EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

KOOPERATIBA SORTZEA
barruan jarduera sexistarik ez egitea bermatzen duen sistema gertatu eta eraikitzeko
betebeharra.
Betebehar horrek, “compliance” delakoarekin batera, lan gehigarria ekarriko du
kooperatiba horientzat. Hala, mota horretako kooperatibek barne-prozedura ezarri beharko
dute indarkeriazko zeinahi ekintza jakinarazi, izapidetu, ebaluatu eta salatu ahal izateko, eta
hala badagokio, biktimen aldeko gizarte- eta lan-babeseko sistemak ezarri beharko dituzte.
2.8.2. Manuaren izaera edo indar juridikoa
Manuaren indarrari dagokionez, artikulu honetan jasotzen den edukia estatutuetan sartzea
nahitaezkoa da kooperatiba guztientzat, delituen prebentzio-eredu eta indarkeria sexistarik
gabeko esparrua segurtatzeko baliabideena izan ezik, jakina denez, horiek nahitaezkoak
baitira 50 bazkide baino gehiagoko kooperatibentzat.
Berritasuna dela eta, zalantzaren bat sor daiteke delituen prebentzio-eredua edo indarkeria
sexistarik gabeko eremua bermatzeko baliabideak estatutuetan jaso behar diren ala ez.
Delituak prebenitzeko eredua edo “compliance” delakoa agiri nahikoa luzeak dira eta,
horregatik, estatutuak beharrik gabe marduldu daitezke. “Compliance” delakoaren edukiak
kooperatibaren barruan dauden arrisku penalak aztertzen ditu, arrisku penalen mapa egiten,
delituak prebenitzeko beharrezkoak diren protokoloak, prozedurak, neurriak eta kontrolak
ezartzen, delituen prebentzio-eredua ikuskatu eta kontrolatzeko organoa sortzen du, salaketasistema
ezartzen eta eredua aldizka berrikus eta egunera dadin eskatzen du.
Gauza bera gertatzen da indarkeria sexista prebenitzeko baliabideekin. Horrelako
baliabideak jaso nahi badira, kontuan hartu behar da sexu-jazarpena saihesteko lan-baldintzak
ezarri beharko direla, bazkide eta soldatapekoentzako prestakuntza-saioak egin beharko
direla laneko sexu-jazarpena prebenitzeko, gatazkak konpontzeko prozeduren ezarpena
bultzatu beharko dela bitartekari baten esku-hartzearen bidez, eta biktimen aldeko neurriak
ere arautu beharko direla, gizarte-arlokoak nahiz lan-arlokoak.
Hori guztia estatutuetan sartuz gero, estatutuen edukia lar handitu daiteke, eta, beraz,
estatutuetan agertu beharko litzatekeena honako hau da, zinez: kooperatibak dokumentu
horiek egiteko eta azaldutako neurriak hartzeko konpromisoa duela, edo kooperatibak
dagoeneko neurri horiek badituelako baieztapena.
2.8.3. Esanahi praktikoa
Benetan, kooperatiba baten sustatzaileek estatutu batzuk egin behar dituztenean, artikulu
honetan ezarritako gutxienekoa bete beharko dute, zorrotz, eta bertan jasotako atal guztiak
arautu beharko dituzte.
Hala ere, kontuan izan beharko dute legearen barruan beste xedapen batzuk agertzen direla,
nahitaezkoak, aukerakoak edo gomendagarriak, eta horiek nahitaez gehitu beharko direla edo,
bestela, kooperatibaren beharren edo interesen arabera txertatu ahalko direla. Adibide gisa,
aipa ditzagun huts arinak estatutuetan sartzeko derrigortasuna (halakoak araututa ez badaude
edo barne-araubideko erregelamenduan araututa ez badaude), batzar nagusia eta artezkaritzakontseilua
bideokonferentziaz egiteko aukera edo, arbitraje-bidera edo bide judizialera jo
aurretik, erabakiak aurkaratzeko kooperatibaren barne-prozedura agortzeko derrigortasuna.
43