POST_SCRIPTUM_4_2023_24
POST SCRIPTUM – Niezależny kwartalnik literacko-artystyczny tworzony przez polsko-brytyjski zespół. W tym numerze m.in.: reliefy Piotra Michnikowskiego, Teatr Nikoli, wywiad z Anją Orthodox, obrazy Rafała Masiulańca, poezja Adama Gwary, wywiad z Justyną Majkowską i Piotrem Cajdlerem, esej prof. Izoldy Kiec o Karin Stanek.
POST SCRIPTUM – Niezależny kwartalnik literacko-artystyczny tworzony przez polsko-brytyjski zespół. W tym numerze m.in.: reliefy Piotra Michnikowskiego, Teatr Nikoli, wywiad z Anją Orthodox, obrazy Rafała Masiulańca, poezja Adama Gwary, wywiad z Justyną Majkowską i Piotrem Cajdlerem, esej prof. Izoldy Kiec o Karin Stanek.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Autorską technikę reliefu ceramicznego<br />
artysta rozwijał na przestrzeni<br />
lat, co wynikało z fascynacji<br />
z jednej strony wyjątkowymi właściwościami<br />
szkliw ceramicznych i malarskimi<br />
efektami, jakie dzięki nim<br />
można uzyskać, a z drugiej – pracą<br />
z fakturą i możliwościami kształtowania<br />
gliny, utwardzanej później<br />
w wysokiej temperaturze. Pozwoliła<br />
ona na powstanie unikalnej, malarsko-rzeźbiarskiej<br />
formy wypowiedzi.<br />
Okazuje się, że tę technikę można<br />
wykorzystać do opowiedzenia o czymś<br />
dużo głębszym, a jednocześnie dużo<br />
bardziej subtelnym niż samo piękno<br />
materii. Obrazy lub reliefy, jak<br />
woli je nazywać artysta, charakteryzują<br />
się wyjątkową intensywnością<br />
i trwałością barw, a także niezwykłą<br />
zmiennością w zależności od oświetlenia.<br />
Wynika to stąd, że szkliwa<br />
ceramiczne załamują światło w sobie<br />
tylko właściwy sposób. Efekt<br />
ten jest zależny również od struktury<br />
powierzchni gliny, na którą<br />
są nałożone. Kształty elementów,<br />
z których składają się prace, są<br />
przemyślanym zabiegiem formalnym,<br />
współistniejącym z ich treścią.<br />
Podział na kawałki barw, poza przesłaniem<br />
o cudzie składania rozsypanego<br />
życia, to też wymóg technologiczny.<br />
Tak, bo chociaż mógłbym tymi okruchami<br />
ceramicznej materii pokrywać<br />
nawet całe ściany, to jednak nie mam<br />
możliwości wypalenia zbyt dużej powierzchni<br />
w jednym kawałku. I to znowu<br />
z dwóch powodów: piec ma swoje<br />
wymiary, a poza tym, przez występujące<br />
różnice temperatur i właściwości<br />
samej gliny duża płaszczyzna w stosowanej<br />
przeze mnie technice i tak by<br />
popękała. Dlatego podział na „kawałki<br />
barw” jest nieunikniony. A skoro tak,<br />
to należy go świadomie wykorzystać<br />
i wpleść w twórczość jako rysunek,<br />
zasadę czy też formę siatki, jako integralną<br />
część wyrazu pracy czy też nawet<br />
jej przekazu.<br />
64<br />
<strong>POST</strong> <strong>SCRIPTUM</strong><br />
Z ceramiki powstają dzieła sztuki.<br />
Twoje prace są wyjątkowe, nietuzinkowe.<br />
To rzadkość. Reliefy ceramiczne<br />
wykonujesz techniką, którą rozwijałeś<br />
na przestrzeni lat. Dochodziłeś<br />
do wszystkiego sam.<br />
Proces powstawania ceramiki zafascynował<br />
mnie przed laty, tak jak i dar natury,<br />
glina, występująca w różnych postaciach,<br />
częściej jednak jako skała niż<br />
miękka masa. Można ją odpowiednio<br />
kształtować. Poddać procesowi niesamowitemu<br />
z mojej perspektywy. Glina<br />
staje się miękka i plastyczna dzięki wodzie,<br />
o której mówi się przecież, że jest<br />
źródłem życia. Z tej gliny, dzięki naszym<br />
dłoniom, powstaje kształt. Ten kształt<br />
trzeba wysuszyć, czyli pozwolić, by<br />
woda wyparowała. Potem następuje<br />
wypalanie w bardzo wysokiej temperaturze,<br />
dosłownie przejście przez ogień.<br />
I to, co było miękkie dzięki wodzie, nagle<br />
staje się misą, która tę wodę może<br />
w sobie zawierać, lecz już w zupełnie<br />
inny sposób. Dopóki... nie rozpadnie<br />
się na kawałki. Symbolika tego procesu<br />
jest fascynująca. To takie odniesienie<br />
do życia. Glinę w dodatku można barwić,<br />
co ma dodatkową wartość. Można<br />
uzyskiwać niezwykłe powierzchnie<br />
i odcienie. Szukałem swoich barw<br />
i faktur pod kątem polichromii rzeźby.<br />
Zwykłe, błyszczące szkliwo nie pasowało<br />
do moich zamierzeń, eksperymentowałem<br />
więc z różnymi składnikami,<br />
by uzyskać matowe lub tzw. satynowe<br />
wykończenie. Wszystkiego uczyłem się<br />
sam. Testowałem. Odkryłem, że szkliwa<br />
ceramiczne mogą dawać niezwykłe<br />
efekty malarskie. I tak zrodził się<br />
w mojej głowie pomysł, by skupić się<br />
na kolorze i tworzyć wyjątkowe obrazy.<br />
Dochodziłem do tego na przestrzeni<br />
lat, zmieniając metody wypalania, docierając<br />
do nowych składników i znajdując<br />
różne rodzaje gliny.<br />
Jak wygląda proces twórczy od pomysłu<br />
do skończonego dzieła?<br />
To długa droga. Zdarzają się niespodzianki.<br />
Zazwyczaj po pierwszym wypale<br />
jestem nieco zawiedziony. Dopiero<br />
wtedy widzę, czy pierwotny zamysł<br />
był słuszny i wiem, jaki kolor nałożyć<br />
na poprzedni. Szkliwa w trakcie wypału<br />
„przegryzają” się i przenikają. Czasem<br />
można kolor zmienić zupełnie,<br />
czasem niewiele da się zrobić i trzeba<br />
poprawiać sąsiednie albo wręcz całą<br />
koncepcję. Niekiedy warto zrobić szalony<br />
eksperyment i nałożyć całkiem<br />
inne szkliwo. Co powien czas coś wychodzi<br />
za pierwszym razem, jakiś fragment<br />
„od strzału”. Jednak dopiero po<br />
drugim lub trzecim wypale to wszystko<br />
zaczyna do siebie pasować i grać.