EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

KOOPERATIBAK DESEGITEA ETA LIKIDATZEA
Ildo beretik, administrazioak ildo horretako ebazpenik har lezakeen kasuen
numerus clausus delakoa ezartzen saiatuko ez garela, inguruabar horri atxikitako
erregulazio batetik sor litekeen segurtasun juridikorik ezagatik eta, orobat, kasu
bakoitzaren egoera bereziaren arabera esku hartzeko beharra izango luketen
kasuak kanpoan geratuko liratekeelako, EKLk nahas-mahasa xedatu du, eta
bertan sar liteke beste edozein egitatezko kasu:
Likidazioaren garrantzia, hori justifikatzen duen beste edozein arrazoirengatik.
Beraz, haren barruan, beste edozein irizpide objektibo edo objektibagarri uler
daiteke, adibidez, eremu geografiko jakin bati eragitea.
Beste alde batetik, EKLk xedatzen duenari erreparatuta, merkataritza-arloko epaitegiak
izendatuz gero, kontu-hartzaileen eginkizuna likidazio-eragiketak fiskalizatzea izango
litzateke, eta administrazioak izendatuz gero, berriz, arestian aipaturiko eginkizunaz
landa, legeak eta sozietatearen estatutuak betetzen direla zaintzea. Halatan, bidezkoa da
ondorioztatzea azken eginkizun hori, bigarren kasuan berariaz araututakoa (administrazioebazpenaren
bidezko izendapena), ebazpen judizialez (merkataritza-arloko epaitegiek
emandako ebazpenez) izendaturiko kontu-hartzaileek ere bete beharko luketela. Hori
diogu, praktikan, ezinezkoa litzatekeelako likidatzaileek egindako likidazio-eragiketak
fiskalizatzea, eragindako interesak defendatzen saiatzen direla, egintza horien inguruan
estatutuetan jasotako erregulazio eta zuzenbidearekin bat ote datozen ere fiskalizatu gabe.
Izendapena banakakoa edo pertsona anitzekoa izan daiteke, eta EKLk ez du ezarri azken
kasu horretan, nahitaez, kopuru bakoitia izan behar duenik, likidatzaileen kasuan gertatzen
den bezala. Nolanahi ere den, kasu horretan, aintzat hartu beharko da, izendapenak egiten
direnean, kontu-hartzaile bakoitzari dagozkion eginkizunak zehaztu beharko direla,
azken horiek euren izenean eta ordezkaritzan jardungo baitute, banaka eta nork bere
erantzukizunpean, manuak ez duelako ezer xedatu kide anitzeko organo gisa eratzeko
beharrari buruz.
Kontu-hartzaileek eginkizunak betetzean izan behar duten funtzionamenduari dagokionez,
hau da, likidazio-eragiketak fiskalizatzeari eta legeak eta estatutuak betetzen direla zaintzeari
dagokienez, izendapena eragin zuten interes babesgarritzat jotako interesen defentsan, nahiz
eta egia den EKLk berak likidatzaileek gauzatutako egintzen gaineko beto-eskubide moduko
bat ematen diela, Kapital Sozietatearen Legeak arautzen duen guztiaren kontra, argiro esan
behar da ez direla zehatz arautu haiek kooperatibaren sozietate-bizitzan izan behar duten parte
hartzea. Eta “beto-eskubide modukoa” diogu, arauak berariaz xedatzen baitu likidatzaileen
egintzak ez direla baliozkoak izango, baldin eta kontu-hartzaileek parte hartu gabe egiten
badira. Agindu horrek, ezinbestean, bagaramatza “kontu-hartzaileen parte-hartzea” zertan
datzan gure buruari galdetzera. Azaldutako edukiaren interpretazio zabala eginez, ondoriozta
liteke parte-hartze hori kontu-hartzaileek edozein likidazio-eragiketa gauzatu aurretik eman
behar duten nahitaezko oniritziari dagokiola, eta, beraz, kooperatibaren kudeaketa dela
eta, kontu-hartzaileen eta likidatzaileen legezko gaitasuna parekatzeaz gain, lehenengoak
bigarrenen gainetik ere jarriko lituzke. Esan nahi da, likidatzaileen erabakia biribiltzeko
beharrezkoa den nolabaiteko erabaki erkidea eta/edo berrespena lortu behar dute likidatzaileek,
kooperatibaren legezko ordezkari gisa jarduten dutenean. Itxuraz, interpretazio hori ez
346