Wielki Protest_
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni. Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni.
Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Wielki</strong> <strong>Protest</strong><br />
Na pewien czas fanatyzm został zahamowany, ale kilka lat później powrócił z większym<br />
natężeniem i straszniejszymi skutkami. O przywódcach tego ruchu Luter pisał: „Dla nich<br />
Pismo Święte było martwą literą i wszyscy oni wołali: «Duch! Duch!» Ale ja z pewnością<br />
nie pójdę tam, dokąd ich ten duch wiedzie. Niech Bóg w swoim miłosierdziu zachowa mnie<br />
od Kościoła, w którym nie ma nikogo oprócz świętych. Pragnę przebywać z pokornymi,<br />
chorymi i słabymi, którzy znają i odczuwają swoje grzechy, a także stale wołają do Boga z<br />
głębokości swych serc, by otrzymać od Niego pocieszenie i wzmocnienie”. — Tamże X,<br />
10. {WB 100.8}<br />
Jednym z najbardziej aktywnych fanatyków był Tomasz Münzer, człowiek o<br />
niepospolitych zdolnościach, który gdyby wykorzystał je właściwie, mógłby uczynić wiele<br />
dobrego.* Nie nauczył się on jednak najważniejszych zasad prawdziwej religii. „Pragnął<br />
zreformować świat, a zapomniał, jak to czyni wielu entuzjastów, że reformację powinien<br />
rozpocząć od samego siebie”. — Tamże IX, 8. Jego ambicją było osiągnąć stanowisko i<br />
wpływy; nie chciał być postacią drugoplanową, nawet po Lutrze. Oświadczył, że<br />
reformatorzy, zastępując autorytet papieża autorytetem Pisma Świętego, ustanawiają jedynie<br />
nową odmianę papiestwa. Twierdził, że jedynie on otrzymał boskie zlecenie dla<br />
przeprowadzenia prawdziwej reformy. „Kto posiada tego ducha — mówił Münzer —<br />
posiada prawdziwą wiarę, nawet gdyby w swoim życiu nie widział Pisma Świętego”. —<br />
Tamże X, 10. {WB 101.1}<br />
Fanatyczni nauczyciele pozwolili, by kierowały nimi uczucia; każdą myśl i każdy impuls<br />
uważali za głos Boży. W konsekwencji doszli do skrajności. Niektórzy spalili nawet swe<br />
Biblie, wołając: „Litera zabija, lecz Duch ożywia”. Nauki Münzera odwołujące się do<br />
potrzeby przeżycia czegoś niezwykłego zaspokajały ludzką pychę przez wywyższenie<br />
ziemskich teorii i opinii ponad Słowo Boże. Jego doktryny były akcentowane przez tysiące<br />
ludzi. Münzer po niedługim czasie sprzeciwił się wszelkiemu porządkowi podczas<br />
nabożeństw i stwierdził, że posłuszeństwo książętom jest próbą służenia zarówno Bogu jak i<br />
diabłu. {WB 101.2}<br />
Umysły ludzi, uwolnione już poprzednio od jarzma papieskiego, stawały się także<br />
niecierpliwe z powodu zakazów świeckich. Rewolucyjne nauki Münzera, uzurpujące sobie<br />
boską aprobatę, zaprowadziły wielu do wyłamania się spod wszelkiej kontroli oraz oddania<br />
władzy uprzedzeniom i namiętnościom. Z tego powodu rozgorzały w Niemczech bunty i<br />
walki; ziemia poczęła opływać krwią. {WB 101.3}<br />
Udręka, jaką Luter przeżywał tak dawno w Erfurcie, powróciła ze zdwojoną siłą teraz,<br />
gdy ujrzał on skutki fanatyzmu, które dotknęły reformację. Książęta papiescy oświadczyli, a<br />
wielu uwierzyło w to, że bunty są owocem nauk Lutra. Chociaż oskarżenie to było<br />
bezpodstawne, zmartwiło jednak reformatora. Nie mógł znieść zniesławienia prawdy przez<br />
postawienie jej w jednym szeregu z najbardziej skrajnym fanatyzmem. Z drugiej strony<br />
123
Change language