EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

EUSKADIKO KOOPERATIBEN GOREN KONTSEILUA
konfederazioarekin eta kooperatiben federazioekin koordinatuta, kooperatiba-enpresak
eratzea eta lehendik daudenak sendotzea; kooperatiben mugimendua sustatzea eta sendotzen
laguntzea; interes erkideko zerbitzuak antolatzea konfederazioarentzat, Euskadiko
kooperatiben federazioarentzat eta kooperatibentzat; eta kooperatiben legeria albait gehien
gara dadin bultzatzea.
Beste alde batetik, hedapenari dagokionez, ondokoez dihardugu, besteak beste: gizarteeragileei
eta erakunde publikoei kooperatiba-sistemaren aukerak eta gizarte-funtzioa
ezagutaraztea eta horien errealitatearen berri ematea, batez ere, kooperatibismoaren gizartebalantze
sozialaren bidez; kooperatiba-heziketa eta -prestakuntza sustatzea; EKGKren
helburuen eta ekintzen barneko zein kanpoko komunikazioa etengabe bultzatzea.
c) Aholkularitza
Eginkizun horri dagokionez, batik bat, kooperatibei edo haien antolakundeei zuzenean
eragiten dieten legezko eta erregelamenduzko xedapenen-proiektuei buruzko nahitaezko
txostenak egitea aipa dezakegu. Funtzio honi dagokionez, arestian azaldutako honako
berrikuntza hau gogorarazi behar dugu: nahitaezko txostena ezarri da kooperatibei edo
haien antolakundeei zuzenean eragiten dieten dirulaguntzen oinarri arautzaileei buruzko
txostenak, bai eta Eusko Jaurlaritzak kooperatibismoa bultzatzeko eta sustatzeko egin behar
dituen urteko programei buruzko txostenak ere.
Nahitaezko txostenak direla eta, ohartu gara bi interpretazio daudela 165. artikuluaren 2.
ataleko b) letrak adierazitakoaren esanahiari dagokionez. Bata, interpretazio murritza, hau
da, Eusko Jaurlaritzak EKLren arabera emandako arauetan parte-hartzea baino ez dakarrena;
bestea, interpretazio zabala, zeinaren arabera, Eusko Jaurlaritzak ez ezik, foru-aldundiek
eta udalek ere egiten dituzten arau-proiektuak EKGKren irizpenari lotu behar dizkiote.
Bada, gure iritziz, legelariak euskal administrazio publiko guztiak kontuan hartu nahi ditu
(pluralgilea nabarmendu behar dugu, berriro ere), EAEren barruan legezkoak diren lurraldeedo
erakunde-izaerako guztiak direla. Dena dela, legeak bereizten ez duen tokian, guk ez
dugu egin beharrik.
Administrazio guztiek EKLren txostena eskatu behar dutela argituta, bi baldintza daude
txosten hori nahitaezkoa izan dadin, eta, hartara, hori gabe, arauaren izapidetzea akastuna
litzateke ordena publikoa urratzeagatik, organo horiez denaz bezainbatean, Auzitegi
Gorenaren 1969ko otsailaren 25eko epaiak adierazi zuen bezala. Bi baldintza horiek honetan
dautza: legezko edo erregelamenduzko xedapenak izatea, eta kooperatibei zuzenean eragitea.
Lehenengoari dagokionez, esamolde hori ohikoa da zuzenbide publikoan, eta ulertu behar da
lege-proiektuei, Eusko Jaurlaritzaren erregelamenduei, lurralde historikoetako foru-arauei
eta udal-ordenantzei buruzkoa dela, azkenak erregelamendu autonomoak direla ulertuta.
Bigarrenak zuzeneko eragina darabil (“zuzenean eragiten dieten” dio arauak), 1/1982 Legean
eta 4/1993 Legean bezalaxe, eta horrela ekarri da egun indarrean dagoen EKLra. Bada,
enpresa-eredu hori jarduera-sektore guztietan zabalduta dagoenez, arau guztiek kooperatibei
aldez edo moldez eragingo dietela abiapuntutzat hartuta, arrazoizkoa da pentsatzea txostena
nahitaezkoa izango dela xedapenak kooperatibei buruzkoak direnean (adibide legez, aipa
ditzagun gizarte-ekimeneko kooperatibak arautzen dituen Eusko Jaurlaritzaren dekretua
edo kooperatiben zerga-araubideari buruzko hiru foru aldundien araua), bai eta, era berean,
592