ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣ

παραδέχθηκε ο Searle, δεν γνώριζε καμία κινέζικη λέξη. Το
επιχείρημα του Searle, κλόνισε σοβαρά την εγκυρότητα του test
Turing και αποθάρρυνε όλους εκείνους τους ερευνητές της
τεχνητής νοημοσύνης, που πίστευαν ότι οι υπολογιστές θα
μπορούσαν να γίνουν πραγματικά νοήμονες μηχανές.
Βέβαια οι υποστηρικτές της τεχνητής νοημοσύνης επέστρεψαν με
νέα επιχειρήματα. Ένα από αυτά είναι το ονομαζόμενο
Connectionist Reply, το οποίο υποδήλωνε μια τροποποίηση της
αρχικής αναλογίας, που έθετε ο Searle. Αντί για ένα πρόσωπο στο
κινέζικο δωμάτιο, που θα επεξεργάζεται τα κινέζικα σύμβολα, ας
φανταστούμε περισσότερους ανθρώπους, όπου ο καθένας θα
επεξεργάζεται συγκεκριμένες εντολές. Στην περίπτωση αυτή,
κανένας από τους ανθρώπους του δωματίου δεν θα γνώριζε τι
ακριβώς κάνει, αλλά, αν τους θεωρούσαμε σαν μία οντότητα, θα
μπορούσαμε να συμπεράνουμε ότι κατανοούν την κινέζικη
γλώσσα. Αυτό το επιχείρημα χρησιμοποιεί τη λογική της
συλλογικής νοημοσύνης, όπως κατά αναλογία μια μεγάλη αποικία
μυρμηγκιών επιδεικνύει συμπεριφορά συλλογικής νοημοσύνης. Ο
προβληματισμός και η ανταλλαγή επιχειρημάτων μεταξύ εκείνων
που υποστηρίζουν τη δυνατότητα των μηχανών να αποκτήσουν
νοήμονα χαρακτηριστικά και εκείνων που αμφισβητούν αυτό το
ενδεχόμενο, συνεχίζεται με αμείωτη ένταση.
Όμως, όλες οι έρευνες που έχουν διεξαχθεί για την κατασκευή
αποτελεσματικών προγραμμάτων συντακτικής ανάλυσης των
φυσικών γλωσσών, θεωρώντας πως η γνώση της συντακτικής
δομής ενός κειμένου είναι απαραίτητο στάδιο για την κατανόηση
του νοήματος, έχουν αποτύχει. Και έχουν αποτύχει, γιατί η
ερμηνεία μιας συντακτικής κατασκευής δεν εξαρτάται μόνο από τη
φύση των λεκτικών στοιχείων που την υλοποιούν, αλλά και από το
καταστασιακό περιβάλλον και από τα κοινωνικά, ιδεολογικά και
επιστημολογικά συμφραζόμενα της παραγωγής της. Οι υπολογιστικές
μηχανές, λοιπόν, μπορεί να είναι ικανές να παράγουν και
να εφαρμόζουν ορθά γραμματικοσυντακτικά προϊόντα - μη
συμφραστικές γραμματικές - αστοχούν όμως στην παραγωγή και
την κατανόηση επικοινωνιακών προϊόντων. Και αστοχούν γιατί
αυτά τα προϊόντα απαιτούν ποικίλες και πολύπλοκες γνώσεις του
κοινωνικοπολιτισμικού περιβάλλοντος που πρέπει να διαθέτει ο
145