EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

KOOPERATIBEN ASOZIAZIONISMOA KOOPERATIBA-ELKARTEAK
elkarteei dagokienez horiek derrigorrezkoak diren ala ez erabakitzeko, legean egiten
den aipamen soilak haien erregulazioa hobetu du eta segurtasun juridikoa eman die
aplikagarritasunari dagokionez.
31.2. Iruzkin orokorra eta esanahi praktikoa
Praktikan, kapitulu honen erregulazioa, legearen zioen azalpenak berak aitortzen duen
bezala, “gutxienekoen erregulazioa da, elkartzeko askatasunaren aldekoa…”, eta hori
arrazoizkoa da eta bat dator arautzen den gaiarekin; izan ere, elkartzeko eskubidea funtsezko
eskubidea da, eta arlo horretan gehiegizko erregulazioa ezartzeko ahalegin orok elkartzeko
egikaritza estu egingo luke, eta hori, jakina denez, eskubidearen beraren aurka doa.
Gainera, gai horren erregulazioak lege organiko bat behar duenez, azken batean, araudiak
ahalbidetzen duen erregulazioaren zabaltasuna mugatzeko ahalegin orok konstituziokontrakotasuna
eragin lezake, Kooperatiben Legeak ez baitu maila hori, eta, gainera, ez baita
haren eskumenekoa.
Hori ikusita, edukian bera eta gehitutako aldaketak jorratuta, adierazi behar da terminologiaegokitzapenaren
esanahi praktikoak garrantzia duela genero-ikuspegia txertatzeko beharraren
berri helarazi zaielako elkarte kooperatiboei, bai formetan, bai edukietan.
Hala, legearen 13. artikuluak kooperatibentzat ezarri duen neurri berean berariaz xedatu
ez badu ere, era inplizituan, erakunde horietara zabaltzen ari da indarkeria sexistarik gabeko
eta gizonentzako zein emakumeentzako eskubide- eta aukera-berdintasuna sustatzen duten
guneak sortzen direneko jarduerak ezartzeko beharra.
“Euskadiko” hitza erabili hala izateko areagotu den ordezkaritza-ehunekoari dagokionez,
pentsa liteke, aldaketa horren ondorioz, baldintzak gogortu direla hitza erabiltzeko
legitimazioa erdieste aldera. Nolanahi ere den, hori ez da horrela, ez baita lortu nahi den
helburua, ezpada, bi erakundek izaera bera izan dezaten saihestea. Egiatan, ezin da ulertu
helburu eta lurralde-eremu berean ordezkaritza-maila berbera duten bi erakunde ordezkatzaile
egotea. Horregatik, funtsean, lurralde jakin batean, hau da, legearen aplikazio-eremuan
bertan, interesdunen kopuru handiagoaren ordezkaritza hartzeko elkartzearen indarra datza
xedapen horren muinean.
Gainera, ez da ahaztu behar manu horren aginduzko izaera; izan ere, “Euskadiko” hitzari
dagokionez, ohartu behar da berba hori sozietatearen izenari “gehitu beharko zaiola”,
ezarritako ehunekoa lortzen den unean. Beraz, idazketa horren ildoan, legeak berak sorraraz
zezakeen egoera zentzugabea da, hain zuzen, egun saihestu nahi dena.
Bestalde, testuaren edukia hautazkoagoa izan arren, egoera zentzugabea gertatzeko
arriskuak iraungo luke, eta, beraz, arrisku hori saihesteko modu bakarra ehunekoa igotzea zen,
erakunde bakar batek eta aldi berean ordezkagarritasun hori lortzea izan dezan. Laburbilduz,
aldaketa horrek handitu egin du arauak hartzaileei eskaini beharreko segurtasun juridikoa.
Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluari buruzko aipamena dakarren paragrafoa
kentzeari dagokionez (lehen aipatu dugu, 31.2.5 atalean), esan daiteke aldaketa hori bat
datorrela 163. artikuluaren 4. paragrafoak jasotakoarekin. Horrela, kooperatiben konfederazio
580