EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

TRANSFORMAZIOA
Lege berrian ere, bazkideen borondate soila ez da nahikoa, “enpresa-beharren” eskakizunari
eutsi baitzaio, baina aurretiazko homologazioaren betekizuna kendu da, adierazitako zergatiak
ez egoteak lekarzkeen ondorio juridikoak aipatu ez badira ere. Homologazioa desagertu denez,
nahitaezko funts banaezinen gaineko kontrola zehaztu da. Zenbait aldaketa egin badira ere,
funts horiek Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluari eman beharko zaizkio, lehengo
moduan.
Zioen azalpenean ikusi dugunez, lege berriak zaintza-batzordearen egiaztapena kendu du,
eta kooperatibaren kapitalaren eraldaketa argitu du, EKGKri eman beharreko funts banaezinei
dagokienez; ildo horretan, argitu du funtsak nola doitu behar diren konpentsatzeko dauden
galeren eta balizko minusbaliotasunen aurrean.
Transformazioa beti baloratu beharko da sozietatea desegiteari eta likidazioari ekin aurretik,
batak edo besteak bazkideentzat izan ditzakeen ondorio ekonomikoak direla eta.
13.1.3. Iruzkin orokorra eta esanahi praktikoa
Euskal kooperatibak edozein motatako sozietate zibil edo merkataritza-sozietate bihur
daitezke, baldin eta legeak ezartzen dituen baldintzak betetzen badira. Hala ere, Kooperatiben
Erregistroaren Erregelamendu berririk ez dagoenez, 59/2005 Dekretuaren 59. artikulua
zabalagoa da, edozein motatako pertsona juridikoak ere kontuan hartzen baititu, Legearen
beraren 90. artikuluarekin bat etorriz, alderantzizko transformazioa (kooperatiba bihurtzea)
arautzen duenean baino eskuzabalago jokatzen duelarik. Aurreko legean ere bazegoen esandako
aldea erregulazioan, eta ez da baliatu lege-mailan ebazteko, beharbada, gai horrek ia eraginik
ez duelako maila praktikoan. Egiatan, erregelamendua bere eta beste lege-xedapen batzuetan
jasotako xedapenak gaitzea nahikotzat jo da euskal kooperatibak beste era juridiko bat bihur
daitezen ahalbidetzeko.
Betekizunak, funtsean, lehen eskatzen ziren berberak dira, ñabarduraren bat edo beste eginda:
a) Administratzaileen iritzira, sistema juridiko kooperatiboan bideraezinak diren sozietateirtenbideak
eskatzen dituzten enpresa-beharrizanen zioz bakarrik egin daiteke
transformazioa. Halakoetan, administratzaileek egoera horri buruzko txostena egin
behar dute, eta Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluari jakinarazi behar diote,
hurrengo idatz-zatian jorratzen den transformazioaren inguruko erabakia hartu aurretik.
Oraingo legeak ez du eskatzen EKGK-k zergatiak aldez aurretik homologatzea,
baina argudiatutako arrazoien berri eman behar zaio kontseiluari. Oraingoz ez dago
erregulaziorik EKGK-k zergatirik ez dagoela iriztearen ondorioei buruz, ezta epeei
buruz ere.
Txostena transformazioaren eskritura publikoari erantsi behar zaio.
b) Batzar orokorraren esanbidezko eta aldeko erabakia, estatutuak aldatzeko ezarritako
betekizunei jarraiki hartutakoa. Kapitulu horretan (estatutuak aldatzea) adierazitakoari
lotzen gatzaizkio.
c) Batzarra aldatzeko erabakia Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian eta kooperatibak
egoitza duen lurralde historikoan zabalkunde handia duten bi egunkaritan argitaratu
behar da.
d) Transformazio-eskritura publikoak dena delako erakundea eratzeko legez eta
314