Duchowa Opowieść o Dwóch Miastach
Król, kler i szlachta musieli ustąpić pod naporem szalejącego ludu. Ścięcie monarchy jeszcze bardziej podnieciło żądzę zemsty. Ci, którzy zadecydowali o jego śmierci, wkrótce sami poszli na szafot. Postanowiono zgładzić wszystkich podejrzanych o wrogość wobec rewolucji. Więzienia były przepełnione, znajdowało się w nich dwieście tysięcy osób jednocześnie. W miastach królestwa działy się potworne rzeczy. Jedno stronnictwo rewolucyjne występowało przeciw drugiemu, a Francja stała się olbrzymim polem walki mas, kierowanych niepohamowanymi namiętnościami. “W Paryżu bunty następowały jedne po drugich, zdawało się, że mieszkańcy podzieleni na mnóstwo zwalczających się stronnictw dążyli do wzajemnego wyniszczenia się”. Aby dopełnić nędzy tej sytuacji, naród został wplątany w długą i niszczycielską wojnę z wielkimi potęgami Europy. “Kraj doszedł prawie do bankructwa, wojsko domagało się zaległego żołdu, Paryżanie głodowali, prowincje były dewastowane przez bandy, a zdobycze cywilizacji ginęły w anarchii i rozpuście.
Król, kler i szlachta musieli ustąpić pod naporem szalejącego ludu. Ścięcie monarchy jeszcze bardziej podnieciło żądzę zemsty. Ci, którzy zadecydowali o jego śmierci, wkrótce sami poszli na szafot. Postanowiono zgładzić wszystkich podejrzanych o wrogość wobec rewolucji. Więzienia były przepełnione, znajdowało się w nich dwieście tysięcy osób jednocześnie. W miastach królestwa działy się potworne rzeczy. Jedno stronnictwo rewolucyjne występowało przeciw drugiemu, a Francja stała się olbrzymim polem walki mas, kierowanych niepohamowanymi namiętnościami. “W Paryżu bunty następowały jedne po drugich, zdawało się, że mieszkańcy podzieleni na mnóstwo zwalczających się stronnictw dążyli do wzajemnego wyniszczenia się”. Aby dopełnić nędzy tej sytuacji, naród został wplątany w długą i niszczycielską wojnę z wielkimi potęgami Europy. “Kraj doszedł prawie do bankructwa, wojsko domagało się zaległego żołdu, Paryżanie głodowali, prowincje były dewastowane przez bandy, a zdobycze cywilizacji ginęły w anarchii i rozpuście.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Duchowa</strong> <strong>Opowieść</strong> o <strong>Dwóch</strong> <strong>Miastach</strong><br />
Rozdział 14 — Późniejsi Reformatorzy Angielscy<br />
W czasie, gdy Luter udostępniał narodowi niemieckiemu Biblię, William Tyndale pod<br />
wpływem Bożym czynił to samo w Anglii. Biblia Wiklifa została przetłumaczona z<br />
Wulgaty, która zawierała wiele błędów. Nigdy też nie była wydana drukiem, zaś ceny<br />
egzemplarzy pisanych ręcznie były tak wysokie, że poza bogaczami i szlachtą mało kto<br />
mógł sobie na nią pozwolić. Poza tym, ponieważ Kościół zakazał jej czytania i posiadania,<br />
była znana stosunkowo małej liczbie ludzi. W roku 1516, rok przed ogłoszeniem tez Lutra,<br />
Erazm z Rotterdamu opublikował greckie i łacińskie wydanie Nowego Testamentu. Po raz<br />
pierwszy Słowo Boże zostało wydrukowane w języku oryginalnym. W dziele tym<br />
poprawiono wiele błędów z wcześniejszych wydań i jaśniej oddano sens, co pozwoliło<br />
lepiej poznać biblijne prawdy, stanowiąc jednocześnie nowy bodziec dla reformacji.<br />
Niestety, dla prostego ludu Słowo Boże nadal pozostawało niedostępne. Tyndale miał<br />
dokończyć dzieło Wiklifa, oddając Biblię w ręce swych rodaków. {WB 130.1}<br />
Będąc pilnym uczniem, gorliwie szukającym prawdy, poznał ewangelię z greckiego<br />
Nowego Testamentu Erazma. Nieustraszenie głosił swe przekonania i nalegał, aby<br />
wszystkie nauki były oceniane według Słowa Bożego. Na oświadczenie papieskie, że<br />
Kościół dał Biblię i tylko on może ją objaśniać, Tyndale powiedział: „Kto nauczył orła<br />
szukać żeru? Otóż ten sam Bóg uczy swoje głodne dzieci szukać Ojca w Jego Słowie. A<br />
jeśli chodzi o was, to nie tylko nie daliście nam Pisma Świętego, lecz to właśnie wy<br />
ukryliście je przed nami. To wy paliliście tych, którzy je głosili, a gdybyście mogli,<br />
spalilibyście i samo Pismo”. — D’Aubigné, History of the Reformation of the Sixteenth<br />
Centuty XVIII, 4. {WB 130.2}<br />
Nauki Tyndale’a wzbudziły wielkie zainteresowanie, wielu przyjęło prawdę. Jednak<br />
duchowieństwo było czujne, gdy tylko opuszczał miejsce, w którym głosił, księża groźbami<br />
i fałszywymi oskarżeniami starali się zniweczyć jego pracę i trzeba przyznać, że często im<br />
się to udawało. „Co mam robić? — wołał — Kiedy sieję w jednym miejscu, wróg pustoszy<br />
pole, które właśnie opuściłem. Nie mogę być naraz wszędzie. O, gdyby chrześcijanie<br />
posiadali Pismo Święte we własnym języku, mogliby wtedy sami przeciwstawiać się tym<br />
sofistom. Bez Biblii nie można utwierdzić laikatu mocno w prawdzie”. — Tamże XVIII,<br />
4. {WB 130.3}<br />
W jego umyśle dojrzewało teraz nowe zamierzenie. „W świątyni Jahwe śpiewano<br />
psalmy w języku Izraelitów. Czyżby ewangelia nie mogła do nas przemawiać w języku<br />
Anglii? (...). Czy Kościół w południe ma posiadać mniej światła niż o świcie? (...).<br />
Chrześcijanie muszą czytać Nowy Testament w ich języku ojczystym”. Doktorzy i uczeni<br />
Kościoła nie byli co do tego zgodni, a przecież tylko dzięki Biblii naród mógł dotrzeć do<br />
prawdy. „Jeden popierał tego doktora, drugi innego. (...) Uczeni zaprzeczali sobie<br />
159
Change language