Wielki Protest_
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni. Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni.
Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Wielki</strong> <strong>Protest</strong><br />
Fryderyk natychmiast odesłał reformatora do Rzymu lub wygnał go z Saksonii. Broniąc się<br />
Luter nalegał, by legat lub papież wykazał mu jego błędy, a on ze swej strony<br />
najuroczyściej przyrzeka odwołać swe nauki, jeśli tylko udowodnią mu, że sprzeciwiają się<br />
one Słowu Bożemu. Wyraził też wdzięczność Bogu, że uznał go godnym znoszenia cierpień<br />
dla świętej sprawy. {WB 73.3}<br />
Elektor saski dotychczas mało słyszał o nowych naukach, lecz szczerość, jasność i moc<br />
słów Lutra uczyniły na nim tak wielkie wrażenie, że zdecydował się ochraniać reformatora,<br />
dopóki nie zostaną mu udowodnione jego błędy. W odpowiedzi na żądanie legata napisał:<br />
„Ponieważ Doktor Marcin stanął przed Wami w Augsburgu, powinniście być zadowoleni.<br />
Nie oczekiwaliśmy, że bez wykazania mu błędów będziecie go zmuszać do odwołania<br />
swych nauk. Żaden uczony w naszym księstwie nie uważa, by nauki Doktora Marcina były<br />
niezbożne, niechrześcijańskie lub heretyckie”. Ponadto książę odmówił wysłania Lutra do<br />
Rzymu, a także usunięcia go z kraju. — D’Aubigné IV, 10. {WB 73.4}<br />
Elektor widział wszędzie ogólny upadek moralności. Potrzeba było wielkiego dzieła<br />
reformacji. Skomplikowane i kosztowne sposoby konieczne dla utrzymania społeczeństwa<br />
w ryzach i karania przestępstw byłoby niepotrzebne, gdyby tylko ludzie postępowali<br />
zgodnie z przykazaniami Bożymi i głosem odrodzonego sumienia. Fryderyk widział, że<br />
Luter pracuje dla osiągnięcia tego celu i w skrytości cieszył się, że w Kościele daje się<br />
odczuć wpływ reformatora. {WB 73.5}<br />
Widział też, że działalność Lutra jako profesora uniwersytetu przynosi doskonałe<br />
rezultaty. Zaledwie rok upłynął od czasu, gdy reformator przybił swe tezy na drzwiach<br />
kaplicy zamkowej, a już liczba pielgrzymów przybywających tam na dzień Wszystkich<br />
Świętych znacznie zmalała. Rzym tracił czcicieli i dary, a miejsce pielgrzymów adorujących<br />
święte relikwie zajęli żądni prawdziwej wiedzy studenci, licznie przybywający do<br />
Wittenbergi. Prace Lutra wszędzie wzbudzały zainteresowanie Pismem Świętym i nie tylko<br />
z Niemiec, ale także z innych krajów napływali studenci na uniwersytet, gdzie reformator<br />
wykładał. Młodzieńcy, którzy po raz pierwszy zbliżali się do Wittenbergi „podnosili ręce ku<br />
niebu chwaląc Boga, że tak jak kiedyś na Syjonie, tak teraz tutaj zapalił światło prawdy,<br />
które dociera do najbardziej odległych krajów świata”. — Tamże IV, 10. {WB 74.1}<br />
W tym czasie Luter tylko częściowo porzucił błędy papiestwa. Gdy jednak porównywał<br />
Słowo Boże z papieskimi dekretami, napełniało go zdziwienie. „Studiuję dekrety papieskie<br />
— pisał — i nie wiem, czy sam papież jest antychrystem, czy też jego apostołem, bowiem<br />
Chrystus jest w tych dokumentach przedstawiony w fałszywym świetle i zaiste powtórnie<br />
ukrzyżowany”. — Tamże V, 1. Luter nadal jednak był zwolennikiem Kościoła rzymskiego i<br />
nie myślał o odłączeniu się od niego. {WB 74.2}<br />
Pisma i nauki reformatora dotarły do wszystkich narodów chrześcijańskich. Reformacja<br />
rozprzestrzeniła się w Szwajcarii, Hiszpanii i Polsce. W Anglii przyjęto jego nauki jako<br />
87
Change language