EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

EUSKADIKO KOOPERATIBEN GOREN KONTSEILUA
Hala berean, garrantzitsua da EKGK-k kooperatibei edo haien erakundeei zuzenean eragiten
dieten diru-laguntzen oinarri arautzaileei buruzko txostena egitea (165.2.b artikulua), eta hori
EKLn bertan sartzea, batez ere, EKGKren nahitaezko txostena ezarri duen 2. ataleko b) letraren
idazketa dela-eta, soil-soilik kooperatibei zuzenean eragiten dieten lege- eta erregelamenduproiektuetan.
Horrela, bermatu egiten da erakunde horrek, kooperatibismoa sustatzeko eta
hedatzeko organo gorena den aldetik, parte hartu behar duela EAEn euskal kooperatibismoaren
alde garatzen den dirulaguntzen politikan.
Hurrengo urteetan, EKGKren beraren bilakaera baldintzatuko duen berrikuntza
garrantzitsuenetako bat printzipio kooperatiboak betetzen direla zaintzeari buruzko
eginkizuna dugu, batez ere, bazkideen kontrol demokratikoari eta parte-hartze ekonomikoari
dagokienez, Eusko Jaurlaritzari edo beste administrazio publiko batzuei dagozkien ikuskaritzafuntzioei
kalterik egin gabe, EKLren 147.1 artikuluak ezarritakoari jarraiki. Printzipio
kooperatiboak betetzen direla zaintzeko eginkizun horri esker, EKGK izango da, azken batean,
kooperatiba guztiek euren jarduerak zuzenbidearen araberakoak izango direla bermatuko
duena, 1.1 artikuluak dioenez, “Enpresa bat garatzen duen sozietatea da kooperatiba…
kooperatibismoaren printzipioak betez”. Ildo horretan, EKGKren jarduera proaktiboak, ofizioz
edo edozein interesdunen eskariz, lagundu egin beharko du, oro har, araudia eta printzipio
kooperatiboak eragingarriro betetzen, eta, bereziki, oinarrizko erabakiak bazkideek har ditzatela
ahalbidetzen, barne-araudiaren eta aplikazio orokorreko beste edozein araudiren arabera, eta,
aldi berean, haiek enpresa kontrolatzen, bertan benetan parte hartuz. Azken batean, EKGK-k
egiaztatu beharko du bazkideen partaidetza-mailak, bai maila ekonomikoan (kapitalari eta
baizko itzulkinei dagokienez), bai erabakiak hartzerakoan eta boto-eskubide aktibo eta
pasiboan, EKLn benetan jasotzen direnak direla, aipatutako printzipioetan bertan oinarritzen
den beste edozein eskubide ahaztu gabe. CSCE-EKGKren jarduketaren zioz, salaketa aurkeztu
ahal izango da eskumena duten ikuskaritza-erakundeen aurrean, ez bakarrik EKLren 158.1
artikuluaren lan-arloko eskumena duen Eusko Jaurlaritzako sailaren aurrean, ezpada, edozein
ikuskapen-organoren aurrean ere (zerga-arlokoa, Gizarte Segurantza, laneko osasuna eta
osasuna, ingurumena…). Jarduketa horiek eta garatu beharreko prozedurak zehazteko, EKLren
erregelamendu-garapenari lotuko gatzaizkio, bai eta EKGKren araudiari ere.
Beste alde batetik, legegileak beharrezkotzat jo du barne-bidearen agortzea ezarri behar dela
kooperatiben gatazkak auzibidez edo judizioz kanpo ebazteko prozedura batera jo aurretik;
betebehar hori aurretiaz eskatzen zen, nolabait, arbitraje-espedienteetan, alderdiren batek
kontraesaneko prozeduraren esparruan salbuesten zuenean. Hala, EKGK-k, BITARTU-
Kooperatiben Arbitrajeko Euskal Zerbitzuaren eskutik, ez dauka asmo berezirik kooperatibaarloan
izandako gatazkak modu kontraesankorrean konpontzeko, baizik eta, hala badagokio,
azken buruan eta zerbitzuaren barneko edo egoitzan bertan adiskidetze- eta bitartekotzamekanismo
guztiak baliatu ondoren. Eta hori guztia, gainera, kooperatibaren beraren
estatutuetan jasotako barne-prozedurak eta errekurtsoak agortu ondoren. Segurutik, horrek
murriztu egingo ditu BITARTUn izapidetzen diren espedienteak, eta ez du arazorik sortu
behar erakunde honentzat, gatazkak behin betiko konpontzen badira. Are gehiago, EKGK-k
berak EKLn eta estatutuetan jasotako barne-bidea betetzera ere jo behar du, bai eta euskal
kooperatibetan horien eta bazkideen artean sor daitezkeen gatazkak negoziatzeko eta horien
hautazko konponbideak bilatzeko tresnak ezar daitezen sustatzera ere.
586