Poza Toruń na dożynki 2023
28.08.2023 • Views
Share Embed Flag

Poza Toruń na dożynki 2023

ePAPER READ
pozatorun

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

BEZPŁATNA GAZETA REGIONU TORUŃSKIEGO | BEZPŁATNA GAZETA CHEŁMIŃSKA| SIERPIEŃ - WRZESIEŃ <strong>2023</strong> | ISSN 4008-3456 | NAKŁAD 50 000 EGZ. |<br />

www.pozatorun.pl<br />

NA DOŻYNKI<br />

Kryzys wielowymiarowy<br />

To skandal, że do Polski wpuszczono miliony ton zboża<br />

z Ukrainy bez <strong>na</strong>dzoru – twierdzą rolnicy z regionu<br />

Inflacja zabija rolnictwo<br />

Mimo że wskaźnik inflacyjny spadł, to nie poszły za nim<br />

ceny. Na rynku rolnym sytuacja jest ciężka<br />

Rok trudniejszy,<br />

niż poprzednie<br />

Jak rolnicy z <strong>na</strong>szego regionu oceniają tegoroczne plony? Co o sytuacji polskiej<br />

wsi mówią regio<strong>na</strong>lni politycy i przedsiębiorcy? Jak wygląda sytuacja politycz<strong>na</strong><br />

w regionie przed zbliżającymi się wyborami? Jak wyglądały żniwa <strong>na</strong>szych<br />

pradziadów? O tym wszystkim w specjalnym, dożynkowym wydaniu <strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong><br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> <strong>na</strong> <strong>dożynki</strong> . sierpień - wrzesień <strong>2023</strong>

2 REGION<br />

Wśród wielu tematów, które pojawią<br />

się podczas kampanii przed<br />

wyborami parlamentarnymi,<br />

istotne będą sprawy związane<br />

z rolnictwem i wsią. Sprawdzamy,<br />

co proponują poszczególne partie<br />

w swoich programach.<br />

Prawo i Sprawiedliwość już<br />

w maju, podczas „Programowego<br />

Ula”, zorganizowało panel dotyczący<br />

spraw rolnictwa. Wskazano wtedy<br />

główne cele. Są nimi odbudowa<br />

hodowli i polskiego przetwórstwa,<br />

a także przezwyciężenie sytuacji,<br />

która powstała po wybuchu wojny<br />

w Ukrainie.<br />

- Musimy przygotować programy<br />

<strong>na</strong> różne kryzysy, musimy<br />

wprowadzić mechanizmy, które<br />

pozwolą <strong>na</strong>m radzić sobie z sytuacją,<br />

jaka wynikła z wojny w Ukrainie<br />

i z <strong>na</strong>pływu jej towarów, ale<br />

pamiętać też, że z Ukrainą i jej towarami<br />

będziemy dalej żyć – mówił<br />

minister rolnictwa Robert Telus.<br />

Partia rządząca podkreśla, iż<br />

w ostatnim czasie <strong>na</strong> wsparcie polskiego<br />

rolnictwa<br />

przez<strong>na</strong>czono<br />

rekordową<br />

‘‘<br />

kwotę 15 mld<br />

zł. Szczegółowe<br />

propozycje<br />

Partia rządząca podkreśla, iż w ostatnim<br />

mają być podane<br />

<strong>na</strong>jprawdopodobniej<br />

<strong>na</strong><br />

czasie <strong>na</strong> wsparcie polskiego rolnictwa przez<strong>na</strong>czono<br />

początku wrze-<br />

rekordową kwotę 15 mld zł. Szczegółowe propozycje<br />

śnia, podczas<br />

konwencji programowej.<br />

Za <strong>na</strong>jważniejsze<br />

zadania<br />

dla rolnictwa Platforma Obywatelska<br />

uważa zabezpieczenie tranzytu<br />

ukraińskich towarów rolno-<br />

-spożywczych, budowę termi<strong>na</strong>la<br />

zbożowego oraz zwiększenie powierzchni<br />

magazynowej. Wśród<br />

propozycji z<strong>na</strong>lazło się także ograniczenie<br />

biurokracji poprzez połączenie<br />

instytucji i stworzenie jednej<br />

Inspekcji Kontroli Żywności, stworzenie<br />

systemu zachęt dla gospodarstw<br />

ekologicznych.<br />

- Należy ograniczyć rolę Krajowego<br />

Ośrodka Wsparcia Rolnictwa<br />

– czytamy w dokumentach<br />

programowych partii. - W tym celu<br />

chcemy uwolnić sprzedaż ziemi do<br />

5 ha oraz zmienić zasady <strong>na</strong>liczania<br />

mają być podane <strong>na</strong>jprawdopodobniej <strong>na</strong> początku<br />

września, podczas konwencji programowej.<br />

Rolnik przy urnie<br />

Trwa kampania wyborcza. Co partie polityczne proponują rolnikom?<br />

czynszu dzierżawnego za państwowe<br />

grunty.<br />

PO proponuje również stworzenie<br />

systemu zachęt dla gospodarstw<br />

ekologicznych.<br />

W programie wyborczym Konfederacji,<br />

<strong>na</strong>zwanym „Konstytucja<br />

wolności”, z<strong>na</strong>jduje się cały rozdział<br />

poświęcony programowi rolnemu.<br />

Wśród propozycji tej partii, które<br />

mają zapewnić Polsce bezpieczeństwo<br />

żywnościowe, z<strong>na</strong>jduje się zatrzymanie<br />

nieuczciwej konkurencji<br />

z Ukrainy.<br />

- Dopuszczenie ukraińskich<br />

produktów rolnych bez wymagania<br />

od nich przestrzegania unijnych<br />

norm, dodatkowo w sposób nie-<br />

Arkadiusz Włodarski | fot. Łukasz Piecyk<br />

kontrolowany przez polskie<br />

służby celno-skarbowe,<br />

sanitarne i wetery<strong>na</strong>ryjne,<br />

było ogromnym błędem<br />

Komisji Europejskiej i rządu<br />

premiera Morawieckiego<br />

– czytamy w programie.<br />

- W obecnej sytuacji<br />

nie ma innego wyjścia jak<br />

zatrzymanie importu artykułów<br />

rolno-spożywczych<br />

z Ukrainy, wprowadzenie<br />

restrykcyjnych kontroli sanitarno-wetery<strong>na</strong>ryjnych<br />

<strong>na</strong> granicy, badających każdą<br />

partię towaru<br />

oraz uspokojenie<br />

krajowego rynku<br />

przed <strong>na</strong>jbliższym<br />

sezonem.<br />

Politycy Konfederacji<br />

proponują<br />

także ograniczenie<br />

biurokracji, uwolnienie<br />

produkcji<br />

energii <strong>na</strong> własne<br />

potrzeby, wprowadzenie<br />

zakazu<br />

wstępu <strong>na</strong> gospodarstwa<br />

rolne organizacjom antyhodowlanym<br />

oraz ułatwienia dla<br />

tych, którzy chcą sprzedawać swoje<br />

‘‘ Za <strong>na</strong>jważniejsze zadania dla rolnictwa Platforma<br />

Obywatelska uważa zabezpieczenie tranzytu ukraińskich<br />

towarów rolno-spożywczych, budowę termi<strong>na</strong>la<br />

zbożowego oraz zwiększenie powierzchni magazynowej.<br />

płody rolne bez pośredników.<br />

Polskie Stronnictwo Ludowe<br />

oraz Polska 2050 wystartują razem<br />

jako blok koalicyjny Trzecia Droga.<br />

Postulaty rolnicze z<strong>na</strong>jdują się<br />

w programie PSL. Proponuje się<br />

m.in. zerowy VAT <strong>na</strong> tradycyjną<br />

żywność, zwiększenie dopłat z Unii<br />

Europejskiej do 1200 zł za hektar<br />

oraz wcześniejszą emeryturę rolniczą.<br />

Jest także pomysł związany<br />

z klęskami żywiołowymi.<br />

- Susza, <strong>na</strong>wałnice czy lokalne<br />

powodzie są ogromnym utrapieniem<br />

dla rolników i w jednym<br />

momencie potrafią zniszczyć<br />

dorobek – stwierdzają autorzy<br />

programu. - Dlatego proponujemy<br />

utworzenie Funduszu Klęskowego<br />

w wysokości 2 mld zł, z którego wypłacane<br />

będą odszkodowania tym,<br />

którzy z powodu <strong>na</strong>głych klęsk żywiołowych<br />

stracili źródło utrzymania.<br />

Zdaniem polityków Nowej Lewicy<br />

<strong>na</strong>jważniejsze jest zapewnienie<br />

powszechnego systemu<br />

ubezpieczeń rolników. Dodatkowe<br />

składki <strong>na</strong> ubezpieczenia <strong>na</strong> wypadek<br />

suszy, powodzi, wichury i innych<br />

podobnych zdarzeń atmosferycznych<br />

miałyby być opłacane<br />

przez państwo, dzięki czemu zniesiono<br />

by obecnie funkcjonujący<br />

mechanizm zapomóg i specjalnych<br />

odszkodowań.<br />

Partia chce też inwestować<br />

w od<strong>na</strong>wialne źródła energii.<br />

- Wprowadzimy ulgi podatkowe<br />

i dopłaty do inwestycji, które zachęcą<br />

rolników do umieszczania paneli<br />

słonecznych i farm wiatrowych<br />

– deklaruje ugrupowanie. - Polska<br />

wieś już jest źródłem żywności, stanie<br />

się źródłem energii.<br />

Proponuje się również stworzenie<br />

uproszczonego systemu rejestracji<br />

i prowadzenia organizacji<br />

pozarządowych działających <strong>na</strong><br />

obszarach wiejskich. Mają <strong>na</strong> tym<br />

skorzystać m.in. ludowe zespoły<br />

sportowe, Ochotnicza Straż Pożar<strong>na</strong>,<br />

Koła Gospodyń Wiejskich.<br />

O wejście do parlamentu starać<br />

się będzie także Agrounia. Program<br />

tej partii jest w dużej mierze oparty<br />

<strong>na</strong> postulatach związanych z rolnictwem.<br />

Są wśród nich m.in. propagowanie<br />

zdrowej żywności, obro<strong>na</strong><br />

rynku krajowego oraz zwiększenie<br />

bezpieczeństwa żywnościowego<br />

państwa. Wśród planów z<strong>na</strong>lazły<br />

się także<br />

wprowadzenie<br />

obowiązkowego<br />

oz<strong>na</strong>kowania<br />

produktów flagą<br />

pochodzenia oraz<br />

stworzenie nowoczesnych<br />

bazarów<br />

w każdej gminie.<br />

Wybory parlamentarne<br />

odbędą<br />

się 15 października.<br />

Wybierzemy<br />

460 posłów oraz 100 se<strong>na</strong>torów.<br />

Czas pokaże, które postulaty zostaną<br />

zrealizowane, a które pokryje<br />

kurz historii.<br />

stopka redakcyj<strong>na</strong><br />

Redakcja „ <strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong>”<br />

Złotoria, ul. 8 marca 28<br />

redakcja@pozatorun.pl<br />

tel. 607 908 607<br />

Wydawca<br />

Fundacja MEDIUM<br />

Prezes Fundacji<br />

Radosław Rzeszotek<br />

Redaktor <strong>na</strong>czelny<br />

Radosław Rzeszotek<br />

Sekretarz redakcji<br />

Kinga Baranowska (tel. 796 302 471)<br />

REDAKCJA<br />

Eliza Dec<br />

Piotr Gajdowski<br />

Filip Pląskowski<br />

Arkadiusz Włodarski<br />

Zdjęcia<br />

Łukasz Piecyk<br />

Korekta<br />

Piotr Gajdowski<br />

REKLAMA<br />

Kinga Baranowska<br />

(GSM 796 302 471).<br />

Justy<strong>na</strong> Tobolska<br />

(GSM 724 861 093),<br />

reklama@pozatorun.pl<br />

Skład<br />

Studio <strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong><br />

Druk<br />

Drukarnia Polska Press Bydgoszcz<br />

ISSN 4008-3456<br />

Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń.<br />

Treści przedstawiane przez felietonistów są<br />

wyłącznie ich poglądami a nie oficjalnym stanowiskiem<br />

redakcji<br />

***<br />

Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego<br />

1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.<br />

Fundacja MEDIUM zastrzega, że dalsze rozpowszechnianie<br />

materiałów opublikowanych w “<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong>”<br />

jest zabronione bez zgody wydawcy.<br />

REKLAMA: stro<strong>na</strong> 3, 4, 5, 7, 8, 9, 11<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> . 10 sierpnia <strong>2023</strong>

WYWIAD<br />

3<br />

Prawo powinno chronić<br />

interesy zwykłych Polaków<br />

Czy pa<strong>na</strong> zdaniem brak świadomości<br />

<strong>na</strong> temat praw przysługujących<br />

<strong>na</strong>m jako konsumentom jest poważnym<br />

problemem?<br />

Im więcej wiemy <strong>na</strong> temat swoich<br />

praw i obowiązków, tym lepiej<br />

od<strong>na</strong>jdujemy się w otaczającej <strong>na</strong>s<br />

rzeczywistości. Konsumenci często<br />

nie zdają sobie sprawy z zakresu<br />

ochrony, jaka im przysługuje, co<br />

wykorzystywane jest przez nieuczciwych<br />

sprzedawców. Ważniejsza<br />

jed<strong>na</strong>k od samej wiedzy o prawie<br />

jest świadomość możliwości<br />

uzyskania pomocy prawnej, także<br />

nieodpłatnej. Sytuację pogarsza<br />

często fakt, że odwlekamy rozwiązanie<br />

problemów, które pojawiają<br />

się w związku z doko<strong>na</strong>nym zakupem,<br />

czy też nierzetelnie wyko<strong>na</strong>ną<br />

usługą. Mogę to porów<strong>na</strong>ć do problemów<br />

zdrowotnych. Szybkie wykrycie<br />

choroby z<strong>na</strong>cząco zwiększa<br />

szanse <strong>na</strong> wyzdrowienie. Podobnie<br />

jest w przypadku problemów<br />

prawnych. Gdy jesteśmy w takiej<br />

sytuacji, trzeba szukać bezpłatnej<br />

pomocy prawnej w urzędzie, organizacjach<br />

pozarządowych czy<br />

zwrócić się do biura poselskiego.<br />

Zapraszam też do moich Biur Społecznych<br />

w Toruniu i Grudziądzu,<br />

gdzie zawsze staramy się pomóc<br />

osobom w potrzebie.<br />

- Moim obowiązkiem jest rozpowszechnianie wiedzy prawnej, zwłaszcza wśród osób starszych, które są szczególnie <strong>na</strong>rażone<br />

<strong>na</strong> działania różnych oszustów – deklaruje dr hab. Krzysztof Szczucki, Prezes Rządowego Centrum Legislacji<br />

Jakie są przyczyny niewystarczającego<br />

poziomu edukacji prawnej<br />

w <strong>na</strong>szym społeczeństwie?<br />

Przyczyny są oczywiście różne.<br />

Wpływa <strong>na</strong> to poziom skomplikowania<br />

systemu prawnego. Pół wieku<br />

braku suwerenności, kiedy systemowo<br />

<strong>na</strong>ruszano godność człowieka,<br />

także nie przyczyniło się do<br />

zbudowania świadomości prawnej.<br />

Wzrost świadomości prawnej może<br />

pomóc w zmianie <strong>na</strong>stawienia do<br />

prawa, a co <strong>na</strong>jważniejsze, przemóc<br />

pewną barierę w <strong>na</strong>wiązywaniu<br />

kontaktu z urzędami i ubieganiu się<br />

o wsparcie. Kolejną ważną sprawą<br />

jest szkolnictwo, gdzie <strong>na</strong> zajęciach<br />

poruszane są tematy z dziedziny<br />

prawa. Podczas tych zajęć powinno<br />

się w sposób bardziej kompleksowy<br />

pokazywać i uczyć, jak kształtować<br />

swoją sytuację prawną w życiu<br />

codziennym, od prostych spraw<br />

konsumenckich po sprawy związane<br />

z np. kupnem domu czy też<br />

mieszkania. Potrzeb<strong>na</strong> jest też <strong>na</strong><br />

pewno większa liczba oddolnych<br />

inicjatyw promujących właściwy<br />

przekaz o obowiązującym prawie,<br />

w tym prawach i obowiązkach<br />

obywateli. Zwracam uwagę także<br />

<strong>na</strong> obowiązki, ponieważ moż<strong>na</strong><br />

odnieść czasami wrażenie, że przysługują<br />

<strong>na</strong>m tylko prawa, a żadnych<br />

obowiązków wobec państwa oraz<br />

siebie <strong>na</strong>wzajem nie mamy. W celu<br />

podniesienia świadomości prawnej<br />

osób starszych przygotowałem<br />

„Przewodnik prawny seniora”. Zachęcam<br />

do lektury.<br />

Co przyczyniło się do powstania<br />

tego poradnika?<br />

Pomysł <strong>na</strong> przewodnik zrodził się<br />

podczas wielu rozmów, które często<br />

odbywam. Często słyszałem od<br />

osób starszych o ich negatywnych<br />

doświadczeniach związanych ze<br />

sprzedawcami czy akwizytorami,<br />

którzy próbowali ich oszukać. Poradnik<br />

ma właśnie służyć przede<br />

wszystkim wyposażeniu osób starszych<br />

w taką wiedzę, która pozwoli<br />

im obronić się przed ludźmi nieuczciwymi.<br />

Skupiam się w przewodniku<br />

<strong>na</strong> dostarczaniu cennych<br />

informacji z obszaru zakupów,<br />

fi<strong>na</strong>nsów, ochrony przed nieuczciwymi<br />

sprzedawcami oraz ulg, które<br />

przysługują osobom starszym. Po<strong>na</strong>dto<br />

<strong>na</strong> końcu z<strong>na</strong>jdują się formularze,<br />

które mogą być pomocne<br />

fot. archiwum prywatne<br />

w różnych sytuacjach życiowych.<br />

Żaden senior nie jest sam i zawsze<br />

może liczyć <strong>na</strong> pomoc instytucji<br />

publicznych.<br />

Jak osoby zainteresowane mogą<br />

w łatwy sposób zdobyć poradnik?<br />

„Przewodnik prawny seniora” dostępny<br />

jest w wersji papierowej,<br />

którą moż<strong>na</strong> otrzymać podczas<br />

organizowanych przeze mnie spotkań.<br />

Wersję elektroniczną moż<strong>na</strong><br />

w łatwy sposób pobrać z mojej<br />

strony internetowej www.krzysztofszczucki.pl.<br />

Jak postrzega pan swoją misję w zakresie<br />

edukacji prawniczej?<br />

Jako Prezes Rządowego Centrum<br />

Legislacji oraz Pełnomocnik Prezesa<br />

Rady Ministrów ds. Legislacji<br />

i Edukacji Prawniczej, uważam,<br />

że moim obowiązkiem jest rozpowszechnianie<br />

wiedzy prawnej,<br />

zwłaszcza wśród osób szczególnie<br />

<strong>na</strong>rażonych <strong>na</strong> działania różnych<br />

oszustów, którzy próbują wykorzystać<br />

chwile słabości, czy też brak<br />

wiedzy drugiego człowieka. Zabiegam<br />

o to, aby tworzone prawo<br />

chroniło interesy zwykłych Polaków.<br />

Efekty tego zaangażowania<br />

dostrzegam podczas moich spotkań<br />

z seniorami. Już w momencie wejścia<br />

w dorosłe życie odczuwałem<br />

silną potrzebę pomagania innym.<br />

W trakcie mojej kariery zawodowej<br />

mam szczęście pracować nie tylko<br />

dla rządu, ale też jako wykładowca<br />

<strong>na</strong> Uniwersytecie Warszawskim. Te<br />

doświadczenia uświadomiły mi,<br />

że z<strong>na</strong>jomość prawa powin<strong>na</strong> być<br />

ogólnodostęp<strong>na</strong> i przekazywa<strong>na</strong><br />

w przystępny sposób, tak aby każdy<br />

zainteresowany mógł zadbać<br />

o swoje bezpieczeństwo prawne.<br />

Jakie są główne tematy rozmów, jakie<br />

refleksje się z nimi wiążą?<br />

Podczas moich spotkań z mieszkańcami<br />

dominują głównie tematy<br />

dotyczące lokalnych spraw. Ludzie<br />

często chcą omówić bieżące problemy,<br />

przed którymi stoją ich małe<br />

wspólnoty - ich małe ojczyzny.<br />

W czasie moich spotkań z seniorami<br />

zawsze podkreślam, jak ważne<br />

jest, by dochodzić swoich praw<br />

i skutecznie o nie walczyć. Taka<br />

aktywność jest dla mnie szczególnie<br />

waż<strong>na</strong>, ponieważ dzięki temu<br />

jestem blisko ludzi i ich bardzo<br />

ważnych spraw.<br />

Dlaczego ważne jest, aby całe<br />

województwo kujawsko-pomorskie<br />

rozwijało się równomiernie?<br />

W jaki sposób moż<strong>na</strong> to osiągnąć,<br />

by wyrównywać szanse rozwojowe<br />

mieszkańców małych miejscowości,<br />

często oddalonych od dużych<br />

ośrodków miejskich?<br />

Nasze województwo jest <strong>na</strong>szym<br />

dobrem wspólnym. Ważne jest to,<br />

żeby stwarzało odpowiednie warunki<br />

do rozwoju wszystkim, niezależnie<br />

od rozmiarów miejscowości,<br />

w której da<strong>na</strong> osoba mieszka.<br />

Każde miasto i każda mała miejscowość<br />

zasługują <strong>na</strong> rozwój i zmiany,<br />

które skutkują tym, że ludziom żyje<br />

się lepiej. Równomierny rozwój to<br />

zagwarantowanie bezpieczeństwa<br />

i stabilności gospodarczej, społecznej<br />

oraz wzrostu ekonomicznego,<br />

a także poprawa jakości życia dla<br />

wszystkich mieszkańców. Dlatego<br />

jestem zaangażowany nie tylko<br />

w pracę <strong>na</strong> rzecz Torunia, ale także<br />

innych powiatów w regionie.<br />

Wspieram lokalne władze, które<br />

ubiegają się o środki fi<strong>na</strong>nsowe<br />

<strong>na</strong> projekty takie jak remont stacji<br />

uzdatniania wody, budowa nowych<br />

strażnic dla ochotniczych straży<br />

pożarnych czy rozwój infrastruktury<br />

szkolnej. Przykładem mogą być<br />

środki otrzymane przez <strong>Toruń</strong>. To<br />

m.in. 65 mln zł z Rządowego Funduszu<br />

Polski Ład, które pozwolą<br />

<strong>na</strong> stworzenie nowoczesnej szkoły,<br />

przedszkola oraz mediateki. Wspólnie<br />

z lokalnymi liderami dążymy<br />

również do pozyskania środków<br />

z Rządowego Programu Odbudowy<br />

Zabytków <strong>na</strong> rzecz regionu kujawsko-pomorskiego.<br />

Przykładem tego<br />

wsparcia jest przyz<strong>na</strong>nie 3,5 mln<br />

zł <strong>na</strong> prace konserwatorskie kompleksu<br />

budynków oświatowych <strong>na</strong><br />

Starym Mieście w Toruniu.<br />

Wspieram także zakłady UR-<br />

SUS w Chełmnie, które ubiegają się<br />

o włączenie do programu pomocowego<br />

„Polityka Nowej Szansy”.<br />

Powodzenie tego przedsięwzięcia<br />

może pomóc w zachowaniu wielu<br />

miejsc pracy w powiecie chełmińskim<br />

i poza nim. Jestem obecny<br />

w regionie i zobowiązuję się do<br />

kontynuowania pracy <strong>na</strong> rzecz<br />

mieszkańców. Cieszę się, że wspólnie<br />

z mieszkańcami i lokalnymi<br />

samorządami tworzymy lepszą<br />

wspólną przyszłość. Plany i potrzeby<br />

rozwojowe oraz inwestycyjne<br />

województwa kujawsko-pomorskiego<br />

są dostrzegane i wspierane<br />

przez <strong>na</strong>sz rząd.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> <strong>na</strong> <strong>dożynki</strong> . sierpień - wrzesień <strong>2023</strong>

4 WYWIAD<br />

Las rośnie wolno, a płonie szybko<br />

O tym czy w przyszłym sezonie Apator <strong>Toruń</strong> będzie miał nowe gwiazdy, o tym jakie problemy mają rolnicy z ubezpieczycielami oraz o tym kto realnie<br />

wspiera toruński żużel z Przemysławem Termińskim, rozmawia Radosław Rzeszotek<br />

Jak patrzy pan <strong>na</strong> położenie polskich<br />

rolników w kontekście dwóch<br />

„kataklizmów” - czyli skutków<br />

wojny w Ukrainie oraz suszy, która<br />

dotknęła większość plonów w praktycznie<br />

wszystkich regio<strong>na</strong>ch kraju?<br />

Są tacy, którzy wieszczą upadek<br />

polskiego rolnictwa.<br />

Nie mają racji, polskie rolnictwo<br />

nie upadnie. Niemniej polski rolnik<br />

jest w trudnym położeniu i musi się<br />

jakoś w tych dwóch skrajnościach<br />

od<strong>na</strong>leźć. Pamiętajmy, że Ukrai<strong>na</strong><br />

robi, co może, żeby wyeksportować<br />

miliony ton swojego zboża, z którymi<br />

nie bardzo ma co zrobić, a sytuacja<br />

<strong>na</strong> Morzu Czarnym jest taka, że<br />

tą drogą eksport obecnie odbywać<br />

się nie może, zatem jedy<strong>na</strong> droga,<br />

aby go realizować, wiedzie przez<br />

Polskę i Słowację. Sednem problemu<br />

z ukraińskim zbożem jest fakt,<br />

iż jest ono produkowane o wiele<br />

taniej niż zboże polskie, choćby<br />

dlatego, że nie jest objęte wieloma<br />

regulacjami wynikającymi z prawa<br />

unijnego. W efekcie tego ukraińskie<br />

zboże moż<strong>na</strong> było <strong>na</strong> granicy kupić<br />

o wiele taniej niż od polskiego producenta.<br />

Z drugiej strony mamy<br />

problem suszy, która w mojej ocenie<br />

paradoksalnie nie wpłynie z<strong>na</strong>cząco<br />

<strong>na</strong> wzrost ceny w skupach,<br />

ponieważ <strong>na</strong> nie <strong>na</strong>jwiększy wpływ<br />

ma sytuacja <strong>na</strong> rynkach między<strong>na</strong>rodowych<br />

oraz ograniczenia możliwości<br />

eksportu poprzez polskie<br />

porty za granicę. Również kolejne<br />

dostawy zboża ukraińskiego, <strong>na</strong>wet<br />

jeśli tylko jadące tranzytem przez<br />

<strong>na</strong>sz kraj, nie pomagają w eksporcie<br />

rodzimego zboża.<br />

Z ust rolników często słyszymy,<br />

że czują się zawiedzeni, a czasem<br />

wręcz oszukani przez byłego ministra<br />

rolnictwa, Henryka Kowalczyka,<br />

który jeszcze jesienią ubiegłego<br />

roku zapewniał publicznie rolników,<br />

żeby wstrzymali się ze sprzedażą<br />

swoich plonów, bo wkrótce<br />

ceny poszybują w górę. Tymczasem<br />

stało się dokładnie odwrotnie...<br />

Takie wypowiedzi są skrajnie nieodpowiedzialne<br />

i trącą z daleka<br />

wróżeniem z fusów. Rynki światowe<br />

kierują się innymi realiami niż<br />

oczekiwania pa<strong>na</strong> ministra. Spadek<br />

cen zbóż związany jest przede<br />

wszystkim z tym, że nie tylko Ukrai<strong>na</strong>,<br />

ale też inne państwa zaczęły aktywnie<br />

sprzedawać, zwłaszcza Rosja<br />

rozbudowała swój potencjał – to<br />

dość prosty mechanizm. Równocześnie<br />

też spadła konsumpcja, co<br />

z kolei wynikało z ogólnoświatowego<br />

kryzysu. Dziś mniej jedzenia się<br />

marnuje, mniej się go wyrzuca, ale<br />

równocześnie mniej się go kupuje.<br />

Tu nie ma wielkiej filozofii, zwłaszcza<br />

że mówimy o spadku konsumpcji<br />

<strong>na</strong> poziomie kilku procent.<br />

To jest ogromny spadek liczony<br />

w miliardach, a w skali Unii Europejskiej<br />

w setkach miliardów euro.<br />

Sytuacja ta przekłada się <strong>na</strong> ceny,<br />

bo towaru jest tyle, co było – jeśli<br />

nie więcej – i każdy próbuje swój<br />

towar „upchnąć” <strong>na</strong> rynku... W tym<br />

kontekście słowa pa<strong>na</strong> ministra, że<br />

za trzy miesiące coś będzie takie<br />

albo inne, nie brzmią poważnie.<br />

Takie słowa nigdy nie powinny<br />

paść. Zamiast dywagować, <strong>na</strong>leżało<br />

raczej już jesienią ubiegłego roku<br />

zasta<strong>na</strong>wiać się, co zrobić, żeby<br />

<strong>na</strong>dwyżki zboża z polskiego rynku<br />

wyeksportować. Zresztą, nie tylko<br />

<strong>na</strong>szego, rodzimego – ale też tego,<br />

które w sposób niekontrolowany<br />

<strong>na</strong>płynęło z Ukrainy.<br />

Czyli zabrakło umiejętności przewidywania.<br />

Dlatego pomówmy<br />

o bezpieczeństwie w biznesie rolnym.<br />

Czy z pa<strong>na</strong> perspektywy<br />

wśród polskich rolników rośnie<br />

świadomość konieczności posiadania<br />

dobrego ubezpieczenia?<br />

Rolnicy coraz lepiej rozumieją, że<br />

warto swoje interesy dobrze zabezpieczyć.<br />

Każdy z<strong>na</strong> powiedzenie: las<br />

rośnie wolno, ale płonie szybko. To<br />

fot. <strong>na</strong>desłane<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> <strong>na</strong> <strong>dożynki</strong> . sierpień - wrzesień <strong>2023</strong><br />

samo moż<strong>na</strong> powiedzieć o uprawie<br />

zboża czy wieloletnim rozwoju gospodarstwa<br />

rolnego. Gdy nieubezpieczone<br />

gospodarstwo dotknie<br />

np. katastrofa pożarowa, zostanie<br />

ono samo ze swoimi problemami<br />

i samodzielnie nie będzie w stanie<br />

się podnieść. Dlatego ubezpieczenie<br />

jest takie ważne zarówno <strong>na</strong><br />

etapie produkcji, jak i magazynowania.<br />

Pamiętajmy przy tym, że<br />

w Polsce ubezpieczenia upraw są<br />

relatywnie tanie w związku z dotowaniem<br />

ich z budżetu państwa.<br />

Dlatego nie moż<strong>na</strong> rozważać ich<br />

w kategoriach, że rolników nie stać<br />

<strong>na</strong> nie. Z mojego doświadczenia<br />

wynika, że rolnicy są raczej niezadowoleni<br />

z tego, jak wygląda rozliczenie<br />

z ubezpieczycielem podczas<br />

likwidacji szkody. Problemem jest<br />

też adekwatność oferty ubezpieczeniowej.<br />

Dlatego my, jako brokerzy<br />

ubezpieczeniowi, staramy<br />

się wspierać rolników nie tylko <strong>na</strong><br />

etapie zawierania ubezpieczenia,<br />

ale zwłaszcza <strong>na</strong> etapie likwidacji<br />

szkód. Pomagamy rolnikom w negocjacjach<br />

z ubezpieczycielem, aby<br />

likwidacja szkody jak <strong>na</strong>jbardziej<br />

odpowiadała poniesionym stratom.<br />

Przykładowo, bardzo często<br />

zdarza się, że budynki gospodarstw<br />

rolnych są w ubezpieczeniach bardzo<br />

niedoszacowane, ponieważ są<br />

to obiekty stare, ale ich odtworzenie<br />

często wielokrotnie przekracza<br />

wartość sumy ubezpieczenia. Ważne<br />

jest, aby rolnik miał świadomość<br />

swojego położenia i aby nie dopuścił<br />

do sytuacji, w której dopiero po<br />

szkodzie dowiadywał się, że był źle<br />

ubezpieczony.<br />

Pańska działalność biznesowa opiera<br />

się jed<strong>na</strong>k nie tylko <strong>na</strong> branży<br />

ubezpieczeniowej. Przez szeregowego<br />

mieszkańca powiatu toruńskiego<br />

jest pan przede wszystkim<br />

kojarzony z klubem żużlowym,<br />

którego jest pan właścicielem. Jest<br />

pan zadowolony z kończącego się<br />

sezonu? Wszak toruńska druży<strong>na</strong><br />

jest w walce o medale...<br />

Końcówka sezonu jest zdecydowanie<br />

lepsza niż jego początek,<br />

jed<strong>na</strong>k nie mogę powiedzieć, że<br />

jestem usatysfakcjonowany. Druży<strong>na</strong><br />

została skonstruowa<strong>na</strong> tak, aby<br />

mogła bić się o medale, rzecz jas<strong>na</strong><br />

<strong>na</strong>jlepiej o medal złoty. Tymczasem<br />

sezon zasadniczy zakończyliśmy <strong>na</strong><br />

pozycji nr 5, której nie moż<strong>na</strong> rozpatrywać<br />

w kategoriach sukcesu.<br />

Nastawialiśmy się <strong>na</strong> coś innego...<br />

Czy zatem toruńscy kibice mogą<br />

spodziewać się wzmocnień, czy też<br />

stawia pan <strong>na</strong> stabilizację składu?<br />

Po pierwsze wszyscy zawodnicy<br />

mają zawarte kontrakty <strong>na</strong> przyszły<br />

rok, więc mówienie o wzmocnieniach<br />

oz<strong>na</strong>czałoby konieczność ich<br />

renegocjacji czy też rozwiązania<br />

którejś z umów. Oczywiście, rozglądamy<br />

się po rynku, bo podchodzimy<br />

do tematu budowy drużyny<br />

w sposób racjo<strong>na</strong>lny. Na pewno<br />

wzmocnień potrzebujemy wśród<br />

zawodników młodzieżowych,<br />

a tych <strong>na</strong> rynku jest niewielu, raptem<br />

dwa, może trzy <strong>na</strong>zwiska i ich<br />

pozyskanie jest szalenie trudne.<br />

Niewykluczone więc, że w przyszłym<br />

sezonie pojedziemy w takim<br />

samym składzie, licząc <strong>na</strong> to, że zawodnicy<br />

od początku sezonu będą<br />

się prezentować tak jak w końcówce<br />

obecnego. Żużel to sport, w którym<br />

wynik drużyny jest wypadkową<br />

pracy wielu osób – od mechaników,<br />

przez trenera i toromistrza, po zawodników.<br />

Zespół, który popełni<br />

mniej błędów, wygrywa. I <strong>na</strong> taką<br />

współpracę oraz synchronizację liczę<br />

w przyszłym sezonie.<br />

A jak się pan czuje, kiedy widzi <strong>na</strong><br />

trybu<strong>na</strong>ch polityków wszystkich<br />

opcji kibicujących toruńskiej drużynie?<br />

Przede wszystkim ja ich niespecjalnie<br />

widuję <strong>na</strong> trybu<strong>na</strong>ch... Pojawiają<br />

się sporadycznie i rzadko, zwykle<br />

krótko przed wyborami i wtedy<br />

<strong>na</strong>gle stają się gorącymi kibicami.<br />

Natomiast w trakcie codziennego<br />

funkcjonowania tej dyscypliny<br />

<strong>na</strong>sz klub nie doczekał się szczególnego<br />

wsparcia od nikogo. Podkreślam<br />

– z żadnej opcji politycznej.<br />

Jedyną osobą związaną z polityką,<br />

która <strong>na</strong>s wspiera, jest prezydent<br />

Torunia, Michał Zaleski, który<br />

jest autentycznym kibicem żużla<br />

w przeciwieństwie do całej reszty<br />

lokalnych polityków, którzy <strong>na</strong> mecze<br />

przychodzą, żeby się lansować.<br />

Kiedy zaś przychodzi do pomocy<br />

choćby w poszukiwaniu sponsora,<br />

to okazuje się, że żadnego nie ma,<br />

żaden nic nie może... Przyz<strong>na</strong>m,<br />

nie bez goryczy, że nie rozumiem<br />

chociażby postawy Urzędu Marszałkowskiego,<br />

który wspiera inne<br />

drużyny sportowe w województwie<br />

z wyjątkiem <strong>na</strong>szego klubu żużlowego.<br />

Ciekawe, dlaczego? Przecież<br />

jesteśmy <strong>na</strong>jwiększym klubem<br />

w <strong>na</strong>szym regionie i w jakimś sensie<br />

jego wizytówką. W innych województwach<br />

kluby żużlowe takie<br />

wsparcie otrzymują.

REGION<br />

5<br />

Felgi Aluminiowe z pazurem<br />

Jeśli marzysz o wyjątkowym wyglądzie swojego samochodu, który wyróżni go z tłumu i podkreśli jego charakter, odwiedź salon felg Alugo w Toruniu<br />

Filip Pląskowski | fot. Łukasz Piecyk<br />

Jesteś zmęczony wyglądem swoich<br />

starych felg czy nieustannie<br />

psującymi się plastikowymi kołpakami?<br />

Chcesz <strong>na</strong>dać swojemu<br />

samochodowi nieco agresywnego,<br />

a zarazem eleganckiego charakteru?<br />

Sklep Alugo spełni twoje oczekiwania<br />

w pełnym zakresie. Oprócz<br />

felg wyko<strong>na</strong>nych z <strong>na</strong>jwyższej jakości<br />

materiałów z<strong>na</strong>jdziesz tam<br />

również części do ich montażu, kosmetyki<br />

czyszczące oraz kompletne<br />

zestawy kół.<br />

Nawet jeśli twoim konikiem<br />

nie jest branża motoryzacyj<strong>na</strong>, doświadczony<br />

personel salonu Alugo<br />

przedstawi <strong>na</strong>jkorzystniejszą i <strong>na</strong>jbardziej<br />

wpasowującą się w twoje<br />

gusta ofertę. Ich priorytetem jest<br />

zadowolony klient.<br />

Sklep Alugo prowadzi zarówno<br />

sprzedaż internetową, jak i stacjo<strong>na</strong>rną.<br />

W salonie położonym przy<br />

Szosie Bydgoskiej 60A w Toruniu<br />

każdy z<strong>na</strong>jdzie coś dla siebie.<br />

W asortymencie sklepu z<strong>na</strong>jdziesz<br />

nowe, zamienne felgi aluminiowe<br />

renomowanych marek, dopasowane<br />

do auta każdej marki i różnorodnych<br />

modeli. Prawdziwym<br />

rarytasem są felgi flow forming<br />

z domieszką magnezu. Cechuje je<br />

z<strong>na</strong>cznie większa wytrzymałość<br />

i mniejsza waga.<br />

- Posiadamy felgi zarówno do<br />

aut seryjnych, jak i do tych sportowych<br />

– mówi właściciel salonu Alugo<br />

Maciej Bonkowski. - Są to marki,<br />

które weryfikowaliśmy przez lata.<br />

Wszystkie te, marki które nie spełniały<br />

<strong>na</strong>szych standardów, odrzucaliśmy.<br />

W <strong>na</strong>szym salonie mamy<br />

wyłącznie felgi wyko<strong>na</strong>ne z <strong>na</strong>jwyższej<br />

jakości materiałów. Nasza<br />

oferta opiera się <strong>na</strong> różnorodnych<br />

kolorach i rozmiarach felg o średnicy<br />

od 14 do 24 cali. Sprowadzamy<br />

je głównie od Europejskich producentów.<br />

Możemy również pochwalić<br />

się wyjątkową kolekcją<br />

marki Japan Racing<br />

oraz Concaver, której<br />

jesteśmy oficjalnym<br />

dystrybutorem . Felgi są<br />

tworzone <strong>na</strong> podstawie<br />

<strong>na</strong>jnowszych trendów<br />

motoryzacyjnych przy<br />

użyciu zaawansowanych<br />

technologii Hybrid<br />

Forged Polska marka<br />

Concaver Dzięki wykorzystaniu<br />

nowoczesnych<br />

technik produkcyjnych tworzy felgi<br />

spełniające <strong>na</strong>jwyższe oczekiwania<br />

estetyczne i właściwości jezdne<br />

które doceniają klienci <strong>na</strong> całym<br />

świecie.<br />

Felgi Aluminiowe oprócz dodawania<br />

tzw. „pazura” posiadają inne<br />

zastosowania. Nie tylko poprawiają<br />

wygląd auta, ale usprawniają także<br />

proces wentylowania części układu<br />

hamulcowego, co wpływa <strong>na</strong> poprawę<br />

komfortu i bezpieczeństwa<br />

podróży.<br />

‘‘- Aby spełniać wszelkie normy bezpieczeństwa,<br />

felga musi mieć odpowiednie parametry techniczne<br />

i być dobrze dopasowa<strong>na</strong> pod konkretne auto co<br />

zapewniają <strong>na</strong>si doradcy.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> <strong>na</strong> <strong>dożynki</strong> . sierpień - wrzesień <strong>2023</strong><br />

- Aby spełniać wszelkie normy<br />

bezpieczeństwa, felga musi mieć<br />

odpowiednie parametry techniczne<br />

i być dobrze dopasowa<strong>na</strong> pod<br />

konkretne auto co zapewiają <strong>na</strong>si<br />

doradcy – dodaje Maciej Bonkowski,<br />

właściciel salonu Alugo. <strong>Toruń</strong>ski<br />

salon Alugo posiada w swojej<br />

ofercie szeroki wybór akcesoriów<br />

potrzebnych do bezpiecznego<br />

i perfekcyjnego zamocowania koła.<br />

Mało osób przykłada również wagę<br />

do pielęg<strong>na</strong>cji felg, choć jest o<strong>na</strong><br />

bardzo istot<strong>na</strong>. Z pomocą przychodzi<br />

salon Alugo, który posiada<br />

w swojej ofercie środki pielęg<strong>na</strong>cyjne<br />

w trzech stopniach kwasowości.<br />

Jak twierdzi Maciej Bonkowski,<br />

o felgi trzeba dbać regularnie, aby<br />

zachować ich nie<strong>na</strong>ganną prezencję.<br />

Właściciel salonu zdradza również,<br />

jak wygląda ich czyszczenie<br />

i <strong>na</strong> co trzeba uważać.<br />

- Klient z<strong>na</strong>jdzie w <strong>na</strong>szym salonie<br />

wszystko, co będzie mu potrzebne<br />

w montażu felg czy przy ich<br />

pielęg<strong>na</strong>cji – przekonuje właściciel<br />

sklepu Alugo. - W <strong>na</strong>szym salonie<br />

dostępne są śruby montażowe do<br />

nowych felg, ale również dystanse,<br />

które pozwalają <strong>na</strong> dokonywanie<br />

zmian w rozstawie kół samochodu.<br />

Nieustannie podążamy za trendami<br />

w branży motoryzacyjnej, dlatego<br />

jesteśmy w stanie idealnie spasować<br />

felgę z <strong>na</strong>dkolem w każdym<br />

aucie . Kosmetyki są jedynie dodatkiem,<br />

aczkolwiek bardzo ważnym.<br />

Nie moż<strong>na</strong> dopuścić do sytuacji,<br />

gdy felga zajdzie pyłem od klocków<br />

hamulcowych. Wtedy trzeba interweniować<br />

ostrymi<br />

detergentami, a niestety<br />

takie środki<br />

mogą uszkodzić lakier.<br />

Pielęg<strong>na</strong>cja jest<br />

wskaza<strong>na</strong> łagodniejszymi<br />

środkami.<br />

Ważne, aby była<br />

o<strong>na</strong> regular<strong>na</strong>. Jeśli<br />

chodzi <strong>na</strong>tomiast<br />

o proces pielęg<strong>na</strong>cji<br />

felg, to <strong>na</strong> początku<br />

trzeba je wstępnie<br />

oczyścić. Potem <strong>na</strong>leży<br />

zaaplikować środek pielęg<strong>na</strong>cyjny<br />

i spłukać myjką ciśnieniową.<br />

Trzeba uważać <strong>na</strong> felgi polerowane,<br />

które są bardzo delikatne. Niektóre<br />

środki spowodują uszkodzenie<br />

warstwy lakieru bazbarwnego jeżeli<br />

są źle dobrane do powłoki lakierniczej<br />

felgi .<br />

Alugo wyróżnia się <strong>na</strong> rynku<br />

tym, że przygotowuje gotowe zestawy<br />

kół do bezpośredniego montażu<br />

<strong>na</strong> auto. To klient wybiera dowolne<br />

felgi oraz opony, a fachowcy zajmują<br />

się resztą.<br />

- Jest to bardzo wygod<strong>na</strong> opcja<br />

dla klientów – stwierdza właściciel<br />

salonu Alugo. Mając dwa zestawy<br />

kół lato/zima oszczędzamy czas<br />

i pieniądze <strong>na</strong> usługach wulkanizacyjnych<br />

- Dla tych, którzy zdecydują<br />

się <strong>na</strong> zakup zestawu kół, przygotowaliśmy<br />

specjalną promocyjną<br />

ofertę. Jesteśmy w stanie taki zestaw<br />

dobrać do każdego auta w atrakcyjnej<br />

cenie.<br />

Gratką dla fa<strong>na</strong>tyków motoryzacji<br />

są felgi kute, które Alugo<br />

również posiada w swojej ofercie.<br />

Są one wykonywane zgodnie<br />

z życzeniami klienta pod konkretną<br />

markę auta. To produkt <strong>na</strong>jwyższej<br />

jakości, który idealnie wpasuje się<br />

w auta „z duszą”. Alugo jest również<br />

jedynym sklepem internetowym<br />

w województwie, którego asortyment<br />

moż<strong>na</strong> zobaczyć <strong>na</strong> żywo.<br />

- Mało jest sklepów internetowych,<br />

które posiadają taki zakres<br />

usług – informuje Maciej Bonkowski.<br />

- Felgi zazwyczaj moż<strong>na</strong> zobaczyć<br />

jedynie <strong>na</strong> zdjęciu w internecie<br />

bez możliwości spasowania ich ze<br />

swoim autem w stacjo<strong>na</strong>rnym sklepie.<br />

My dla klientów z całej Polski<br />

przygotowaliśmy w <strong>na</strong>szym salonie<br />

specjalny showroom, gdzie mogą<br />

zobaczyć swoje przyszłe felgi. Każde<br />

zamówione Felgi / Koła są przez<br />

<strong>na</strong>s szczegółowo sprawdzane przed<br />

wysyłką / odbiorem, abyśmy mieli<br />

pewność, że <strong>na</strong>si klienci otrzymają<br />

towar <strong>na</strong>jwyższej klasy.<br />

Salon Felg Alugo<br />

ul. Szosa Bydgoska 60A ,<br />

87-100 <strong>Toruń</strong><br />

tel. 788-405-406<br />

mail: sklep@alugo.pl<br />

Sklep internetowy : www.alugo.pl<br />

Instagram : alugo_wheels

6 REGION<br />

Inflacja zabija rolnictwo<br />

Mimo że wskaźnik inflacyjny spadł, to nie poszły za nim ceny. Na rynku rolnym sytuacja jest ciężka<br />

Filip Pląskowski | fot. Łukasz Piecyk<br />

Mimo spadającej inflacji ceny towarów<br />

i usług pozostają wysokie,<br />

a czasami <strong>na</strong>wet rosną. Według<br />

ekspertów trudno spodziewać<br />

się poprawy tej sytuacji. Wielokrotnie<br />

rolnikom nie opłaca się<br />

zbierać własnych plonów. Koszty<br />

wy<strong>na</strong>jmu sprzętu rolniczego przewyższają<br />

osiągane zyski.<br />

- W rolnictwie nie ma stabilności, nikt nie traktuje <strong>na</strong>s poważnie<br />

– mówią rolnicy<br />

W lipcu, w porów<strong>na</strong>niu z czerwcem,<br />

odnotowano spadek cen towarów<br />

i usług o 0,2 punktu procentowego.<br />

To już trzeci kolejny<br />

miesiąc stabilizacji cen, bowiem<br />

w maju i czerwcu ceny nie zmieniły<br />

się w porów<strong>na</strong>niu z kwietniem<br />

i majem. Niemniej jed<strong>na</strong>k, według<br />

„Tygodnika Rolniczego”, inflacja<br />

w sektorze rolniczym w niektórych<br />

miesiącach osiągała <strong>na</strong>wet 50 proc.<br />

Skutki fali upałów, która przetoczyła<br />

się przez całą Polskę, wpłynęły<br />

<strong>na</strong> niepewność <strong>na</strong> rynkach<br />

artykułów rolnych, zarówno jeśli<br />

chodzi o podaż, jak i ceny. Co do<br />

cen moż<strong>na</strong> jedynie stwierdzić, że są<br />

przewidywalne – idą ku górze.<br />

- Nadal borykamy się ze zjawiskiem<br />

inflacji, która wprawdzie<br />

spada, ale nie ma co liczyć <strong>na</strong> to,<br />

że razem z nią będą spadać ceny<br />

– twierdzi ekspert rynków rolnych<br />

w londyńskim Chatham House. -<br />

Nie. One będą rosły, tyle że coraz<br />

wolniej.<br />

Jeszcze w czerwcu resort rolnictwa<br />

oczekiwał poprawy sytuacji<br />

<strong>na</strong> rynku <strong>na</strong>wozów mineralnych.<br />

W ostatnim kwartale ubiegłego<br />

roku odnotowano spadek ich cen<br />

w porów<strong>na</strong>niu miesiąc do miesiąca.<br />

Niemniej jed<strong>na</strong>k zwrócono uwagę,<br />

że spadek cen w porów<strong>na</strong>niu<br />

rocznym dotyczył tylko <strong>na</strong>wozów<br />

azotowych. A<strong>na</strong>litycy resortu rolnictwa<br />

przewidywali, że tendencja<br />

spadkowa będzie kontynuowa<strong>na</strong><br />

w kolejnych miesiącach tego roku.<br />

Jed<strong>na</strong>k rolnicy mają inne zdanie<br />

i czują się wprowadzeni w błąd.<br />

- Ceny zbóż zaczy<strong>na</strong>ją być porównywalne<br />

do tych sprzed dwóch<br />

lat – twierdzi rolnik z Łąży<strong>na</strong> i działacz<br />

Polskiego Stronnictwa Ludowego<br />

Tomasz Zakrzewski. – Jeszcze<br />

kilka miesięcy temu w skupie<br />

zboża za tonę pszenicy moż<strong>na</strong> było<br />

otrzymać około 1600 zł. Wierzyłem<br />

jed<strong>na</strong>k w zapewnienia ministra Kowalczyka<br />

i dostarczyłem zboże do<br />

magazynu, płacąc 8 zł miesięcznie<br />

za każdą tonę. Teraz ce<strong>na</strong> za tonę<br />

kształtuje się w okolicach 900 zł.<br />

Nawozy wciąż nie wróciły do cen<br />

sprzed dwóch lat. To, co mówi ministerstwo,<br />

a to, co dzieje się <strong>na</strong>prawdę,<br />

to dwie różne rzeczy.<br />

W niektórych przypadkach <strong>na</strong>wet<br />

wy<strong>na</strong>jmowanie kombajnu czy<br />

sieczkarni może stać się nieopłacalne.<br />

Plony pozostają <strong>na</strong> polu, ponieważ<br />

rolnicy nie są w stanie pokryć<br />

kosztów wy<strong>na</strong>jmu usługodawcy.<br />

- To prawda, takie sytuacje się<br />

zdarzają – mówi Tomasz Zakrzewski.<br />

– Usługodawca zakłada cenę<br />

wymłócenia za hektar w granicach<br />

500 zł. Jeśli wymłóci 700 kg, to zaczy<strong>na</strong><br />

się to mijać z celem. Wy<strong>na</strong>jęcie<br />

sieczkarni, kiedy kukurydza<br />

sięga kolan, również nie ma <strong>na</strong>jmniejszego<br />

sensu.<br />

Rolnicy wyrażają także niezadowolenie<br />

wobec nowych wytycznych<br />

dotyczących ugorowania, które<br />

zobowiązują ich do pozostawienia<br />

części gruntów rolnych bez żadnej<br />

ingerencji. Według nich te regulacje<br />

wydają się zdumiewające. To<br />

tym bardziej przykre, że jak podkreślają,<br />

toczy się walka z widmem<br />

głodu. Z drugiej strony, Tomasz<br />

Zakrzewski przywołuje przykład<br />

młodego rolnika, który otrzymuje<br />

zaledwie 1,30 zł za litr mleka.<br />

- Przecież wyprodukowanie litra<br />

mleka jest droższe od ceny, za którą<br />

jest skupowane od rolników – mówi<br />

Zakrzewski. - Już <strong>na</strong>wet zwykła butelka<br />

wody mineralnej w supermarkecie<br />

jest droższa od tej stawki. Czy<br />

tak to powinno wyglądać?<br />

REKLAMA<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> <strong>na</strong> <strong>dożynki</strong> . sierpień - wrzesień <strong>2023</strong>

WYWIAD<br />

7<br />

Rolnicy obawiają się sytuacji rynkowej<br />

O sytuacji rolników, ich obawach i działaniach podejmowanych <strong>na</strong> ich rzecz rozmawiamy<br />

z byłym ministrem rolnictwa, Janem Krzysztofem Ardanowskim<br />

gdzie żywności brakuje, chcą, aby<br />

UE otworzyła się <strong>na</strong> ich żywność.<br />

Stawiają coraz bardziej radykalne,<br />

żeby nie powiedzieć agresywne,<br />

wymagania, nie rozumiejąc, że<br />

w ten sposób mogą stracić swojego<br />

<strong>na</strong>jważniejszego sojusznika, dzięki<br />

któremu przetrwali pierwsze tygodnie<br />

wojny. Udzieliliśmy ogromnej<br />

pomocy, nie robiliśmy tego, oczekując<br />

jakiejś wdzięczności. To była<br />

polska racja stanu. Ale nie możemy<br />

ulec żądaniom Ukrainy, ponieważ<br />

jeśli niekontrolowany <strong>na</strong>pływ zboża<br />

z Ukrainy miałby zalać rynek, to<br />

zniszczymy polskie rolnictwo.<br />

Arkadiusz Włodarski | fot. <strong>na</strong>desłane<br />

Jak pan ocenia sytuację rolników<br />

podczas tegorocznych żniw?<br />

Jest o<strong>na</strong> bardzo złożo<strong>na</strong>. W różnych<br />

regio<strong>na</strong>ch Polski występują różne<br />

zjawiska przyrodnicze. Niestety od<br />

maja pojawiła się susza. Wios<strong>na</strong><br />

zapowiadała się dobrze, przedtem<br />

była łagod<strong>na</strong> zima, brak wymarznięć.<br />

Więcej śniegu pojawiło się<br />

pierwszy raz od kilku lat. Gleba<br />

miała dobre <strong>na</strong>wilgocenie. To dawało<br />

<strong>na</strong>dzieję <strong>na</strong> przyzwoite plony.<br />

Niestety, susza od połowy maja,<br />

szczególnie <strong>na</strong> słabych glebach, to<br />

ograniczyła. Jed<strong>na</strong>k nie to jest <strong>na</strong>jczęściej<br />

zgłaszanym przez rolników<br />

problemem. My rolnicy wiemy, że<br />

to, ile urośnie, nie jest nigdy do<br />

końca w <strong>na</strong>szych rękach. Wiele zależy<br />

od warunków pogodowych, od<br />

występowania klęsk żywiołowych.<br />

Czego obawiają się rolnicy?<br />

Sytuacji rynkowej. Rolnicy zasta<strong>na</strong>wiają<br />

się <strong>na</strong>d tym, czy zboże będzie<br />

miało odpowiednią cenę, czy<br />

będzie je gdzie sprzedać. To ma<br />

istotny wpływ <strong>na</strong> ekonomikę gospodarstw.<br />

Z<strong>na</strong>cz<strong>na</strong> część opiera<br />

swoje dochody <strong>na</strong> produkcji roślinnej.<br />

Duże obawy budzi import żywności<br />

z Ukrainy. W sprawie Ukrainy<br />

musimy rozdzielić dwie rzeczy.<br />

Z jednej strony chcemy pomagać<br />

Ukrainie, jesteśmy przeko<strong>na</strong>ni,<br />

że tam się toczy walka również<br />

o wolność Polski, o to, byśmy nie<br />

stali się kolejnym celem imperializmu<br />

rosyjskiego. Musimy jed<strong>na</strong>k<br />

bronić także <strong>na</strong>szych spraw i interesów<br />

gospodarczych. Ukrai<strong>na</strong> to<br />

duży producent żywności, niewątpliwie<br />

jest <strong>na</strong> nią zapotrzebowanie<br />

<strong>na</strong> świecie. Jed<strong>na</strong>k z przykrością<br />

stwierdzam, że Ukraińcom zależy<br />

bardziej <strong>na</strong> wejściu <strong>na</strong> rynek Unii<br />

Europejskiej, a nie dostarczaniu<br />

żywności do krajów głodujących.<br />

Rynek żywności UE jest <strong>na</strong>dwyżkowy<br />

i <strong>na</strong>sycony. Rolnictwo europejskie<br />

zapewnia bezpieczeństwo<br />

żywnościowe dla 500 mln ludzi.<br />

Ukraińcy nie myślą o eksporcie<br />

<strong>na</strong> Bliski Wschód, do Afryki, tam,<br />

Jest pan blisko środowisk rolniczych<br />

i zapewne rozmawiał pan<br />

wielokrotnie z nimi o ich potrzebach.<br />

Co ich zdaniem powinno się<br />

zmienić?<br />

Rolnicy oczekują stabilności w produkcji<br />

rolniczej. Podkreślam to wyjątkowo<br />

mocno. Chwilowe zwyżki<br />

i spadki cen dezorganizują rolnictwo.<br />

Rolnicy mają prawo oczekiwać,<br />

żeby uczciwie prowadzone<br />

gospodarstwo, gdzie działania rolnika<br />

są logiczne, wynikają z wiedzy<br />

i umiejętności, było opłacalne.<br />

Trudno sobie wyobrazić, żeby<br />

opłacalność była zależ<strong>na</strong> tylko od<br />

dotacji. To chora sytuacja, w którą<br />

niestety UE coraz bardziej wchodzi.<br />

Dotacje powodują coraz większą<br />

biurokrację, uzależnienie rolników<br />

od urzędników, instytucji płatniczych<br />

i kontrolujących. To nie jest<br />

dobry kierunek. Od wielu lat rynek<br />

jest zdominowany przez duże firmy<br />

skupujące od rolników i działających<br />

<strong>na</strong> ich zlecenie pośredników.<br />

Zgarniają one lwią część dochodów<br />

z żywności, już z tej końcowej ceny,<br />

którą każdy z <strong>na</strong>s płaci. Rolnicy<br />

oczekują także szacunku do ich<br />

pracy ze strony społeczeństwa, jak<br />

również niedopuszczenia do tego,<br />

aby rynek był chaotyczny i nieprzewidywalny.<br />

Nie może być tak, że<br />

dobre gospodarstwa nie mają pewności,<br />

czy kolejny rok nie przyniesie<br />

im klęski.<br />

Jakie działania podjął pan w ostatnich<br />

latach w celu poprawienia sytuacji<br />

rolników, będąc ministrem<br />

rolnictwa?<br />

Moje możliwości istotnie się zwiększyły,<br />

kiedy zostałem ministrem<br />

rolnictwa. Trzeba umieć wykorzystać<br />

dany moment, również historyczny,<br />

kiedy ma się możliwość<br />

decydowania. Chociaż, zapewne,<br />

nie spełniłem wszystkich swoich<br />

zamierzeń i planów, to wielu rolników<br />

dobrze wspomi<strong>na</strong> moją<br />

ministerialną misję. Starałem się<br />

ustabilizować rynki rolne, zarówno<br />

w zakresie większych gospodarstw,<br />

które zajmują się produkcją roślinną,<br />

ale także wesprzeć hodowlę<br />

bydła mięsnego. Mamy dobre<br />

warunki do jego rozwoju - sporo<br />

użytków zielonych, sporo nieużytków<br />

udających użytki zielone, które<br />

powinny być przywrócone do<br />

produkcji pastwiskowej. Moglibyśmy<br />

być europejskim potentatem<br />

w produkcji mięsa kuli<strong>na</strong>rnego. Tu<br />

dużo się udało. Większy problem<br />

jest, jeśli chodzi o trzodę chlewną.<br />

Przegrywamy konkurencję głównie<br />

ze względu <strong>na</strong> warunki, które<br />

są lepsze np. w Hiszpanii. Było dla<br />

mnie ważne także to, aby mniejsze<br />

gospodarstwa mogły pozyskiwać<br />

dochody. A nie będą ich miały, jeśli<br />

będą sprzedawały swoją produkcję<br />

pośrednikom. Udało mi się wdrożyć<br />

przepisy dotyczące sprzedaży<br />

bezpośredniej i Rolniczego Handlu<br />

Detalicznego, które sprawiają,<br />

że każdy rolnik może przetwarzać<br />

wszystko, co będzie chciał: produkować<br />

mąkę, makarony, pierogi,<br />

wyroby mięsne, sery czy też przetwory<br />

owocowo-warzywne i to<br />

legalnie sprzedawać. To wszystko<br />

daje możliwość uzyskiwania dodatkowych<br />

dochodów, jest zgodne<br />

z prawem i wolne od podatku do<br />

kwoty 100 tys. zł rocznie. To zachęta<br />

do działania dla mniejszych rolników.<br />

Ze smutkiem stwierdzam,<br />

że niektóre z tych rozwiązań zostały<br />

wstrzymane, a uważam, że warto<br />

byłoby do tego wrócić. Rolnicy akceptowali<br />

te działania.<br />

Co czeka rolnictwo w przyszłości,<br />

w jakim kierunku będzie się ono<br />

rozwijać?<br />

To jest trudne pytanie, <strong>na</strong> które nie<br />

ma jednoz<strong>na</strong>cznej odpowiedzi. My<br />

musimy mieć kilka kierunków rolnictwa.<br />

Nie moż<strong>na</strong> <strong>na</strong>rzucić jednego<br />

modelu, gdyż mamy zbyt zróżnicowane<br />

gospodarstwa, zarówno<br />

małe, jak i średnie czy duże. To<br />

trochę specyfika regio<strong>na</strong>l<strong>na</strong>, związa<strong>na</strong><br />

z zaborami. Po drugie - musimy<br />

też twardo bronić polskiego<br />

rolnictwa przed różnymi zakusami<br />

ze strony Unii Europejskiej. Polityka<br />

Komisji Europejskiej w zakresie<br />

rolnictwa staje się coraz bardziej<br />

nielogicz<strong>na</strong>. Opaczne tłumaczenie,<br />

że rolnictwo szkodzi środowisku,<br />

to absolut<strong>na</strong> nieprawda. Musimy<br />

mieć własną, <strong>na</strong>rodową politykę<br />

rolną, która będzie uzupełniać politykę<br />

europejską, a czasem wręcz<br />

będzie ją korygowała. Nie moż<strong>na</strong><br />

opierać się tylko <strong>na</strong> coraz bardziej<br />

głupich wytycznych z Brukseli. Polskie<br />

rolnictwo jest <strong>na</strong>szym <strong>na</strong>rodowym<br />

skarbem. Jest ono potrzebne<br />

nie tylko rolnikom, dla których jest<br />

to źródło dochodu. Dobrze funkcjonujące<br />

rolnictwo jest niezbędne<br />

całemu społeczeństwu. Wszyscy<br />

potrzebujemy „chleba <strong>na</strong>szego powszedniego”,<br />

o który się codziennie<br />

modlimy. Wsparcie dla rolnictwa<br />

jest korzystne dla wszystkich.<br />

Dzięki niemu możemy zapewnić<br />

bezpieczeństwo żywnościowe.<br />

Długofalowo bezpieczeństwa nie<br />

zapewni import. Musimy bronić<br />

rolnictwa, starać się wykorzystać<br />

wszystkie szanse i nie mówić o tym,<br />

że jakieś typy gospodarstw nie pasują<br />

do jakiegoś mitycznego europejskiego<br />

modelu. Każdy kraj ma<br />

prawo kształtować własną politykę<br />

według swojego potencjału i swoich<br />

uwarunkowań. Musi być o<strong>na</strong><br />

jed<strong>na</strong>k uzgadnia<strong>na</strong> z rolnikami,<br />

a nie <strong>na</strong>rzuca<strong>na</strong> przez urzędników,<br />

czy z Brukseli, czy z Warszawy. Nie<br />

mogą to też być konsultacje udawane,<br />

<strong>na</strong> zasadzie „wy sobie pogadajcie,<br />

a my i tak zrobimy swoje”.<br />

Rolnicy muszą mieć swój udział<br />

w podejmowaniu decyzji.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> <strong>na</strong> <strong>dożynki</strong> . sierpień - wrzesień <strong>2023</strong>

8 WYWIAD<br />

Nie zapomnę, że nosiłem mundur<br />

Co cztery lata słyszymy, że Polacy<br />

stają przed decydującym wyborem.<br />

Dlaczego tegoroczne wybory są<br />

jed<strong>na</strong>k ważniejsze od poprzednich?<br />

Każde wybory były ważne. Od tego,<br />

jak zagłosowaliśmy, zależały kolejne<br />

lata funkcjonowania <strong>na</strong>szego<br />

państwa. Podobnie będzie teraz.<br />

Oddając głos w <strong>na</strong>jbliższych wyborach<br />

parlamentarnych, nie tylko<br />

wypełniamy obywatelski obowiązek,<br />

ale przede wszystkim mamy<br />

realny wpływ <strong>na</strong> kierunek, w którym<br />

będziemy podążać.<br />

To bardzo ważne, aby <strong>na</strong>sz wybór<br />

był świadomą decyzją. Zachęcam,<br />

żeby dokładnie sprawdzić<br />

kandydata, <strong>na</strong> którego chcemy oddać<br />

głos. Nie kierujmy się miejscem<br />

<strong>na</strong> liście, a dotychczasową działalnością.<br />

Potrzebujemy pozytywnych<br />

zmian. Odpowiedzialność za nie<br />

ponoszą nie tylko politycy, ale też<br />

wszyscy, którzy mają możliwość zadecydowania<br />

w wyborach.<br />

Uważa pan, że <strong>na</strong>jbliższe wybory<br />

doprowadzą do z<strong>na</strong>czących przetasowań,<br />

czy obec<strong>na</strong> partia rządząca<br />

utrzyma władzę?<br />

Myślę, że jeszcze wiele może się<br />

wydarzyć. Chyba nikt nie ma<br />

przeko<strong>na</strong>nia co do ostatecznego<br />

wyniku. Wiele sondaży wskazuje<br />

<strong>na</strong> to, że obec<strong>na</strong> partia rządząca<br />

może wygrać wybory, ale będzie<br />

miała problem z uzyskaniem<br />

samodzielnej większości. Osobiście<br />

uważam, że przydałaby<br />

się zmia<strong>na</strong>. Władza deprawuje,<br />

a władza absolut<strong>na</strong> deprawuje<br />

jeszcze szybciej. Sam Jarosław<br />

Kaczyński powiedział: „Demokracja<br />

monopolu nie znosi. Jeśli<br />

jakaś władza ma wszystkie stanowiska<br />

w państwie, jeżeli do<br />

tego ma prezydenta, jeśli do tego<br />

ma jeszcze poparcie potężnych<br />

mediów, które nie zauważają jej<br />

błędów, które w jednych oczach<br />

widzą źdźbło, a w innych belki<br />

nie widzą - żeby się odwołać do<br />

Ewangelii - to wtedy z <strong>na</strong>szą demokracją<br />

może być <strong>na</strong>prawdę bardzo<br />

niedobrze”.<br />

Zgadzam się z nim w tej kwestii.<br />

Widać jed<strong>na</strong>k, że punkt widzenia<br />

zależy od punktu siedzenia i teraz<br />

już tak bardzo panu prezesowi to<br />

nie przeszkadza.<br />

Z posłem Pawłem Szramką o tym, co <strong>na</strong>jbardziej deprawuje władzę, jakie siły wspierają partię rządzącą,<br />

a także o tym <strong>na</strong> jakich sprawach powinni skupić się parlamentarzyści z <strong>na</strong>szego regionu<br />

To była bardzo aktyw<strong>na</strong> kadencja<br />

w Pa<strong>na</strong> wyko<strong>na</strong>niu. Złożył Pan<br />

<strong>na</strong>jwięcej interpelacji i zapytań<br />

w <strong>na</strong>szym okręgu. Skąd te wszystkie<br />

sprawy, którymi się Pan zajął?<br />

Od ludzi. Wiele osób zwracało się<br />

do mnie z prośbami o interwencje<br />

lub zgłaszało sprawy, którymi<br />

<strong>na</strong>leży się zająć. Wspólnie z asystentami<br />

a<strong>na</strong>lizowaliśmy to i przygotowywaliśmy<br />

materiały <strong>na</strong> interpelacje<br />

i zapytania, które trafiały do<br />

właściwych ministrów. Często było<br />

to rzucanie grochem o ścianę, ale<br />

wiele w tych interwencji przyniosło<br />

pozytywny skutek. To cieszy,<br />

ponieważ okazuje się, że <strong>na</strong>wet będąc<br />

w opozycji, moż<strong>na</strong> mieć jakiś<br />

wpływ <strong>na</strong> zmiany w Polsce. Najważniejsze<br />

jed<strong>na</strong>k, że zadowoleni<br />

z tego byli obywatele, którzy zyskali<br />

dzięki <strong>na</strong>szym interwencjom.<br />

Jest pan rzadkim przypadkiem<br />

wśród posłów - mam <strong>na</strong> myśli fakt,<br />

że był pan zawodowym żołnierzem.<br />

Jaki wpływ <strong>na</strong> pa<strong>na</strong> pracę w Sejmie<br />

miał mundur?<br />

Dzięki wcześniejszej służbie<br />

w mundurze wiem, jak wygląda<br />

<strong>na</strong>sza armia od kuchni. Miałem<br />

okazję <strong>na</strong> własnej skórze doświadczyć<br />

efektów decyzji podejmowanych<br />

w parlamencie i Ministerstwie<br />

fot. Łukasz Piecyk<br />

Obrony Narodowej. Przez ostatnie<br />

lata pracy w Sejmie zasiadałem<br />

w komisji obrony <strong>na</strong>rodowej. Zajmuję<br />

się więc tematyką, która jest<br />

‘‘ Jest jeszcze wiele miejsc <strong>na</strong> mapie <strong>na</strong>szego regionu,<br />

gdzie drogi wymagają gruntownego remontu. Do tego<br />

dochodzi kiepska kondycja kolei, która mogłaby być dobrym<br />

rozwiązaniem <strong>na</strong> wykluczenie komunikacyjne, a także być<br />

bardziej ekologicznym środkiem transportu.<br />

mi dosko<strong>na</strong>le z<strong>na</strong><strong>na</strong> nie tylko z teorii.<br />

Dodatkowo nie tylko utrzymuję<br />

kontakt z kolegami ze służby,<br />

ale poz<strong>na</strong>ję wielu żołnierzy z całej<br />

Polski, którzy zwracają się do mnie<br />

ze swoimi problemami lub<br />

pomysłami <strong>na</strong> usprawnienia<br />

w armii. Po prostu wiedzą,<br />

że <strong>na</strong> Wiejskiej jest ktoś, kto<br />

ich dosko<strong>na</strong>le rozumie i nie<br />

zapomniał, że także nosił<br />

mundur.<br />

Zostańmy przy sprawach<br />

wojskowych. Obserwując<br />

przebieg wojny w Ukrainie<br />

i ostatnie wydarzenia <strong>na</strong><br />

polsko-białoruskiej granicy, jakie<br />

dostrzega pan zagrożenia dla bezpieczeństwa<br />

Polski?<br />

Żyjemy w bardzo niespokojnym<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> <strong>na</strong> <strong>dożynki</strong> . sierpień - wrzesień <strong>2023</strong><br />

‘‘Osobiście uważam, że przydałaby<br />

się zmia<strong>na</strong>. Władza deprawuje, a władza<br />

absolut<strong>na</strong> deprawuje jeszcze szybciej.<br />

czasie. Pewnie jeszcze kilka lat temu<br />

trudno było <strong>na</strong>m sobie wyobrazić,<br />

że w Europie może wybuchnąć<br />

woj<strong>na</strong>, że będą do <strong>na</strong>s docierać<br />

tragiczne informacje zza wschodniej<br />

granicy. Niestety stało się to<br />

faktem. Wszyscy liczymy <strong>na</strong> to, że<br />

konflikt zakończy się jak <strong>na</strong>jszybciej.<br />

Musimy jed<strong>na</strong>k być gotowi <strong>na</strong><br />

różne sce<strong>na</strong>riusze. Dlatego ważne<br />

jest, żebyśmy budowali coraz większy<br />

potencjał własnych zdolności<br />

obronnych, a także wzmacniali<br />

współpracę z <strong>na</strong>szymi sojusznikami.<br />

Woj<strong>na</strong> nigdy nie jest żadnym<br />

rozwiązaniem.<br />

W mojej ocenie <strong>na</strong>jwiększym<br />

zagrożeniem dla bezpieczeństwa<br />

Polski są… w dużej mierze politycy.<br />

Oczywiście nie wszyscy, ale mam<br />

<strong>na</strong> myśli tych z przerośniętym ego,<br />

którzy obejmują stanowiska, <strong>na</strong><br />

których nigdy nie powinni się z<strong>na</strong>leźć.<br />

Każda dziedzi<strong>na</strong> <strong>na</strong>szego życia<br />

jest waż<strong>na</strong>. Jed<strong>na</strong>k zwłaszcza jeśli<br />

chodzi o bezpieczeństwo, nie możemy<br />

sobie pozwolić, aby <strong>na</strong>jważniejsze<br />

funkcje pełnili ludzie kompletnie<br />

do tego nieprzygotowani.<br />

Z czego wynika tak krytycz<strong>na</strong> oce<strong>na</strong><br />

polityków odpowiedzialnych za<br />

bezpieczeństwo?<br />

Nie tak dawno <strong>na</strong>szą przestrzeń powietrzną<br />

<strong>na</strong>ruszyły dwa helikoptery,<br />

które przekroczyły <strong>na</strong>szą granicę<br />

z Białorusią. Nie było żadnej reakcji<br />

z <strong>na</strong>szej strony. Mało tego, komunikat<br />

z <strong>na</strong>szej strony informował,<br />

że <strong>na</strong>wet nie zauważyliśmy całego<br />

zdarzenia. Wcześniej przez kilka<br />

miesięcy władze nie były w stanie<br />

z<strong>na</strong>leźć rakiety, która spadła <strong>na</strong> terytorium<br />

Polski. Jeszcze większym<br />

„wyczynem” było zgubienie balonu,<br />

który swobodnie przemieszczał się<br />

<strong>na</strong>d <strong>na</strong>szym regionem. Mimo to<br />

politycy partii rządzącej przekonują,<br />

że mają wszystko pod kontrolą.<br />

Twierdzą, że chronią każdy centymetr<br />

<strong>na</strong>szego terytorium, a <strong>na</strong>sze<br />

niebo jest bezpieczne.<br />

Jed<strong>na</strong>k fakty mówią zupełnie<br />

o czymś innym.<br />

Wróćmy do <strong>na</strong>szego regionu. Jakie<br />

sprawy z pa<strong>na</strong> perspektywy są dla<br />

<strong>na</strong>szego regionu <strong>na</strong>jważniejsze i <strong>na</strong><br />

czym w tym kontekście powinien<br />

skupić się parlamentarzysta?<br />

Wyzwań jest wiele. Na pewno dla<br />

rozwoju każdego regionu potrzebne<br />

są inwestycje w infrastrukturę.<br />

Jest jeszcze wiele miejsc <strong>na</strong> mapie<br />

<strong>na</strong>szego regionu, gdzie drogi wymagają<br />

gruntownego remontu. Do<br />

tego dochodzi kiepska kondycja<br />

kolei, która mogłaby być dobrym<br />

rozwiązaniem <strong>na</strong> wykluczenie komunikacyjne,<br />

a także być bardziej<br />

ekologicznym środkiem transportu.<br />

Od wielu lat zmagamy się także<br />

z suszą. Potrzebujemy skuteczniejszego<br />

systemu zatrzymywania<br />

wody, a także edukacji i projektów<br />

pozwalających <strong>na</strong> efektywniejsze jej<br />

wykorzystanie.<br />

Podobnie jak w całej Polsce, tak<br />

samo u <strong>na</strong>s widzimy pogłębiający<br />

się podział społeczeństwa.<br />

Politycy w nieodpowiedzialny<br />

sposób<br />

grają <strong>na</strong> emocjach. Tak<br />

rozchwianym <strong>na</strong>rodem<br />

moż<strong>na</strong> łatwo sterować,<br />

ale siłą państwa są obywatele,<br />

którzy potrafią<br />

współpracować i budować<br />

wspólnymi siłami<br />

lepszą przyszłość. Mam<br />

<strong>na</strong>dzieję, że po <strong>na</strong>stępnych wyborach<br />

będziemy w stanie zmienić ten<br />

obraz. Interes państwa musi stać<br />

po<strong>na</strong>d interesem politycznym.

WYWIAD<br />

9<br />

Polska potrzebuje normalności<br />

Jaka była ta kadencja parlamentu? Co <strong>na</strong>leży zmienić w Polsce? O tym rozmawiamy z Arkadiuszem Myrchą, posłem Koalicji Obywatelskiej<br />

Arkadiusz Włodarski | fot. archiwum prywatne<br />

Obec<strong>na</strong> kadencja parlamentu dobiega<br />

końca. Jak pan ją ocenia?<br />

Na pewno była o<strong>na</strong> wyjątkowa<br />

z uwagi <strong>na</strong> pandemię koro<strong>na</strong>wirusa<br />

oraz wojnę, jaka wybuchła w Ukrainie.<br />

Pandemia wywołała <strong>na</strong>jwiększe<br />

trzęsienie w codziennym życiu<br />

Polaków, ale także w pracach<br />

parlamentu. Działał on w trybie<br />

zdalnym i hybrydowym. Praca posła<br />

była mocno ograniczo<strong>na</strong>. Nie<br />

moż<strong>na</strong> było organizować spotkań,<br />

nie było eventów i okazji do dyskusji.<br />

To kadencja bardzo nietypowa<br />

i bardzo trud<strong>na</strong>.<br />

Co panu udało się w ciągu tych<br />

czterech lat?<br />

Pod względem czysto parlamentarnym<br />

miałem przyjemność przygotować<br />

pakiet kilku ustaw dotyczących<br />

funkcjonowania wymiaru<br />

sprawiedliwości. Była to propozycja<br />

włączenia obok sędziów do<br />

orzekania w sprawach handlowych<br />

osób, które mają doświadczenie<br />

w prowadzeniu działalności gospodarczej,<br />

czyli tak zwanych sędziów<br />

handlowych. Były to też ustawy<br />

o zwiększeniu udziału obywateli<br />

w orzekaniu. Kolejny projekt wprowadzał<br />

obowiązek publikowania<br />

sprawozdań z działalności każdego<br />

sądu i każdej jednostki prokuratury.<br />

W tej kadencji, poza takim<br />

moim prywatnym osiągnięciem,<br />

czyli <strong>na</strong>pisaniem i obronieniem<br />

doktoratu, skupiłem się <strong>na</strong> pracach<br />

legislacyjnych, głównie też z tego<br />

powodu, że było mniej okazji do<br />

spotkań <strong>na</strong> terenie okręgu.<br />

A jak to wygląda, jeśli chodzi<br />

o inicjatywy bezpośrednio <strong>na</strong> rzecz<br />

okręgu?<br />

Truizmem jest mówienie, że jako<br />

poseł opozycji nie mam wpływu<br />

<strong>na</strong> kształt budżetu państwa i <strong>na</strong> to,<br />

co jest realizowane <strong>na</strong> poziomie<br />

ogólnokrajowym. Niemniej jed<strong>na</strong>k<br />

każdego roku składałem istotne<br />

wnioski dotyczące Torunia, <strong>na</strong>szego<br />

powiatu i regionu, dotyczące<br />

infrastruktury i polityki społecznej.<br />

Natomiast to, co może polityk opozycji,<br />

a co często jest niewidoczne,<br />

to taka codzien<strong>na</strong> pomoc. Często<br />

do moich biur poselskich przychodzą<br />

osoby starsze, z problemami<br />

prawnymi, emerytalnymi czy spadkowymi.<br />

Udaje się im wyjaśnić zawiłości<br />

czy organizować spotkania,<br />

gdzie objaśniano nowe przepisy.<br />

Uważam, że ta praca była wyko<strong>na</strong><strong>na</strong><br />

solidnie. Biura w Toruniu, Włocławku<br />

i Chełmnie stwarzają pole<br />

do tego, aby mierzyć się z problemami<br />

ludzi.<br />

Mamy teraz czas żniw, w związku<br />

z tym chciałbym zapytać pa<strong>na</strong><br />

o zdanie <strong>na</strong> temat sytuacji polskich<br />

rolników. Jaka o<strong>na</strong> jest?<br />

Sytuacja w polskim rolnictwie jest<br />

zła, trzeba to sobie jasno powiedzieć.<br />

Przyczyniła się do tego nieodpowiedzial<strong>na</strong><br />

polityka rządu<br />

premiera Morawieckiego i kolejnych<br />

ministrów rolnictwa. Wielki<br />

kryzys zbożowy, wielki kryzys <strong>na</strong><br />

rynku owoców miękkich i w branży<br />

mleczarskiej. Ogromne koszty<br />

prowadzenia gospodarstw rolnych,<br />

mówię tu o kosztach energii<br />

i innych opłatach. Dzisiaj występuje<br />

ogromny problem z opłacalnością<br />

gospodarstw. W Polsce mamy<br />

<strong>na</strong>jniższe pogłowie trzody chlewnej<br />

od zakończenia II wojny światowej.<br />

Dzisiaj trzody chlewnej więcej<br />

importujemy, niż eksportujemy.<br />

Proszę wierzyć, że to, co widzimy<br />

w internecie czy telewizji, protesty<br />

rolników przed ministerstwem rolnictwa<br />

czy lokalne demonstracje,<br />

to oz<strong>na</strong>ka ich desperacji. Sytuacja<br />

jest <strong>na</strong>prawdę ciężka. Od dłuższego<br />

czasu spotykamy się z mieszkańcami<br />

wsi w formie Agroklubów<br />

Platformy Obywatelskiej. Tam są<br />

ludzie, którzy z<strong>na</strong>ją się <strong>na</strong> rolnictwie<br />

zarówno od strony politycznej,<br />

jak i ci, którzy <strong>na</strong> tym rynku<br />

funkcjonują <strong>na</strong> co dzień. Rolnicy<br />

są zawiedzeni polityką PiS-u, który<br />

bierze sobie rolnictwo <strong>na</strong> sztandary,<br />

a w trudnych momentach pozostawia<br />

ich samym sobie.<br />

Niedługo ponownie pójdziemy do<br />

urn. Jaki ma pan pomysł <strong>na</strong> <strong>na</strong>jbliższą<br />

kadencję?<br />

Przede wszystkim to będą cztery<br />

lata, gdy będziemy tworzyć koalicję<br />

rządzącą. Jestem co do tego przeko<strong>na</strong>ny.<br />

Jako cel numer 1 stawiam<br />

sobie <strong>na</strong>prawienie tego zepsutego<br />

do szpiku kości systemu wymiaru<br />

sprawiedliwości. Nie ma obszaru,<br />

którego Zbigniew Ziobro nie<br />

zniszczył. Sądownictwo, prokuratura,<br />

więziennictwo - to obszary,<br />

o których mówimy <strong>na</strong>jczęściej. Stawiamy<br />

tu sobie ambitne cele, aby<br />

tutaj faktycznie wprowadzić nową<br />

jakość. Po 30 latach polski wymiar<br />

sprawiedliwości wymaga wprowadzenia<br />

go w XXI w. To nie jest dyskusja<br />

o tym, co ma być odkręcone<br />

czy przywrócone. Dzisiaj wszystko<br />

trzeba postawić <strong>na</strong> nowo.<br />

To jest główny cel, a jakie są inne,<br />

może mniejsze, ale równie istotne?<br />

Jakkolwiek by to nie zabrzmiało:<br />

chciałbym, aby zarówno wśród<br />

polskich rodzin, jak i w życiu publicznym<br />

<strong>na</strong>stąpiła elementar<strong>na</strong><br />

normalność. Emocje w społeczeństwie<br />

mamy wywindowane pod<br />

sam sufit. Poziom sporów, agresji,<br />

tego, jak politycy rządzący chcą<br />

kształtować życie rodzin, kobiet,<br />

młodzieży, jest tak daleko idący, iż<br />

ludzie są zmęczeni polityką. Dzisiaj<br />

chcą, żeby politycy pomogli<br />

im funkcjonować, a nie urządzać<br />

im życie. Mam wrażenie, że politycy<br />

powinni zająć się tym, co jest<br />

w ich gestii: obronnością, ochroną<br />

zdrowia czy edukacją, ale <strong>na</strong> poziomie<br />

zarządczym. Aby dać ludziom<br />

normalnie funkcjonować, nikomu<br />

nie zakazywać niczego, co nie jest<br />

karalne. Pozwolić <strong>na</strong> podejmowanie<br />

decyzji w sprawie edukacji czy<br />

leczenia, żeby kobiety mogły stanowić<br />

o sobie, a seniorzy nie musieli<br />

być uzależnieni od widzimisię rządzących.<br />

Dzisiaj Polska, jak nigdy,<br />

potrzebuje normalności.<br />

Materiał sfi<strong>na</strong>nsowany przez KKW KOALICJA OBYWATELSKA PO .N IPL ZIELONI

10 REGION<br />

Od cepa do kombajnu<br />

Ciągniki o potężnej mocy, kombajny z szerokim hederem to dziś <strong>na</strong> polskiej wsi normalny<br />

widok. Gdybyśmy jed<strong>na</strong>k przenieśli dzisiejszych rolników <strong>na</strong> gospodarstwa pradziadów, nie<br />

byłoby im do śmiechu<br />

Radosław Rzeszotek | fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe<br />

Sto lat temu rytm pracy rolników<br />

wyz<strong>na</strong>czały pory roku – dzielone<br />

<strong>na</strong> okresy, podczas których<br />

wykonywano określone prace.<br />

Wszystko po to, aby zebrać jak<br />

<strong>na</strong>jwiększe plony i jak <strong>na</strong>jlepiej<br />

przygotować się do żniw. A był to<br />

czas dla <strong>na</strong>szych pradziadów <strong>na</strong>jcięższej<br />

pracy.<br />

W tradycji słowiańskiej okres<br />

żniw poprzedzały zażynki. Dla żniwiarzy<br />

<strong>na</strong>jważniejszym i niekiedy<br />

długo wyczekiwanym syg<strong>na</strong>łem od<br />

<strong>na</strong>tury było pojawienie się przepiórki.<br />

To właśnie śpiew tego ptaka<br />

wyz<strong>na</strong>czał czas rozpoczęcia zbiorów,<br />

czyli zażynów. Pierwsze kłosy<br />

ści<strong>na</strong>no zazwyczaj w środę lub sobotę<br />

– nigdy zaś w piątek. Początek<br />

prac w ten dzień tygodnia w chłopskiej<br />

tradycji miał zwiastować pecha<br />

lub nieszczęście.<br />

Dzień zaczy<strong>na</strong>ł się, zanim koguty<br />

zaczy<strong>na</strong>ły piać. Wraz ze świtem<br />

rolnik i zazwyczaj cała jego rodzi<strong>na</strong><br />

wychodzili w pole, żeby wraz<br />

z porannym słońcem zacząć zbierać<br />

plony. Samo rozpoczęcie żniw<br />

odbywało się według stałego rytuału.<br />

Gospodarz, który jako pierwszy<br />

ści<strong>na</strong>ł kłos, zdejmował <strong>na</strong>krycie<br />

głowy, czynił z<strong>na</strong>k krzyża i wypowiadał<br />

słowa „Boże, dopomóż”. Następnie<br />

ostrzył kosę i dopiero wówczas<br />

zabierał się do pracy.<br />

Do prac przy żniwach rzadko<br />

zabierano się w pojedynkę. Zazwyczaj<br />

w pracach uczestniczyły<br />

całe rodziny, a <strong>na</strong>wet całe wioski.<br />

Po pierwszym pokosie <strong>na</strong>dchodził<br />

czas <strong>na</strong> posiłek i krótki odpoczynek.<br />

Gospodynie rozkładały <strong>na</strong> ziemi<br />

białe obrusy i układały <strong>na</strong> nich<br />

chleb, kiełbasę i gorzałkę – co miało<br />

być <strong>na</strong>wiązaniem do tradycyjnej,<br />

staropolskiej gościnności.<br />

Narzędzia <strong>na</strong>szych pradziadów<br />

pracujących <strong>na</strong> roli rzecz jas<strong>na</strong> różniły<br />

się od współczesnych. W czasach,<br />

kiedy do ści<strong>na</strong>nia zbóż posługiwano<br />

się sierpem, operowały nim<br />

Dziś <strong>na</strong>rzędzia stosowane w rolnictwie przez <strong>na</strong>szych pradziadów<br />

moż<strong>na</strong> zobaczyć tylko w skansenie.<br />

zarówno kobiety, jak i mężczyźni.<br />

Kiedy <strong>na</strong> polskiej wsi upowszechniły<br />

się kosy, rolę kosiarzy przejęli<br />

mężczyźni. Zmienił się też podział<br />

ról – cięższą pracę, czyli koszenie,<br />

wykonywali mężczyźni, zaś kobiety<br />

zajmowały się układaniem kłosów<br />

w snopki i kopice.<br />

Posiłki podczas żniw nie były<br />

tak sute jak w trakcie zażynków.<br />

Podstawę diety <strong>na</strong>szych pradziadów-rolników<br />

stanowiła przede<br />

wszystkim kasza z omastą oraz<br />

groch z kapustą. Czasem zabierano<br />

<strong>na</strong> pole ugotowane <strong>na</strong> twardo kurze<br />

jaja.<br />

Nikogo też nie dziwił widok<br />

chłopów spędzających noce <strong>na</strong> polach,<br />

ponieważ często nie chcieli<br />

tracić czasu i sił <strong>na</strong> drogę do domów.<br />

Zostawali więc <strong>na</strong> noc w polu<br />

i tam czekali świtu. Pola sprzed stu<br />

lat różniły się jed<strong>na</strong>k od współczesnych.<br />

Ich częstym elementem były<br />

rosnące samotnie drzewa (często<br />

owocowe) i to pod nimi pracujący<br />

podczas żniw rolnicy spędzali noce.<br />

Przez wieki polscy rolnicy młócili<br />

przy pomocy cepów. Zajęcie to<br />

trwało często wiele tygodni i nierzadko<br />

ostatnie ziar<strong>na</strong> z kłosów<br />

wydobywano dopiero zimą. Pod<br />

koniec XIX w. <strong>na</strong> polskiej wsi pojawiła<br />

się młockarnia – <strong>na</strong>jpierw<br />

<strong>na</strong>pędza<strong>na</strong> siłą koni, a już w XX w.<br />

elektrycznością.<br />

Ostatni dzień żniw również odbywał<br />

się według rytuału. Ostatnie<br />

kłosy przeplatano kwiatami i całe<br />

rodziny wracały ze śpiewem <strong>na</strong><br />

ustach do domów. Pierwszy snopek<br />

nigdy nie trafiał pod cepy czy do<br />

młockarni. Zgodnie ze staropolską<br />

tradycją był on przechowywany<br />

aż do Bożego Narodzenia i zanim<br />

<strong>na</strong>stały czasy zdobienia domu <strong>na</strong><br />

święta choinką, to właśnie pierwszy<br />

snopek gościł w każdym chłopskim<br />

domu podczas świąt bożo<strong>na</strong>rodzeniowych.<br />

Ziarno z niego było<br />

później wykorzystywane do kolejnych<br />

siewów jako błogosławieństwo<br />

i gwarancja obfitości plonów.<br />

Do obecnych czasów przetrwał ten<br />

zwyczaj – kładziemy wiązkę słomy<br />

w kącie pokoju jako symbol wejścia<br />

w Nowy Rok.<br />

REKLAMA<br />

Materiał KW Prawo i Sprawiedliwość.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> <strong>na</strong> <strong>dożynki</strong> . sierpień - wrzesień <strong>2023</strong>

WYWIAD<br />

11<br />

Jesteśmy <strong>na</strong> początku drogi<br />

O sytuacji politycznej, pytaniach referendalnych i o tym, co powinno się zmienić w Polsce, rozmawiamy z Grzegorzem Karpińskim<br />

Arkadiusz Włodarski | fot. Łukasz Piecyk<br />

realizować wspólnych, wielkich,<br />

rozwojowych planów, takich jakimi<br />

kiedyś były wstąpienie do Unii Europejskiej<br />

czy NATO. Pod rządami<br />

PiS-u jesteśmy nieustannie dzieleni<br />

<strong>na</strong> lepszych i gorszych. Podstawowa<br />

zmia<strong>na</strong>, jaka musi się doko<strong>na</strong>ć<br />

po wyborach, co moim zdaniem<br />

gwarantuje tylko opozycja, to<br />

zjednoczenie Polaków wokół <strong>na</strong>jważniejszych<br />

dla nich spraw: bezpieczeństwa,<br />

dobrobytu rodzin, dobrej<br />

edukacji dla dzieci, spokojnej<br />

starości. Te cele możemy osiągnąć,<br />

kończąc wewnętrzne i zewnętrzne<br />

wojenki. Na Polskę ciągle czekają<br />

pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy,<br />

z których nie możemy<br />

korzystać przez bezsensowną walkę<br />

PiS-u z Unią Europejską.<br />

- Kluczową rzeczą jest to, żebyśmy zaczęli żyć w społeczeństwie, które nie jest tak podzielone jak obecnie – stwierdza Grzegorz Karpiński.<br />

Jak pan ocenia obecną sytuację polityczną<br />

w Polsce?<br />

Jesteśmy <strong>na</strong> początku drogi, która<br />

w październiku zakończy rządy<br />

Zjednoczonej Prawicy w Polsce. Jestem<br />

pewien, że decyzją wyborców<br />

opozycja utworzy rząd, bo Prawo<br />

i Sprawiedliwość przegra wybory.<br />

Wszystkie siły polityczne są skupione<br />

<strong>na</strong> tym, żeby osiągnąć jak<br />

<strong>na</strong>jlepszy wynik. To, co widać wyraźnie,<br />

to zupełny brak pomysłów<br />

rządzących <strong>na</strong> przywrócenie poparcia.<br />

Stąd się bierze ta ostatnia<br />

rozpaczliwa próba rządu, jaką są<br />

pytania referendalne.<br />

Skupmy się właśnie <strong>na</strong> tych pytaniach<br />

i samym referendum. Czy<br />

pa<strong>na</strong> zdaniem ma ono jakiś sens?<br />

To referendum nie ma żadnego<br />

sensu. Pytania mają charakter plebiscytowy,<br />

brzmią one w stylu „czy<br />

chcesz być piękny, mądry i bogaty?”.<br />

Jest to rozpaczliwa próba straszenia<br />

Polaków rzekomymi zmia<strong>na</strong>mi,<br />

jakie wprowadzi opozycja po<br />

zwycięskich wyborach. Z braku dobrych<br />

pomysłów <strong>na</strong> rządzenie pozostało<br />

straszenie. Mam wrażenie,<br />

że są one adresowane tylko do wyborców<br />

Prawa i Sprawiedliwości.<br />

Wierzę jed<strong>na</strong>k w to, że nikt nie da<br />

się tym razem tak łatwo wystraszyć.<br />

Dodatkowo PiS próbuje obejść<br />

przepisy o fi<strong>na</strong>nsowaniu kampanii<br />

parlamentarnej. One są dość restrykcyjne.<br />

Wymagają sprawozdań<br />

i zakładają limity wydatków. Tego<br />

nie ma w kampanii referendalnej.<br />

Co pan sądzi o ostatnim, <strong>na</strong>jpóźniej<br />

ogłoszonym pytaniu, dotyczącym<br />

zlikwidowania bariery <strong>na</strong> granicy<br />

polsko-białoruskiej?<br />

Chodzi panu o pytanie: czy jesteś<br />

za utrzymaniem dziurawej zapory,<br />

którą codziennie pokonują nielegalni<br />

migranci? Staram się być poważny,<br />

bo o poważnych sprawach,<br />

jakim jest bezpieczeństwo Polaków,<br />

mamy rozmawiać. Zadam inne pytanie:<br />

a kto chce ją dzisiaj rozebrać?<br />

Kryzys migracyjny <strong>na</strong> Białorusi<br />

wybuchł po<strong>na</strong>d rok temu, woj<strong>na</strong><br />

w Ukrainie również. Powinniśmy<br />

raczej zasta<strong>na</strong>wiać się, jak uszczelnić<br />

i wzmocnić <strong>na</strong>szą granicę i jak<br />

<strong>na</strong>prawić to, z czym nie radzi sobie<br />

rząd, czyli z zapewnieniem bezpieczeństwa<br />

Polaków. Chciałbym,<br />

żeby to wybrzmiało jasno i bez żadnych<br />

niedomówień. Nie ma dzisiaj<br />

ważniejszego zadania niż bezpieczeństwo<br />

Polek i Polaków. Wzmacnianie<br />

bezpieczeństwa granic jest<br />

priorytetem bez względu <strong>na</strong> referendalne<br />

pytania.<br />

‘‘Nie rozumiem, dlaczego mamy odpowiadać <strong>na</strong> pytanie<br />

w kwestiach, których nikt nie chce zmieniać. Dlatego chciałbym,<br />

abyśmy komentując czy zasta<strong>na</strong>wiając się <strong>na</strong>d udziałem, nie <strong>na</strong>zywali<br />

tego pomysłu referendum, ale plebiscytem sprowadzającym się do<br />

jednego pytania: „czy popierasz politykę Jarosława Kaczyńskiego,<br />

jaką prowadzi od ośmiu lat w Polsce?”<br />

Materiał sfi<strong>na</strong>nsowany przez KKW KOALICJA OBYWATELSKA PO .N IPL ZIELONI<br />

W kwestii wieku emerytalnego też<br />

nie słyszy się postulatów jego podniesienia,<br />

ale pytanie <strong>na</strong> ten temat<br />

się pojawiło.<br />

Tutaj występuje taki sam mechanizm<br />

jak przy zaporze <strong>na</strong> granicy.<br />

Nie ma ugrupowania politycznego,<br />

które postulowałoby zmianę wieku<br />

emerytalnego. Nie rozumiem, dlaczego<br />

mamy odpowiadać <strong>na</strong> pytanie<br />

w kwestiach, których nikt nie<br />

chce zmieniać. Dlatego chciałbym,<br />

abyśmy komentując czy zasta<strong>na</strong>wiając<br />

się <strong>na</strong>d udziałem, nie <strong>na</strong>zywali<br />

tego pomysłu referendum, ale<br />

plebiscytem sprowadzającym się do<br />

jednego pytania: „czy popierasz politykę<br />

Jarosława Kaczyńskiego, jaką<br />

prowadzi od ośmiu lat w Polsce?”.<br />

Jestem pewien, że większość z <strong>na</strong>s<br />

odpowie <strong>na</strong> to pytanie „nie”!<br />

Czy w takim razie weźmie<br />

pan udział i odpowie <strong>na</strong> te<br />

pytania 15 października?<br />

Nie. Zdecydowanie będę<br />

<strong>na</strong>mawiał wszystkich do<br />

niebrania udziału w tym<br />

plebiscycie poprzez złożenie<br />

oświadczenia w komisji<br />

wyborczej o odmowie<br />

udziału. A rządom Prawa<br />

i Sprawiedliwości powiem<br />

„nie!”, głosując <strong>na</strong> Koalicję<br />

Obywatelską, która ma <strong>na</strong>jwiększe<br />

szanse <strong>na</strong> poko<strong>na</strong>nie<br />

rządzących.<br />

Co powinno się zmienić w Polsce<br />

po jesiennych wyborach, jakie<br />

aspekty powinny ulec poprawie?<br />

Kluczową rzeczą jest to, żebyśmy<br />

zaczęli żyć w społeczeństwie, które<br />

nie jest tak podzielone jak obecnie.<br />

To jest coś, co rozdziela <strong>na</strong>wet rodziny,<br />

nie pozwala <strong>na</strong>m funkcjonować<br />

jako społeczeństwu oraz<br />

Ile lat zajmie osiągnięcie tych celów?<br />

Jestem przeko<strong>na</strong>ny, że sięgnięcie po<br />

środki z KPO to kwestia kilku miesięcy<br />

od utworzenia nowego rządu.<br />

Pamiętajmy, że mówimy o pieniądzach,<br />

które zostały zaproponowane<br />

po kryzysie COVID-owym <strong>na</strong><br />

odbudowanie europejskiej gospodarki.<br />

Za chwilę szczęśliwie zapomnimy<br />

o tym wirusie, a środków<br />

i tak nie dostaniemy, bo PiS toczy<br />

wojnę z praworządnością. A mówimy<br />

o ogromnych pieniądzach.<br />

Gdyby podzielić je <strong>na</strong> powiaty, to<br />

wyszłaby kwota 500 mln zł <strong>na</strong> każdy<br />

powiat. Za takie pieniądze moż<strong>na</strong><br />

wyremontować wszystkie drogi<br />

w powiecie, wyposażyć szpital,<br />

stworzyć dziesiątki dobrych miejsc<br />

pracy i unowocześnić tak bardzo<br />

dotkniętą rządami PiS-u polską<br />

szkołę.<br />

Gdzie jest potrzeb<strong>na</strong> jest reforma?<br />

Czy np. w polskim systemie edukacji?<br />

Mam dziecko, które zostało dotknięte<br />

reformą edukacyjną PiS-u.<br />

Widziałem, z czym się borykają<br />

dzieci i rodzice, którym likwidowano<br />

szkoły w trakcie <strong>na</strong>uki, kiedy<br />

połączone roczniki szły do szkół,<br />

pisały ważne egzaminy. Przestańmy<br />

już fundować i młodzieży, i <strong>na</strong>m<br />

rodzicom kolejne reformy edukacji.<br />

Skupmy się <strong>na</strong> dwóch rzeczach:<br />

wzroście wy<strong>na</strong>grodzeń <strong>na</strong>uczycieli<br />

oraz zmianie podstawy programowej.<br />

Podczas strajku <strong>na</strong>uczycieli<br />

było widać butę i arogancję<br />

rządzących. Dość tego. Zacznijmy<br />

szanować ludzi, którzy zajmują<br />

się <strong>na</strong>szymi dziećmi. Druga rzecz<br />

to odchudzenie podstawy programowej.<br />

Sprawmy, żeby specjaliści,<br />

a nie ministerialni ideolodzy<br />

ułożyli tak treści, jakich ma uczyć<br />

polska szkoła, żeby dzieci <strong>na</strong>bywały<br />

autentyczne umiejętności i wiedzę<br />

niezbędne do poruszania się we<br />

współczesnym świecie.

12 REGION<br />

Ochro<strong>na</strong> dzieci. Zobacz, gdzie zgłosić się po pomoc!<br />

Kacper ma 10 lat. Po rozstaniu<br />

rodziców pozostał pod opieką<br />

matki. Któregoś dnia, wezwani<br />

do interwencji policjanci odkryli,<br />

że podczas libacji alkoholowej,<br />

jaką matka zorganizowała wraz<br />

ze swoim nowym partnerem,<br />

chłopiec chował się w…piwnicy.<br />

Jak się wkrótce okazało, nie był to<br />

pierwszy raz.<br />

Decyzją sądu rodzinnego opiekę<br />

<strong>na</strong>d chłopcem przejął ojciec.<br />

Wkrótce zgłosił się on do Lokalnego<br />

Punktu Pomocy Pokrzywdzonym<br />

Przestępstwem, szukając<br />

wsparcia dla swojego sy<strong>na</strong>.<br />

Kacper doświadczył wielu<br />

trudnych sytuacji w domu matki.<br />

W ośrodku otrzymał <strong>na</strong>tychmiastowe<br />

wsparcie psychologiczne.<br />

Miał zaburzone poczucie bezpieczeństwa,<br />

problemy z emocjami<br />

i od<strong>na</strong>lezieniem się w nowej sytuacji,<br />

bo musiał zmienić nie tylko<br />

miejsce zamieszkania, ale też całe<br />

środowisko rówieśnicze.<br />

Pomoc real<strong>na</strong> i potrzeb<strong>na</strong><br />

Z<strong>na</strong>czącym wsparciem dla osób<br />

pokrzywdzonych przestępstwem,<br />

bliskich i świadków jest Fundusz<br />

Sprawiedliwości. Specjaliści posiadają<br />

cenne doświadczenie w pracy<br />

z dziećmi. Gwarantują udzielenie<br />

szerokiej pomocy, dzięki której<br />

możliwe jest wyjście <strong>na</strong>wet z <strong>na</strong>jtrudniejszej<br />

sytuacji.<br />

Nie ma miejsca <strong>na</strong> jakiekolwiek<br />

akty przemocy wobec <strong>na</strong>jmłodszych.<br />

Dzieci zasługują wyłącznie<br />

<strong>na</strong> miłość, troskę i opiekę – nie <strong>na</strong><br />

krzyki, wyzwiska, szarpanie i bicie<br />

– wyjaśnia Marcin Romanowski<br />

wiceminister sprawiedliwości.<br />

Pomoc dla dzieci i młodzieży<br />

udziela<strong>na</strong> ze środków Funduszu<br />

Sprawiedliwości jest kompleksowa<br />

i zróżnicowa<strong>na</strong>. Wsparcie jest niezwykle<br />

istotne, zwłaszcza w przypadku<br />

gdy ofiarami przestępstw są<br />

<strong>na</strong>jmłodsi. Traumatyczne przeżycia<br />

wymagają udzielenia <strong>na</strong>tychmiastowej<br />

pomocy prawnej, psychologicznej<br />

oraz często lekarskiej.<br />

-W centrum zainteresowania<br />

Funduszu Sprawiedliwości zawsze<br />

były dzieci i młodzież – jako grupa<br />

<strong>na</strong>rażo<strong>na</strong> <strong>na</strong> pokrzywdzenie<br />

przestępstwem, która ze względu<br />

<strong>na</strong> swój wiek, nie potrafi się sama<br />

obronić. Często <strong>na</strong>wet nie wiedzą<br />

jak – tłumaczy Marcin Romanowski.<br />

Osoby pierwszego kontaktu<br />

oraz specjaliści współpracujący<br />

z ośrodkami – psychologowie, psychoterapeuci,<br />

psychiatrzy, prawnicy<br />

– zostali odpowiednio przygotowani<br />

oraz posiadają doświadczenie<br />

w pracy z dziećmi i młodzieżą pokrzywdzoną<br />

przestępstwem.<br />

Bezpłatne wsparcie!<br />

W Polsce działa 305 ośrodków<br />

fi<strong>na</strong>nsowanych ze środków Funduszu<br />

Sprawiedliwości, którego dysponentem<br />

jest Minister Sprawiedliwości<br />

Zbigniew Ziobro. Moż<strong>na</strong> tam<br />

uzyskać bezpłatną pomoc prawną,<br />

psychologiczną, a w razie potrzeby<br />

również materialną.<br />

Wszystkie potrzebne informacje,<br />

w tym adresy i kontakty<br />

do ośrodków w całej Polsce są<br />

dostępne <strong>na</strong> stronie wraz z interaktywną<br />

mapą: www.fundusz-<br />

sprawiedliwosci.gov.pl/pl/z<strong>na</strong>jdz-<br />

-osrodek-pomocy/<br />

Działa też telefonicz<strong>na</strong>, ogólnopolska<br />

i całodobowa Linia Pomocy<br />

Pokrzywdzonym: 222 309 900.<br />

Moż<strong>na</strong> również wysłać maila <strong>na</strong>:<br />

info@numersos.pl<br />

NIE BÓJ SIĘ PROSIĆ O WSPARCIE!<br />

REKLAMA<br />

Bezpłat<strong>na</strong> Gazeta Chełmińska . sierpień <strong>2023</strong>

REGION<br />

13<br />

Soja zamiast pszenicy?<br />

Jak zmiany klimatu przekształcą rolnictwo<br />

Arkadiusz Włodarski | fot. pixabay<br />

Zmiany klimatyczne wpływają <strong>na</strong><br />

wiele dziedzin życia. Również rolnictwo<br />

będzie się musiało z nimi<br />

zmierzyć. Czy pojawią się nowe<br />

rodzaje upraw? A może niektóre,<br />

z<strong>na</strong>ne obecnie, znikną z pól i sadów?<br />

Badania dotyczące<br />

zmian klimatu prowadzone<br />

są od wielu lat. Zajmuje<br />

się nimi m.in. Międzyrządowy<br />

Zespół ds. Zmian<br />

Klimatu działający przy ‘‘- W<br />

Organizacji Narodów<br />

Zjednoczonych. Z ostatniego<br />

raportu wynika, iż<br />

występowanie fal upałów<br />

i susz, pogody sprzyjającej<br />

pożarom oraz wieloprzyczynowych<br />

powodzi obserwuje się już od lat<br />

50. XX w. Nie trzeba zresztą sięgać<br />

aż tak głęboko w historię. Już choćby<br />

tegoroczne, bardzo upalne lato,<br />

pokazuje, że klimat się ociepla.<br />

- Global<strong>na</strong> temperatura powierzchni<br />

rosła od 1970 r. szybciej<br />

niż w jakimkolwiek innym 50-letnim<br />

okresie w ciągu co <strong>na</strong>jmniej<br />

ostatnich 2 tys. lat – stwierdzają<br />

autorzy raportu. - Temperatury<br />

w ostatniej dekadzie (2011-2020)<br />

przekroczyły temperatury z ostatniego<br />

kilkusetletniego ciepłego<br />

okresu sprzed ok. 6,5 tys. lat.<br />

zależności od aktualnych stawek<br />

i obowiązującego przelicznika euro moż<strong>na</strong><br />

otrzymać <strong>na</strong>wet 1300 zł dopłat <strong>na</strong> 1 ha upraw.<br />

Co zmiany klimatu oz<strong>na</strong>czają<br />

dla rolnictwa? Niektóre rodzaje<br />

upraw, obecnie mniej popularne,<br />

mogą z czasem wyprzeć obecnie<br />

<strong>na</strong>jpopularniejsze rośliny, takie<br />

jak pszenica, kukurydza i rzepak.<br />

W teorii cieplejszy klimat sprzyja<br />

uprawom soi. Ta rośli<strong>na</strong> już teraz<br />

jest bardziej opłacal<strong>na</strong> niż niektóre<br />

zboża. Nie wymaga również <strong>na</strong>wozów<br />

azotowych oraz tak dużej ilości<br />

wody, co oz<strong>na</strong>cza, że <strong>na</strong> jej uprawie<br />

moż<strong>na</strong> zaoszczędzić. Z racji zawierania<br />

dużej ilości białka soja jest<br />

w Polsce dotowa<strong>na</strong>.<br />

- W zależności od aktualnych<br />

stawek i obowiązującego przelicznika<br />

euro moż<strong>na</strong> otrzymać <strong>na</strong>wet<br />

1300 zł dopłat <strong>na</strong> 1 ha upraw<br />

– informuje portal PolskaSoja.pl.<br />

- Jed<strong>na</strong>k działania<br />

rolników wciąż nie<br />

są podejmowane <strong>na</strong><br />

szeroką skalę, a rozwój<br />

upraw nie jest aż<br />

tak dy<strong>na</strong>miczny.<br />

Według statystyk<br />

ARiMR w 2021 r.<br />

powierzchnia upraw<br />

soi wynosiła ok. 25<br />

tys. ha, a w 2022 r.<br />

po<strong>na</strong>d 47 tys. ha.<br />

Uprawia się ją u <strong>na</strong>s <strong>na</strong> plon główny<br />

lub wtóry po zebranych w maju<br />

zbożach ozimych oraz jako przedplon<br />

dla zbóż, rzepaku, warzyw<br />

i kukurydzy.<br />

Warto jed<strong>na</strong>k pamiętać o tym,<br />

że zmiany klimatu powodują większą<br />

częstotliwość ekstremalnych<br />

zjawisk w pogodzie. Te zaś mają<br />

Uprawa soi staje się coraz bardziej opłacal<strong>na</strong>. W zeszłym roku<br />

wyniosła o<strong>na</strong> po<strong>na</strong>d 47 tys. ha.<br />

niekorzystny wpływ <strong>na</strong> uprawy.<br />

Problemem jest także susza.<br />

- Od 2015 r. mamy w <strong>na</strong>szym<br />

kraju permanentną suszę, która<br />

zajmuje coraz większy obszar<br />

– wyjaśniał Grzegorz Walijewski<br />

z Instytutu Meteorologii i Gospodarki<br />

Wodnej. - Mówimy o suszy<br />

meteorologicznej, która później<br />

przeradza się w suszę rolniczą lub<br />

glebową.<br />

Tego procesu nie da się już zatrzymać,<br />

moż<strong>na</strong> <strong>na</strong>tomiast się do<br />

niego adaptować. Wzrost temperatur<br />

może jed<strong>na</strong>k ograniczyć<br />

uprawy niektórych gatunków roślin.<br />

Zagrożony jest np. ziemniak.<br />

Jest on zimnolubny i ma wysokie<br />

wymagania dotyczące wilgotności<br />

gleby.<br />

To, co moż<strong>na</strong> w obecnej sytuacji<br />

zrobić, to wprowadzać <strong>na</strong> polach<br />

siatki ocieniające czy antygradowe,<br />

jak również stosować uprawianie<br />

roślin między rzędami drzew. Dzięki<br />

temu zapewni się zacienienie,<br />

utrzyma wilgotność w gruncie oraz<br />

spowolni prędkość wiatru.<br />

Polska ma <strong>na</strong>turalnie umiarkowany<br />

klimat, dlatego skutki globalnego<br />

ocieplenia nie będą aż tak<br />

drastyczne. Mogą jed<strong>na</strong>k spowodować<br />

pewne braki <strong>na</strong> półkach sklepowych<br />

i wzrost cen żywności.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> <strong>na</strong> <strong>dożynki</strong> . sierpień - wrzesień <strong>2023</strong>

14<br />

FOTORELACJA<br />

Żniwa w powiecie toruńskim<br />

fot. Łukasz Piecyk<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> <strong>na</strong> <strong>dożynki</strong> . sierpień - wrzesień <strong>2023</strong>

REGION<br />

15<br />

Kryzys wielowymiarowy<br />

To niebywały skandal, że do Polski wpuszczono miliony ton zboża z Ukrainy bez żadnego <strong>na</strong>dzoru – twierdzą rolnicy z regionu<br />

Filip Pląskowski | fot. iStock<br />

Kiedy wybuchła woj<strong>na</strong> w Ukrainie,<br />

mało kto się spodziewał,<br />

że jednym z jej skutków będzie<br />

kryzys zbożowy. Dotknął on polskich<br />

rolników w takim stopniu,<br />

że w kwietniu nie tylko podał się<br />

do dymisji wicepremier i minister<br />

rolnictwa Henryk Kowalczyk, ale<br />

również w szeregach partii rządzącej<br />

słychać było głosy o gasnącym<br />

poparciu rolników dla rządu<br />

Mateusza Morawieckiego. Konflikt<br />

<strong>na</strong> linii Polska – Ukrai<strong>na</strong> to<br />

nie jedyny problem. Swoją cegiełkę<br />

do kryzysu zbożowego dołożyła<br />

również susza.\<br />

W kość rolnikom dała również susza.<br />

O kryzysie zbożowym głośno<br />

rolnicy zaczęli mówić już zimą. To<br />

wtedy bowiem okazało się, że ceny<br />

polskich zbóż są z<strong>na</strong>cznie wyższe<br />

niż tych wyprodukowanych<br />

w Ukrainie. Co więcej, polskie<br />

silosy były w zasadzie pełne – co<br />

dodatkowo obniżyło ceny płodów<br />

rolnych gospodarstw z<strong>na</strong>d Wisły.<br />

- Nie trzeba być ekspertem<br />

makroekonomicznym, żeby zrozumieć<br />

mechanizm, który zaczął<br />

powoli wykańczać <strong>na</strong>sze rolnictwo<br />

– mówi pan Mirosław, rolnik<br />

z Grzywny w gminie Chełmża.<br />

- Kiedy sprowadza się dużo taniego<br />

towaru, nietrudno przewidzieć,<br />

że spowoduje to spadek jego ceny.<br />

Przecież to elementarz prowadzenia<br />

jakiegokolwiek biznesu!<br />

Wicepremier i minister rolnictwa<br />

Henryk Kowalczyk zdawał<br />

sobie sprawę z wagi problemu i <strong>na</strong><br />

początku lutego ogłosił wdrożenie<br />

planu ratunkowego. Do każdej tony<br />

pszenicy i kukurydzy rząd miał<br />

rolnikom dopłacić. Jed<strong>na</strong>k rolnicy<br />

<strong>na</strong>dal nie mogą wybaczyć byłemu<br />

ministrowi rolnictwa jego zapewnień<br />

sprzed kilku miesięcy, z których<br />

wynikało, że ceny w skupach<br />

wkrótce pójdą w górę.<br />

- Minister wyszedł przed kamery<br />

i wprost rolnikom powiedział,<br />

że spadek cen jest tymczasowy<br />

i wkrótce tendencja się odwróci.<br />

Powiedział to w trakcie żniw,<br />

nie będzie gorzej, a będzie lepiej<br />

– stwierdza Tomasz Zakrzewski,<br />

rolnik z Łąży<strong>na</strong> i działacz Polskiego<br />

Stronnictwa Ludowego. - Na jakiej<br />

podstawie minister rządu z<strong>na</strong>jący<br />

przecież globalną sytuację mógł coś<br />

takiego powiedzieć? To było jawne<br />

wprowadzenie polskich rolników<br />

w błąd. Ta wypowiedź przyniosła<br />

rolnikom mnóstwo kłopotów i dziś<br />

wielu rzeczywiście stoi <strong>na</strong> skraju<br />

bankructwa.<br />

Tomasz Zakrzewski przytacza<br />

przykład z<strong>na</strong>jomego rolnika, który<br />

kilka miesięcy temu w skupie zboża<br />

usłyszał, że za tonę pszenicy może<br />

otrzymać około 1600 zł. Nie była<br />

to wówczas kwota wymarzo<strong>na</strong>, ale<br />

satysfakcjonująca – już tak. Rolnik<br />

jed<strong>na</strong>k postanowił posłuchać<br />

zapewnień ministra Kowalczyka<br />

i przewiózł zboże do składu, płacąc<br />

miesięcznie 8 zł za każdą tonę. Niedawno,<br />

w tym samym skupie, miał<br />

usłyszeć, że <strong>na</strong>jwyższa ce<strong>na</strong>, jaką<br />

może dostać, to 900 zł.<br />

W tym sezonie nie tylko zboże<br />

z Ukrainy dało rolnikom w kość.<br />

Głębokie blizny <strong>na</strong> uprawach pozostawiła<br />

również susza. Pogłębiła<br />

o<strong>na</strong> tylko straty w plo<strong>na</strong>ch.<br />

- Bądźmy szczerzy, winy za brak<br />

deszczu nie moż<strong>na</strong> zrzucić <strong>na</strong> rząd,<br />

Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji<br />

Rolnictwa, czy jeszcze kogoś<br />

innego – załamuje ręce rolnik ze<br />

wsi Kuźniki Karol Fałkowski. - Na<br />

pogodę nie ma siły. Choć pewnie,<br />

gdybyśmy jako państwo wcześniej<br />

uprościli przepisy pozwalające <strong>na</strong><br />

budowę zbiorników retencyjnych<br />

czy oczyszczanie istniejących stawów,<br />

to być może byłoby dziś i<strong>na</strong>czej.<br />

Ale tego się nie dowiemy.<br />

Co prawda pojawiają się opady<br />

deszczu, ale są one punktowe.<br />

W jednej wsi pada, a w drugiej położonej<br />

500 m dalej ziemia jest sucha<br />

jak pieprz.<br />

- Gdy przejeżdżałem ostatnio<br />

przez jedną wieś, to nie mogłem<br />

uwierzyć własnym oczom – mówi<br />

Tomasz Zakrzewski. - Kukurydza<br />

sięgała mi do kolan. Nigdy się<br />

z czymś takim nie spotkałem.<br />

<strong>Poza</strong> <strong>Toruń</strong> <strong>na</strong> <strong>dożynki</strong> . sierpień - wrzesień <strong>2023</strong>

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!