EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

BAZKIDEAK
ere, batzuetan, bazkidea erakunde horrekin lotzen duen loturaren aldaketa bat besterik ez
da izan, eta kooperatibatik bereiztea baino gehiago, kooperatibako kide izaten jarraitzen
duen bazkidearen estatutuaren eraldaketa da, beste modalitate bati helduta. Edozein gisaz,
kooperatibaren estatutuek ezarri beharko dute baja emateko jarraitu beharreko prozedura,
aztergai darabilgun lege-araubidearekin bat etorriz.
EKLren 26. artikuluak borondatezko bajaren araubidea arautzen du, hau da, bazkideak berak
eta borondatez kooperatiban baja ematea erabakitzen duenekoa. Erabaki hori oinarritzen da
bazkideak bere borondatez baja hartzeko duen eskubidean, erabakia funtsatzeko arrazoirik
alegatu, justifikatu edo egiaztatu behar izan gabe. Eskubide hori erabili ahal izateko, nahikoa
da bazkideak borondatea adieraztea. Dena den, ez da eskubide absolutua, bazkideak ezin baitu
edozein egoeratan baliatu. Hori arautzen duten legeak eta estatutuak errespetatuz egin behar
da beti, bazkidearen eskubidea eta kooperatibaren interesak behar bezala bateratzeko. Ildo
horretan, prozedura jakin bat aurreikusi da bazkideari baja eman ahal izateko bazkideak hala
erabakitzen duenean, baina konpromisoa hartu da kooperatibari bere asmoaren berri emateko,
aldez aurretik, dagozkion ondorioak behar bezala prestatu ahal izan ditzan. Zehazki, EKLren
26.1 artikuluaren arabera, baja hartu nahi duen bazkideak asmo horren berri eman behar
dio kooperatibari, erakundearen administratzaileei igorritako aurreabisu baten bidez. Asmo
horren berri kooperatibari emateko epea estatutuetan zehaztuko da. Hala ere, EKLren 26.1
artikuluaren arabera, estatutuetako epe hori ezingo da hiru hilabetetik gorakoa izan pertsona
fisikoentzat, eta nabarmen murriztuko da aurreko erregulazioarekin alderatuta, gehienez ere,
sei hilabeteko epekoa zela, eta urtebeteko epeari eutsiko zaio pertsona juridikoentzat.
Egia esatera, bazkide fisikoentzako aurreabisu-epea murrizteak askatasun handiagoa
ematen die kooperatiban baja emateko erabakia hartu nahi izanez gero, asmo hori ez baita
iragarri behar lehen indarrean zegoen araudian eskatzen zen bezain garaiz, eta, era berean,
kooperatibak prest egon behar du bazkidearen bajak eragin ditzakeen ondorio organiko
eta finantzarioak bere gain hartu ahal izateko. Horrek guztiak ez du eragozten estatutuetan
aurreabisu-epe laburragoa xedatzea, kooperatibak egoki baderitzo. Ildo horretan, ohikoa da,
praktikan, estatutuek aurreabisu-epe txikiagoa ezartzea; beraz, legezko aurreabisu-epea hiru
hilabetera murrizteak ez dirudi ondorio berezirik eragin behar duenik.
4.9.2.3. Borondatezko bajaren mugak
EKLren 25.3 artikuluak zenbait muga ezarri dizkio borondatezko baja baliatzeari. Horrela,
onartzen da estatutuetan bazkideei ekitaldi ekonomikoa amaitu arte edo, gutxienezko
epe baten barruan –gehienez ere, bost urtekoa− irautea eska dakiekeela. Kasu horietan,
estatutuetan hala ezarri bada, bazkideek zenbait egoeratan kooperatiban beren borondatez
baja emateko eskubidea mugatuta izango dute.
Muga hori estatutuetan ezarriko da horretarako arautzen diren kasuetan. Ildo horretan,
EKLren 26.3 artikuluak muga espezifiko batzuk dakartza, hala nola ekitaldi ekonomikoa
amaitzeko aipatutako kasuak edo kooperatiban gutxieneko denbora batez nahitaez egon
beharra. Hala ere, baliteke beste muga batzuk arautzea, baja hartzeko aukera horiek
murrizteko. Hala, adibidez, arautu daiteke bazkideak bajarik ezin hartzea bere jarduera
beteko duen ordezko beste bazkide bat aurkitu arte.
88