Itorero na Leta ku Rugamba

Itorero na Leta ku Rugamba
igitekerezo cy’uko Isabato, ariwo munsi wa karindwi, Kristo yayihinduyemo Icyumweru
(umunsi wa mbere w’icyumweru). Nyamara ariko, nta buhamya na bumwe yashoboye kubona
mu Byanditswe Byera bwemeza izo nyigisho nshya. Eusebius ubwe, n’ubwo atabishakaga,
yemeye ko atari ukuri kandi yerekana ba nyiri iyo mpinduka. Aravuga ati, “Ibintu byose
byagombaga gukorwa ku munsi w’Isabato, “twabyimuriye ku munsi w’Umwami”. 7 N’ubwo
igitekerezo cy’umunsi wa mbere w’icyumweru nta shingiro cyari gifite, cyakoreshejwe mu
gutinyura abantu kuribata Isabato y’Uwiteka Nyiringabo. Abifuje bose icyubahiro cyo mu isi,
bahisemo iminsi mikuru ya gipagani.
Uko ubupapa bwakomeje gushinga imizi, niko n’umunsi w’Icyumweru wakomeje
guhabwa ikuzo. Nyuma y’igihe gito, abaturage bakomeje imirimo yabo y’ubuhinzi, igihe
babaga batagiye mu rusengero, maze umunsi wa karindwi ukomeza gufatwa nk’Isabato.
Ariko ihinduka rigakorwa buhoro buhoro. Abakozi bo mu nkiko babujijwe guca imanza
z’abaturage ku munsi wa mbere w’icyumweru. Nyuma ho gato, abantu bose, mu nzego izo
arizo zose, bategekwa kureka imirimo yose, maze abakoze ku cyumweru, abatari
inkoreragahato bagacibwa ibihano naho abagaragu bagahanishwa gukubitwa ibiboko. Nyuma
y’aho, haje gutangwa itegeko ko abakire bazagira umurimo wose bakora ku cyumweru
bazahanishwa igihano cyo kunyagwa kimwe cya kabiri cy’umugabane w’ubutunzi bwabo;
maze batava ku izima, bakazahindurwa inkoreragahato. Abakene bo hasi bagombaga gucibwa
mu gihugu buheriheri.
Hakurikiyeho kwitabaza ibitangaza by’ibihimbano. Muri ibyo bitangaza havuzwemo
icy’umugabo umwe ngo wagiye mu murima guhinga ku cyumweru afata icyuma cyo
guhanagura igitaka ku isuka ye, cya cyuma ngo kimushinga mu kiganza, akimarana imyaka
ibiri akigendana ‘’aribwa cyane kandi afite isoni nyinshi” 8.
Nyuma y’aho, Papa yategetse abapadiri bayobora paruwasi ko bagomba guhana
bihanukiriye abazazirura Icyumweru, bakabatumira kujya kuvuga amasengesho muri Kiliziya
kugira ngo batihamagarira imivumo ubwabo hamwe n’abaturanyi babo. Inama nkuru
y’amatorero yashyigikiye icyo gitekerezo ivuga ko n’abaporotesitanti byababayeho kenshi,
bitewe n’uko hari abantu bakoze ku cyumweru maze bakubitwa n’inkuba. Niyo mpamvu uwo
munsi koko ugomba kuba uw’Isabato. Abayobozi b’amatorero baravuga bati, Ibyo bigaragaza
“uburyo Imana yarakariye bikabije abantu bazirura uwo munsi.’‘ Abatambyi, abapasitoro,
abami, ibikomangoma, n’abizera bose, bongeye kurarikirwa ‘’gukora uko bashoboye kose,
kugira ngo uwo munsi uziririzwe nk’uko biwukwiriye, kandi nk’uko binakwiranye
n’ubukristo, maze mu idini uwo munsi ukaziririzwa no mu bihe bizaza’‘. 8
Kuko amategeko-teka y’inama nkuru z’idini atari ahagije, ubutegetsi bwa Leta bwasabwe
gushyiraho itegeko-teka ry’iterabwoba rizakura abantu imitima, rikabahatira guhagarika
imirimo ku Cyumweru. Mu nama nkuru yabereye i Roma, imyanzuro yose yari
yarashyizweho mbere yongeye kwemezwa, kandi barushaho kuyashyiramo umurego. Maze
417