, co cieszy, 

lecz także dawanie od siebie innym tego, co tych innych cieszy, stanowi mały, ale ważny 

krok w tworzeniu u dzieci prospołecznego systemu wartości. 

Podpowiadamy rodzicom 

Stosunkowo łatwo jest rozmawiać z dziećmi o radości – właściwie to one inicjują rozmowę, 

gdy podskakują, śmieją się, rzucają się nam na szyję. Taka radosna spontaniczność często 

staje się dla rodziców bodźcem do kupna czegoś dla dziecka! Nasuwają się jednak pewne 

refleksje. 

• Im więcej kupujemy dziecku, np. różnych gadżetów, o które prosi, a czasem błaga, tym mniej 

wraz z upływem czasu dziecko się cieszy – spowszedniało mu. Radość dziecka będzie większa, 

gdy będziemy z nim planować kupno i ono samo będzie wybierać, co najbardziej chce mieć. 

Jeżeli będziemy tak postępować, to stopniowo nasze dziecko nauczy się, że nie można mieć 

wszystkiego, czego się chce, i bardziej zaczyna szanować to, co ma. Jest to bardzo duża życiowa 

umiejętność (długo, czasem przez kilkanaście lat tego się uczymy). 

• Dzieci cieszą się i przeżywają radość, gdy sprawiają nam – dorosłym – niespodzianki. Taką 

niespodzianką może być starannie wykonany rysunek (radość dzieci z niespodzianki będzie 

tym większa, im bardziej się zdziwimy i im bardziej opiszemy słowami, co się nam podoba, 

np. Naprawdę narysowałaś to dla mnie?; Naprawdę o tym pomyślałaś, by zrobić mi niespodziankę? 

Widzę tu świecące słonko z promykami, o, nawet uśmiecha się do mnie. Widzę 


67


Radość 

kwiatki o różnych kolorach, o, jest i serduszko! Wiesz, sprawiłaś mi tą niespodzianką wielką 

radość. Od razu powieszę Twój rysunek na lodówce, a po pewnym czasie schowam na pamiątkę 

do albumu. – ściskamy i przytulamy dziecko). Inną niespodzianką może być zrobiony 

porządek w pokoju, równo ustawione buty po powrocie z przedszkola, spontaniczna pomoc 

w przygotowywaniu posiłku itp. Im większa będzie nasza radość, tym jest większa szansa 

na uwzględnianie przez dzieci w przyszłości innych osób i ich uczuć. 

• Jeżeli to my robimy dzieciom niespodziankę, nie należy zbyt długo trzymać ich w niepewności. 

Im dłużej dziecko czeka, tym bardziej wzrasta napięcie psychiczne dziecka. Jeśli przekroczy 

ono pewną granicę, to zamiast radości, efektem zbyt długiego czekania będzie płacz, agresja 

i odrzucenie niespodzianki lub zapowiedzianej atrakcji (na zasadzie: „bez łaski, nie chcę już 

tego!!!). 

• Dużą radość może sprawiać dziecku wspólne wykonywanie domowych czynności – rozmowa, 

żart, śmiech wspólnie z rodzicami jest dla dziecka radością – dziecko czuje się ważne i potrzebne. 

Nasze komentarze, że wszystko to, co robimy razem, jest przyjemnością i dostarcza 

radości, mają wkład w budowanie u dziecka systemu wartości. 

• Jeżeli przyjemnością dla dziecka ma być kupno zwierzęcia, to aby przeżywało ono radość, 

powinno się z nim rozmawiać o tym, jakie zwierzątko dziecko chce mieć, jakie zwierzę można 

mieć w naszym domu i dlaczego. Potem można podjąć wspólną decyzję, obejrzeć wyczekane 

i wymarzone zwierzę, przygotować dom na nowego lokatora, omówić i spisać, kto, kiedy 

i w jaki sposób będzie się zwierzęciem opiekował, przygotować odpowiednią lekturę na temat 

zajmowania się tym zwierzęciem itp. W ten sposób uczymy dzieci, że radość z posiadania żywego 

stworzenia wiąże się z odpowiedzialnością za niego i z wieloma obowiązkami. 

• Dziecko po skończeniu trudnej dla niego czynności (np. budowa statku kosmicznego, serwetkowa 

wycinanka itp.) odczuwa radość z: pokonania: „samego siebie”, z efektu pracy, z zadowolenia, 

że się udało itp. Nasz ciepły komentarz, przytulenie, akceptacja stanowią pochwałę 

i sprawiają dziecku radość z dobrze wykonanej pracy. 

Pokazywanie dzieciom na co dzień różnych rodzajów radości, uświadamianie bardzo różnych 

powodów radości, wspólne cieszenie się z pozytywnych przeżyć dziecka będzie uczyć je dobrego 

przeżywania życia i radości z bliskości z innymi ludzi. 

68 


Metoda projektów 

Justyna Pac 

Wstęp 

W ciągu ostatnich lat nastąpiła wyraźna zmiana w podejściu do edukacji dziecka w wieku 

przedszkolnym. Coraz częściej za konieczność uważa się pobudzanie aktywności poznawczej 

dziecka, uruchamianie naturalnych mechanizmów uczenia się, kształtowanie umiejętności 

w zakresie komunikowania się i zbierania informacji oraz integrowanie różnych obszarów edukacyjnych. 

Dlatego też nauczyciele edukacji przedszkolnej poszukują metod pracy pozwalających 

na realizację tych postulatów. Takie postulaty spełnia metoda projektów, sięgająca swą 

tradycją do XVIII wieku. Swą popularność zawdzięcza ona takim pedagogom jak John Alfred 

Stevenson czy John Dewey. W Polsce jej upowszechnieniem zajęli się: Bogdan Nawroczyński, 

Kazimierz Sośnicki, Wanda Dzierzbicka oraz Janina i Antonii Maćkowiakowie. 

Metoda projektów wpisuje się w katalog współczesnych twórczych, aktywizujących metod 

kształcenia. Swoje założenia wywodzi z koncepcji i twierdzeń nurtu pedagogicznego zwanego 

konstruktywizmem. Zgodnie z jego ideą metoda projektów zakłada, że dziecko uczy się poprzez 

nieustanne interakcje z otaczającym je środowiskiem, stając się przy tym podmiotem 

działań edukacyjnych. Działania te mają charakter twórczy, a sam proces uczenia się ukazuje 

dziecięcy sposób rozumienia świata. 

Realizacja projektów edukacyjnych wszechstronnie wpływa na rozwój dzieci. Pobudza je 

do twórczego myślenia, kształtuje umiejętność planowania oraz oceniania efektów pracy, 

wprowadza w „świat badań” poprzez rozwijanie umiejętności formułowania hipotez i wnioskowania, 

rozwija sprawności manualne, uczy samodzielności, a przede wszystkim przygotowuje 

do aktywnego funkcjonowania w społeczeństwie i podjęcia w przyszłości aktywności zawodowej. 

Praca z wykorzystaniem metody projektów pozwala na realizację celów kształcenia 

ujętych w podstawie programowej, umożliwia integrację treści kształcenia. 

Metoda projektów wyróżnia się specyficzną strukturą metodyczną, której wyznacznikami 

są określone etapy postępowania. Według J.H. Helm i L.G. Katz każdy projekt powinien składać 

się z trzech głównych etapów: 

• ETAP I – Rozpoczęcie projektu 

• ETAP II – Realizacja projektu 

• ETAP III – Zakończenie projektu 

Dalej przedstawiono strukturę projektu edukacyjnego realizowanego na etapie edukacji 

przedszkolnej. 


69

METODA PROJEKTÓW 

Struktura projektu edukacyjnego 


realizowanego na etapie edukacji przedszkolnej 

Etap 

realizacji 

projektu 

Rozpoczęcie 

projektu 

Opis 

WYBÓR TEMATU 

Praca nad projektem rozpoczyna się od wyboru 

tematu. Jest on zwykle wynikiem 

zainteresowań dzieci, ale może go też zaproponować 

nauczyciel. 

Temat projektu powinien: 

• umożliwić dzieciom pełniejsze zrozumienie 

ich własnych doświadczeń związanych 

z obserwacją otoczenia, w którym funkcjonują, 

• motywować dzieci do wnikliwego obserwowania 

cennych poznawczo zjawisk 

zachodzących w otoczeniu, 

• stwarzać okazje do wprowadzenia różnych 

aktywności oraz wykorzystania różnych 

zdolności i umiejętności dzieci. 

WSTĘPNE PRZYGOTOWANIE PROJEKTU 

PRZEZ NAUCZYCIELA 

Gdy temat projektu zostanie ustalony, 

nauczyciel powinien zastanowić się nad 

możliwościami jego realizacji. Pomocne 

będzie tu rozrysowanie wstępnej siatki 

przygotowawczej. Punktem centralnym 

siatki będzie temat projektu, rozgałęziony 

na różne zagadnienia szczegółowe. Siatka 

może odwoływać się do treści i celów programu 

nauczania, pojęć związanych z tematem, 

środków dydaktycznych lub możliwych 

pytań zadawanych przez dzieci w jego 

obrębie. Przygotowanie takiej siatki pozwoli 

nauczycielowi na ustalenie sposobów zintegrowania 

oraz zastosowania wiedzy i umiejętności 

w obrębie realizowanego projektu. 

USTALENIE ZASOBU WIEDZY DZIECI 

Kolejnym ważnym krokiem jest zbadanie 

zasobu wiedzy dzieci. Można tu zastosować 

różne techniki: przeprowadzenie dyskusji 

grupowej, umieszczenie rekwizytów 

związanych z tematem projektu w kącikach 

zabaw tematycznych, przeprowadzenie 

zabawy inscenizacyjnej, rysunki wykonane 

przez dzieci czy też zabawy konstrukcyjne. 

STWORZENIE WSTĘPNEJ SIATKI TEMA- 

TYCZNEJ 

Wyniki tych działań można przedstawić 

w postaci siatki ilustrującej stan wiedzy 

dzieci na dany temat. 

Wskazówki 

• Przy wyborze tematu liczy się przede 

wszystkim umiejętne, wnikliwe słuchanie 

i obserwowanie dzieci, a także znajomość 

ich zainteresowań oraz uwarunkowań 

środowiska rodzinnego i lokalnego, 

w jakim wzrastają. 

• Dzieci chętniej angażują się w projekt, 

który same zainicjują. Są wtedy bardziej 

zaangażowane emocjonalnie, chętniej 

przejmują inicjatywę, łatwiej koncentrują 

się na rozwiązaniu sytuacji problemowych, 

czują się odpowiedzialne za wszelkie 

powodzenia i niepowodzenia związane 

z jego realizacją. 

• Projekty realizowane w młodszych grupach 

wiekowych mają większe szanse 

powodzenia, jeżeli ich temat jest konkretny 

i opiera się na bezpośrednich 

doświadczeniach dzieci, gdy w sposób 

naturalny odwołuje się do ich wcześniejszych 

doświadczeń, tym samym daje 

możliwość wykorzystania autentycznych 

przedmiotów oraz stwarza okazję do ich 

obserwowania i manipulowania nimi. 

• Temat projektu powinien dawać dzieciom 

okazję do samodzielnego prowadzenia 

badań, obserwacji zjawisk, badania przedmiotów, 

eksperymentowania, zadawania 

pytań oraz przedstawienia swojej wiedzy 

za pomocą umiejętności i technik dostosowanych 

do ich wieku. 

• Projekty, które kładą nacisk na realizację 

celów programowo-dydaktycznych, mają 

większe szanse na aprobatę ze strony 

kierownictwa placówki oraz rodziców. 

Wymagania podstawy programowej zazwyczaj 

naturalnie wpisują się w projekty, 

pomagając dostrzec wartość celów ujętych 

w programie nauczania oraz ich związek 

z sytuacjami rzeczywistymi. 

• Warto wybierać tematy wpisujące się 

w uwarunkowania kulturowe środowiska 

życia dzieci, co da możliwość zaangażowania 

rodziny dziecka oraz środowiska 

lokalnego. 

• Pytania i problemy mogą być przedstawione 

za pomocą zagadek (np. detektywistycznych) 

do rozwiązania. Dzieci 

70 




Etap 

realizacji 

projektu 

Opis 

Wskazówki 

FORMUŁOWANIE PYTAŃ 

Następnie należy się skupić na formułowaniu 

pytań / problemów dotyczących 

tematu projektu. Taka lista jest punktem 

wyjścia do dalszych rozważań oraz działań. 

Może być modyfikowana na każdym etapie 

projektu. 

ZORGANIZOWANIE PRZESTRZENI SALI 

PRZEDSZKOLNEJ 

Ważnym działaniem w przygotowawczej 

fazie projektu jest odpowiednie zorganizowanie 

przestrzeni sali przedszkolnej. Powinno 

się w niej znaleźć miejsce umożliwiające 

stworzenie kącika projektu, w którym dzieci 

będą miały dostęp do przedmiotów związanych 

z projektem, materiałów konstrukcyjnych 

i plastycznych, literatury. 

bardzo chętnie takie zagadki wymyślają, 

a potem są bardzo zaangażowane w ich 

rozwiązanie. 

• Siatka tematyczna stworzona przez dzieci 

oraz przedmioty związane z projektem 

powinny być umieszczone w widocznym 

i dostępnym dla dzieci miejscu. 

• Organizując przestrzeń sali przedszkolnej, 

należy pamiętać o przygotowaniu osobistych 

dzienniczków lub szkicowników 

przydatnych podczas dokumentowania 

wycieczek, wizyt ekspertów czy zajęć 

terenowych. 

• Ważnym elementem jest umiejscowienie 

projektu w ramowym planie dnia. Trzeba 

pamiętać, by aktywności związane z realizacją 

projektu nie były przerywane lub 

zakłócane przez inne zajęcia. Dzieci muszą 

dysponować odpowiednim czasem 

na działania badawcze i zabawy tematyczne 

związane z tematem projektu. 

Realizacja 

projektu 

Do cech charakterystycznych tego etapu 

można zaliczyć: wnikliwe zgłębianie tematu 

przez dzieci, próby znalezienia odpowiedzi 

na postawione pytania, formułowanie 

nowych pytań i propozycji odpowiedzi 

oraz aktywność badawczą dzieci, na którą 

składają się m.in. zajęcia terenowe, rozmowy 

z ekspertami, wycieczki, korzystanie z materiałów 

źródłowych, zabawy konstrukcyjne 

i tematyczne. 

ZAJĘCIA TERENOWE 

Wybierając miejsce do zajęć terenowych, 

należy zwrócić uwagę na kwestie związane 

z bezpieczeństwem oraz możliwościami 

badawczymi, szczególnie na to, aby: 

• miejsce było bezpieczne dla dzieci; 

• zajęcia pozwoliły dzieciom pogłębić wiedzę 

na temat projektu i pomogły znaleźć 

odpowiedzi na pytania; 

• pomieszczenia i sprzęty umożliwiły 

dzieciom samodzielne zapoznanie się 

ze specyfiką danego miejsca – swobodne 

poruszanie się, zaglądanie w różne miejsca, 

dotykanie przedmiotów i urządzeń, 

przyglądanie się im, przemieszczanie ich; 

• dzieci mogły pogłębić wiedzę na temat 

osób pracujących w danym miejscu i mogły 

zadawać im pytania. 

WIZYTY EKSPERTÓW 

Aby dzieci w jak największym stopniu skorzystały 

z wizyty eksperta, nauczyciel 


71



Etap 

realizacji 

projektu 

Opis 

Wskazówki 

powinien zadbać o: bezpieczeństwo podczas 

wizyty dotyczące głównie kontaktu z przedmiotami, 

które ekspert może ze sobą zabrać; 

możliwość aktywnego uczestnictwa w zajęciach, 

zadawania pytań, kontaktu z prawdziwymi 

przedmiotami. Nauczyciel powinien 

również udzielić ekspertowi informacji o tym, 

jaki jest aktualny zasób wiedzy dzieci na dany 

temat oraz czego chciałyby się dowiedzieć. 

Watro zadbać o to, by dzieci mogły rejestrować 

swoje obserwacje, uwagi i uzyskane 

odpowiedzi czy też wypożyczyć przedmioty 

i pomoce dydaktyczne do dalszych badań. 

DZIAŁANIA W PRZEDSZKOLU 

Aktywność badawcza na tym etapie skupia się 

zazwyczaj na omówieniu wycieczek, zajęć terenowych 

i spotkań z ekspertami oraz na zabawach 

inscenizacyjnych, konstrukcyjnych i tematycznych. 

Dzieci mają wtedy okazję do dyskusji 

na temat tego, co widziały, czego się dowiedziały, 

co im się podobało, co je zaskoczyło, 

co najbardziej utkwiło im w pamięci, oglądają 

rysunki, zdjęcia, przedmioty. W tym momencie 

warto wrócić do listy pytań i problemów, 

zaznaczyć te, na które udało się odpowiedzieć, 

dopisać nowe problemy i zagadki do rozwiązania. 

Uzupełnianiu siatki tematycznej może 

towarzyszyć modyfikowanie kącika projektu, 

przeglądanie materiałów z zajęć terenowych 

oraz przedstawianie zdobytych informacji za 

pomocą rysunków i prac konstrukcyjnych. 

Działalność dzieci w przedszkolu można podzielić 

na trzy obszary: zajęcia wspólne, praca 

w grupach, praca indywidualna. Ważne jest, 

aby dzieci miały możliwość dokonania wyboru, 

w jakiej formie zajęć chcą uczestniczyć. 

DOKUMENTOWANIE PRACY 

NAD PROJEKTEM 

Wyczerpująca i solidnie przygotowana 

dokumentacja pracy na projektem świadczy 

o wszechstronnym rozwoju dzieci oraz 

dowodzi, że proces uczenia w metodzie 

projektów polega na różnego rodzaju interakcjach, 

ukazując przy tym rolę autentycznych 

przedmiotów i działań odnoszących 

się do doświadczeń z życia codziennego. 

Planując zbieranie dokumentacji, nauczyciel 

powinien pamiętać o różnych metodach 

dokumentowania aktywności dzieci. Do najpopularniejszych 

należą: 

• teczki osobiste (zawierają m.in. próbki 

umiejętności grafomotorycznych, próbki 

rozwiązywania problemów matematycznych, 

informacje na temat specyficznych 

przejawów twórczości); 

72 




Etap 

realizacji 

projektu 

Opis 

Wskazówki 

Zakończenie 

projektu 

• produkty twórczości dzieci (próbki wypowiedzi 

ustnych, próbki pisarskie, konstrukcje, 

prace plastyczne, działania artystyczne); 

• obserwacje nauczyciela (arkusze obserwacji 

rozwoju, luźne zapiski dotyczące 

wydarzeń świadczących o wiedzy, umiejętnościach, 

zdolnościach intelektualnych); 

• autorefleksje dzieci (spostrzeżenia dzieci 

podczas realizacji projektu); 

• opisy doświadczeń edukacyjnych w formie 

relacji (dziennik projektu, kącik projektu, 

kronika projektu). 

PODSUMOWANIE ZDOBYTEJ WIEDZY 

Podczas podsumowania zdobytej wiedzy 

przez dzieci ważne jest, by miały one 

możliwość dokładnego omówienia swoich 

doświadczeń. Pomaga to usystematyzować 

i utrwalić informacje zdobyte w trakcie 

realizacji projektu. Do tego celu można 

wykorzystać siatkę tematyczną stworzoną 

w pierwszym etapie projektu i na jej podstawie 

spróbować odpowiedzieć na pytanie: 

Co wiemy teraz?. W tym celu można przygotować 

nową siatkę lub na siatce wstępnej 

zaznaczyć nowe obszary wiedzy. 

PRZYGOTOWANIE WYDARZENIA 

KULMINACYJNEGO 

Faza kulminacyjna to moment, w którym 

dzieci zaczynają dostrzegać, że ich poziom 

wiedzy wzrósł, a one same stały się kompetentnymi 

badaczami wyposażonymi 

w umiejętność rozwiązywania różnego 

rodzaju sytuacji problemowych. Istotnym 

momentem tej fazy jest umożliwienie dzieciom 

podjęcia decyzji odnośnie do sposobu 

przekazania swojej wiedzy innym osobom. 

EWALUACJA PROJEKTU 

Podczas prac ewaluacyjnych należy dokonać 

próby odpowiedzi na pytania dotyczące 

następujących kwestii: rodzajów aktywności 

podejmowanych przez dzieci, 

stopnia zaangażowania dzieci w podjęte 

działania, wykorzystane strategie uczenia 

się, umiejętności wykorzystywane w czasie 

rozwiązywania problemów, poziomu współpracy 

pomiędzy dziećmi, rodzajów zrealizowanych 

zadań oraz stopnia ich trudności, 

a także związków z realizacją celów programowych. 

• W zwerbalizowaniu zdobytej wiedzy 

można dzieciom pomóc poprzez zadawanie 

pytań pomocniczych, oglądanie dokumentacji 

i prac zgromadzonych w czasie 

realizacji projektu czy też projekcję nagrań 

wizualnych lub dźwiękowych. 

• Nauczyciel może również zaproponować 

dzieciom, aby swoją wiedzę na dany 

temat przedstawiły w postaci rysunków 

i szkiców. Tego typu działania warto kontynuować 

przez kilka dni, by każdego dnia 

dodawać do prac nowe elementy. W ten 

sposób dzieci zaczynają dostrzegać istotę 

procesu uczenia się – widzą, jak rysunki 

wzbogacają się o nowe elementy, a siatka 

tematyczna o nowe słowa. 

• Wydarzeniem kulminacyjnym mogą być 

zajęcia otwarte prowadzone przez dzieci, 

wystawa ich twórczości, quiz wiedzy 

na dany temat, inscenizacja teatralna, 

bal, kiermasz itp. W przygotowanie wydarzenia 

kulminacyjnego można włączyć 

rodziców oraz przedstawicieli środowiska 

lokalnego. 

• Zadaniem nauczyciela jest wspieranie i koordynowanie 

zadań związanych z przygotowywaniem 

wydarzenia kulminacyjnego. 

• Na tym etapie pracy zadaniem nauczyciela 

jest opisanie projektu w formie 

opisu lub relacji. By opis był bardziej 

czytelny, warto do niego dołączyć konspekt 

projektu zawierający krótki opis 

najważniejszych wydarzeń. W konspekcie 

dodatkowo wymienia się nazwy grup 

realizujących projekt, wiek dzieci, nazwiska 

prowadzących nauczycieli oraz czas 

trwania projektu. 

Tabela została opracowana na podstawie własnych doświadczeń oraz publikacji: J.H. Helm, L.G. Katz, Mali 

badacze. Metoda projektów w edukacji elementarnej, Wydawnictwo CODN, Warszawa 2003. 


73


Moja miejscowość – projekt edukacyjny 


Cele szczegółowe: 

• Kształtowanie umiejętności samodzielnego wyszukiwania informacji. 

• Odzwierciedlanie spostrzeżeń w formie plastycznej, dzielenie się nimi z innymi. 

• Doskonalenie umiejętności formułowania pytań. 

• Kształtowanie umiejętności interpretowania uczuć, emocji własnych oraz innych osób. 

• Kształtowanie psychomotoryki. 

• Wzmocnienie poczucia własnej wartości i wiary w swoje możliwości. 

• Poznanie historii swojej miejscowości. 

• Poznanie zasad zachowania się w miejscach publicznych. 

• Wzbogacenie słownika czynnego o słownictwo związane z tematem. 

• Rozwijanie twórczego myślenia, wyobraźni oraz kreatywności. 

• Kształtowanie umiejętności współpracy i współodpowiedzialności. 

• Zdobywanie umiejętności wnioskowania oraz kształtowanie myślenia przyczynowo-skutkowego. 

• Kształtowanie otwartości na innych ludzi, uwrażliwianie na inność. 

• Zapoznanie z lokalną kulturą, tradycjami, obyczajami. 

• Rozbudzanie zainteresowania regionem, jego architekturą oraz krajobrazem. 

RODZAJE AKTYWNOŚCI: językowa, literacka, matematyczna, plastyczna, techniczna, społeczno-przyrodnicza, 

ruchowa, teatralna 

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: fotografie miejscowości, lokalne gazety, prezentacja multimedialna, duży arkusz 

papieru, karteczki samoprzylepne, przybory kreślarskie i malarskie, aparat fotograficzny, dyktafon, 

szkicowniki, teksty literackie, muzyka, stroje ludowe, produkty spożywcze niezbędne do przygotowania 

regionalnych potraw, ludowe instrumenty lub materiały umożliwiające ich wykonanie, tkaniny i inne materiały 

według uznania nauczyciela i możliwości placówki. 

Etapy pracy 

nad projektem 

Rozpoczęcie 

projektu 

Zadania dzieci 

(przy współudziale rodziców 

i środowiska lokalnego) 

• Dzieci oglądają fotografie swojej miejscowości, 

przeglądają lokalne gazety, oglądają prezentację 

multimedialną przygotowaną przez 

N. na temat danej miejscowości. Dzieci udają 

się na spacer / wycieczkę po swojej miejscowości 

(np. obserwują architekturę, krajobraz, 

oglądają zabytki). Dzielą się spostrzeżeniami 

z innymi dziećmi, N., rodzicami. Odzwierciedlają 

swoje spostrzeżenia, odczucia w formie 

swobodnych prac plastycznych. 

• Wybór tematu uzależniony od zainteresowań 

dzieci. 

• Swobodna rozmowa dzieci na temat miejscowości, 

w której mieszkają, uczestniczenie 

w rozmowie kierowanej przez N. Udział w przygotowaniu 

wstępnej siatki tematycznej. Gromadzenie 

wspólnych doświadczeń. 

• Formułowanie listy pytań (np. w formie zagadek 

detektywistycznych). 

Zadania nauczyciela 



• Dostarczenie dzieciom bodźca, który 

pobudzi ich ciekawość i skoncentruje 

ich aktywność na zagadnieniach 

związanych z tematem projektu, np. 

zorganizowanie wycieczki do teatru. 

Przedstawienie prezentacji na temat 

swojej miejscowości. Dostarczenie 

zdjęć, albumów, lokalnych gazet, 

wytworów sztuki. 

• Wybór tematu projektu z inicjatywy 

nauczyciela. 

• Obserwowanie swobodnych rozmów 

dzieci, analiza wytworów ich twórczości. 

Przygotowanie wstępnej siatki 

tematycznej ilustrującej aktualny 

zasób wiedzy dzieci o miejscowości, 

w której mieszkają. 

• Stworzenie listy pytań. 

74 




Etapy pracy 

nad projektem 

Realizacja 

projektu 





• Przedstawiciele władz danej miejscowości 

(np. sołtys, wójt, burmistrz, prezydent miasta); 

lokalni artyści, rzemieślnicy, twórcy ludowi; 

osoby sławne, znane w danej miejscowości 

(ktoś zasłużony dla danej miejscowości, kraju, 

świata); członkowie rodzin – relacje różnych 

pokoleń, osób; osoby znające gwarę, posługujące 

się nią. 

• Dzieci przeprowadzają wywiady z ekspertami, 

uczestniczą w prowadzonych przez nich 

zajęciach, oglądają przyniesione przez nich 

przedmioty. 


• Wycieczka do biblioteki. Dzieci oglądają różnego 

rodzaju publikacje dotyczące swojej miejscowości. 

Poznają etymologię nazwy miejscowości, 

legendy związane z powstaniem swojej miejscowości 

lub wydarzeniami mającymi w niej miejsce. 

• Wycieczka do siedziby władz miejscowości 

(siedziby sołtysa, Urzędu Gminy, Urzędu Miasta). 

• Wycieczka do lokalnego muzeum, skansenu, 

zwiedzanie ciekawych miejsc kulturalnych, 

zabytków, oglądanie pomników. 

• Wycieczka do parku, rezerwatu znajdującego 

się na terenie danej miejscowości, oglądanie 

pomników przyrody. 

• Wycieczka do różnego rodzaju pracowni rzemieślniczych 

oraz pracowni lokalnych twórców. 


• Projektowanie i wykonanie Przewodnika 

po mojej miejscowości. Wykorzystanie własnoręcznie 

wykonanych zdjęć, prac plastycznych, 

wywiadów przeprowadzonych wśród 

przedstawicieli lokalnej społeczności. 

• „Skąd się wzięła nazwa mojej miejscowości?” 

– wymyślanie krótkich opowiadań, swobodna 

rozmowa z N. 

• „W kuchennym kąciku” – przygotowanie 

lokalnych potraw. Nauka interpretowania 

przepisów kulinarnych. (Dzieci mogą udać się 

na wycieczkę do sklepu i samodzielnie wybrać 

i kupić produkty potrzebne 

do przygotowania potrawy). Zaproszenie 

na degustację kolegów i koleżanki z innych 

grup, pracowników przedszkola, rodziców. 





• Zaproszenie do przedszkola ekspertów, 

przedstawienie im tematu 

projektu, poinformowanie ich o tym, 

co dzieci wiedzą obecnie na temat 

swojej miejscowości i czego chciałyby 

się dowiedzieć – podkreślenie znaczenia 

aktywności badawczej i możliwości 

zadawania pytań przez dzieci. 

Zwrócenie uwagi na kontakt dzieci 

z przedmiotami autentycznymi. 

• Przygotowanie dzieci do spotkania 

z ekspertami (kto będzie gościem, 

o czym opowie, na co zwrócić szczególną 

uwagę). 

• Pomoc w przygotowaniu wywiadu, 

zapisanie pytań, które dzieci chciałyby 

zadać. 


• Zwrócenie uwagi na bezpieczeństwo 

podczas przeprowadzania 

zajęć terenowych. 

• Pomoc w zapisywaniu spostrzeżeń 

dzieci, udzielanie wskazówek dotyczących 

szkicowania, pomoc w wykonaniu 

fotografii szkiców. 

• Pomoc w przygotowaniach do zajęć 

terenowych – zapisanie, na co 

trzeba zwrócić uwagę, przydzielenie 

zadań poszczególnym osobom, 

przygotowanie dyktafonu, aparatu 

fotograficznego, szkicowników. 

• Przypomnienie zasad zachowania 

w miejscach publicznych oraz zasad 

związanych z bezpieczeństwem. 


• Zorganizowanie materiałów umożliwiających 

wykonanie Przewodnika 

po mojej miejscowości, książki 

kucharskiej, prac plastycznych oraz 

innych materiałów pozwalających 

dzieciom na podjęcie aktywności 

badawczej oraz zabawowej (zabawy 

konstrukcyjne i tematyczne). 

• Zainicjowanie organizacji kącika 

teatralnego i kącika projektu, systematyczne 

ich uzupełnianie. 

• Systematyczne modyfikowanie 

siatki tematycznej. 

• Prezentacja strojów ludowych, gwary, 

wytworów lokalnej sztuki. 


75



Etapy pracy 

nad projektem 







• Wysłuchanie legendy o powstaniu miejscowości 

lub innych wydarzeniach związanych 

z daną miejscowością. Stworzenie improwizacji 

teatralnej do wysłuchanej legendy. 

Wykonanie niezbędnych rekwizytów, sylwet, 

scenografii. Stworzenie podkładu muzycznego. 

Poszczególne zadania mogą być wykonywane 

w grupach. 

• „Moja miejscowość” – stworzenie galerii prac 

plastycznych wykonanych różnymi technikami. 

• „Co to jest gwara?” – zapoznanie się z lokalną 

gwarą, nauka piosenek, wierszy, wysłuchanie 

legend, opowiadań napisanych gwarą. Stworzenie 

Słownika lokalnej gwary. 

• Nauka lokalnych, ludowych tańców, poznanie 

ludowych instrumentów. 

• Zapoznanie ze sztuką danego regionu. Wykonanie 

prac inspirowanych sztuką ludową (np. 

wycinanki, plecione koszyki, wyroby tkackie, 

kaletnicze, malowanie na szkle, kwiaty z bibuły). 

• Poznanie lokalnych tradycji i obrzędów 

związanych z obchodami różnych świąt 

i uroczystości. (Jeżeli jest taka możliwość, 

dzieci mogą uczestniczyć w obchodach świąt 

i uroczystości). 

• Poznanie ludowych zabaw, gier i wyliczanek. 

• Prowadzenie zajęć plastycznych – 

zaprezentowanie możliwych technik 

oraz sposobów wykonania prac 

plastycznych i technicznych. 

• Zorganizowanie zabaw dramowych, 

pantomimicznych, improwizacyjnych 

związanych z tematem projektu. 

• Przygotowanie muzyki ludowej 

oraz tekstów literackich napisanych 

przez ludowych twórców. 

• Koordynowanie działań i towarzyszenie 

dzieciom w przygotowaniu 

improwizacji teatralnej, dostarczenie 

potrzebnych materiałów – zwrócenie 

uwagi dzieci na możliwości 

wykorzystania różnych form teatralnych. 

• Zapisywanie haseł Słownika lokalnej 

gwary. 

• Zapoznanie z lokalnymi tradycjami 

i obrzędami związanymi z obchodami 

różnych świąt i uroczystości. 

• Przygotowanie i pokazanie dzieciom 

ludowych zabaw i gier. 

• Zachęcanie do współpracy rodziców, 

członków rodziny, przedstawicieli 

środowiska lokalnego. 

UDZIAŁ RODZICÓW 

• Udział w wycieczkach. 

• Zorganizowanie dziecku wycieczki po swojej 

miejscowości, pomoc w wykonaniu fotografii 

do Przewodnika po mojej miejscowości. 

• Przygotowywanie wspólnie z dzieckiem 

lokalnych potraw, pomoc w ich sfotografowaniu 

lub wykonaniu rysunku potrawy, gromadzenie 

przepisów do Regionalnej książki 

kucharskiej. 

• Pomoc w prowadzeniu kącika projektu (np. 

wywoływanie zdjęć, zamieszczanie ciekawostek 

na temat swojej miejscowości). 

• Opowiadanie historii rodzinnych związanych 

z historią miejscowości (np. kiedy członkowie 

rodziny zamieszkali w danej miejscowości, 

w jakich miejscowościach wcześniej mieszkali). 

76 




Etapy pracy 

nad projektem 

Zakończenie 

projektu 




• Przygotowanie nowej siatki tematycznej – 

sprawdzenie, czy zostały rozwiązane wszystkie 

zagadki dotyczące tematu projektu, czy 

pojawiły się nowe problemy do rozwiązania. 

• Podsumowanie informacji o swojej miejscowości: 

oglądanie kącika projektu oraz 

kącika teatralnego, dzielnie się wrażeniami 

na temat znajdujących się tam przedmiotów, 

zdjęć, prac plastycznych i konstrukcyjnych, 

przypomnienie zajęć terenowych oraz wycieczek. 

• „To już wiemy!” – dzieci przygotowują i prowadzą 

zajęcia edukacyjne, podczas których 

dzielą się zdobytą wiedzą (z kolegami i koleżankami 

z innych grup / rodzicami). 

• Wystawienie przygotowanego przedstawienia 

teatralnego. 

• Prezentacja zdjęć, prac plastycznych, przewodnika 

po miejscowości, Regionalnej 

książki kucharskiej. 

• Prezentacja inscenizacji teatralnej przygotowanej 

na podstawie poznanej legendy. 

• Udział w quizie na temat wiedzy o swojej 

miejscowości. 

• Zorganizowanie wernisażu sztuki ludowej, 

zaproszenie rodziców, przedstawicieli lokalnej 

społeczności. 

• Zaprezentowanie ludowych tańców, gwary, 

muzyki. 

• Zorganizowanie kiermaszu lokalnej sztuki 

i kultury. 




• Pomoc w przygotowaniu nowej siatki 

tematycznej – sprawdzanie, czego 

dzieci się nauczyły, czy rozwiązane 

zostały wszystkie postawione 

na początku problemy, czy pojawiły 

się nowe problemy do rozwiązania. 

• Towarzyszenie, wspieranie i koordynowanie 

przygotowań związanych 

z wydarzeniami kulminacyjnymi 

(zakończeniem działań związanych 

z projektem). 

• Ewaluacja projektu, np. w formie 

odpowiedzi na pytania dotyczące 

stopnia zaangażowania dzieci 

w działania badawcze, stopnia 

samodzielności i podejmowania 

współpracy oraz stopnia realizacji 

celów programowo-dydaktycznych. 


77

Angielski – słowniczek 

POWITANIA I POŻEGNANIA 

Dzień dobry. • Hallo / Hi / Good morning. 

Do widzenia. • Goodbye / Bye -bye. 

Do zobaczenia. • See you (soon). 

Do zobaczenia jutro. • See you tomorrow. 

Do zobaczenia w przyszłym tygodniu. • See 

you next week. 

Miło cię (znowu) widzieć. • Nice 

to see you (again). 

ZAWIERANIE ZNAJOMOŚCI 

Jak masz na imię? • What’s your name? 

Mam na imię... • I am... / My name is... 

Ile masz lat? • How old are you? 

Mam trzy / cztery lata. • I am three / four 

(years old). 

Skąd jesteś? • Where are you from? 

Jestem z Polski / Warszawy. • I am from Poland 

/ Warsaw. 

Miło mi cię poznać. • Nice to meet you. 

ZWROTY GRZECZNOŚCIOWE 

Jak się dzisiaj masz? • How are you today? 

Dobrze, dziękuję. • Fine, thank you. 

Proszę, masz. • Here you are. 

Dziękuję. • Thank you. 

Nie ma za co. • You are welcome. 

Przepraszam. • Sorry. 

Nie ma za co. • That’s fine. 

ŻYCZENIA 

Miłego dnia. • Have a nice day. 

Miłego weekendu! • Have a nice weekend! 

Radosnych Świąt Wielkiej Nocy! • Happy Easter! 

Wesołych Świąt Bożego Narodzenia! • Merry 

Christmas! 

Wszystkiego najlepszego z okazji urodzin! 

• Happy birthday! 

POLECENIA OGÓLNE 

Bądź / Bądźcie cicho. • Be quiet, please. 

Narysuj / Narysujcie. • Draw. 

Otwórz / Otwórzcie książki. • Open your books. 

Podejdź / Podejdźcie proszę. • Come here, 

please. 

Pokoloruj / Pokolorujcie. • Colour it in. 

Połącz / Połączcie. • Match. 

Popatrz / Popatrzcie. • Look. 

Popatrz / Popatrzcie na obrazek. • Look 

at the picture. 

Posłuchaj / Posłuchajcie. • Listen. 

Posłuchaj / Posłuchajcie piosenki. • Listen to 

a song. 

Powiedz / Powiedzcie głośno. • Say it loud. 

Powtórz / Powtórzcie. • Repeat. 

Powtórz / Powtórzcie jeszcze raz. • Repeat 

once again. 

Powtórz / Powtórzcie za mną. • Repeat 

after me. 

Spróbuj / Spróbujcie jeszcze raz. • Try (once) 

again. 

Usiądź / Usiądźcie. • Sit down. 

Usiądź / Usiądźcie na dywanie. • Sit on the 

carpet. 

Usiądź / Usiądźcie przy stole. • Sit at the table. 

Usiądź / Usiądźcie w kole. • Sit in a circle. 

Usiądźcie w parach. • Sit in pairs. 

Ustawcie się w rzędach. • Stand in rows. 

Weź / Weźcie swoje książki. • Take your books. 

Wstań / Wstańcie. • Stand up. 

Wytnij / Wytnijcie. • Cut it out. 

Zamknij / Zamknijcie książki. • Close your books. 

Zaśpiewajmy. • Let’s sing. 

Czerwone – stój! • Red – stop! 

Zielone – idź! • Green – go! 

ZAJĘCIA RUCHOWE 

Biegnij / Biegnijcie. • Run. 

Ćwicz / Ćwiczcie. • Do the exercise. 

Idź / Idźcie. • Go. 

Skacz / Skaczcie. • Jump. 

Skręć / Skręćcie w lewo. • Turn left. 

Skręć / Skręćcie w prawo. • Turn right. 

Stój / Stójcie. • Stand still. 

Zatańcz / Zatańczcie. • Dance. 

PRZYGOTOWANIE DO POSIŁKÓW 

I LEŻAKOWANIA 

Myjemy ręce. • We’re washing our hands. 

Czas na śniadanie. • Time for breakfast. 

78 


Angielski – słowniczek 

Czas na obiad. • Time for lunch. 

Czas na podwieczorek. • Time for a snack. 

Czas na leżakowanie. • Time for rest. 

Wychodzimy do ogrodu. • We’re going 

into the garden. 

UBIERANIE I ROZBIERANIE SIĘ 

Załóż / Załóżcie buty. • Put on your shoes. 

Załóż / Załóżcie ubrania. • Put on your clothes. 

Zdejmij / Zdejmijcie buty. • Take off your 

shoes. 

Zdejmij / Zdejmijcie ubrania. • Take off 

your clothes. 

POCHWAŁY 

dobrze • good / well done / good job 

bardzo dobrze • very good 

świetnie • excellent 

OWOCE I WARZYWA 

banan • banana 

pomarańcza • orange 

jabłko • apple 

gruszka • pear 

śliwka • plum 

brzoskwinia • peach 

pomidor • tomato 

ogórek • cucumber 

marchew • carrot 

cebula • onion 

dynia • pumpkin 

kapusta • cabbage 

CZĘŚCI CIAŁA 

głowa • head 

oko • eye 

nos • nose 

ucho • ear 

usta • mouth 

ręka • hand 

noga • leg 

stopa • foot 

PROSTE PYTANIA I ODPOWIEDZI 

Co to jest? • What is this? 

To jest piłka. • This is a ball. 

Jaki to kolor? • What colour is it? 

To jest biały. • It’s white. 

brązowy • brown 

czarny • black 

czerwony • red 

niebieski • blue 

pomarańczowy • orange 

zielony • green 

żółty • yellow 

Czy umiesz...? • Can you...? 

Czy umiesz grać w piłkę • Can you play football? 

jeździć na rowerze • ride a bike 

latać • fly 

liczyć • count 

pływać • swim 

rysować • draw 

śpiewać • sing 

tańczyć • dance 

Tak, umiem. • Yes, I can. 

Nie, nie umiem. • No, I can’t. 

Umiem... • I can... 

Czy lubisz...? • Do you like...? 

Czy lubisz czekoladę? • Do you like chocolate? 

mleko • milk 

Czy lubisz grać w piłkę? • Do you like playing 

football? 

jeździć na rowerze • to ride a bike 

latać • to fly 

liczyć • to count 

pływać • to swim 

rysować • to draw 

tańczyć • to dance 

śpiewać • to sing 

Tak, lubię. • Yes, I do. 

Nie, nie lubię. • No, I don’t. 

Lubię... • I like... 


79

pięciolatek 

pięciolatek 

pięciolatek 

NOWOŚĆ! 

Nowy cykl 

do wychowania 

przedszkolnego 

Materiały 

dla nauczyciela: 

pięciolatek 

Przewodnik metodyczny część 1 

pięciolatek 


2 CD 


pięciolatek 


Nowi Tropiciele. 

Przewodnik metodyczny. 

Część 1. Pięciolatek 










Nowi Tropiciele. CD 1. 

Pięciolatek 

Nowi Tropiciele. CD 2. 

Pięciolatek 

Aplikacja multimedialna dla nauczycieli 

Doskonałe wsparcie zajęć 

stacjonarnych i pracy zdalnej 

wsip.pl 

sklep.wsip.pl 

infolinia: 801 220 555

Nowi Tropiciele. Pięciolatek. Przewodnik metodyczny. 1 miesiąc

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?