POST_SCRIPTUM_4_2023_24

More documents

Recommendations

Info

mkniętą przestrzenią i teatralną publicznością, dlatego niełatwo im będzie poradzić sobie od razu w plenerze. Z jakiego powodu? Teatr uliczny pojawił się w Europie po II wojnie światowej, a pierwszy festiwal teatrów ulicznych w Polsce odbył się w Jeleniej Górze. W kolejnym etapie powędrował na wschód. To była rewolucja. Publiczność teatrów ulicznych jest różnorodna: od tych, którzy specjalnie przychodzą na spektakl poprzez przypadkowych przechodniów, którzy wyszli na spacer z dzieckiem i zatrzymali się, by obejrzeć przedstawienie, aż do tych, którzy zupełnie nie interesują się teatrem, ale nagle z piwkiem w ręku dołączają do oglądających. A propos dziecka przypomniała mi się historia związana ze spektaklem Maruczella, gdy graliśmy go na Festiwalu Teatrów Ogródkowych w Warszawie. Mama przechodząca z dzieckiem przez park zobaczyła, że zbiera się publiczność. Bardzo chciała dołączyć i mimo że jej synek należał do niespokojnych chłopców, postanowiła spróbować. Wzięła go na ręce i okazało się, że była z nim od początku spektaklu aż do samego końca. Jak nam później opowiadała, jej synek po raz pierwszy oglądając spektakl, był spokojny i zainteresowany tym, co działo się na scenie. Po przedstawieniu podeszła do nas ze łzami w oczach i podzieliła się z nami swoimi wrażeniami. Jej synek miał zaledwie 2 latka. To coś niewyobrażalnego. Niemożliwego. Jak silnie działa forma teatru ulicznego! Czasami ludzie mówią mi, że po raz pierwszy oglądali przedstawienie. I od tamtej pory przychodzą na wszystkie festiwale teatrów ulicznych. Gdy przyjeżdżamy gdzieś po raz kolejny, pojawiają się widzowie, aby spotkać się z nami ponownie, albo dojeżdżają z innych miast, aby spotkać się ze sztuką. Forma teatru ulicznego działa poprzez swoją niewerbalność, nietypowość, otwartość. Aktor teatru ulicznego powinien być przygotowany na wszystko. Wiatr, słońce, deszcz, na spotkanie z pieskiem, pijakiem, chuliganem i nieoczekiwanymi sytuacjami, które mogą wydarzyć się w trakcie przedstawienia. Ale aktor jest także oglądany równocześnie z każdej strony. Na scenie prezentuje to, co chce lub co każe mu reżyser. Aktor na ulicy powinien umieć odnaleźć siebie w różnych sytuacjach. Osoba pod wpływem alkoholu albo chuligan może w każdej chwili wtargnąć na miejsce gry podczas spektaklu. Takie sytuacje zdarzają się sporadycznie, ale trzeba być na nie przygotowanym. Również trzeba mieć gotowość na zmienność warunków pogodowych. Byliśmy kiedyś zaproszeni przez Polski Instytut im. A. Mickiewicza z naszym spektaklem Maruczella do Mińska. Przyszła pani ambasador i inni goście, ale rozpadał się deszcz. Mimo tego 104 POST SCRIPTUM liczne grono publiczności wraz z panią ambasador pod parasolkami oczekiwało na nasz spektakl. Zagraliśmy i wyszło cudowne przedstawienie, które zarówno goście, jak i my długo będziemy pamiętać. W czasie przedstawienia Dominika zaprosiła z publiczności starszego mężczyznę do współpracy w jednej ze scenek naszego spektaklu. Mężczyzna bardzo się ucieszył i mocno zaangażował. W trakcie improwizacji dając z siebie wszystko, poślizgnął się i wpadł do kałuży. Ku zaskoczeniu wszystkich wstał, odrzucił połamaną przez siebie parasolkę, którą uważał za winną swojej wywrotki i cały mokry podbiegł do białej, koronkowej Maruczelli z pełną gotowością dalszego współtworzenia. Dominika, również cała mokra, z radością westchnęła: „Ach… Pan jest taki brudny, a ja taka piękna” i kontynuowała dalszą improwizację, którą w efekcie uznała za najśmieszniejszą w całej swojej karierze. Wszyscy byli mokrzy, ale ta sytuacja rozśmieszyła publiczność do łez. Z uśmiechami pozostali z nami do końca i długo jeszcze po spektaklu dzielili się swoimi wrażeniami. Takie działanie może mieć właśnie teatr plenerowy! Z jednej strony trzeba grać, a z drugiej należy umieć wyciągnąć piękno z sytuacji, która się nieoczekiwanie pojawia. Gdy tworzysz taki teatr, ważne jest to, z kim pracujesz. Z białym klaunem współpracował rudy klaun – Irina. W opowieści o Maruczelli pojawiła się Dominika Jucha, która jest także Twoją uczennicą. Reżyser powinien dawać możliwość otwierania się aktorom, rzuca ziarenka i obserwuje. Jedni otwierają się szybciej, inni wolniej. Cały czas obserwuje i podnosi poprzeczkę podczas pracy nad spektaklami i postaciami, żeby nikt się nie zatrzymywał. Ważne jest dla mnie, aby osoby grające ze mną, utrzymywały balans w pracy teatralnej, przesadnie nie starały się na scenie, ale żyły tym, co robią. Irina moją uczennicą była od 9. roku życia, Dominika – od 20. Podczas współpracy razem z Dominiką wykształciła się nowa forma Teatru Nikoli, która w każdym spektaklu niesie inny rodzaj teatralnego przekazu. Nie jest ona stała, lecz wciąż ewoluuje. Przyglądałam się aktualnym spektaklom – obok Ciebie w Teatrze Nikoli występuje głównie Dominika. Ale są spektakle, do których zapraszasz przynajmniej dwie inne aktorki. Do każdego spektaklu robię casting, prowadzę rozmowy, tak jak wcześniej do spektaklu Biedni ludzie, a w tym roku do spektaklu Koliber. Do tego ostatniego na casting zgłosiła się ponad setka młodzieży. Dominika jest aktorką. Jest aktorką Teatru Nikoli, bierze udział w prowadzonych przez nas warsztatach. Wszyscy ją obserwują, jak się porusza, jak buduje obraz, jak pracuje z rekwizytem. Młodzież docenia jej perfekcję. Dominika już w 2013 r. została uznana przez krytyków teatralnych za najlepszą aktorkę teatru alternatywnego. Ale i ja staram się dawać jej cały czas szansę rozwoju. Wiele podróżowaliście po świecie, zdobywaliście nagrody na konkursach i festiwalach. Którą uważasz za najcenniejszą? To nie będzie o polityce… W latach 90. byliśmy zaproszeni do Palestyny przez polsko-francuską Fundację EquiLibre. Rządził tam wtedy Jaser Arafat, który w 1994 r. otrzymał pokojową Nagrodę Nobla (wraz z Shimonem Peresem i Icchakiem Rabinem) za starania na rzecz negocjacji pokojowych. Graliśmy we wszystkich większych miastach, także w Gazie, dla różnej publiczności. Osobny spektakl dla prezydenta – było to wyjątkowe przeżycie, bowiem publiczność siedziała dookoła nas, a pod ścianami sali stali żołnierze z automatami. Tylko raz w życiu grałem w takiej sytuacji. Graliśmy w Palestynie wiele razy dla dorosłych, młodzieży i dzieci. Po jednym ze spektakli podszedł do mnie i Iriny mężczyzna i powiedział przez tłumacza, że bardzo dziękuje za to wydarzenie, za radość, którą wytworzyliśmy. I dalej mówił, że on już od 20 lat się nie uśmiechał ze względu na ciężką sytuację, bo nie wypada się nawet uśmiechać. „Lecz wy daliście mi możliwość, aby otworzyć swoje serce, które było zamknięte”. Miał łzy w oczach. Podobnych sytuacji było dużo, ale ta jest szczególnie ważna dzisiaj. Bo polityka jest polityką, a człowiek człowiekiem. Jeżeli podchodzi się do człowieka z otwartością, sercem, radością, a on się otwiera – to jest to cudowne. Mój brat (Sergey Veprev), wielki malarz i plakacista, powiedział mi kiedyś „Jeżeli ktoś przychodzi do teatru, to powinien coś z niego wynieść”. I to są bardzo ważne słowa. A czy nie jest tak, że są spektakle, w których jest tak mało interesujących tematów, dobrej energii, że publiczność jest obojętna? To nie dotyczy mojej pracy. Ja od początku tak tworzę spektakle, aby wzruszyć człowieka. Jako aktor, gdy gram przed widownią 500-osobową, to gram przede wszystkim dla tych, którzy odnajdują w moim przekazie coś ważnego dla samego siebie. Prawdziwa sztuka polega na wymianie energii między aktorem a publicznością. Czy można powiedzieć, że pantomima to sztuka uniwersalna jak muzyka, że mówi językiem powszechnie zrozumiałym. Dzięki tworzeniu spektakli pantomimicznych możecie podróżować po całym świecie i jesteście zrozumiani. Pisał już o tym Marceau… W swoich przedstawieniach nie prezentuję tylko sztuki pantomimy. Dzięki temu, że studiowałem pantomimę, sztuki cyrkowe, aktorstwo teatralne, a Polska dała
Pantomima tak jak muzyka, ani nie zna granic, ani nie rozróżnia narodowości. Jeśli śmiech i łzy są cechą ludzkości, wszystkie kultury muszą być przesiąknięte naszą sztuką Marcel Marceau Lolita Dolly, foto: Natalia Wowk mi możliwość zapoznania się z teatrem plenerowym, od ponad 30. lat prezentuję własne autorskie przedstawienia. Zmieniają się one wraz ze zmieniającą się publicznością. Zasadniczo nie prezentuję jedynie pantomimy, lecz zamieniam słowa na teatr ruchu z elementami pantomimy, tańca, sztuki cyrkowej. Moja forma teatru rzeczywiście jest czytelna na całym świecie. Rozmawiamy o świecie, ale ja poznałam Teatr Nikoli w Krakowie na Woli Duchackiej. Przygotowywaliśmy Teatralny spacer po wolskim cmentarzu, kiedy prezentowałeś dawnych rzemieślników na ulicy Malborskiej. Gdy poprzez przedstawienia koło tzw. nowego dworu czy w czasie festynu Stara Wola Nie Rdzewieje walczyliśmy o utworzenie Parku Duchackiego, o zachowanie historii Woli Duchackiej. To także projekty i warsztaty, które prowadzisz tu, gdzie mieszkasz. W październiku udało się nam wspólnie stworzyć spektakl poetycki na podstawie tekstów Maurice’a Maeterlincka, Wisławy Szymborskiej i Władysława Broniewskiego. Łączysz zatem świat z najbliższą ojczyzną. I to, co niesamowite, to obie przestrzenie traktujesz na równi. Tak samo ważna jest dla Ciebie edukacja dzieci, jak i podróże teatralne po świecie. Osoba twórcza, która otrzymała radość tworzenia od siły wyższej, ma także odpowiedzialność, rozumie, że trzeba być otwartym dla każdego i trzeba się ze wszystkimi dzielić. Kiedyś po jakimś występie podeszła do mnie pani i powiedziała, że widać radość, którą czerpię z występowania na scenie, i że życzy mi, aby ona była zawsze. Ważne jest, aby radość była obustronna, niezależnie od tego, w jakim kraju występujemy, czy gramy dla prezydenta, dla dzieci czy dla osób chorych. W tym roku, 15 grudnia, w Muzeum Podgórza będziemy realizować kolejny festiwal, Festiwal Krótkometrażowych Filmów, poświęcony wielkiemu terapeucie Victorowi Franklowi (po wrześniowym Festiwalu Teatru Ruchu poświęconym Marcelowi Marceau). Niesamowity zbieg okoliczności: pierwsze filmy Teatru Nikoli były kręcone w Parku Duchackim, który na początku nie był jeszcze parkiem. Na festiwalu zaprezentujemy naszą formę filmów: kina bez słów. Dla wielu może to być pierwsze spotkanie z takim przekazem. Filmy te były stworzone na potrzeby Fundacji Wspomagającej Wychowanie „Archezja”, która posługiwała się nimi podczas prowadzenia swojego programu profilaktycznego w Polsce. Jak opowiadali mi członkowie fundacji, ludzie, którzy oglądali nasze filmy, niezależnie od tego, czy byli dziećmi, rodzicami, narkomanami, pijącymi… wychodzili po ich prezentacji ze łzami w oczach. Swoiste katharsis. Terapia przez sztukę. Gdyby widzowie sięgnęli po książkę Farnkla Człowiek w poszukiwaniu sensu może nie wszyscy tak silnie by to przeżyli. Na tak wiele osób obraz, żywa postać, sztuka działają o wiele silniej niż słowo. Na moment chciałam wrócić do tematu warsztatów, które prowadzicie z dziećmi i młodzieżą. Widziałam w czasie przygotowań do naszego spektaklu poetyckiego Wnętrze, jak za pomocą krótkich informacji jesteś w stanie otworzyć dzieci. Czy z dziećmi pracuje Ci się szczególnie dobrze? Gdy pracuję zarówno z dziećmi, jak i z dorosłymi nie zwracam się do abstrakcyjnej osoby, lecz do konkretnej, by dać jej informację, aby otworzyła się na to, co chcę osiągnąć. Ja chodzę na rękach, ale nie mówię wszystkim: teraz wy chodźcie. Młody człowiek powinien być zainteresowany, zainspirowany, powinien poczuć magię, mieć radość z działania. Po kilku latach pracy – tak jak w przypadku dziewczynek grających we Wnętrzu – wystarczy impuls ode mnie, żeby zrozumiały kierunek, w jakim mają tworzyć postać. I to się udało. Wszyscy widzowie byli zachwyceni tym, że one po prostu były granymi postaciami. Myślę, że ta sztuka na swój sposób głęboko dotknęła każdego widza. [BAS] BEATA ANNA SYMOŁON Więcej informacji o Teatrze Nikoli znajdą Państwo na oficjalnej stronie teatru – nikoli.pl POST SCRIPTUM 105
Page 1 and 2:
SZTUKA SPRAWIA, ŻE JESTEŚMY LUDŹ
Page 3 and 4:
Na okładce: obraz Rafała Masiula
Page 5 and 6:
8 października w legendarnej, niez
Page 7 and 8:
RAFAŁ MASIULANIEC POST SCRIPTUM 7
Page 9 and 10:
Rafał Masiulaniec Rafał Masiulani
Page 11 and 12:
PRZEMIJANIE i ŚMIERĆ to moje ulub
Page 13 and 14:
kolejnymi ssakami na planecie Ziemi
Page 15 and 16:
Foto: Tatiana Averina POST SCRIPTUM
Page 17 and 18:
Gruba Marii Mamczur to wydawnictwo,
Page 19 and 20:
Anja Orthodox Literatura bardzo mni
Page 21 and 22:
Biorąc pod uwagę Twój sceniczny
Page 23 and 24:
Zdjęcia pochodzą z prywatnego arc
Page 25 and 26:
28 LUTEGO skrapla się światło na
Page 27 and 28:
OBRAZY: PIOTR KAMIENIARZ POST SCRIP
Page 29 and 30:
Po opuszczeniu tej wystawy w ekspoz
Page 31 and 32:
przeszkadza w zanurzeniu się w kon
Page 33 and 34:
Monika Ślósarczyk Z tego wzniesie
Page 35 and 36:
Monika Ślósarczyk Tworzy z rozmac
Page 37 and 38:
ZŁAMANA Dominice Lewickiej-Kluczni
Page 39 and 40:
ZYTA RUDZKA Rysunek: R.C. Nagroda L
Page 41 and 42:
MY, SZARLATANI My, szarlatani szaru
Page 43 and 44:
Miłość do żywych stworzeń obja
Page 45 and 46:
Foto RC pijany i wszczął kolejną
Page 47 and 48:
JERZY FRYCKOWSKI *** Kocham cię za
Page 49 and 50:
Ilustracja: Renata Cygan POST SCRIP
Page 51 and 52:
Karin się kłania i kłania, konfe
Page 53 and 54: Ale była jeszcze nieoficjalna wers
Page 55 and 56: Fot. M. Karewicz Gdy się na scenie
Page 57 and 58: - Czy mogliby państwo jej umyć w
Page 59 and 60: ARTYSTA RZEŹBIARZ POST SCRIPTUM 59
Page 61 and 62: Piotr Michnikowski Ukończył Warsz
Page 63 and 64: Tworzysz reliefy ceramiczne. A moż
Page 65 and 66: Wtedy wystarczy już tylko niektór
Page 67 and 68: Kochasz muzykę, masz swoją ulubio
Page 69 and 70: Moje prace mają być lustrem, w kt
Page 71 and 72: ŚNIEŻNY WIERSZ Poeta mrozem pisze
Page 73 and 74: iwak cygański Jerzy Granowski dwor
Page 75 and 76: na dworcu w Katowicach Jerzy Granow
Page 77 and 78: koleje śląskie na bocznicy POST S
Page 79 and 80: Kompozycja abstrakcyjna (Port) - 19
Page 81 and 82: Pejzaż miejski zielony - 1964 r. J
Page 83 and 84: cej i szybciej. A potem pewnie obej
Page 85 and 86: Mały jubileusz wielkiej sprawy X J
Page 87 and 88: adam gwara LIMERYKI *** Stary Pierr
Page 89 and 90: Malowałam królów i prostytutki.
Page 91 and 92: To ona w obrazie wykonanym dla żur
Page 93 and 94: Kto to jest Kapsel? Piotr: Kapsel t
Page 95 and 96: Jak tu nie lubić Kapsla? jeździe
Page 97 and 98: SPADAJĄCE ŁZY Modlę się za cieb
Page 99 and 100: W blasku królewskich szkatułek P
Page 101 and 102: Stary gołębnik TEATR NIKOLI wyksz
Page 103: Od początku co roku przygotowuję
Page 107 and 108: Jakie były początki Twojej wspó
Page 109 and 110: Autor: BOLESŁAW LEŚMIAN Jam - lal
Page 111 and 112: Foto: Kris Staszewski do obecnego w
Page 113 and 114: Rozwój Diamondscraft - in- NFT Roz
Page 115 and 116: REKLAMA Profesjonalna korekta tekst
show all

POST_SCRIPTUM_4_2023_24

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?