Kraftaverk - Tímarit Omega - 1 tölublað nóvember 2023

Djöfullegt fyrirbæri
„Það er sorglegt að það hafi þurft að fara svona en ég held
að hann hafi verið dæmi um einstakling sem hafði fíknina
í erfðaefninu. Þegar hann fór í fyrstu vímuna þá gerðist
það hjá honum eins og mörgum öðrum að finna einhverja
lausnartilfinningu sem þeir hafa alltaf þráð. Þetta var
ungur og fallegur drengur sem hafði kvalist vegna eineltis.
Eineltið gerði hann reiðan alla tíð. Undir það síðasta var
hann orðinn þjakaður af þessum sjúkdómi. Þegar fólk vill
hætta í neyslu þarf að að skipta um félagsskap. Ef neysla
hefur staðið yfir lengi getur verið erfitt að snúa baki við
gömlu félögunum og búa til ný uppbyggileg tengsl.“
Friðfinnur hóf störf hjá endurskoðunarskrifstofu eftir
útskrift en varð að hætta því vegna sjúkdómsins en vann þó
aðeins eftir það. „Ég hafði alltaf svo mikla trú á honum og
ætti að vita betur þar sem ég hef unnið mikið með fíklum.
Það getur enginn hætt nema hann vilji það sjálfur. Hann
reyndi en fíknin er djöfullegt fyrirbæri. Fíknisjúkdómar
eru líka niðurlægjandi. Fólk stjórnast af fíkninni. Hún
tekur fólk út á brún og hertekur líf þeirra og fjölskyldna
þeirra. Ég trúði alltaf að nú færi þetta að koma; meira að
segja rétt áður en hann hvarf en þá var hann búinn að vera
edrú í nokkurn tíma. Ég átti samt að vita betur, það þarf
mikinn og einarðan vilja til að snúa blaðinu við og að snúa
fullkomlega baki við allan neyslutengdan félagsskap. Ég
opna mig hér ef það gæti hjálpað einhverjum sem eru í kvöl
og myrkri. Ég veit að það hefði hann viljað. Besta ráðið er
að snerta aldrei við hugbreytandi efnum. Það verður aldrei
of mikil áhersla lögð á að velja sér góðan félagsskap. Ef fólk
finnur að það er að missa tök á eigin lífi þá skiptir öllu máli
að fá aðstoð í gegnum AA-hreyfinguna, fara í meðferð
og vera heiðarlegt við sjálft sig. Ég undirstrika að fíkn er
sjúkdómur. Ég hélt að mörg ár væru síðan að fólk meðtók
það. Það er hins vegar ótrúlegt hvað fólk ætlar seint og
illa að meðtaka það. Niðurstöður rannsókna sýna ótvírætt
að það er fíkntilhneiging í sumum ættum. Það eru ákveðin
gen sem finnast hjá fólki sem er með fíknisjúkdóm og svo
gjarnan í nálægum ættliðum, ekki endilega foreldrum.
Þetta er ættlægur sjúkdómur, ekki endilega ættgengur.
Kona mín, Anna Margrét, hjúkrunarfræðingur, fór reglulega í stuttar dvalir til
Grænlands til að reka heilsugæslustöðvar í afskektum byggðum og til að veita
deildum sjúkrahússins í Nuuk forstöðu.
hafi átt í einhverjum erfiðleikum þegar upp var staðið; mér
hefur sýnst það. Eineltið var hræðilegt áfall; ég skynjaði
hvað þetta var hryllilegt ofbeldi. Ég var alltaf að hvetja
Friðfinn til að gera þetta upp og rétt áður en hann hvarf
var hann búinn að nefna við mig að nú vildi hann fara að
vinna í þessum málum með sálfræðingi.“
Friðfinnur var í sambúð með mjög góðri stúlku og þau
bjuggu á fallegri íbúð og hann gladdist yfir því að eiga
heilbrigt og gott heimili. Innst inni var hann stoltur og setti
há viðmið um líf sitt og sinna. Hann ólst upp við röð og reglu,
menningu, fagrar listir, tónlist, bókmenningu, innihaldsríkar
samræður og hófstillta trú. Hann var stoltur af okkur og við
vorum stolt af honum. Hann hafði allt sem ungur maður
getur hugsað sér best út í lífið, var afreksmaður í sundi,
spilaði á píanó, var viðskiptafræðingur, hafði einstaklega
góða nærveru og naut mikillar kvenhylli.“
Kristinn segist vera hræddur um framtíð ungs fólks og
nefnir aðgengi að eitri og sölumönnum dauðans. „Þetta
er eins og djöfullinn sjálfur gangi um. Það er ekki hægt að
lýsa því hvað vond öfl eru til í undirheimunum, sérstaklega
þeir sem eru á toppnum, halda um alla spotta og gera út
sölufólk og handrukkara. Topparnir dulbúast með brosi og
vingjarnlegheitum og við áttum okkur ekki á þeim. Oftast
er þeim nákvæmlega sama um líðan fólks, skortir samúð og
meðlíðan, eru blindir á gott siðferði en hafa fyrst og fremst
44