ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣ

καθαρά ατομικό ψυχικό σύστημα, αλλά μια διυποκειμενική δομή.
“Ο Άλλος είναι κάτι έξω από εμένα, αν και βρίσκεται στην καρδιά
μου”. Το ασυνείδητο είναι το πεδίο της συνομιλίας του
υποκειμένου με τον Άλλο, αναφέρεται σε κάτι που είναι πέραν από
το υποκείμενο, αλλά δομεί το υποκείμενο που το αναγνωρίζει ως
“δικό του”.
Οι συνδέσεις και οι διασυνδέσεις της Λακανικής επιστημολογίας
με άλλα ερευνητικά εγχειρήματα, υφαίνουν ένα πυκνό ερμηνευτικό
δίκτυο. Ίσως ένα γράφημα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε
τις δομικές σχέσεις της ψυχανάλυσης με άλλα
επιστημονικά πεδία. Έχουμε μια κορυφή με πολλά διανυσματικά
ανύσματα, προερχόμενα από άλλες κορυφές. Το όλο σύστημα
είναι μια δομή με δομικά στοιχεία προσαγωγά και απαγωγά
ανύσματα.
Οι επιρροές της δομιστικής γλωσσολογίας
Τα θεωρητικά και μεθοδολογικά δάνεια από τη δομιστική
γλωσσολογία του Saussure και του Jacobson, όσο και εάν τα
τροποποίησε και τα μετέβαλε, παρέμειναν ως το τέλος της ζωής
του Lacan ακλόνητοι άξονες της επιστημολογίας του, αλλά και
της κλινικής εφαρμογής της ψυχαναλυτικής θεωρίας. Συνοπτικά,
να αναφέρουμε ότι οι έννοιες και τα στοιχεία της δομιστικής
μεθόδου που αξιοποιεί ο Lacan είναι α) από το Saussure, η ριζική
αυθαιρεσία του σημείου, αλλά και η αυθαιρεσία της σχέσης
σημαίνοντος/σημαινομένου, και β) οι συνταγματικές και
παραδειγματικές σχέσεις και η εναλλαγή τους στους αντίστοιχους
άξονες (συνταγματικός/παραδειγματικός άξονας) που παράγουν
το νόημα.
49