POST SCRIPTUM 2_2022_16_Wydanie specjalne_Ukraina

More documents

Recommendations

Info

M A R C I N Z E G A D Ł O Modne słowo „uważność”. Jak hasztag. Instagram pełen jest uważności dopiętej do maindfullnesowych postów. Ale namawiam do niej. Do skupienia się na tutaj i teraz, skoro w niewielkiej odległości wydarza się scenariusz z filmów o II wojnie światowej albo coś, co przypomina, że Bałkany trzydzieści lat temu to konwencjonalny konflikt w Europie, najkrwawszy od roku 1945, który też wydarzał się, kiedy żyliśmy normalnie, a w jakichś dołach w lesie zasypywano trupy kobiet i dzieci spulchnioną ziemią. Zatem uważność. Bo przecież ostatnie kilka tygodni zgruzowało rzeczywistość, w której większość z nas raczyła mieć złudzenia. Uważność, którą rozumiem jako wyciskanie z „tu i teraz” całej treści, ssanie miąższu z codzienności, dotykanie powierzchni, czucie smaków, wdychanie mroźnego powietrza. Idźcie na spacer z psem lub bez psa i skoncentrujcie się na tym, że stawiacie krok za krokiem, że być może macie na twarzy zimny miód marcowego słońca, albo zostawiając metaforyzowanie, cieszcie się, że słyszycie ruch uliczny, że ludzie wokół was nie rozmawiają włącznie o wojnie, że być może właśnie złapał was deszcz ze śniegiem i to jest największy dyskomfort w tym momencie. Że żaden snajper nie przestrzeli wam czaszki w drodze do sklepu, a seria z broni ręcznej nie wejdzie miękko w autobus, którym wasze dziecko jedzie do szkoły. 6 POST SCRIPTUM Nie chcę udawać, że mnie to nie dotyczy, chociaż odcinam się od tego w jakimś stopniu. Staram się trochę od tego uciekać, chociaż wiem, że to nie do końca uczciwe, ale jestem w wieku, w którym nie nakręca mnie już adrenalina mająca swoje źródło w nadzwyczajności zdarzeń. Wiem, że to nie jest do końca uczciwe, ale mam jeszcze na plecach oddech dosyć konkretnej depresji, z której wychodzę, a lęki wciąż pomaga mi zamieniać w spokój farmakologia. Zresztą dzięki przyjaciołom miałem i mam możliwość uczestniczyć w realnej pomocy tym, którzy jej potrzebują, więc moja ucieczka ma charakter bardziej symboliczny niż rzeczywisty. Dlatego biorę Homera na spacer i po prostu idziemy przed siebie. Ja cieszę się, że idę, że jestem i że oddycham, że wciąż mogę spodziewać się, że wieczorem ja będę czytał moje książki, a Wi obok będzie czytała swoje, że dzieciaki będą się kłócić i krzyczeć, ale ostatecznie, nocą, będę słyszał ich oddechy – miarowe i głębokie, że chrapanie Homera ustanie, kiedy cmoknę, a chomik już nam nie przeszkadza, kiedy pomiędzy pierwszą a czwartą nad ranem udowadnia, że jest w stanie roznieść swoją klatkę i że nigdy nie umrze. Piszę ten łzawy tekścik, ponieważ myślę o tych wszystkich, dla których te drobiazgi skończyły się kilka tygodni temu, a blokowiska i centra miast, które doskonale znali, stały się polem bitwy. Nic nie robi na mnie większego wrażenia niż trafiony pociskiem wieżowiec z wielkiej płyty. Dokładnie taki sam jak te, które wypełniały moje dzieciństwo i młodość spędzoną w dzielnicy, która powiększała się nieustannie, jak plama, rozlewając się na kolejne jednostki. Teraz widzę, chcąc nie chcąc, jak na mojej dzielni parują leje po bombach i pociskach, które wyrwały w powietrze całe kwartały ziemi. Widzę to w bliżej nieokreślonej przyszłości, a wyzwalaczem jest ten wieżowiec z relacji, na którą wpadam w sieci. Nie chcę patrzeć w siebie w ten sposób, ale wiem, że trochę jestem to winien tym, których to spotyka, a trochę mam te obrazy wdrukowane przez narrację doskonale znaną z opowieści o tym, co wydarzyło się kiedyś – jak przyszli Niemcy, a potem Rosjanie – bo przecież słyszałem to setki razy, zajadając kruchą babkę u dziadka i babci. Więc stawiam na uważność i koncentruję się na tym, co mogę jeszcze dostać od rzeczywistości, przy której jakiś k***s z Kremla postawił znak zapytania. Idę i czuję. Staram się czuć jak najwięcej. Homer, raz za mną, a raz przede mną. Przygląda mi się z uwagą, jakby chciał powiedzieć: „Wracajmy na obiad, chłopie. Ciebie być może bolą dwie nogi. Mnie bolą cztery. Czujesz temat?”. [MZ]
OBRAZY Ula Dzwonik Doświadczenie wojny uruchamia we mnie ciągi opowieści rodzinnych, wszystkie rodzinne mity z dwóch wojen, które rozcięte dwudziestoleciem, odcisnęły na moich bliskich piętno traumy. Dlatego bomby spadające na ukraińskie miasta przywołują wspomnienie dziadka w bombardowanym Lublinie. Tamtego wrześniowego dnia był kilka kamienic od miejsca, w którym poeta Józef Czechowicz umierał w fotelu u fryzjera, w budynku trafionym niemiecką bombą. Fotografie uchodźców przypominają mi moją prababkę i jej córki w pociągu na wschód, gdzie ewakuowane były z Częstochowy rodziny walczących na froncie, polskich, zawodowych oficerów. Ligia i Krystyna. Pierwsza zostanie moja babką, drugą Niemcy zamordują w Auschwitz, gdzie trafi za wystawianie Żydom z częstochowskiego getta fałszywych dokumentów. I jeszcze dziadek na placu apelowym Buchenwaldu i matka mojej matki chora na tyfus w sandomierskim szpitalu, kiedy za oknem słychać już grzmoty radzieckiej ofensywy. I ojciec mojej mamy, który chciał do partyzantów, do Jędrusiów, ale ostatecznie nie poszedł, a kilka lat później oglądał jako poborowy akcję „Wisła”. Widzę go na fotografii w spłowiałej bluzie polowego munduru, przy radiostacji. W tym sensie nie ma przed tym, co wydarza się w Ukrainie, ucieczki. To jest już we mnie i pracuje na pełnych obrotach obrazami, seriami skojarzeń, ciągami mitów, wdrukowanymi lękami, że przyjadą, że spalą, że przepędzą. A przecież to są historie, które nie kleją się w jedną rzeczywistość ze smartfonem, Facebookiem, Instagramem, światem dostępnym na wyciągnięcie ręki. To się nie łączy w całość ze zdjęciami ukraińskich nastolatków z ochraniaczami na kolanach i łokciach i kałasznikowami zawieszonymi na szyjach. Mają na sobie takie same ciuchy z tych samych sieciówek, co ich rówieśnicy w Polsce. Różnice stanowi wyłącznie obecność broni, z której ktoś teraz uczy ich strzelać. A przecież ci z fotografii powstańców warszawskich to byli tacy sami chłopcy i takie same dziewczyny. Po prostu przywykliśmy do tego, że wojna jest czarno-biała, a zdjęcia w słabej rozdzielczości. Wojna w kolorze nie pasuje do tego, co znamy. Czołg robiący miazgę z samochodu, w którym znajdują się żywi ludzie, to obraz nieprawdziwy nawet widziany na żywo. Nasz mózg jeszcze tego nie dźwiga. Mój mózg miał obiecaną zupełnie inną rzeczywistość. Wojna miała być coraz bardziej odległym wspomnieniem. Jednocześnie następuje niezwykła aktywizacja społeczna. Niesiona jest pomoc. Ludzie, których znam, robią fantastyczne rzeczy dla tych, których wojna dotyczy, do których już przyszła. To mnie zawstydza. Zakładam, że w człowieku więcej jest zła niż dobra. Myślę w ten sposób, bo dosyć dobrze znam historię tej planety. I tego właściwie zamierzam się trzymać, bo przecież to człowiek mierzy do szpitala położniczego i zrzuca na niego bomby lub posyła w jego kierunku pociski. Nic na to nie poradzę, że patrząc w niebo nad moim miastem, wyobrażam sobie na nim jakiś widmowy nalot. W mojej głowie płonie wtedy dzielnica. A po chwili witam się ze znajomymi z pracy i wszystko znika. Jest marzec 2022 roku i tutaj, gdzie żyję, wciąż jeszcze jest „przed wojną”. [MZ] POST SCRIPTUM 7
Page 1 and 2: POST NIEZALEŻNY KWARTALNIK LITERAC
Page 3 and 4: Obraz na okładce: Danylo Movchan W
Page 5: POLSCY ARTYŚCI UKRAINIE P I O T R
Page 9 and 10: Krzysztof Łozowski woda POST SCRIP
Page 11 and 12: ŚCIANY NOCĄ MAJĄ SIĘ ze mną a
Page 13 and 14: H O P E Paweł Wąsowicz POST SCRIP
Page 15 and 16: UKRAINA DANYLO MOVCHAN POST SCRIPTU
Page 17 and 18: WAR IN UKRAINE POST SCRIPTUM 17
Page 19 and 20: Mój tak zwany język artystyczny -
Page 21 and 22: Dzieło malarza ikon, ikonopisa, ma
Page 23 and 24: ez sumienia, bez serca, bez ludzkic
Page 25 and 26: P o l s c y Together A r t y ś c i
Page 27 and 28: *** H a ś k a S z y j a n Haśka S
Page 29 and 30: KATARZYNA ZYGADLEWICZ POST SCRIPTUM
Page 31 and 32: STREET ART DLA UKRAINY JenksArt LLA
Page 33 and 34: POST SCRIPTUM 33
Page 35 and 36: NIE DLA WOJNY! POST SCRIPTUM 35
Page 37 and 38: ©Julien_Malland Seth Globepainter
Page 39 and 40: stop war! WOSKerski SHOREDITCH, LON
Page 41 and 42: P i e k s a KRAKÓW POST SCRIPTUM 4
Page 43 and 44: T U T U Indonezja POST SCRIPTUM 43
Page 45 and 46: POST SCRIPTUM 45
Page 47 and 48: S E F Venice Beach Los Angeles, Cal
Page 49 and 50: ChemiS P R A G A DMITRY PROŠKIN (1
Page 51 and 52: Wiosenne porządki R a d o s ł a w
Page 53 and 54: C o n q u e r o r Voytek Glinkowski
Page 55 and 56: sie, gdzie od 1996 roku kieruję wy
Page 57 and 58:
W KLATCE Piotr Kamieniarz POST SCRI
Page 59 and 60:
RC POST SCRIPTUM 59
Page 61 and 62:
TATIANA AVERINA U k r a i n a POST
Page 63 and 64:
W i s ł a w a S z y m b o r s k a
Page 65 and 66:
Iwona Siwek-Front POST SCRIPTUM 65
Page 67 and 68:
Iwona Siwek-Front POST SCRIPTUM 67
Page 69 and 70:
B e a t a K u l a g a TAK BYWA K a
Page 71 and 72:
Z niedźwiedziem nie gadamy ARTUR Z
Page 73 and 74:
Renata Cygan *** lady Godiva wraca
Page 75 and 76:
Symphony of the Love Colors vs War
Page 77 and 78:
Matthew Dover POST SCRIPTUM 77 77
Page 79 and 80:
Yaryna Movchan U K R A I N A lwowia
Page 81 and 82:
Y A R Y N A M O V C H A N U K R A I
Page 83 and 84:
POST SCRIPTUM 83
Page 85 and 86:
nas i zaślepiały nasz rozum i ucz
Page 87 and 88:
wościowego nie uderzy w imperium (
Page 89 and 90:
Anna Ponoma renko Ukraina POST SCRI
Page 91 and 92:
* * * W ziemi nie ukryje się ludzk
Page 93 and 94:
ODBIJANY Gdzie staniesz? Dokąd pob
Page 95 and 96:
W O J N A POST SCRIPTUM 95
Page 97 and 98:
POST SCRIPTUM 97
Page 99 and 100:
Traczyńska POST SCRIPTUM 99
Page 101 and 102:
Ilustracja AGNIESZKA LITWIN Właśn
Page 103 and 104:
RC POST SCRIPTUM 103 103
Page 105 and 106:
Y u r i i I v a n t s y k Ukraina P
Page 107 and 108:
Fotografia JAROSŁAW KRAWCZAK POST
Page 109 and 110:
wiada. Światem rządzi pieniądz,
Page 111 and 112:
Ola Haydamaka u k r a i n a POST SC
show all

POST SCRIPTUM 2_2022_16_Wydanie specjalne_Ukraina

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?