Ibintu by'Ukuri
Amayobera y’amateka ntago ari umwijima neza, kuberako ni umupfundikizo utwikiriye igice kimwe cy’irema ry’igikorwa n’imbaraga z’umwuka ndetse n’igikorwa cy’amategeko y’umwuka. Ni ibisanzwe bimenyerewe kuvuga ko amaraso y’abahowimana ari imbuto y’itorero ariko icyo dushaka kubabwira ni uko ibikorwa by’umuntu akora kubera icyemezo cy’umwuka nibyo bibyara imbuto rusange… Nkuko impinduka z’umuco zikomeye hamwe n’impinduramatwara z’amateka aribyo bihitamo amaherezo y’ibihugu cyangwa imyitwarire mu myaka imwe ari igiterane cy’amanota y’ibyemezo by’umwuka…ukwizera n’ubushishozi cyangwa ubuhakanyi n’ubuhumyi , by’abantu. Nta mpuntu watunga agatoki igikorwa gikomeye cy’umwuka gihengamisha umunzani, maze kigatuma gahunda yo hanze mu muryango w’abantu ifata isura nshya… Amayobera y’amateka ntago ari umwijima neza, kuberako ni umupfundikizo utwikiriye igice kimwe cy’irema ry’igikorwa n’imbaraga z’umwuka ndetse n’igikorwa cy’amategeko y’umwuka. Ni ibisanzwe bimenyerewe kuvuga ko amaraso y’abahowimana ari imbuto y’itorero ariko icyo dushaka kubabwira ni uko ibikorwa by’umuntu akora kubera icyemezo cy’umwuka nibyo bibyara imbuto rusange… Nkuko impinduka z’umuco zikomeye hamwe n’impinduramatwara z’amateka aribyo bihitamo amaherezo y’ibihugu cyangwa imyitwarire mu myaka imwe ari igiterane cy’amanota y’ibyemezo by’umwuka…ukwizera n’ubushishozi cyangwa ubuhakanyi n’ubuhumyi , by’abantu. Nta mpuntu watunga agatoki igikorwa gikomeye cy’umwuka gihengamisha umunzani, maze kigatuma gahunda yo hanze mu muryango w’abantu ifata isura nshya…
Ibintu By'Ukuri kunywa.” “Abakene n’abatindi bashakashaka amazi ntibayabone, dore bishwe n’inyota nyamara jyeweho Uhoraho nzabagoboka, jyewe Imana ya Isirayeli sinzabatererana.” 19 “Nyamara kandi naho umutini utatoha n’inzabibu ntizere imbuto,bagahingira ubusa imyelayo n’imirima ntiyere imyaka, n’intama zigashira mu rugo n’amashyo akabura mu biraro, ntakabuza ko nishimira Uwiteke, nkanezerwa mu mana y’agakiza kanjye.” 20 ‘‘Uhoraho niwe ukurinda; Uhoraho aguhora hafi akakubera ubwugamo. Ku manywa izuba ntirizakwica, nijoro nabwo ukwezi ntacyo kuzagutwara. Uhoraho azakurinda ikibi cyose. Azarinda ubugingo bwawe. Koko niyo izakurinda umutego umwanzi agutega ikurinde n’icyorezo gitsemba abantu. Izakubundikira n’amababa yayo, kandi amababa yayo azakubera ubuhungiro. Umurava wayo niwo ngabo nto n’inini zigukingira. Ntuzatinya igitera ubwoba cya nijoro, nta n’ubwo uzatinya imyambi bakurasa ku manywa, ntuzatinya icyorezo gitera mu gicuku, nta nubwo uzatinya mugiga itsemba abantu ku manywa y’ihangu. N’ubwo abantu igihumbi bagwa iruhande rwawe, ibihumbi cumi bikagwa iburyo bwawe, ariko wowe ntibizakugeraho. Uzabyitegereza gusa, wirebere igihano cy’abagome. Kuko wagize Uhoraho ubuhungiro bwawe, Isumbabyose uyigira ubuturo bwawe. Bityo nta kibi kizakugeraho, nta n’icyago kizegera aho utuye.’‘ 21 Nyamara ukurikije imirebere y’umuntu bizasa nk’aho abantu b’Imana bagomba guhamisha ikimenyetso cy’amaraso yabo bidatinze nk’uko byagenze ku bababanjirije. Bo ubwabo bazabanza kugira ubwoba bibwira ko Uhoraho yabatereranye mu maboko y’abanzi babo. Kizaba ari igihe gikuye umutima. Bazatakira Imana ku manywa na nijoro ngo ibatabare. Ababi bazibwira ko batsinze maze babishime hejuru, barangurure bati: “Ubu se kandi kwizera kwanyu kuri he ? Niba koko muri abantu b’Imana kuki itabakijije amaboko yacu ? Ariko abategereje bazibuka ko n’igihe Yesu yapfiraga i Kaluvari ku musaraba, abatambyi bakuru n’abatware b’ubwoko baranguruye amajwi yabo, baramukoba bavuga bati: Yakijije abandi, none ntashobora kwikiza. Niba ari Umwami wa Isirayeli namanuke ave ku musaraba, tubone kumwizera.” 22 Nka Yakobo, nabo bazaba bakirana n’Imana. Ishusho yabo izaba yerekana intambara yo mu mitima yabo. Gutentebuka bizagaragara mu maso habo. Nyamara ntabwo bazareka gusaba babikuye ku mutima. Abantu bashoboye guhabwa iyerekwa mvajuru, babona inteko nini z’abamarayika bafite imbaraga bazengurutse abo bose bihanganye bagakomeza Ijambo rya Kristo. Bashishikaye kandi bafite impuhwe nyinshi, abamarayika babonye imibabaro yabo kandi bumvise amasengesho yabo. Bategereje gusa itegeko ry’Umugaba wabo, kugira ngo babarure mu muriro w’ako kaga. Ariko bagomba kumara ikindi gihe bategereje. Abantu b’Imana bagomba kunywa ku gikombe kandi bakabatizwa wa mubatizo. Uko gukererwa kubabaje ni igisubizo cyiza cy’amasengesho yabo. Uko bahirimbanira gutegereza biringiye gutabarwa n’Uhoraho, bizatuma bagira kwizera, ibyiringiro no kwihangana batigeze bagira mu mibereho yabo ya gikristo. Ariko kubwo intore z’Imana icyo gihe cy’amakuba kizagirwa kigufi. ‘’Mbese Imana ntizarengera intore zayo ziyitakira ku manywa na nijoro ?... Ndababwira yuko izazirengera 456
Ibintu By'Ukuri vuba.” 23 Imperuka izaza vuba birenze uko abantu babitekereza. Ingano zizarundanywa maze bazihambiremo imitwaro ishyirwa mu kigega cy’Imana; urukungu ruzarundwamo ibirundo rujugunywe mu muriro w’irimbukiro. Abarinzi bo mu ijuru b’indahemuka ku murimo wabo, bakomeje kuba maso. N’ubwo itegeko-teka rizaba ryamaze gushyiraho isaha yo gutsemba abakomeza amategeko, abanzi babo bazatanguranwa n’iryo tegeko, bashaka kwaka intore z’Imana ubugingo bwazo mbere y’igihe cyagenwe. Nyamara nta n’umwe uzabasha guhita ku barinzi b’abanyambaraga bazaba bazengurutse buri mwizera wese w’indahemuka. Bamwe bazatabwa muri yombi igihe bazaba bahunga bava mu mijyi no mu midugudu; ariko inkota zizaba zibanguriwe kubatanyagura zizavunika maze zigwe hasi nk’ibikenyeri. Abandi bazarwanirirwa n’abamarayika bihinduye nk’abantu bambariye urugamba. Mu bihe byose, Imana yagiye yohereza abamarayika baziranenge gutabara no kurokora ubwoko bwayo. Ibyo biremwa byo mu ijuru byagize uruhare rugaragara mu bikorwa by’ikiremwamuntu. Bigaragaje bambaye imyambaro irabagirana nk’umurabyo; bagaragaye kenshi nk’abagenzi bagendagenda baturutse kure. Abamarayika bagendereraga abantu b’Imana bafite ishusho y’abantu. Bagiye baruhukira mu bicucu by’ibiti nk’abantu bananiwe mu gihe cya ku manywa. Bakirwaga nk’abashyitsi mu miryango y’abantu. Bakoze nk’abayobozi bayobora abagenzi mu rugendo. Bakoresheje amaboko yabo gukongeza umuriro wo ku gicaniro. Bakinguye inzugi za gereza maze bafungura abagaragu b’Uhoraho bari bazifungiwemo. Bambaye icyubahiro cy’ijuru, baje kubirindura igitare cyari ku muryango w’igituro cy’Umukiza. Kenshi na kenshi, abamarayika bajyaga mu materaniro y’abakiranutsi; ndetse basuraga n’aho inkozi z’ibibi ziteraniye, nk’igihe bajyaga i Sodomu gukora urutonde rw’ibyo bakoraga kugira ngo barebe ko bamaze kurenga aho kwihangana kw’Imana kugarukiye. Uhoraho ashimishwa no kubabarira; kandi kubera umubare muto w’abamukorera by’ukuri, akumira ibyorezo kandi akongera igihe cy’amahoro kuri benshi. Iyo abanyabyaha bacumuye ku Mana gato, baba bishyizeho umwenda mu bugingo bwabo kuko bashimishijwe no gukerensa intungane nke kandi bakanazikandamiza. N’ubwo abatware b’iyi si batabizi, nyamara Abamarayika bajya babasura mu nama zabo ndetse bakanababera abavugizi. Amaso y’abantu yarababonye; amatwi yabo yumvise kurarika kwabo; indimi z’abantu zagiye zirwanya ibitekerezo byabo kandi zigahinyura inama zabo; amaboko y’abantu yakoze ibyo kubasebya no kubarwanya. Mu byumba by’inama no mu nzu zicirwamo imanza, izo ntumwa mvajuru zagaragaje ko zimenyereye kwifatanya n’abantu mu mateka yabo; ubwabo bakiyemeza kuburanira abarengana kurenza abarengezi babo bose bafite ubuhanga buhanitse. Bagiye batahura imigambi mibi kandi bagakoma ibibi mu nkokora byajyaga kudindiza umurimo w’Imana kandi bigateza umubabaro ukomeye mu bwoko bw’Imana. Ku isaha cy’ibyago n’amakuba “Umumarayika w’Uhoraho ashinga ibirindiro ahazengurutse abubaha Imana akabakiza.” 24 457
- Page 413 and 414: Ibintu By'Ukuri Imyuka iyobya yihin
- Page 415 and 416: Ibintu By'Ukuri budashidikanywa mu
- Page 417 and 418: Ibintu By'Ukuri Igice Cya 35 - Inte
- Page 419 and 420: Ibintu By'Ukuri Ubuporotestitanti b
- Page 421 and 422: Ibintu By'Ukuri Gusenga ibishushany
- Page 423 and 424: Ibintu By'Ukuri imyaka ibihumbi bwa
- Page 425 and 426: Ibintu By'Ukuri igitekerezo cy’uk
- Page 427 and 428: Ibintu By'Ukuri Nyamara n’ubwo ba
- Page 429 and 430: Ibintu By'Ukuri byose byo ku isi, b
- Page 431 and 432: Ibintu By'Ukuri Igice Cya 36 - Inta
- Page 433 and 434: Ibintu By'Ukuri bagira icyo bagerah
- Page 435 and 436: Ibintu By'Ukuri bifatanye n’ububa
- Page 437 and 438: Ibintu By'Ukuri ahirimbanira guteza
- Page 439 and 440: Ibintu By'Ukuri Igice Cya 37 - Ibya
- Page 441 and 442: Ibintu By'Ukuri Yesu Kristo yabonye
- Page 443 and 444: Ibintu By'Ukuri ari ibyo nihangiye.
- Page 445 and 446: Ibintu By'Ukuri ntibihinduka; igihe
- Page 447 and 448: Ibintu By'Ukuri rwo gupfa. Ku rundi
- Page 449 and 450: Ibintu By'Ukuri murimo, ubupapa n
- Page 451 and 452: Ibintu By'Ukuri bazunga ubumwe n’
- Page 453 and 454: Ibintu By'Ukuri Igice Cya 39 - Igih
- Page 455 and 456: Ibintu By'Ukuri Ijoro Yakobo yagiri
- Page 457 and 458: Ibintu By'Ukuri umutima no kwibaza
- Page 459 and 460: Ibintu By'Ukuri nyakujya, kwizinukw
- Page 461 and 462: Ibintu By'Ukuri kare uko kuza kwe k
- Page 463: Ibintu By'Ukuri ubutabera bw’Iman
- Page 467 and 468: Ibintu By'Ukuri cyangwa kwicwa urub
- Page 469 and 470: Ibintu By'Ukuri Mu gicuku hagati ni
- Page 471 and 472: Ibintu By'Ukuri ikaramu y’umuriro
- Page 473 and 474: Ibintu By'Ukuri guhagarara adatsinz
- Page 475 and 476: Ibintu By'Ukuri Abakiranutsi bakiri
- Page 477 and 478: Ibintu By'Ukuri ifite ubwiza burenz
- Page 479 and 480: Ibintu By'Ukuri Umusaraba wa Kristo
- Page 481 and 482: Ibintu By'Ukuri Abanyabyaha bagira
- Page 483 and 484: Ibintu By'Ukuri Ubwo Kristo azagaru
- Page 485 and 486: Ibintu By'Ukuri Ku ruhande rw’aba
- Page 487 and 488: Ibintu By'Ukuri ububasha bwe kugira
- Page 489 and 490: Ibintu By'Ukuri basuzuguye, amagamb
- Page 491 and 492: Ibintu By'Ukuri Ubwo Satani yabonag
- Page 493 and 494: Ibintu By'Ukuri nabo buzura umwuka
- Page 495 and 496: Ibintu By'Ukuri uzayihabwa. Nta bwe
- Page 497: Ibintu By'Ukuri yakoresheje ukuboko
<strong>Ibintu</strong> By'Ukuri<br />
vuba.” 23 Imperuka izaza vuba birenze uko abantu babitekereza. Ingano zizarundanywa maze<br />
bazihambiremo imitwaro ishyirwa mu kigega cy’Imana; urukungu ruzarundwamo ibirundo<br />
rujugunywe mu muriro w’irimbukiro.<br />
Abarinzi bo mu ijuru b’indahemuka ku murimo wabo, bakomeje kuba maso. N’ubwo<br />
itegeko-teka rizaba ryamaze gushyiraho isaha yo gutsemba abakomeza amategeko, abanzi<br />
babo bazatanguranwa n’iryo tegeko, bashaka kwaka intore z’Imana ubugingo bwazo mbere<br />
y’igihe cyagenwe. Nyamara nta n’umwe uzabasha guhita ku barinzi b’abanyambaraga bazaba<br />
bazengurutse buri mwizera wese w’indahemuka. Bamwe bazatabwa muri yombi igihe bazaba<br />
bahunga bava mu mijyi no mu midugudu; ariko inkota zizaba zibanguriwe kubatanyagura<br />
zizavunika maze zigwe hasi nk’ibikenyeri. Abandi bazarwanirirwa n’abamarayika bihinduye<br />
nk’abantu bambariye urugamba.<br />
Mu bihe byose, Imana yagiye yohereza abamarayika baziranenge gutabara no kurokora<br />
ubwoko bwayo. Ibyo biremwa byo mu ijuru byagize uruhare rugaragara mu bikorwa<br />
by’ikiremwamuntu. Bigaragaje bambaye imyambaro irabagirana nk’umurabyo; bagaragaye<br />
kenshi nk’abagenzi bagendagenda baturutse kure. Abamarayika bagendereraga abantu<br />
b’Imana bafite ishusho y’abantu. Bagiye baruhukira mu bicucu by’ibiti nk’abantu bananiwe<br />
mu gihe cya ku manywa. Bakirwaga nk’abashyitsi mu miryango y’abantu. Bakoze<br />
nk’abayobozi bayobora abagenzi mu rugendo. Bakoresheje amaboko yabo gukongeza<br />
umuriro wo ku gicaniro. Bakinguye inzugi za gereza maze bafungura abagaragu b’Uhoraho<br />
bari bazifungiwemo. Bambaye icyubahiro cy’ijuru, baje kubirindura igitare cyari ku<br />
muryango w’igituro cy’Umukiza.<br />
Kenshi na kenshi, abamarayika bajyaga mu materaniro y’abakiranutsi; ndetse basuraga<br />
n’aho inkozi z’ibibi ziteraniye, nk’igihe bajyaga i Sodomu gukora urutonde rw’ibyo bakoraga<br />
kugira ngo barebe ko bamaze kurenga aho kwihangana kw’Imana kugarukiye. Uhoraho<br />
ashimishwa no kubabarira; kandi kubera umubare muto w’abamukorera by’ukuri, akumira<br />
ibyorezo kandi akongera igihe cy’amahoro kuri benshi. Iyo abanyabyaha bacumuye ku Mana<br />
gato, baba bishyizeho umwenda mu bugingo bwabo kuko bashimishijwe no gukerensa<br />
intungane nke kandi bakanazikandamiza.<br />
N’ubwo abatware b’iyi si batabizi, nyamara Abamarayika bajya babasura mu nama zabo<br />
ndetse bakanababera abavugizi. Amaso y’abantu yarababonye; amatwi yabo yumvise<br />
kurarika kwabo; indimi z’abantu zagiye zirwanya ibitekerezo byabo kandi zigahinyura inama<br />
zabo; amaboko y’abantu yakoze ibyo kubasebya no kubarwanya. Mu byumba by’inama no<br />
mu nzu zicirwamo imanza, izo ntumwa mvajuru zagaragaje ko zimenyereye kwifatanya<br />
n’abantu mu mateka yabo; ubwabo bakiyemeza kuburanira abarengana kurenza abarengezi<br />
babo bose bafite ubuhanga buhanitse. Bagiye batahura imigambi mibi kandi bagakoma ibibi<br />
mu nkokora byajyaga kudindiza umurimo w’Imana kandi bigateza umubabaro ukomeye mu<br />
bwoko bw’Imana. Ku isaha cy’ibyago n’amakuba “Umumarayika w’Uhoraho ashinga<br />
ibirindiro ahazengurutse abubaha Imana akabakiza.” 24<br />
457