EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

KOOPERATIBAK ETA ADMINISTRAZIO PUBLIKOA
Kooperatiba-ikuskaritzaz diharduen 14. artikuluak, Ekonomia eta Gizarte Arazoetarako
Batzordearen irizpena aztertzean azaldu dugunez, hauxe jaso zuen: “Euskadiko Kooperatiben
Goren Kontseiluari dagokio funtzio ikuskatzailean jardutea lege hau betetzeari buruz,
beren aginpideak kontuan hartuta, Eusko Jaurlaritzako sailei edo beste herri-administrazio
batzuei dagozkien funtzio ikuskatzaileak alde batera utzi gabe”. Beste alde batetik, Izaera,
osaera eta funtzioez diharduen 154. artikuluak ondokoa ezarri zuen: “Euskadiko Kooperatiben
Goren Kontseilua, kooperatibismoa sustatzeko eta haren berri zabaltzeko organo goren
gisa sortua, euskal administrazio publiko guztientzako kontsulta- eta aholku-entitate publiko
gisa eratzen da kooperatibismoaren inguruko gai guztietan. Nortasun juridiko propioa izango
du, Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazioarenaz bestelakoa; era berean, ahalmen
osoa izango du bere funtzioak betetzeko”.
EABJk esandako irizpenean nabarmendu duenez, “ikuskatzeko eginkizunak administrazioaren
eskumena gauzatzea dakarrela, eta horrek, era berean, agintea gauzatzea dakarrela.
Aginte hori era hertsagarrian ere aplikatu eta bete daiteke, ikuskatzen ari diren subjektuen
gogoz kontra. Hau da, administrazio publikoaren erantzukizunen nukleo gogorra betetzen
duten eginkizunak izango lirateke; hots, administrazioaren trafiko juridikoari dagozkion
eginkizunak (horiei hainbat eskumen eta pribilegio ematen zaizkie)”.
Ikuskaritza-jardueraren gaineko irizpide horrek eragotzi egingo luke ikuskapen-ahalmena
subjektu pribatuen edo administrazioz kanpoko erakundeen esku uztea; izan ere, “Eginkizun
hori ezin da zeharka kudeatu edo hirugarrenekin kontratatu, eta ezin dute kapital publikoko
merkataritza-sozietateek gauzatu, hargatik eragotzi gabe ikuskapenaren zeregin osagarriak
gauzatzea, non lankidetza gerta daitekeen. Gainera, oro har, funtzionario publikoentzat
gordetako funtzioa da, inpartzialtasuna eta eragindako eskubide pribatuak bermatzeko
xedez”. Gogora dezagun EKGK-ko langileak lan-kontratuko langileak direla, Euskadiko
Kooperatiben Goren Kontseilua arautzen duen maiatzaren 11ko 213/1999 Dekretuaren 13.4
artikuluak ezarritakoari jarraiki.
Bestalde, administrazioa kanpoko subjektuez baliatzen ari da hainbat eremutan, funtzio
publikoak betetzen lagun diezaioten. Erakunde laguntzaile horiek eginkizun osagarriak
betetzen dituzte, ahal publikoak eskualdatu gabe (eta agintaritza publikoa egikaritu gabe
ere), eta haien jarduera osagarria erakunde publiko eskudun batek gainbegiratuta egiten da,
erakunde horrek azken erabakia hartzen eta gauzatzen baitu.
Aholku Batzorde Juridikoak ondorioztatu zuenez, “Adierazitakoa dela eta, ezin dugu
egokitzat jo aurreproiektuan aurreikusitako aukera; hots, administrazioaren beraren mende
ez dagoen erakunde publiko batek hari ez dagozkion ahalmen publikoak gauzatzea. Gainera,
posible balitz ere, ez dirudi zuzena denik huts horiek langile publikoen bidez ez gauzatzea,
eginkizunak gordetzeko printzipioa hautsiko litzateke eta”. Baina, EABJren esanetan,
“erakunde laguntzaile gisa jarduteko aukera berriz formulatzen bada, arlo juridikoan
zalantzak egongo lirateke, erakunde horretan ikertuak izan daitezkeenen interesak elkartzen
direlako. Horrenbestez, interesen gatazka argia sortzen da”.
Amaieran, irizpenak adierazi zuen kooperatiba-ikuskaritzako zerbitzu espezifikoa
ezarri edo, bestela, eskumen horiek Lan Ikuskaritzari esleitu beharko zaizkiola (Estatuko
Kooperatibei buruzko uztailaren 16ko 27/1999 Legearen 113 artikuluak xedatu legez).
Beraz, esandako artikulu horren edukia berriz formulatu beharko dela ebatzi zuen.
564