EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

KOOPERATIBA MOTAK: LAN ELKARTUKO KOOPERATIBAK
seihileko batean berandu iristea, justifikaziorik gabe. Edo hutsegite arintzat jotzeko
da lan-istripu larriak edo kalte larriak eragitea kooperatiban, laneko arduragabekeria
edo barkatu ezinezko zabarkeriagatik.
B) Zehapenak
Anitzak izan daitezke. Berriro ere autoerregulazioa lehenetsi da. Adibidez:
Falta edo hutsegite arinak: hitzezko/idatzizko ohartarazpena. Lana eta lan-aurrerakina
bi egunez etetea.
Falta astunak: lana eta lan-aurrerakina etetea, hamabost egunera arte. Hasierako
nahitaezko ekarpenaren zenbatekoaren % 10era arteko diruzko zehapena.
Kooperatibako lanpostua aldatzea.
Falta oso astunak: lana eta lan-aurrerakina etetea, gehienez ere hogeita hamar egunez.
Itzulkinen deskontu partziala edo osoa uneko urteko lanagatik. Gehienez ere, 3 urteko
epean lanbide-kategoriaz igotzeko desgaikuntza. Diruzko zehapena, une bakoitzean
indarrean dagoen hasierako nahitaezko ekarpenaren zenbatekoaren % 30erainokoa.
Gizarte Segurantzan baja automatikoa duen kooperatibatik eta kooperatibak dituen
gainerako gizarte-osagarrietatik kanporatzea eta nahitaezko baja ematea.
Nolanahi ere, kooperatiba bakoitza dugu “bere errealitatea” ondoen ezagutzen
duena eta zigorrak bere neurrira ezarri behar dituena. Abantaila hori dauka
autoerregulazioak, eta kooperatibek modu egokian eta neurriz gauzatu behar dute.
c) Eskuordetutako zehapen-ahalmenak dituzten organoak eta pertsonak.
Zehatzeko eskumena administrazio-organoarena da, baina falta sozialetan ez bezala
(ikus EKLren 29.3.a) artikulua) –halakoetan, administratzaileek zehatzeko eskumen
esklusiboa dute− lan-prestazioarekin zerikusia duten hutsegiteetan, ahalmen hori
eduki arren, aukeran, zehatzeko ahalmena pertsona jakin batzuei esleitu ahal diete,
administrazio-organoak berariaz emandako eskuordetzearen bidez, betiere hala
aurreikusita badago eta berariaz araututa badago kooperatibako bazkide langileen
diziplina-araubidean, lan-prestazioaren esparruan.
Adibidez, zehapen-ahalmen hori zuzendari-kudeatzailearen esku utz daiteke, eta
enpresaren tamainaren arabera, arduradunari.
d) Espedientea ireki zaien bazkideak defendatzeko gutxieneko bermeak: deskarguorriak,
aldez aurreko nahitaezko entzunaldiak, eta, falta astunen edo oso astunen
kasuan, berraztertzea, betiere errekurtso-batzordearen aurrean eta, halakorik ezean,
batzar orokorraren aurrean errekurritzen badira.
Ezin bestela izan, EKLk bazkide langileak “zaindu” behar ditu; izan ere,
kooperatiba pertsonek osaturiko sozietatea da, eta, horregatik, lan egiteagatik
diziplina-espediente baten xede direnean izan behar duten defentsarako eskubidea
aldarrikatzen du, gutxienekoen eskakizun gisa, eta modu zabalean egiten du, neurri
guztiak errespetatzera behartuz, defentsa-berme deiturikoen barruan.
Horrekin lortu nahi dena hauxe da: bazkide langile bat ez zehatzea EKLn araututako
gutxieneko defentsa-bermeen neurriak aplikatu ez bazaizkio edo horiek erabiltzeko
384