EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

KOOPERATIBA MOTAK: LAN ELKARTUKO KOOPERATIBAK
- Lanbide-sailkapena: bazkide langileen lanbide-kategoriei dagokie (1. eta 2. mailako
ofizialak, arduraduna, administrari laguntzailea, goi-mailako tituluduna, etab.).
- Mugigarritasun funtzionala: kooperatiban arautuko da, egokitzat jotzen den
moduan, kontuan hartuta barruan edo kanpoan emandako titulazio akademikoak edo
profesionalak edo prestakuntza-ikastaroak.
- Mugigarritasun geografikoa: kooperatiban arautuko da, egokitzat jotzen den moduan,
eta bazkide langileek bizilekua aldatu behar dutenean gertatuko da.
- Eszedentziak (nahitaezkoak eta borondatezkoak) edo kooperatiba-lana eteteko
beste edozein arrazoi, hala nola: bazkide langilearen eta administrazio-organoaren
arteko adostasunez hartutakoak; bazkide langilearen aldi baterako ezintasunagatik
hartutakoak; jaiotzagatik hartutakoak; besteak beste.
- Kooperatibako lan-harremana azkentzeko arrazoiak: kooperatiba bakoitzean
arautuko dira, egokitzat jotzen den moduan, eta kasu hauek izan daitezke bazkide
langilearentzat: borondatezko edo nahitaezko baja; iraupen mugatuko sozietatekontratuan
hitzartutako denbora amaitzea; heriotzagatik; baliaezintasun handiagatik;
edo ezintasun iraunkor oso edo absolutuagatik; erretiroagatik; kanporatzeagatik.
- Eta, oro har, bazkide langileak lan egitearen ziozko eskubide eta betebeharrekin
lotura zuzena duen beste edozein gai, hala nola: bazkide langileek jasotzen dituzten
lan-aurrerakinak, lan-baldintzen funtsezko aldaketak, besteak beste.
3. atala aginduzkoa da kooperatibentzat. Horri jarraiki, kooperatibek onartutako lanaraubideen
esparruan, lan-baldintza duinak izan behar dituzte bazkide langileentzat eta
Lanaren Nazioarteko Erakundeak (LANE) ezarritako gutxieneko lan-estandarrei men egin
behar diete.
Egia esatera, kooperatibek betidanik betetzen duten aginduzko manua da, eta kooperatiba
bateko bazkide langileen lan-baldintzak duinak ez badira, normalena da Lan Ikuskaritzan
salaketa jartzea
Bazkide langileen lan-baldintzak aldez aurretik ezarri badira kooperatibarekin lotzen
duen sozietate-kontratuan, edo kooperatibaren estatutuetan, barne-araubidean edo batzar
orokorraren akordio espezifikoetan jasotako barne-erregulazioan, eta halakorik ezean,
kooperatiba kokatuta dagoen sektoreko hitzarmen kolektiboan ezarritakoak aplikatzen
bazaizkio, edo, bestela, Langileen Estatutuaren Legearen Testu Bateginean jasotako
lan-baldintzak aplikatzen bazaizkio, dena delako kooperatibak lan-baldintza duinak
badarabiltzala pentsatuko dugu. Nolanahi ere, kooperatibak bere autoerregulazioa erabiltzean
oinarrizko lan-araubidearen esparruan arautzen diren guztiak hartuko dira halakotzat,
betiere kooperatibak adostutako lan-baldintza bakoitzean dituen legezko mugen barruan
badaude. Lan-baldintza duinen adibidea: asteko gutxieneko atsedenaldia etenik gabeko
egun eta erdikoa izango da; lan-aurrerakinen sorta: gutxienez, lanaldi osoko LGSa; lanaldia:
egunean zortzi ordukoa edo hamar ordukoa, egoerak hala eskatzen duenean; aldi baterako
ezintasunagatiko bajaren kasuan, kooperatibak ez du osatuko Gizarte Segurantzatik jasotzen
duen eguneroko sorospena (edo, bestela, % 20ko osagarriarekin osatuko du, adibidez, hileko
lan-aurrerakinaren zenbatekoaren gainean, edo kooperatibak kontingentzia horiek estaltzeko
381