Wielki Protest_
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni. Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni.
Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Wielki</strong> <strong>Protest</strong><br />
celu. Jeżeli chce wiedzieć, jak katolicy i protestanci odnosić się będą do tych, którzy<br />
odrzucają ich dogmaty, niech zbada stosunek Rzymu do przykazania o sobocie i do jej<br />
obrońców. {WB 306.4}<br />
Królewskie zarządzenia, sobory powszechne oraz dekrety kościelne popierane przez<br />
władze świeckie były stopniami, po których pogańskie święto wstępowało na zaszczytne<br />
miejsce w chrześcijańskim świecie. Pierwszym publicznym zarządzeniem, które<br />
nakazywało święcenie niedzieli, był edykt Konstantyna <strong>Wielki</strong>ego z roku 321 po Chr. Edykt<br />
ten nakazywał mieszkańcom miast odpoczywać „w czcigodny dzień słońca”, pozwalał<br />
jednak pracować mieszkańcom wsi. Choć w swej istocie było to pogańskie zarządzenie,<br />
cesarz wprowadził je w życie już po formalnym przyjęciu chrześcijaństwa. {WB 306.5}<br />
Ponieważ dekret Konstantyna okazał się niewystarczający, by zastąpić autorytet Boga,<br />
Euzebiusz — biskup, który starał się zdobyć przychylność książąt oraz był szczególnym<br />
przyjacielem i pochlebcą cesarza, wysunął twierdzenie, że Chrystus zmienił<br />
święcenie soboty na święcenie niedzieli. Nie znaleziono jednak żadnego dowodu z Pisma<br />
Świętego, który potwierdziłby tę nową naukę. Sam Euzebiusz nieświadomie uznał jej<br />
fałszywość i wskazał na prawdziwych jej twórców, gdy stwierdził: „Wszystko, co<br />
obowiązywało w sobotę, przenieśliśmy na dzień Pański”. — R. Cox, Sabbath Laws and<br />
Sabbath Duties 538. Bezpodstawne ustanowienie święcenia niedzieli zachęciło ludzi do<br />
znieważania prawdziwego dnia Pańskiego — soboty. Wszyscy, którzy pragnęli sławy<br />
ówczesnego świata, przyjęli to popularne pogańskie święto. Wraz ze wzrostem znaczenia<br />
papiestwa niedziela zyskiwała coraz większe prawo obywatelstwa. Przez pewien czas<br />
wieśniacy pracowali na polach, jeśli w niedzielę nie udawali się do Kościoła. Jednak<br />
sytuacja stopniowo się zmieniała. Tym, którzy piastowali urzędy kościelne, zakazano w<br />
niedzielę zajmować się sprawami państwowymi. Wkrótce wyszło zarządzenie,<br />
stwierdzające, że wszyscy, niezależnie od stanu społecznego, muszą się wstrzymywać w<br />
niedzielę od codziennych zajęć, gdyż w przeciwnym razie podlegać będą karze — wolni<br />
grzywnie, a niewolnicy chłoście. Później postanowiono, że bogatych będzie się karać<br />
pozbawieniem połowy majętności, a jeżeli nadal będą stali przy swoim, to odbierze się im<br />
całą majętność i uczyni niewolnikami. Niższe stany miały być w takim wypadku wyjęte<br />
spod prawa na całe życie. {WB 306.6}<br />
Opowiadano rozmaite cuda, między innymi to, że pewien rolnik chciał w niedzielę<br />
wyjść do pracy i czyścił swój pług żelazem, które tak mocno przywarło mu do ręki, że przez<br />
dwa lata musiał je nosić „dla swego wstydu i wielkich bólów”. — Francis West, Historical<br />
and Practical Discourse on the Lord»s Day 174. W późniejszym czasie papież wydał<br />
zarządzenie, by księża każdej parafii napominali przestępujących nakaz święcenia niedzieli<br />
i nakłaniali ich do udania się do Kościoła, by tam się modlili, gdyż w przeciwnym razie<br />
spotka ich oraz ich sąsiadów wielkie nieszczęście. Sobór przytoczył pewien dowód, który<br />
od tego czasu stosowali nie tylko katolicy, lecz także później protestanci, że niedziela jest<br />
387
Change language