ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣ

για τη γλωσσική και μη γλωσσική συμπεριφορά, για τις υποθέσεις,
τις πρακτικές, τις παραδόσεις και τις φυσικές τάσεις που οι
άνθρωποι, ως κοινωνικά όντα μοιράζονται μεταξύ τους και που,
άρα, προϋποτίθενται στο πλαίσιο της γλώσσας που χρησιμοποιούν.
Η γλώσσα είναι συνυφασμένη με την ανθρώπινη
δραστηριότητα και τον ανθρώπινο χαρακτήρα καθεαυτά, ενώ το
νόημα προσδίδεται στις εκφράσεις δυνάμει της κοινής αντίληψης
και της κοινής φύσης των χρηστών της γλώσσας. Έτσι μια μορφή
ζωής έγκειται στη φυσική και γλωσσική ομοφωνία που προκύπτει
στις διάφορες αντιδράσεις μέσα στους κόλπους της κοινότητας, η
οποία καταλήγει σε συμφωνία σε επίπεδο ορισμών και κρίσεων
και, επομένως, συμπεριφοράς.
Από το γεγονός ότι το “έρεισμα” των πρακτικών στις οποίες
έγκειται η χρήση της γλώσσας είναι η μορφή ζωής με την οποία η
γλώσσα είναι συνυφασμένη, προκύπτει ότι για τον Wittgenstein
τα ερωτήματα σχετικά με την έσχατη ερμηνεία ή με τη δικαιολόγηση
των ιδεών που ενσωματώνονται στη σκέψη και στο λόγο
μας πολύ γρήγορα οδηγούνται σε τέλος και παύουν να
απασχολούν περαιτέρω - εκείνο που δικαιολογεί τις διάφορες
χρήσεις της γλώσσας είναι η κοινή μορφή ζωής που μοιραζόμαστε
και που βρίσκεται πίσω από όλες αυτές τις χρήσεις, πράγμα που
σημαίνει ότι: τίποτε άλλο δεν χρειάζεται ή δεν μπορεί να ειπωθεί.
Η μορφή ζωής αποτελεί το πλαίσιο αναφοράς μέσα στο οποίο
μαθαίνουμε να λειτουργούμε, όταν εξασκούμαστε στη χρήση της
γλώσσας της κοινότητάς μας, το να μαθαίνουμε, λοιπόν αυτή τη
γλώσσα σημαίνει ότι μαθαίνουμε τις αντιλήψεις, τις υποθέσεις, τις
πρακτικές με τις οποίες η συγκεκριμένη γλώσσα είναι αδιαχώριστα
συνδεδεμένη και από τις οποίες οι εκφράσεις αυτής της
γλώσσας αντλούν το νόημά τους. Να, λοιπόν, γιατί η ερμηνεία και
η δικαιολόγηση που προαναφέρθηκαν, δεν χρειάζεται ή δεν
μπορούν να υπερβούν τη μορφή ζωής: “... Όταν εξαντλήσω τη
δικαιολόγηση, πέφτω πάνω σε βράχο και η τσάπα μου κυρτώνει.
Τότε έχω τη διάθεση να πω: ‘Να! Έτσι ακριβώς ενεργώ...’”. “ Εκείνο
που πρέπει να δεχτούμε, το δοσμένο, είναι - θα μπορούσε να πει
κανείς - μορφές ζωής”.
67