Wielki Protest_
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni. Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni.
Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Wielki</strong> <strong>Protest</strong><br />
Lutra, był bardzo zaniepokojony. Przeczuwał, że przesłuchanie Lutra może okazać się w<br />
skutkach bardzo niebezpieczne dla papiestwa. Prowadzenie dochodzenia w sprawie, w<br />
której papież wydał już potępiający wyrok, równało się znieważeniu autorytetu<br />
„nieomylnego kapłana”. Poza tym legat obawiał się, że elokwencja i mocne argumenty<br />
Lutra skłonią wielu książąt do zajęcia stanowiska przeciwnego interesom papieskim. W<br />
najbardziej natarczywy sposób starał się więc odwieść cesarza od zamiaru wezwania Lutra<br />
przed sejm. W tym mniej więcej czasie została wydana bulla wykluczająca Lutra z<br />
Kościoła, co wraz z zabiegami Aleandra — skłoniło cesarza do ustąpienia legatowi. Napisał<br />
więc do elektora, że jeżeli Luter nie odwoła swych tez, musi pozostać w Wittenberdze. {WB<br />
77.4}<br />
Aleander, niezadowolony jednak z tego zwycięstwa, działał dalej za pomocą wszelkich<br />
dostępnych mu środków, by uzyskać wyrok skazujący Lutra. Wytrwale zwracał uwagę<br />
książąt, prałatów i innych członków sejmu na sprawę Lutra, oskarżając reformatora o<br />
podżeganie ludzi do buntu, bezbożności i bluźnierstwa. Jednak popędliwość i namiętność,<br />
jakie cechowały słowa legata, wskazywały wyraźnie, jakie motywy nim kierują: Ogół<br />
zebranych stwierdził, że „bardziej nienawiść i chęć zemsty, niż gorliwość i pobożność były<br />
powodem wystąpień legata”. — Tamże VII, 1. Większość osób obecnych na sejmie coraz<br />
bardziej przychyla się do sprawy Lutra. {WB 78.1}<br />
Ze zdwojoną energią i gorliwością starał się legat przekonać cesarza, że jego<br />
obowiązkiem jest wypełnienie papieskich zleceń. Ale prawo Niemiec wymagało w takich<br />
kwestiach rozpatrzenia sprawy i jednomyślności wszystkich książąt. W końcu jednak cesarz<br />
uległ namowom legata i pozwolił mu przedstawić sprawę sejmowi. „Był to dzień triumfu<br />
dla nuncjusza. Zebranie było bardzo liczne, a sprawa jeszcze większa. Aleander miał<br />
przemawiać w imieniu Rzymu (...) matki i pani wszystkich Kościołów. Przed zebranymi<br />
pełnomocnikami chrześcijaństwa miał bronić stolicy Piotrowej. Legat miał wybitny dar<br />
wymowy i dowiódł, że dorósł do wysokości zadania. Opatrzność chciała, by Rzym —<br />
zanim będzie potępiony — był reprezentowany i broniony przed najdostojniejszym<br />
trybunałem przez swego najzdolniejszego mówcę”. — Wylie VI, 4. Zwolennicy reformatora<br />
z obawami oczekiwali na wynik wystąpienia Aleandra. Elektor saski nie był obecny, lecz<br />
wyznaczył kilku radnych, którzy mieli mu donieść o przemówieniu nuncjusza<br />
papieskiego. {WB 78.2}<br />
Aleander z całą mocą swej elokwencji i naukowych wywodów usiłował podeptać<br />
prawdę. Rzucał na Lutra coraz to nowe oskarżenia, określając go jako nieprzyjaciela<br />
Kościoła i państwa, wroga żywych i umarłych, duchowieństwa i świeckich, soborów i<br />
pojedynczych chrześcijan. „W pismach Lutra jest tyle błędów — stwierdził — iż można by<br />
za nie spalić sto tysięcy heretyków”. {WB 78.3}<br />
93
Change language