Ibintu by'Ukuri
Amayobera y’amateka ntago ari umwijima neza, kuberako ni umupfundikizo utwikiriye igice kimwe cy’irema ry’igikorwa n’imbaraga z’umwuka ndetse n’igikorwa cy’amategeko y’umwuka. Ni ibisanzwe bimenyerewe kuvuga ko amaraso y’abahowimana ari imbuto y’itorero ariko icyo dushaka kubabwira ni uko ibikorwa by’umuntu akora kubera icyemezo cy’umwuka nibyo bibyara imbuto rusange… Nkuko impinduka z’umuco zikomeye hamwe n’impinduramatwara z’amateka aribyo bihitamo amaherezo y’ibihugu cyangwa imyitwarire mu myaka imwe ari igiterane cy’amanota y’ibyemezo by’umwuka…ukwizera n’ubushishozi cyangwa ubuhakanyi n’ubuhumyi , by’abantu. Nta mpuntu watunga agatoki igikorwa gikomeye cy’umwuka gihengamisha umunzani, maze kigatuma gahunda yo hanze mu muryango w’abantu ifata isura nshya… Amayobera y’amateka ntago ari umwijima neza, kuberako ni umupfundikizo utwikiriye igice kimwe cy’irema ry’igikorwa n’imbaraga z’umwuka ndetse n’igikorwa cy’amategeko y’umwuka. Ni ibisanzwe bimenyerewe kuvuga ko amaraso y’abahowimana ari imbuto y’itorero ariko icyo dushaka kubabwira ni uko ibikorwa by’umuntu akora kubera icyemezo cy’umwuka nibyo bibyara imbuto rusange… Nkuko impinduka z’umuco zikomeye hamwe n’impinduramatwara z’amateka aribyo bihitamo amaherezo y’ibihugu cyangwa imyitwarire mu myaka imwe ari igiterane cy’amanota y’ibyemezo by’umwuka…ukwizera n’ubushishozi cyangwa ubuhakanyi n’ubuhumyi , by’abantu. Nta mpuntu watunga agatoki igikorwa gikomeye cy’umwuka gihengamisha umunzani, maze kigatuma gahunda yo hanze mu muryango w’abantu ifata isura nshya…
Ibintu By'Ukuri rero, mureke tugereranye amwe mu mahame shingiro ya Leta yacu n’amahame y’itorero Gatolika. ‘‘Itegeko nshinga rya Leta zunze ubumwe za Amerika ritanga umudendezo w’umutimanama ku muntu wese. Nta kindi kigeretseho.. Papa Pius IX, mu rwandiko rwe yandikiye abantu bose rwo ku wa 15 Kanama 1854 yaravuze ati: “Inyigisho ziteye urujijo kandi z’ibinyoma cyangwa za kinyamaswa zishyigikiye umudendezo w’umutimanama ni kirimbuzi iyobya — ni icyorezo mu bindi byose, giteye ubwoba mu gihugu.’ Na none uwo Mupapa yongeye kwandika urundi rwandiko ku wa 8 Ukuboza 1864 avuma “abemeza ko umuntu akwiye umudendezo w’umutimanama n’uwo idini mu byo kuramya,” hamwe n’abandi bose bashyigikiye ko itorero ridakwiriye gukoresha imbaraga. ” Ijwi ry’amahoro rya Roma muri Leta zunze ubumwe za Amerika, ntirisobanura ihinduka ry’umutima. Riba irinyambabazi aho rigaragara ko rikeneye gufashwa. Umwepisikopi witwa O’Connor aravuga ati: ‘Umudendezo w’idini uzabaho by’urwiyerurutso kugeza igihe hazashobora gukorwa ikinyuranije nawo ntibigire icyo bihungabanya abanyagatolika.’ Umwepisikopi mukuru w’ahitwa Mutagatifu Ludoviko yigeze kuvuga ati:“Ubuhakanyi no kutizera ni ubugome; kandi mu bihugu bya Gikristo, nko mu Butaliyana no muri Esipanye, aho abaturage bose ari Abagatolika, kandi idini Gatolika rikaba ariyo rigize umugabane w’ingenzi w’amategeko y’igihugu, ubuhakanyi no kutizera bihanirwa nk’ubundi bugome. ...” ‘‘Umukaridinali wese, Umwepisikopi mukuru n’umwepisikopi wo mu itorero Gatolika, arahirira imbere ya Papa indahiro y’ubuyoboke, irimo amagambo akurikira: “Abahakanyi, abitandukanya n’abagomera ibyo wowe twita nyirubutungane (papa) wavuze, cyangwa ibizavugwa n’abazagusimbura, nzakora uko nshoboye kose, mbatoteze kandi mbarwanye. “ 2 Ni koko mu itorero Gatolika, harimo abakristo nyakuri. Abantu ibihumbi byinshi bo muri iryo torero bakorera Imana bakurikije umucyo wabarasiye. Ntibemerewe kwiyigisha Ijambo ry’Imana, ni cyo gituma batigenzurira ukuri. Ntabwo bigeze na rimwe babona itandukaniro riri hagati yo gusenga guturutse ku mutima wiyeguriye Imana n’ukw’icyitiriro, uko kurangiza umihango. Imana irebana imbabazi n’impuhwe nyinshi bene abo bantu, bigishijwe kwizera gufuditse kandi kudashyitse. Izohereza imirase y’umucyo irasire mu mwijima w’icuraburindi ubagose. Izabahishurira ukuri nk’uko kuri muri Yesu, kandi benshi bazafata icyemezo giheruka cyo gufatanya n’abantu bayo. Ariko ubugatolika bw’i Roma, bugendeye ku mategeko yabwo bwite, muri iki gihe ntibuvuga rumwe n’ubutumwa bwiza bwa Kristo nko mu bihe byabwo bya kera. Amatorero y’Abaporotesitanti ari mu mwijima w’icuraburindi, kandi bari bakwiriye kugenzura neza ibimenyetso by’ibihe. Itorero Gatolika ry’i Roma, ntiriragera ku mugambi wo gusohoza imigambi n’uburyo bw’imikorere byaryo. Rirakoresha uburyo bwose kugira ngo rimenyekane hose kandi rigwize imbaraga zaryo mu gihe ryitegura intambara ikomeye yo kongera gutegeka isi yose, kugira ngo ribone uko ryongera kurenganya no gukumira ibyo 410
Ibintu By'Ukuri Ubuporotestitanti bwigisha. Itorero Gatolika rikomeje kwitabirwa impande zose. Imibare ya za Kiliziya n’insengero ntoya birarushaho kwiyongera cyane mu bihugu bya Giporotesitanti. Murebe kwamamara kw’amashuri n’ibigo by’amahugurwa byabo byiganje muri Amerika, kandi abigishwa bagwiriyemo ni Abaporotesitanti. Reba ubwiyongere bw’imihango y’idini yabo mu Bwongereza n’uburyo bakomeje gutandukira ngo bashyikire Gatolika. Ibi byose bikwiriye guhwitura abazi agaciro k’amabwiriza nyakuri y’ubutumwa bwiza. Abaporotesitanti bifatanyije kandi bivanga n’ubupapa; bagiranye amasezerano ndetse babegurira ububasha kugeza aho Abagatolika nabo ubwabo bibatangaza ndetse bananirwa kubyiyumvisha. Abantu barasinziriza ngo badasobanukirwa imico n’imyifatire bya Roma n’akaga kagiye guterwa n’isumbwe ryayo. Abantu bakeneye gukangurwa hakiri kare kugira ngo barwanye uwo mwanzi uteye ubwoba w’umudendezo w’abizera Imana n’uw’abantu muri rusange. Abaporotesitanti benshi bibwira ko idini Gatolika ritareshya abantu kandi ko gusenga kwabo kugizwe n’imigenzo gusa, nta busobanuro gufite. Aha barishuka. N’ubwo inyigisho z’i Roma zishingiye ku binyoma, ntabwo ari igishyinga cy’ubushukanyi cyitaruye. Gahunda yo gusenga mu itorero Gatolika ry’i Roma, ni imihango itangaje cyane. Ukwigaragaza guhebuje n’imigenzo byaryo byakuruye intekerezo z’abantu, kandi bicecekesha ijwi ry’umutimanama wabo. Rireshya amaso. Insengero z’agahozo, imitambagiro ihoraho, intambiro z’izahabu n’imitamirizo byo muri za Kiliziya nyinshi, amabara atatse, n’ibishushanyo bimanitse, byose bikurura amaso n’ibitekerezo by’abakunzi b’ibisa neza. Amatwi nayo ahugira kumva. Muzika ni agahebuzo ntacyo wayigereranya. Amajwi ahuje y’inanga z’amoko menshi aherekejwe n’injyana igizwe n’amajwi menshi, arangirira mu minara ya za Kiliziya nini cyane, ibyo byose bigatwara intekerezo z’abaramya maze bakubaha. Uko kurabagirana kw’inyuma, kwigaragaza n’imigenzo bikwena imitima irembejwe n’ibyaha, ni igihamya cy’ububore bw’imbere. Idini ya Kristo ntikeneye bene ibyo birangaza, ngo ikunde yemerwe. Mu mucyo urasa uturutse ku musaraba gusa, niho ubukristo nyakuri bugaragarira ko buboneye kandi bunejeje abantu bose, ko budakeneye imirimbo y’inyuma ngo bukunde bwerekane agaciro kabwo. Ubwiza bwo kuzira inenge, kwicisha bugufi n’umutima wo gutuza, nibyo bifite agaciro imbere y’Imana. Gushashagirana si byo kimenyetso cyo kubonera, n’ibitekerezo bihanitse. Imyumvire yo mu rwego rwo hejuru, kwigwandika no kwihwereza, kenshi biba mu ntekerezo no mu byumviro by’ab’isi. Kenshi ibyo bikoreshwa na Satani kwibagiza abantu iby’ingenzi imitima yabo ikeneye, ntibabone uko ahazaza hazaba hameze, bikabemeza ko ubugingo budapfa, bakanamuka ku Umufasha wabo uhebuje byose, ibyiringiro byabo bikagarukira kuri iyi si honyine. Idini y’ibigaragara inyuma ireshya gusa imitima itarabyawe ubwa kabiri. Gahunda n’imigenzo yo gusenga by’itorero Gatolika, bifite imbaraga ziyobya abantu benshi; kugeza 411
- Page 367 and 368: Ibintu By'Ukuri kureba uko Satani a
- Page 369 and 370: Ibintu By'Ukuri Igice Cya 29 - Inko
- Page 371 and 372: Ibintu By'Ukuri ntibyamuteye gushim
- Page 373 and 374: Ibintu By'Ukuri muri gahunda n’am
- Page 375 and 376: Ibintu By'Ukuri Ubwo Satani yacibwa
- Page 377 and 378: Ibintu By'Ukuri w’Imana yarapfuye
- Page 379 and 380: Ibintu By'Ukuri nziza, cyangwa ngo
- Page 381 and 382: Ibintu By'Ukuri Kamere y’ubuhenda
- Page 383 and 384: Ibintu By'Ukuri bafungiwe muri gere
- Page 385 and 386: Ibintu By'Ukuri Ibindi byitegererez
- Page 387 and 388: Ibintu By'Ukuri Igice Cya 32 - Imit
- Page 389 and 390: Ibintu By'Ukuri gisigaye muri uwo m
- Page 391 and 392: Ibintu By'Ukuri Mu ntwaro zikomeye
- Page 393 and 394: Ibintu By'Ukuri n’umuntu wese ku
- Page 395 and 396: Ibintu By'Ukuri Muri icyo gihe ubwo
- Page 397 and 398: Ibintu By'Ukuri Adamu na Eva bamaze
- Page 399 and 400: Ibintu By'Ukuri b’abanyakuri, ari
- Page 401 and 402: Ibintu By'Ukuri y’iby’idini mur
- Page 403 and 404: Ibintu By'Ukuri ubutabera bwayo, n
- Page 405 and 406: Ibintu By'Ukuri w’Imana yarandits
- Page 407 and 408: Ibintu By'Ukuri Ariko se igihe Yesu
- Page 409 and 410: Ibintu By'Ukuri Igice Cya 34 - Mbes
- Page 411 and 412: Ibintu By'Ukuri insanganyamatsiko z
- Page 413 and 414: Ibintu By'Ukuri Imyuka iyobya yihin
- Page 415 and 416: Ibintu By'Ukuri budashidikanywa mu
- Page 417: Ibintu By'Ukuri Igice Cya 35 - Inte
- Page 421 and 422: Ibintu By'Ukuri Gusenga ibishushany
- Page 423 and 424: Ibintu By'Ukuri imyaka ibihumbi bwa
- Page 425 and 426: Ibintu By'Ukuri igitekerezo cy’uk
- Page 427 and 428: Ibintu By'Ukuri Nyamara n’ubwo ba
- Page 429 and 430: Ibintu By'Ukuri byose byo ku isi, b
- Page 431 and 432: Ibintu By'Ukuri Igice Cya 36 - Inta
- Page 433 and 434: Ibintu By'Ukuri bagira icyo bagerah
- Page 435 and 436: Ibintu By'Ukuri bifatanye n’ububa
- Page 437 and 438: Ibintu By'Ukuri ahirimbanira guteza
- Page 439 and 440: Ibintu By'Ukuri Igice Cya 37 - Ibya
- Page 441 and 442: Ibintu By'Ukuri Yesu Kristo yabonye
- Page 443 and 444: Ibintu By'Ukuri ari ibyo nihangiye.
- Page 445 and 446: Ibintu By'Ukuri ntibihinduka; igihe
- Page 447 and 448: Ibintu By'Ukuri rwo gupfa. Ku rundi
- Page 449 and 450: Ibintu By'Ukuri murimo, ubupapa n
- Page 451 and 452: Ibintu By'Ukuri bazunga ubumwe n’
- Page 453 and 454: Ibintu By'Ukuri Igice Cya 39 - Igih
- Page 455 and 456: Ibintu By'Ukuri Ijoro Yakobo yagiri
- Page 457 and 458: Ibintu By'Ukuri umutima no kwibaza
- Page 459 and 460: Ibintu By'Ukuri nyakujya, kwizinukw
- Page 461 and 462: Ibintu By'Ukuri kare uko kuza kwe k
- Page 463 and 464: Ibintu By'Ukuri ubutabera bw’Iman
- Page 465 and 466: Ibintu By'Ukuri vuba.” 23 Imperuk
- Page 467 and 468: Ibintu By'Ukuri cyangwa kwicwa urub
<strong>Ibintu</strong> By'Ukuri<br />
Ubuporotestitanti bwigisha. Itorero Gatolika rikomeje kwitabirwa impande zose. Imibare ya<br />
za Kiliziya n’insengero ntoya birarushaho kwiyongera cyane mu bihugu bya Giporotesitanti.<br />
Murebe kwamamara kw’amashuri n’ibigo by’amahugurwa byabo byiganje muri Amerika,<br />
kandi abigishwa bagwiriyemo ni Abaporotesitanti. Reba ubwiyongere bw’imihango y’idini<br />
yabo mu Bwongereza n’uburyo bakomeje gutandukira ngo bashyikire Gatolika. Ibi byose<br />
bikwiriye guhwitura abazi agaciro k’amabwiriza nyakuri y’ubutumwa bwiza.<br />
Abaporotesitanti bifatanyije kandi bivanga n’ubupapa; bagiranye amasezerano ndetse<br />
babegurira ububasha kugeza aho Abagatolika nabo ubwabo bibatangaza ndetse bananirwa<br />
kubyiyumvisha. Abantu barasinziriza ngo badasobanukirwa imico n’imyifatire bya Roma<br />
n’akaga kagiye guterwa n’isumbwe ryayo. Abantu bakeneye gukangurwa hakiri kare kugira<br />
ngo barwanye uwo mwanzi uteye ubwoba w’umudendezo w’abizera Imana n’uw’abantu muri<br />
rusange.<br />
Abaporotesitanti benshi bibwira ko idini Gatolika ritareshya abantu kandi ko gusenga<br />
kwabo kugizwe n’imigenzo gusa, nta busobanuro gufite. Aha barishuka. N’ubwo inyigisho<br />
z’i Roma zishingiye ku binyoma, ntabwo ari igishyinga cy’ubushukanyi cyitaruye. Gahunda<br />
yo gusenga mu itorero Gatolika ry’i Roma, ni imihango itangaje cyane. Ukwigaragaza<br />
guhebuje n’imigenzo byaryo byakuruye intekerezo z’abantu, kandi bicecekesha ijwi<br />
ry’umutimanama wabo. Rireshya amaso. Insengero z’agahozo, imitambagiro ihoraho,<br />
intambiro z’izahabu n’imitamirizo byo muri za Kiliziya nyinshi, amabara atatse,<br />
n’ibishushanyo bimanitse, byose bikurura amaso n’ibitekerezo by’abakunzi b’ibisa neza.<br />
Amatwi nayo ahugira kumva. Muzika ni agahebuzo ntacyo wayigereranya. Amajwi ahuje<br />
y’inanga z’amoko menshi aherekejwe n’injyana igizwe n’amajwi menshi, arangirira mu<br />
minara ya za Kiliziya nini cyane, ibyo byose bigatwara intekerezo z’abaramya maze<br />
bakubaha.<br />
Uko kurabagirana kw’inyuma, kwigaragaza n’imigenzo bikwena imitima irembejwe<br />
n’ibyaha, ni igihamya cy’ububore bw’imbere. Idini ya Kristo ntikeneye bene ibyo birangaza,<br />
ngo ikunde yemerwe. Mu mucyo urasa uturutse ku musaraba gusa, niho ubukristo nyakuri<br />
bugaragarira ko buboneye kandi bunejeje abantu bose, ko budakeneye imirimbo y’inyuma<br />
ngo bukunde bwerekane agaciro kabwo. Ubwiza bwo kuzira inenge, kwicisha bugufi<br />
n’umutima wo gutuza, nibyo bifite agaciro imbere y’Imana.<br />
Gushashagirana si byo kimenyetso cyo kubonera, n’ibitekerezo bihanitse. Imyumvire yo<br />
mu rwego rwo hejuru, kwigwandika no kwihwereza, kenshi biba mu ntekerezo no mu<br />
byumviro by’ab’isi. Kenshi ibyo bikoreshwa na Satani kwibagiza abantu iby’ingenzi imitima<br />
yabo ikeneye, ntibabone uko ahazaza hazaba hameze, bikabemeza ko ubugingo budapfa,<br />
bakanamuka ku Umufasha wabo uhebuje byose, ibyiringiro byabo bikagarukira kuri iyi si<br />
honyine.<br />
Idini y’ibigaragara inyuma ireshya gusa imitima itarabyawe ubwa kabiri. Gahunda<br />
n’imigenzo yo gusenga by’itorero Gatolika, bifite imbaraga ziyobya abantu benshi; kugeza<br />
411