EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

KONTSUMO-KOOPERATIBAK
Azkenik, KEEren 29.2 artikuluak ondokoa dio: “Kontsumitzaileek kooperatiba-legerian
oinarrituta sortzen dituzten erakundeak ere kontsumitzaileen eta erabiltzaileen elkarteak…
baldin eta horien helburuetako bat kideak hezi eta prestatzea bada eta horretarako funtsa
eratzera behartuta badaude, legeria zehatzaren arabera”. EKLren 70.2.a) eta 72 1.a)
artikuluek jaso duten funts berdina da; Lehen artikuluaren arabera, “Urtero, honela bideratuko
dira soberakinak: a) Ehuneko hogeita hamar, gutxienez, Nahitaezko Erreserba Funtserako
eta kooperatiba-heziketa eta -sustapenerako eta interes publikoko beste helburu batzuetarako
ekarpenerako. Portzentaje horretatik, gutxienez ehuneko hamar kooperatiba-heziketa eta
-sustapenerako eta interes publikoko beste helburu batzuetarako ekarpenerako bideratuko
da…”, eta, bigarrenaren arabera, “Estatutuek edo batzar orokorrak finkatutako oinarrizko
ildoak aplikatuz, interes publikoko helburu hauetakoren bat izango du soberakinei 70.2.a)
artikuluan ezartzen zaien nahitaezko ekarpenak: a) Bazkideak eta langileak prestatzea eta
heztea kooperatibismoaren eta kooperatiba-jardueren arloan eta lanpostuarekin lotuta ez
dauden beste arlo batzuetan”.
16.3.3. Bazkideak
Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen kooperatiba bateko bazkideen mota aldatu egiten da,
lehen edo bigarren mailako kooperatiba den:
a). Lehen mailako kooperatibak
Lehen mailako kooperatibetan, EKLren 19.1 artikuluak dioenarekin bate etorriz,
bazkide izan daitezke pertsona fisikoak zein juridikoak, publikoak zein pribatuak. Eta,
kontsumitzaileen eta erabiltzaileen kooperatiben kasuan, 108.1 artikuluak dio bazkide
izan daitezkeela pertsona fisikoak eta entitate edo erakundeak, baina betiere kooperatibak
eskainitako ondasun edo zerbitzuen azken hartzaile badira.
“Ondasunen edo zerbitzuen azken hartzaileak” esapidearen jatorria dago uztailaren
19ko 26/1984 Legean, gaur egun indargabetuta dagoen kontsumitzaileak eta erabiltzaileak
babesteari buruzkoan. Lege horrek honela ezarri zuen kontsumitzaile eta erabiltzaileen
kontzeptua: azken hartzaile gisa ondasun higigarriak edo higiezinak, produktuak, zerbitzuak,
jarduerak edo funtzioak eskuratu, erabili edo gozatzen dituzten pertsona fisiko edo juridikoak
dira, eta kontsumitzaile edo erabiltzaile izaera ukatu zien azken hartzaile ez direnei. “Ondasun
edo zerbitzu baten azken hartzailea” esapidearen esanahia zehazteko zailtasuna dela eta,
estatuko legegileak berak kontzeptu hori baztertu du indarrean dagoen KEBLOTBen.
Azkenak kontsumitzailetzat hartzen ditu merkataritza- edo enpresa-jarduera batetik
kanpoko eremu batean irabazi-asmorik gabe jarduten duten pertsona fisikoak edo nortasun
juridikorik gabeko entitateak, eta, Euskadiren eremuan, hauxe dio KEEren 3. artikuluak:
“lege honen ondorioetarako, kontsumitzaileak eta erabiltzaileak dira edozein nazionalitate
edo bizilekutako pertsona fisiko edo juridikoak, baldin eta azken hartzaile gisa ondasun
higigarriak edo higiezinak, produktuak eta zerbitzuak eskuratzen, erabiltzen edo gozatzen
badituzte, eta hornitzailea enpresa profesionala bada edo administrazioa bera, zerbitzuak
ematen edo produktuak hornitzen baditu zuzenbide pribatuko araubidearen arabera”.
Eta, gaia areago argitzeko, honako hau erantsi dudu: “ez dira kontsumitzaile edo
erabiltzailetzat hartuko produktuak, ondasunak eta zerbitzuak merkaturatzeko edo zerbitzuak
emateko ekoizpen-prozesu batean txertatzen dituzten pertsona fisiko edo juridikoak, txertatze
horrek zuzeneko onurarik ez badakar ere”.
396