Wielki Protest_
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni. Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni.
Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Wielki</strong> <strong>Protest</strong><br />
W ten sposób Zwingli walczył ze swoimi chytrymi wrogami. Mykonius pisał, że<br />
reformator „więcej zdziałał przez swoje rozmyślania, bezsenne noce i wskazówki, które<br />
przesyłał do Baden, niżby to uczynił będąc osobiście obecnym pośród swoich wrogów”. —<br />
D’Aubigné XI, 13. {WB 97.2}<br />
Przedstawiciele papieża, upojeni przewidywanym zwycięstwem, przybyli do Baden w<br />
najkosztowniejszych szatach, ozdobieni najprzedniejszymi klejnotami. Żyli luksusowo, a<br />
ich stoły uginały się pod najdroższymi smakołykami i najwyborniejszymi winami. Brzemię<br />
obowiązków kościelnych wynagradzali sobie biesiadami i uciechami. Ich przeciwieństwem<br />
byli reformatorzy, którzy mało czasu spędzali na posiłkach, przeważnie skromnych. Prawdę<br />
mówiąc, spoglądano na nich jak na żebraków. Gospodarz Oekolampadiusa, który często<br />
zaglądał do jego pokoju, zastawał go stale czytającego albo zatopionego w modlitwie i<br />
ogromnie zdziwiony stwierdzał, że ten heretyk jest przynajmniej „bardzo pobożny”. {WB<br />
97.3}<br />
Podczas zebrania Eck dumnie wstąpił „na wspaniale udekorowaną ambonę, zaś<br />
skromnie ubrany Oekolampadius musiał siąść naprzeciw swego przeciwnika na<br />
prowizorycznie wykonanym stołku”. — Tamże XI, 13. Donośny głos i nieograniczona<br />
pewność siebie nie opuszczały Ecka. Nadzieja na złoto i sławę podsycała jego gorliwość,<br />
zapewniono bowiem obrońcy wiary przyzwoitą nagrodę. Kiedy nie mógł znaleźć lepszych<br />
argumentów, sięgał po obelgi, a nawet przekleństwa. {WB 97.4}<br />
Z drugiej strony skromny Oekolampadius nie ufając sobie i wzdrygając się przed walką,<br />
już na początku uroczyście oświadczył: „Nie uznaję żadnego innego wzorca oprócz Słowa<br />
Bożego”. — Tamże XI, 13. Choć był łagodny i uprzejmy, okazał się tak samo stanowczy i<br />
odważny. Podczas gdy zwolennicy papiestwa jak zwykle odwoływali się do tradycji jako<br />
nieomylnego autorytetu, reformator trzymał się Pisma Świętego. „Tradycja i zwyczaje nie<br />
posiadają w Szwajcarii żadnego znaczenia, chyba że są zgodne z konstytucją, zaś w<br />
sprawach wiary naszą konstytucją jest Biblia”. — Tamże XI, 13. {WB 97.5}<br />
Kontrast występujący między mówcami wywarł odpowiednie skutki. Spokojne i jasne<br />
argumenty Oekolampadiusa oraz jego skromne i uprzejme zachowanie pozyskały sympatię<br />
tych, którzy z niechęcią odwrócili się od pyszałkowatych i hałaśliwych twierdzeń<br />
Ecka. {WB 97.6}<br />
Dyskusja trwała osiemnaście dni. Gdy się skończyła, przedstawiciele papieża przypisali<br />
sobie zwycięstwo. Co prawda większość delegatów opowiedziała się za Rzymem, ogłosiła<br />
reformatorów za pokonanych, a Zwingliego, ich przywódcę, wyłączyła z Kościoła. Jednak<br />
przebieg i rezultaty dyskusji ujawniły, po czyjej stronie leży przewaga. Spór ten stał się dla<br />
protestantyzmu nowym bodźcem i wkrótce po jego zakończeniu tak ważne miasta, jak<br />
Berno i Bazylea, opowiedziały się za reformacją. {WB 97.7}<br />
118
Change language