Itorero na Leta ku Rugamba

Itorero na Leta ku Rugamba
iyo myanzuro bayongera mu mubare w’amategeko y’idini n’aya Leta asanzwe mu bihugu
byose bya Gikristo.
Kugeza na n’ubu kubura kw’ibihamya byo mu Byanditswe Byera bishyigikira umunsi
w’icyumweru bikomeje gutera ingorane zikomeye. Abantu bakomeje kwibaza aho abigisha
babo bakuye ububasha bwo gukuraho itegeko nyakuri rya Yehova wavuze ati “Umunsi wa
karindwi niwo Sabato y’Uwiteka Imana yawe, ” kugira ngo baziririze umunsi w’izuba. Mu
rwego rwo gusimbuza ubuhamya bwo mu Byanditswe Byera badashobora kubona, byabaye
ngombwa kwiyambaza amagambo y’abantu. Nko mu iherezo ry’ikinyejana cya XII,
Umuvugizi w’umunyamwete w’ibyo kuruhuka ku cyumweru yasuye amatorero yo mu
Bwongereza, ahurirayo n’abahamya b’ukuri bahangana nawe; maze umuhati we umubera
impfabusa ava muri icyo gihugu asubira iwabo yirukananywe inyigisho ze. Ubwo
yagarukagayo, yaje afite ibyo yishingikirizaho, maze nyuma y’umurimo we, abona
umusaruro wamushimishije. Yari agarukanye umuzingo w’igitabo avuga ko wamanutse mu
ijuru ku Mana ubwayo, cyari cyanditswemo amabwiriza yo kuruhuka ku munsi wo ku
Cyumweru, kandi atera ubwoba abatemeraga kuryubahiriza. Icyo gitabo cy’agaciro -
cy’ishingiro ry’ibinyoma gusa nk’ uko itorero gishyigikiwe riri - bakwije inkuru ko
cyamanutse mu ijuru kikagwa mu Rusengero rw’i Yerusalemu, ku ruhimbi rwa Mutagatifu
Simiyoni i Gologota. Ariko mu by’ukuri, inkomoko yacyo ni i Roma kwa Papa, aho ibinyoma
n’ibihimbano byose bigamije gukuza no gukungahaza itorero, byakomeje guhabwa agaciro
n’ubuyobozi bw’ubupapa uko bwagiye busimburana.
Uwo muzingo wari wanditswemo itegeko ribuzanya gukora imirimo guhera ku isaha ya
cyenda y’umugoroba ku Isabato, kugeza ku wa kabiri w’icyumeru (Monday) izuba rirashe;
kandi ububasha bwawo bwahamijwe n’ibitangaza byinshi. Bavugaga ko abantu bagiraga
imirimo bakora muri ayo masaha yabuzanyijwe, bararemaraga. Umugabo wagerageje gusya
ingano, mu cyimbo cyo kubona ifu, yabonye mu mashini ye hasohokamo umuvu w’amaraso,
maze uruziga rw’imashini rurahagarara n’ubwo hari harimo amazi menshi yayikoreshaga.
Umugore yatetse umugati, agiye kuwarura asanga utahiye kandi iziko rishyushye cyane. Undi
wari wateguye guteka umugati ku isaha ya cyenda, ariko hanyuma yiyemeza kuzawuteka ku
wa kabiri w’Isabato, ku munsi wakurikiyeho yasanze umugati uhiye wahishijwe n’imbaraga
yo mu ijuru. Umuntu watetse umugati nyuma y’isaha ya cyanda ku munsi w’Isabato, bukeye
mu gitondo agiye kuwumanyagura, asanga uratembamo amaraso. Kubera ibyo bihimbano
n’imyizerere ishingiye ku bupfumu, abavugizi b’icyumweru (Dimanche) bahirimbanira
kukigira umunsi Muziranenge . 9
Muri Ekose, kimwe no mu Bwongereza, bishimiye icyumweru kuko bafashe umugabane
wacyo bakawunga ku mugabane ubanza w’i Sabato ya kera. Ariko igihe cyagombaga kwezwa
nicyo cyahindutse. Iteka ryaciwe n’Umwami wa Ekose ryavugaga ko ‘’Ku Isabato guhera ku
isaha ya cumi n’ebyiri z’amanywa, agomba gufatwa nk’amasaha yera’‘, ko nta muntu
n’umwe, guhera kuri iyo saha kugeza ku wa kabiri w’Isabato mu gitondo, ukwiriye kugira
umurimo w’isi akora. 10
418