Wielki Protest_
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni. Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni.
Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Wielki</strong> <strong>Protest</strong><br />
prałatów została pokonana przez moc prawdy. Papiestwo poniosło porażkę, która miała być<br />
odczuwana przez wszystkie narody i po wszystkie czasy. {WB 86.2}<br />
Gdy legat dostrzegł wpływ, jaki wywarły słowa Lutra, jak nigdy przedtem zaniepokoił<br />
się o autorytet władzy rzymskiej i postanowił zastosować wszelkie dostępne środki, aby<br />
zniszczyć reformatora. Używając swej wybitnej elokwencji i zdolności dyplomatycznych<br />
starał się przekonać młodego cesarza o głupocie i niebezpieczeństwie, na jakie ten wystawi<br />
swą przyjaźń z Rzymem i poparcie papieża, jeżeli ujmie się za nic nie znaczącym<br />
mnichem. {WB 86.3}<br />
Słowa legata nie pozostały bez skutku. Następnego dnia Karol kazał odczytać sejmowi<br />
pismo, które stwierdzało, że cesarz zdecydował się iść śladem polityki swoich przodków,<br />
broniąc i podtrzymując religię katolicką. Ponieważ Luter nie odwołał swoich nauk, podjęte<br />
zostaną przeciwko niemu i herezjom, które głosił, najbardziej rygorystyczne kroki.<br />
„Samotny mnich zwiedziony własną głupotą — pisał cesarz — sprzeciwił się wierze<br />
chrześcijaństwa. Aby zapobiec takiej niezbożności, poświęcę moje królestwo, skarby,<br />
przyjaciół, moje ciało, krew, duszę i życie. Chcę odesłać Lutra do domu zakazując mu<br />
wywoływanie jakichkolwiek zamieszek wśród ludu. Następnie przez klątwy, interdykty i<br />
innymi sposobami postaram się jego, a także jego zwolenników zniszczyć jako krnąbrnych<br />
heretyków. Proszę, by przedstawiciele poszczególnych księstw postąpili, jak przystoi<br />
wiernym chrześcijanom”. — Tamże VII, 9. Mimo to cesarz podał do wiadomości, że glejt<br />
Lutra musi być uszanowany i zanim będzie można cokolwiek przedsięwziąć przeciwko<br />
niemu, należy mu pozwolić bezpiecznie wrócić do domu. {WB 86.4}<br />
Po tej deklaracji cesarza wśród członków sejmu powstały dwa przeciwne obozy.<br />
Przedstawiciele papieża żądali ponownie, aby zlekceważyć glejt Lutra. „Ren musi<br />
pochłonąć jego popioły, jak przed wiekiem pochłonął popioły Jana Husa” — mówili. —<br />
Tamże VII, 9. Ale książęta niemieccy, choć byli zwolennikami papieża, sprzeciwili się<br />
łamaniu przyrzeczenia, gdyż byłaby to haniebna plama na czci całego narodu. Wskazali na<br />
nieszczęścia, które nastąpiły po śmierci Husa i powiedzieli, że nie odważą się ponownie<br />
ściągać na Niemcy i głowę młodego cesarza takich okropnych skutków. {WB 86.5}<br />
Sam cesarz, odpowiadając na tę nikczemną propozycję, powiedział: „Choćby honor i<br />
wiara zostały porzucone przez świat, to jednak powinny znaleźć miejsce w sercach książąt”.<br />
— Tamże VII, 9. Mimo to zagorzali wrogowie reformatora nadal żądali od cesarza, by<br />
postąpił z Lutrem tak, jak Zygmunt z Husem — aby zostawił go na łasce Kościoła. Lecz<br />
Karol V, pamiętając jak Hus publicznie wskazał na swe łańcuchy, a potem przypomniał<br />
cesarzowi o nie dotrzymanej obietnicy, powiedział zdecydowanie: „Nie chcę się rumienić<br />
jak Zygmunt”. — Lenfant, History of the Council of Constance I, 422. {WB 86.6}<br />
Jednak Karol świadomie odrzucił prawdy głoszone przez Lutra. „Zdecydowałem się iść<br />
śladem mych przodków” — napisał cesarz. — D’Aubigné VII, 9. Zdecydował się nie<br />
104
Change language