ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣ

περισσότερα από μια απλή αλλαγή των νομικών συμβάσεων.
“Αυτή η στροφή από τη μητέρα στον πατέρα σηματοδοτεί
επιπλέον μια νίκη της διανόησης πάνω στην αίσθηση - δηλαδή μια
πρόοδο του πολιτισμού, δεδομένου ότι η μητρότητα αποδεικνύεται
από το προφανές των αισθήσεων, ενώ η πατρότητα είναι
μια υπόθεση βασισμένη σε μια παραδοχή και ένα συμπέρασμα.
Κατ΄αυτό τον τρόπο, προτιμώντας μια διαδικασία σκέψης από μια
αισθητηριακή αντίληψη, έχει γίνει αποδεδειγμένα ένα πολιτισμικό
άλμα”.
Ο Freud υποστηρίζει ότι η εγκαθίδρυση της πατριαρχικής
εξουσίας είναι απλώς δείγμα της γενικότερης προόδου της
διανόησης, και ότι η προτίμηση για έναν αόρατο Θεό αποτελεί ένα
επιπλέον αποτέλεσμα της ίδιας αιτίας. Όταν όμως αναλογιστούμε
ότι ο αόρατος, παντοδύναμος Θεός είναι ο Θεός-Πατέρας, ο Θεός
των Πατριαρχών, θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε κατά πόσο η
προτίμηση για το αόρατο σε σχέση με το ορατό και για τη σκέψη ή
την εξαγωγή συμπερασμάτων σε σχέση με την αισθητηριακή
αντίληψη δεν αποτελεί συνέπεια ή αποτέλεσμα της συγκρότησης
της πατριαρχικής εξουσίας: μια συνέπεια του γεγονότος ότι η
πατρική σχέση, ως συμβολική λειτουργία που νομοθετεί και
ρυθμίζει τις σχέσεις, είναι αόρατη.
Βέβαια το πολυσχιδές έργο του Freud, αντιφατικό σε πολλά
σημεία του, μας δείχνει, όμως, ότι πολλά διανοητικά εγχειρήματα
καθορίζονται από ασύνειδα συμφέροντα έμφυλου χαρακτήρα.
Κάποιες σύγχρονες ανθρωπολογικές και ψυχαναλυτικές αναλύσεις
που γίνονται για τα φύλα και τις σχέσεις τους δείχνουν ότι ο
πατέρας, λόγω της έλλειψης άμεσης φυσικής σχέσης με το μωρό,
επείγεται να επιβεβαιώσει κάποιου είδους σχέση μαζί του, έτσι
δίνει στο παιδί το όνομά του, με στόχο να συγκροτήσει γενεαλογικούς
δεσμούς μαζί του και να συμμετέχει σε διάφορα
τελετουργικά μύησης, μέσα από τα οποία, συμβολικά,
διαβεβαιώνει πως αυτός είναι που έχει δημιουργήσει πραγματικά
ανθρώπινα όντα, σε αντίθεση με την απλή γυναικεία σάρκα που
απλώς γεννά. Ας σκεφτούμε επίσης την αγωνιώδη μέριμνα για την
αθανασία που δείχνει ο άντρας μέσα από τους απογόνους του,
καθώς και τη προσπάθειά του να ελέγξει την ερωτική ζωή της
32