Wielki Protest_
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni. Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni.
Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Wielki</strong> <strong>Protest</strong><br />
go o zbyt pochopne i impulsywne postępowanie. Inni oskarżali go o zuchwalstwo,<br />
twierdząc, że nie kieruje nim Bóg, że jego wystąpienie motywowane jest dumą i<br />
bezczelnością. „Któż nie wie, że każdy kto forsuje jakieś nowe idee, jest zawsze posądzony<br />
o dumę i chęć zwady?” — odpowiadał reformator. „Dlaczego zamordowano Jezusa i Jego<br />
naśladowców? Ponieważ uważano ich za dumnych gardzicieli ówczesnej mądrości i<br />
wiedzy, którzy głosili nowe poglądy nie pytając pokornie o zdanie konserwatystów.<br />
Cokolwiek czynię, stanie się nie według rady ludzkiej, lecz boskiej. Jeżeli to dzieło<br />
pochodzi od Boga, któż je zatrzyma. Jeżeli nie jest od Boga, któż je zdoła prowadzić dalej?<br />
Niech się nie dzieje wola moja, ani ich, ani wasza, lecz Twoja wola, święty Ojcze, który<br />
jesteś w niebie”. — D’Aubigné III, 6. {WB 69.4}<br />
Chociaż Duch Boży pobudził Lutra do rozpoczęcia dzieła, nie miało ono być<br />
przeprowadzone bez żadnych walk: Zarzuty stawiane Lutrowi przez jego nieprzyjaciół,<br />
fałszywe interpretacje jego zamiarów i niesprawiedliwe, złośliwe uwagi o jego charakterze i<br />
motywach postępowania, spadły na reformatora jak niepowstrzymana lawina i nie pozostały<br />
bez skutku. Luter liczył na to, że przywódcy ludu zarówno w sferach kościelnych, jak i<br />
uczelnianych, złączą się z nim na korzyść reformacji. Słowa zachęty ludzi zajmujących<br />
wysokie stanowiska dodały mu radości i nadziei. Przeczuwał, że w kościele wreszcie<br />
wschodzi jutrzenka. Niestety, słowa zachęty zmieniły się w oskarżenia i potępienia. Wielu<br />
dostojników państwowych i kościelnych było przekonanych o prawdziwości jego tez, ale<br />
zorientowali się, że przyjęcie tych prawd pociągnęłoby za sobą doniosłe zmiany.<br />
Oświecenie i przekształcenie życia ludu byłoby równoznaczne z podkopaniem autorytetu<br />
Rzymu. Nagle wyczerpałoby się źródło olbrzymich dochodów, które wpływały do kasy<br />
papieskiej, co ograniczyłoby z kolei rozrzutność i wystawne życie dostojników kościelnych.<br />
Poza tym nauczanie ludu, aby myślał i postępował w sposób świadomy i odpowiedzialny,<br />
spoglądając jedynie na Chrystusa w celu osiągnięcia zbawienia, zachwiałoby tronem<br />
papieża i w końcu zniszczyłoby jego władzę. Z tych właśnie względów dostojnicy odrzucili<br />
dane im od Boga poznanie prawdy, a sprzeciwiając się człowiekowi, którego posłał Bóg,<br />
sprzeciwili się samemu Chrystusowi i prawdzie. {WB 69.5}<br />
Luter zadrżał, gdy uświadomił sobie, że jest jedynie, małym człowiekiem, który<br />
sprzeciwił się największym mocom ziemi. Czasami wątpił, czy to rzeczywiście Bóg kazał<br />
mu wystąpić przeciwko autorytetowi Kościoła. „Kimże byłem — pisał później — by<br />
sprzeciwić się majestatowi papieża, przed którym drżeli królowie i cała ziemia? (...). Nikt<br />
nie wie, ile wycierpiałem w tych pierwszych dwóch latach i ile przeżyłem zwątpień”. —<br />
Tamże III, 6. Reformator nie zniechęcał się jednak. Gdy zabrakło mu pomocy ludzkiej,<br />
spoglądał na Boga ufając, że może polegać na Jego wszechmocnym ramieniu. {WB 70.1}<br />
Do pewnego zwolennika reformacji Luter pisał: „Nie można dojść do zrozumienia<br />
Pisma Świętego przez studia. Czytanie Biblii powinieneś rozpoczynać od modlitwy. Proś<br />
Pana, aby ci w swej łasce dał prawdziwe zrozumienie Jego Słowa. Nie ma innego<br />
82
Change language