09.04.2023 Views

Kościoł i Państwo Wojujące

Wojna to sprawa o żywotnym znaczeniu dla państwa, obszar życia lub śmierci, droga do przetrwania lub zagłady. Zagadnienie to trzeba więc dokładnie rozpatrzyć. Kto kocha wojnę, doprowadzi kraj do zniszczenia, kto pożąda zwycięstwa, doprowadzi go do niesławy. Wojny nie trzeba kochać i zwycięstwa nie trzeba pożądać. Działaj tylko wówczas, gdy warunki dojrzały do zwycięstwa. 2) Dlatego wynik wojny określa pięć podstawowych czynników i porównanie walczących stron według ich sił oraz siedmiu dalej wymienionych składników. 3) Pierwszym z tych czynników jest droga. Drugim niebo. Trzecim ziemia. Czwartym dowództwo. Piątym zasady. 4) Droga lub wpływ moralny sprawia, że ludzie myślą tak samo jak rządzący, więc pójdą z nimi na życie i na śmierć, nie bojąc się jednego ani drugiego. Nikt nie sprawi, żeby wojsko skutecznie walczyło, jeśli każe mu się walczyć w niesłusznej wojnie ... Wojna to sztuka wprowadzania w błąd.

Wojna to sprawa o żywotnym znaczeniu dla państwa, obszar życia lub śmierci,
droga do przetrwania lub zagłady. Zagadnienie to trzeba więc dokładnie rozpatrzyć.
Kto kocha wojnę, doprowadzi kraj do zniszczenia, kto pożąda zwycięstwa,
doprowadzi go do niesławy. Wojny nie trzeba kochać i zwycięstwa nie trzeba
pożądać. Działaj tylko wówczas, gdy warunki dojrzały do zwycięstwa. 2) Dlatego
wynik wojny określa pięć podstawowych czynników i porównanie walczących stron
według ich sił oraz siedmiu dalej wymienionych składników. 3) Pierwszym z tych
czynników jest droga. Drugim niebo. Trzecim ziemia. Czwartym dowództwo.
Piątym zasady. 4) Droga lub wpływ moralny sprawia, że ludzie myślą tak samo jak
rządzący, więc pójdą z nimi na życie i na śmierć, nie bojąc się jednego ani drugiego.
Nikt nie sprawi, żeby wojsko skutecznie walczyło, jeśli każe mu się walczyć w
niesłusznej wojnie ... Wojna to sztuka wprowadzania w błąd.

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Kościól i <strong>Państwo</strong> <strong>Wojujące</strong><br />

Gdy wysłannik papieża zorientował się, że argumenty Lutra są nie do odparcia, stracił<br />

nad sobą panowanie i we wściekłości zaczął krzyczeć: „Odwołaj, bo jeżeli tego nie<br />

uczynisz, wyślę cię do Rzymu, by stawić cię przed sądem; który rozpatrzy twoją sprawę.<br />

Wyklnę ciebie i twoich zwolenników, a wszystkich, którzy będą cię popierać, wyłączę z<br />

<strong>Kościoł</strong>a”. Na koniec oświadczył dumnie i ze złością: „Odwołaj, lub nie pokazuj mi się<br />

więcej na oczy”. — D’Aubigné IV, 6. {WB 72.7}<br />

Reformator wraz ze swymi przyjaciółmi niezwłocznie opuścił legata dając mu do<br />

zrozumienia, że nie powinien oczekiwać żadnego odwołania. To jednak nie zgadzało się z<br />

planami<br />

kardynała. Łudził się, że przemocą i strachem zmusi Lutra do ustąpienia. Teraz jednak<br />

stał pośród swych współpracowników, spoglądając na nich z wyrazem głębokiego<br />

rozczarowania z powodu poniesionej porażki. {WB 73.8}<br />

Wystąpienie Lutra przed kardynałem nie było daremne. Zgromadzeni tam ludzie mieli<br />

doskonałą okazję, by porównać obu mówców i samemu osądzić, co sobą reprezentowali, jak<br />

też ocenić siłę i prawdziwość ich stanowisk. Jak uderzająca była między nimi różnica!<br />

Skromny i pokorny reformator zdecydowanie stał w mocy Bożej, mając po swej stronie<br />

prawdę; wysłannik papieża, wyniosły, arogancki, dumny i niedorzeczny, nie mający ani<br />

jednego dowodu z Pisma Świętego na poparcie swych twierdzeń, mimo to krzyczał:<br />

„Odwołaj, albo zostaniesz wysłany do Rzymu, gdzie poniesiesz zasłużoną karę”. {WB<br />

73.1}<br />

Pomimo, że Luter miał glejt cesarski, zwolennicy papieża planowali schwytać go i<br />

uwięzić. Przyjaciele usilnie prosili reformatora, by nie przedłużał swego pobytu w<br />

Augsburgu, gdyż jest to niecelowe; tłumaczyli, że powinien zaraz wracać do Wittenbergi z<br />

zachowaniem daleko idącej ostrożności, nie zdradzając swych zamiarów. Pod wpływem<br />

tych próśb Luter konno opuścił Augsburg przed świtem, w towarzystwie tylko jednego<br />

przewodnika, którego przydzielił mu burmistrz miasta. Z wieloma obawami potajemnie<br />

przejeżdżał ciemnymi i cichymi ulicami miasta. W tym czasie czujni i bezlitośni wrogowie<br />

knuli jego zgubę. Czy umknie z zastawionych sieci? Dla reformatora były to chwile<br />

niepokoju i żarliwej modlitwy. Wreszcie dotarł do małej bramy w murze miasta. Otworzono<br />

mu i bez przeszkód wyjechał ze swym przewodnikiem. Gdy byli już bezpieczni za obrębem<br />

miasta, przyśpieszyli jazdę i zanim legat papieski dowiedział się o jego wyjeździe, Luter był<br />

już poza zasięgiem swych prześladowców. Szatan i jego emisariusze przegrali. Człowiek, o<br />

którym sądzili, iż znajduje się w ich ręku, umknął jak ptak z sideł ptasznika. {WB 73.2}<br />

Wiadomość o ucieczce Lutra zaskoczyła i rozwścieczyła legata. Spodziewał się, że za<br />

mądre i zdecydowane poradzenie sobie z człowiekiem zakłócającym spokój w Kościele<br />

otrzyma jakieś wysokie stanowisko, jednak nadzieja ta zawiodła. Swój gniew wyraził w<br />

liście do Fryderyka, elektora saskiego, zaciekle oskarżając w nim Lutra i żądając, by<br />

85

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!