Wielki Protest_
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni. Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
A co z prawem cesarza do zmuszania ludzi mieczem do praktykowania wiary, którą nakazuje Kościół, zakładając, że jest to prawdziwa wiara, tylko dlatego, że Kościół ją nakazał? To również zostaje zdemaskowane i obalone. Zasada, która tak cicho wrosła w Protest, obala w proch tę podwójną tyranię. Krzesło papieża i miecz cesarza przemijają, a na ich miejsce pojawia się sumienie. Ale Protest nie czyni sumienia swoim własnym panem; sumienie nie jest prawem dla siebie. To byłaby anarchia - czyli bunt przeciwko Temu, który jest jej Panem. Protest głosi, że Biblia jest prawem sumienia, a jej Autor jest jej jedynym Panem. Dlatego kieruje swój bieg między dwoma przeciwstawnymi niebezpieczeństwami, unikając z jednej strony anarchii, a z drugiej tyranii; protestantyzm wyłania się na oczach narodów, rozwijając sztandar prawdziwej wolności. Wokół tego sztandaru muszą się zgromadzić wszyscy ludzie, którzy chcą być wolni.
Słowa kluczowe: protest ze Speyer, wolność religijna, purytanie, kościół, niemcy, tradycja, sanktuarium, pielgrzymi, nowa anglia, starożytność, chrześcijaństwo, pokuta, faith alone, christ alone, wesley, huss, waldensi, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, biskup
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Wielki</strong> <strong>Protest</strong><br />
Rozdział 8 — Przed Sądem<br />
Na tron Niemiec wstąpił Karol V. Wysłannicy papiescy pośpieszyli do nowego cesarza,<br />
aby złożyć mu gratulacje, a jednocześnie skłonić go do użycia swej siły przeciwko<br />
reformacji. Z drugiej strony elektor saski, któremu Karol w wielkiej mierze zawdzięczał<br />
koronę, prosił go, by nie podejmował żadnych kroków przeciwko Lutrowi, zanim ten nie<br />
zostanie przesłuchany. W ten sposób cesarz znalazł się w dość kłopotliwej sytuacji.<br />
Wiedział, że przedstawiciele papiestwa nie zadowolą się niczym innym jak tylko cesarskim<br />
edyktem skazującym Lutra na śmierć. Jednak elektor stanowczo oświadczył, że „ani<br />
cesarski majestat, ani nikt inny nie udowodnił, że pisma Lutra zostały sprawiedliwie<br />
potępione”, dlatego też cesarz rozkazał, aby „doktor Luter otrzymał glejt, by mógł się<br />
zjawić przed uczonych, pobożnych i bezstronnych sędziów”. — D’Aubigné VI, 11. {WB<br />
77.1}<br />
Uwaga wszystkich stronnictw skierowana została na sejm, który zebrał się w Wormacji<br />
tuż przed wstąpieniem Karola V na tron. Celem sejmu było rozstrzygnięcie ważnych kwestii<br />
politycznych, tam też niemieccy książęta mieli po raz pierwszy spotkać się z młodym<br />
monarchą. Ze wszystkich stron Niemiec zjechali się dostojnicy kościelni i państwowi.<br />
Przybyli potężni i zazdrośni o swe prawa możnowładcy, dumni i pewni swej wyższości<br />
książęta Kościoła, dworscy rycerze i ich uzbrojone orszaki, a także posłowie z obcych i<br />
dalekich krajów — wszyscy zebrali się w Wormacji. Jednak na tym ogromnym<br />
zgromadzeniu tematem, który wzbudził największe zainteresowanie, była sprawa saskiego<br />
reformatora. {WB 77.2}<br />
Cesarz Karol polecił elektorowi, by przybył na sejm razem z Lutrem, któremu zapewnił<br />
ochronę i przyrzekł swobodną dyskusję z kompetentnymi osobami celem omówienia<br />
punktów spornych. Luter z napięciem czekał na spotkanie z cesarzem. W tym czasie jego<br />
zdrowie było mocno nadwerężone, jednak napisał do elektora: „Gdy sam o własnych siłach<br />
nie będę mógł przybyć do Wormacji, każę się tam zawieźć, nawet jeśli będę chory, gdyż nie<br />
wątpię, że gdy cesarz mnie wzywa, jest to głos samego Boga. Jeśli dopuszczą się wobec<br />
mnie gwałtu, co jest bardzo prawdopodobne — gdyż nie wzywają mnie po to, abym ich<br />
pouczał — sprawę tę pozostawię Panu. Żyje przecież wciąż i panuje Ten, który w Babilonie<br />
zachował trzech młodzieńców w ognistym piecu. Jeżeli nie uratuje mnie, to przecież moje<br />
życie jest bez znaczenia. Brońmy tylko Ewangelii, by nie stała się przedmiotem pogardy ze<br />
strony niegodziwych ludzi i przelewajmy za nią krew, a na pewno zwyciężymy. Nie do<br />
mnie należy decydowanie, czy moje życie lub śmierć przyczyni się do zbawienia ogółu (...).<br />
Możecie oczekiwać ode mnie wszystkiego (...) oprócz ucieczki i odwołania poglądów. Na<br />
pewno nie ucieknę, a tym bardziej niczego nie odwołam”. — Tamże VII, 1. {WB 77.3}<br />
Kiedy w Wormacji rozeszła się wiadomość, że Luter ma się zjawić przed sejmem,<br />
wywołało to wielkie podniecenie. Aleander, legat papieski, któremu powierzono sprawę<br />
92
Change language