07.04.2023 Views

Itorero na Leta ku Rugamba

Ubuhanga bw'intambara bufite akamaro kanini kuri Leta (buri ku butegetsi). Ni ikibazo cyubuzima nurupfu, umuhanda haba mumutekano cyangwa kurimbuka. Kubwibyo, ni ingingo yiperereza idashobora kwirengagizwa. Ubuhanga bw'intambara rero, bugengwa nibintu bitanu bihoraho, bigomba kwitabwaho ... Ibi ni: (1) Amategeko agenga imyitwarire; (2) Ijuru; (3) Isi; (4) Komanda; (5) Uburyo na disipulini. Amategeko agenga imyifatire atuma abantu bumvikana neza numutegetsi wabo, kugirango bazamukurikire batitaye ku mibereho yabo, badatezuka ku kaga ako ari ko kose… Komanda ashimangira ibyiza byubwenge, umurava, ubugwaneza, ubutwari no gukomera. Ibi bitanu (element) bigomba kumenyera buri general. Uzabazi azatsinda; uwabazi ntazatsindwa. Noneho jenerali watsinze urugamba akora imibare myinshi murusengero rwe mbere yuko urugamba ruba. Jenerali watsinzwe kurugamba akora ariko kubara bike mbere. Rero kubara byinshi biganisha ku ntsinzi war Intambara zose zishingiye kuburiganya...

Ubuhanga bw'intambara bufite akamaro kanini kuri Leta (buri ku butegetsi). Ni ikibazo cyubuzima nurupfu, umuhanda haba mumutekano cyangwa kurimbuka. Kubwibyo, ni ingingo yiperereza idashobora kwirengagizwa. Ubuhanga bw'intambara rero, bugengwa nibintu bitanu bihoraho, bigomba kwitabwaho ... Ibi ni: (1) Amategeko agenga imyitwarire; (2) Ijuru; (3) Isi; (4) Komanda; (5) Uburyo na disipulini. Amategeko agenga imyifatire atuma abantu bumvikana neza numutegetsi wabo, kugirango bazamukurikire batitaye ku mibereho yabo, badatezuka ku kaga ako ari ko kose… Komanda ashimangira ibyiza byubwenge, umurava, ubugwaneza, ubutwari no gukomera. Ibi bitanu (element) bigomba kumenyera buri general. Uzabazi azatsinda; uwabazi ntazatsindwa. Noneho jenerali watsinze urugamba akora imibare myinshi murusengero rwe mbere yuko urugamba ruba. Jenerali watsinzwe kurugamba akora ariko kubara bike mbere. Rero kubara byinshi biganisha ku ntsinzi war Intambara zose zishingiye kuburiganya...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Itorero</strong> <strong>na</strong> <strong>Leta</strong> <strong>ku</strong> <strong>Rugamba</strong><br />

akamuvuma kandi n’abifatanyije <strong>na</strong> we bose bagacibwa.” 94 Ikigeretse <strong>ku</strong>ri ibyo, <strong>ku</strong>gira ngo<br />

ubuyobe burandurwe burundu, Papa yategetse intumwa ye guca abantu bose bakwirengagiza<br />

gufata Luteri n’abayoboke be, ntiyite <strong>ku</strong> cyubahiro icyo ari cyo cyose baba bafite mu itorero<br />

cyangwa mu butegetsi bwa <strong>Leta</strong>, uretse umwami w’abami wenyine. Abantu nk’abo akaba<br />

yaragombaga <strong>ku</strong>batanga bagahanwa <strong>na</strong> Roma.<br />

Aha rero niho hagaragarira umwuka nya<strong>ku</strong>ri w’ubupapa. Nta kimenyetso <strong>na</strong> gito kiranga<br />

ihame ry’ubukristo cyangwa icy’ubutabera busanzwe cyagaragaraga muri iyi nyandiko uko<br />

yakabaye. Luteri yari <strong>ku</strong>re y’i Roma; nta mahirwe yari yarigeze ahabwa yo kwisobanura<br />

cyangwa <strong>ku</strong>buranira uruhande yari ahagazemo; nyamara mbere y’uko ibye bi<strong>ku</strong>rikiranwa,<br />

yari yaramaze <strong>ku</strong>girwa umuntu wayobye, kandi muri uwo munsi, aramaganwa, araregwa,<br />

acirwa urubanza, akatirwa ibihano kandi ibyo bikorwa byose abikorerwa n’uwiyitaga<br />

umubyeyi uzira inenge, uruta abandi wenyine, umutware utibeshya mu itorero cyangwa muri<br />

<strong>Leta</strong>!<br />

Muri icyo gihe ubwo Luteri yari akeneye cyane kwitabwaho ndetse n’i<strong>na</strong>ma z’incuti<br />

nya<strong>ku</strong>ri, Ima<strong>na</strong> mu buntu bwayo yohereje Melanchthon aza i Wittenberg. Yari akiri muto,<br />

akicisha bugufi, agacisha make mu mikorere ye. Gutekereza neza kwa Melanchthon,<br />

ubuhanga bwe buhanitse ndetse no <strong>ku</strong>ba intyoza kwe bikomatanye no <strong>ku</strong>gira imico itunganye<br />

byatumye abantu muri rusange bamwemera kandi baramwubaha. Ntabwo ubuhanga bwe<br />

bukomeye bwagaragaraga cyane nko kwiyoroshya kwe. Bidatinze yaje guhinduka<br />

umuyoboke ubishishikariye w’ubutumwa bwiza, aba n’incuti magara ya Luteri ndetse<br />

n’umushyigikiye w’agaciro kenshi bityo kwitonda kwe, ubugwaneza n’ubushishozi bye<br />

bi<strong>ku</strong>zuza ubutwari n’umurava bya Luteri. Gufatanya kwabo mu murimo byongeye imbaraga<br />

Ubugorozi kandi byabereye Luteri isoko y’ubutwari bukomeye.<br />

Umujyi wa Augsburg ni wo wari waratoranyijwe ngo ube ahantu Luteri yagombaga<br />

gucirirwamo urubanza, bityo agenda n’amaguru yerekeza muri uwo mujyi. Abantu<br />

bamugiriye ubwoba cyane. Byari byaravuzwe <strong>ku</strong> mugaragaro ko azafatirwa mu nzira akicwa,<br />

bityo incuti ze zimwingigira <strong>ku</strong>tishyira mu kaga. Bamusabye no <strong>ku</strong>ba avuye i Wittenberg mu<br />

gihe ru<strong>na</strong>ka maze akajya kwibera ahantu hatuje hamwe n’abifuzaga <strong>ku</strong>murinda. Ariko<br />

ntiyigeze yemera <strong>ku</strong>va mu mwanya Ima<strong>na</strong> yari yaramushyizemo. Yagombaga gukomeza<br />

gushikama <strong>ku</strong> <strong>ku</strong>ri adakebakeba atitaye <strong>ku</strong> miraba yamwisukagaho. Yaravuze ati: “Meze nka<br />

Yeremiya, umuntu uteza amakimbirane no gutanduka<strong>na</strong>; ariko uko ibikangisho byabo<br />

birushaho kwiyongera ni ko n’ibyishimo byanjye byiyongera. . . Bamaze gu<strong>ku</strong>raho icyubahiro<br />

cyanjye no <strong>ku</strong>menyeka<strong>na</strong> kwanjye. Icyo nsigaranye ni kimwe gusa; ni umubiri wanjye<br />

w’impezamajyo: Nawo nibawutware; bityo ubuzima bwanjye bazabugira bugufi mu masaha<br />

make gusa. Ariko ubugingo bwanjye bwo ntibashobora <strong>ku</strong>bushyikira. Umuntu wifuza<br />

<strong>ku</strong>bwira ijambo rya Kristo abatuye isi, agomba guhora yiteguye gupfa igihe icyo ari cyo<br />

cyose.” 95<br />

94

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!