POST SCRIPTUM 2_2022_16_Wydanie specjalne_Ukraina

ez sumienia, bez serca, bez ludzkich odruchów?
Uzależniają od siebie nieludzką
charyzmą nie tylko najbliższych współpracowników,
lecz także całe narody.
Hitler i Stalin byli tego najdobitniejszymi
przykładami. Wydawało się, że historia
(która lubi się powtarzać) tym razem się
nie powtórzy… A jednak! Co sprawia, że
w szalonych głowach lęgnie się tyle zła,
które staje się realne, wymierne w ilości
zabitych, rannych, tułających się od granicy
do granicy, zziębniętych, głodnych?
Sponiewieranych, których świat najdosłowniej
się zawalił. W ilości zrujnowanych
miast, wsi, domów, szpitali, szkół.
Z ciężarnymi rodzącymi w bombardowanych
szpitalach. I w niezmierzonych
spustoszeniach psychiki tych, którzy
przeżyli naloty, ostrzały, śmierć bliskich,
utratę dorobku życia, strach. W głodzie
i chłodzie chwil odmierzanych alarmami.
To wszystko przejawy okrucieństwa bez
granic!
Jak będą mogli normalnie funkcjonować
ci, którzy przeżyją? Z traumatycznymi
wspomnieniami, których nic nie usunie.
Przygarniani za granicą przez dobrych
ludzi? Czy wrócą do zburzonych domów,
by je mozolnie odbudowywać?
Bezmiaru krzywd nikt ani nic nie usunie,
nie naprawi, nie da zapomnieć… Jedynie
czas… Czas, który wszystko zmienia, po
długim czasie pozwoli odetchnąć ulgą,
ale dopiero następnym pokoleniom…
4.
My, którzy mieliśmy szczęście urodzić się
po drugiej wojnie światowej i wiedziemy
życie bez konfliktu zbrojnego, dziedziczymy
go jednak jeszcze po rodzicach, w genach,
w pamięci z opowieści tych, którzy
tego doświadczyli. Tych, którzy widzieli wojnę druzgoczącą
naszą ziemię. Z ofiarami w każdej rodzinie. Z moją babcią
Zofią, którą zatłukli kolbami „wyzwoliciele”, ruscy żołdacy,
z moim ojcem, który umarł przedwcześnie na serce po
pięciu latach niewoli i przymusowej pracy w wałbrzyskich
kopalniach o pięćdziesięciocentymetrowych pokładach.
Z moją matką, która do końca życia słyszała świst kul
wokół głowy… I nikt nie zwrócił im najpiękniejszych lat
młodości, które okazały się tak okrutne… Jeszcze widzę
walające się hełmy, resztki bomb, niewypały, bezimienne
groby w lesie, bagnety znalezione na śmietniku…
Myśleliśmy naiwnie, wierząc w człowieka, że siatka uzależnień
cywilizacyjnych, wymiana dóbr, technologii, rynków
pracy, koprodukcji, będzie skutecznie chroniła pokojowe
współistnienie narodów, nawet o różnych ustrojach.
Jakże pomylił się, przymykający oczy na kolejne aneksje
i coraz większe roszczenia, świat. To roszczenia, przy których
życie ludzkie jest nic niewarte, a chore sny o potędze
realizuje się krwawo, na jawie, przy użyciu najperfidniejszych
rodzajów broni (co za przewrotna nazwa czegoś,
co zabija miast bronić!).
Krzepiąca jest w tym wszystkim próba jedności podzielonego
świata, wspólne spojrzenie na to barbarzyństwo
i wysiłki czynione, by powstrzymać szaleńców. Dzieje się
to już nie za pomocą apelów i pustosłowia, ale poprzez
konkretne wspólne działania państw, które istnieją po to,
by czynić życie wartym życia, a nie brnąć w wojny, po których
przyjdzie na nowo stawiać zburzone domy – choć nie
będzie zmartwychwstania zamordowanych na tej ziemi…
Ciągle nurtuje mnie pytanie: jak to możliwe, że w głowach
ludzi lęgną się (a później, niestety, realizują) tak obłąkańcze
wizje? Jest to kolejny dowód na istnienie zła, które tak
trudno dobrem zwyciężać… Na istnienie diabła, próbującego
panować nad światem, pod różnymi postaciami…
„Ludzie ludziom zgotowali ten los” – napisała na początku
wstrząsających Medalionów Zofia Nałkowska. Nie zgadzam
się z tym stwierdzeniem pisarki. Ludzie, którzy nieludzko
postępują, nie są już ludźmi… [JW]
POST SCRIPTUM
23