EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

FINANTZA-KOOPERATIBAK
4.– Eusko Jaurlaritzan ogasun- eta finantza-eskumenak dituen sailak kreditukooperatiben
gainean dituen funtzioak egikarituko ditu, indarrean dauden legeekin
bat etorriz: proposatze-, arautze-, informatze- eta ikuskatze-funtzioak eta estatistikaeta
diziplina-funtzioak.
21.1.1. Sarrera
Kreditu-kooperatiben izaera bikoitza, kooperatiba-sozietateak direla, batetik, eta kredituerakunde,
bestetik, kooperatibak arautzen dituen araudian islatzen da, eta, gai askotan,
zail samarra da kooperatiben zuzenbidea eta kreditu-erakundeena uztartzea. Hala, azken
urteotan, kooperatiben eta kreditu-erakundeen zuzenbidea aldatu egin da aldi berean, eta,
gainera, bilakaera hori ezkondu behar izan da estatuko zuzenbide positiboarekin eta azkena
Europar Batasunak emandako arauketari; gogora dezagun sektoreak sakoneko aldaketak
izan dituela, ez horrenbeste kooperatiben esparruan, baina bai bankuen esparruan. Erreforma
horiek guztiak hainbat alderditan bateratu du estatuan dauden hiru banku-erakunde moten
araubide juridikoa, hots, bankuena, kreditu-kooperatibena eta aurrezki-kutxena (azkenena
2008an hasitako krisi finantzario eta ekonomikoaren ondotik) eta kreditu-erakunde guztien
errentagarritasuna hobetzeko premiei aurre egin behar izan diete, gaur egun ere ibili dabilen
bat-egiteen oldea eraginda, eta, horren ondorioz, aurrezki-kutxen parte-hartzea oso txikia da
banku-negozioan, ia-ia desagertu egin direla, desegin egin direlako edo, kasu garrantzitsu
batzuetan banku-fundazio bihurtu direlako, eta eraldatu direneko bankuen jabetzari eusten
diote, neurri handiagoan edo txikiagoan. Banku horiek dira, hain zuzen ere, banku-negozioa
garatzen dutenak gaur egun.
Zalantzarik gabe, erreforma-prozesuek bankarizatzeko joera etengabea dakarte, hau da,
banku-sektorearen eredu gisa, sozietate anonimoena erabiltzekoa; bestela esanda, bankuek
erabili ohi dutena.
Joera sakonagoa da, kreditu-erakundeak, oro har, “interes publikoko erakunde” gisa
hartzen baitira, eta horiei aplikatzen baitzaizkie “sozietate anonimo kotizatuei” eskatzen
zaizkien gardentasun, gobernu on, kaudimen eta abarren inguruko eskakizunik handienak.
Azken batean, gaur egun eta oraindik ere kooperatiba-araudia kreditu-kooperatibentzat
garrantzitsua bada ere, jarduerari lotutako araudi sektorialari ez ezik, mota horretako
kooperatibek kotizatutako sozietate anonimoen eta interes publikoko erakundeen
merkataritza-legeriari “begiratu” behar diote, beste araudi batzuen bidez aldatzen ari den
kreditu-kooperatiben araudiari baino gehiago.
21.1.2. Aurrekariak
Kooperatiba-kredituen lehen aurrekaria, manu espezifiko gisa, kreditu-kooperatibak
arautzen dituen azaroaren 3ko 2680/78 Errege Dekretua izan zen. 1979ko otsailaren 26ko
eta ekainaren 30eko aginduek garatu zuten errege-dekretu hura.
Euskal Autonomia Erkidegoaren esparruan, Kooperatibei buruzko otsailaren 11ko 1/1982
Legeak artikulu bat eskaini zien berariaz, 60. artikulua, hain zuzen ere, kreditu-kooperatibak
mota horretako sozietate-mota bereizi gisa tipifikatuz, aseguru-kooperatibetatik bereiziz
454