ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣ

στη βάση ενός πεπερασμένου αριθμού δεδομένων στοιχείων
μπορούν να δώσουν έναν άπειρο αριθμό προτάσεων. Η ιδιότητα
αυτή αποδίδεται από τον Chomsky ως δημιουργικότητα.
Θα λέγαμε ότι το φαινόμενο της διπλής διάρθρωσης, η
παραγωγικότητα και η δημιουργικότητα της γλώσσας αποτελούν
τα ειδοποιά γνωρίσματα του ανθρώπινου επικοινωνιακού
συστήματος της γλώσσας, έναντι των επικοινωνιακών συστημάτων
των άλλων γήινων έμβιων όντων. Η ανθρώπινη
γλώσσα είναι το μοναδικό από όλα τα επικοινωνιακά συστήματα
των υπόλοιπων έμβιων όντων που δεν μεταδίδει σήματα με
σταθερό νόημα. Τα διακριτικά γνωρίσματα της ανθρώπινης
γλώσσας, η διπλή διάρθρωση, η παραγωγικότητα και η
δημιουργικότητα, προσφέρουν τη δυνατότητα στη γλώσσα να
ανα-συνδυάζει, από έναν πεπερασμένο αριθμό, αυθαίρετων
ηχητικών σημάτων, δυνητικά άπειρο αριθμό καινούργιων τρόπων
διατύπωσης νοημάτων. Αν λοιπόν η γλωσσική ικανότητα
μεταμορφώνει πλήρως το νου και συμβάλλει στην ανάδυση των
αναγκαίων συστατικών της συνείδησης, μεταξύ αυτών και την
αυτοσυνειδησία, την ικανότητα επεξεργασίας λογικών συλλογισμών
και την ικανότητα της τρισδιάστατης αντίληψης του
χρόνου, τότε λογικά συμπεραίνουμε ότι μόνο το ανθρώπινο ον
διαθέτει συνείδηση.
Η γλώσσα συνιστά τη σημαντικότερη μαρτυρία που διαθέτουμε
για το νου των άλλων ανθρώπων και είναι το ισχυρότερο μέσο
επικοινωνίας του ανθρώπινου εγκεφάλου με το συνεχώς
μεταβαλλόμενο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον. Ένα κοινωνικό
περιβάλλον που διαπλάθεται νοηματικά, κατεξοχήν από το
σημειωτικό σύστημα της γλώσσας. Είπαμε ότι η γλώσσα συνιστά
τη σημαντικότερη μαρτυρία που διαθέτουμε για το νου των
άλλων ανθρώπων. Πράγματι, η γλώσσα, το πιο προφανές
ανθρώπινο χαρακτηριστικό, προσκτάται νόημα λόγω της
κοινωνικής αλληλόδρασης των χρηστών της στις επικοινωνιακές,
διαλογικές και συνομιλιακές τους συνάψεις. Εξίσου σημαντική
είναι η ικανότητα να σκέφτεται κανείς τον εαυτό του μέσω της
νόησης κάποιου άλλου, με άλλα λόγια να έχουμε μια θεωρία του
νου. Ο συνδυασμός γλώσσας και θεωρίας του νου καθιστά δυνατή
την ανθρώπινη κοινωνία. Η ικανότητα μας να υποθέτουμε τι
136