09.04.2023 Views

Kościoł i Państwo Wojujące

Wojna to sprawa o żywotnym znaczeniu dla państwa, obszar życia lub śmierci, droga do przetrwania lub zagłady. Zagadnienie to trzeba więc dokładnie rozpatrzyć. Kto kocha wojnę, doprowadzi kraj do zniszczenia, kto pożąda zwycięstwa, doprowadzi go do niesławy. Wojny nie trzeba kochać i zwycięstwa nie trzeba pożądać. Działaj tylko wówczas, gdy warunki dojrzały do zwycięstwa. 2) Dlatego wynik wojny określa pięć podstawowych czynników i porównanie walczących stron według ich sił oraz siedmiu dalej wymienionych składników. 3) Pierwszym z tych czynników jest droga. Drugim niebo. Trzecim ziemia. Czwartym dowództwo. Piątym zasady. 4) Droga lub wpływ moralny sprawia, że ludzie myślą tak samo jak rządzący, więc pójdą z nimi na życie i na śmierć, nie bojąc się jednego ani drugiego. Nikt nie sprawi, żeby wojsko skutecznie walczyło, jeśli każe mu się walczyć w niesłusznej wojnie ... Wojna to sztuka wprowadzania w błąd.

Wojna to sprawa o żywotnym znaczeniu dla państwa, obszar życia lub śmierci,
droga do przetrwania lub zagłady. Zagadnienie to trzeba więc dokładnie rozpatrzyć.
Kto kocha wojnę, doprowadzi kraj do zniszczenia, kto pożąda zwycięstwa,
doprowadzi go do niesławy. Wojny nie trzeba kochać i zwycięstwa nie trzeba
pożądać. Działaj tylko wówczas, gdy warunki dojrzały do zwycięstwa. 2) Dlatego
wynik wojny określa pięć podstawowych czynników i porównanie walczących stron
według ich sił oraz siedmiu dalej wymienionych składników. 3) Pierwszym z tych
czynników jest droga. Drugim niebo. Trzecim ziemia. Czwartym dowództwo.
Piątym zasady. 4) Droga lub wpływ moralny sprawia, że ludzie myślą tak samo jak
rządzący, więc pójdą z nimi na życie i na śmierć, nie bojąc się jednego ani drugiego.
Nikt nie sprawi, żeby wojsko skutecznie walczyło, jeśli każe mu się walczyć w
niesłusznej wojnie ... Wojna to sztuka wprowadzania w błąd.

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Kościól i <strong>Państwo</strong> <strong>Wojujące</strong><br />

jego zniknięciem, doznali nowej otuchy słysząc o postępie ewangelii w Szwajcarii. {WB<br />

96.2}<br />

Gdy działalność reformacyjna na dobre zakorzeniła się w Zurychu, zaczęto dostrzegać<br />

jej owoce — zmalała ilość przestępstw, wzrósł porządek i spokój. „W naszym mieście<br />

panuje spokój. Nie ma w nim kłótni, obłudy, zazdrości ani konfliktów” — pisał Zwingli. „A<br />

komu można tę harmonię zawdzięczać, jeżeli nie najwyższemu i najlepszemu Bogu i Jego<br />

czystym naukom, które napełniają nas owocami pokoju i pobożności”. — Tamże VIII,<br />

15. {WB 96.3}<br />

Zwycięstwa osiągnięte przez reformację pobudziły Rzym do bardziej zdecydowanych<br />

wysiłków w celu jej zniszczenia. Ponieważ prześladowanie i tłumienie działalności Lutra w<br />

Niemczech okazało się mało skuteczne, postanowiono pokonać reformację jej własną<br />

bronią. Zwolennicy papieża zaplanowali przeprowadzić dyskusję z Zwinglim, a ponieważ<br />

zorganizowanie jej leżało w ich rękach, chcieli zapewnić sobie zwycięstwo przez wybranie<br />

zarówno miejsca spotkania, jak i sędziów, którzy mieli zadecydować o jego wyniku. Gdy w<br />

ten sposób będą mieli Zwingliego w swoich rękach, postarają się już o to, aby im nie<br />

umknął. Zmuszając przywódcę do milczenia, łatwo będzie zdusić cały ruch. Wszystkie te<br />

zamiary trzymano oczywiście w tajemnicy. {WB 96.4}<br />

Miejsce dyskusji wyznaczono w Baden, jednak Zwingli nie przybył tam. Rada Zurychu<br />

przeczuwając spisek zwolenników papieża, a także ostrzeżona licznymi przypadkami<br />

palenia wyznawców ewangelii na stosie, nie pozwoliła swemu duszpasterzowi wystawić się<br />

na takie niebezpieczeństwo. W Zurychu Zwingli gotów był spotkać się i prowadzić dyskusje<br />

z każdym posłem przysłanym z Rzymu, ale udanie się do Baden, gdzie niedawno przelano<br />

krew męczenników prawdy, równało się z niechybną śmiercią. Do Baden przybyli więc<br />

Oekolampadius i Haller, którzy reprezentowali reformację, zaś znany doktor Eck, popierany<br />

przez liczne grono papieskich uczonych i prałatów, miał walczyć w obronie Rzymu. {WB<br />

96.5}<br />

Choć Zwingli nie był obecny na spotkaniu, jego wpływ był widoczny. Przedstawiciele<br />

papieża sami wyznaczyli sekretarzy, a wszystkim innym pod karą śmierci zabroniono<br />

sporządzania jakichkolwiek notatek. {WB 96.6}<br />

Pomimo to Zwingli codziennie otrzymywał dokładną relację z tego, co powiedziano w<br />

Baden. Otóż pewien student, obecny na obradach, co wieczór zapisywał treść poruszonych<br />

kwestii, zaś dwaj inni podjęli się dostarczać te relacje wraz z listami Oekolampadiusa<br />

Zwingliemu w Zurychu. Reformator odpowiadał dając rady i sugestie. Pisał swe listy nocą,<br />

a studenci wracali z nimi wczesnym rankiem do Baden. Ażeby ujść czujności straży,<br />

stojącej u bram miasta, posłowie ci nieśli na głowach kosze z drobiem i nie zatrzymywani<br />

swobodnie wchodzili do Baden. {WB 97.1}<br />

116

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!