EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

TRANSFORMAZIOA
Horrela, era juridiko jakin baten bidez garatzen den proiektua beste era juridiko batera
aldatu egiten da, likidatu eta desegin beharrik gabe, edo elementuak desegin eta beste
sozietate-mota bati eskualdatu beharrik gabe, eta hori guztia, nortasun juridikoari eutsita.
13.1.2. Berrikuntza nagusiak aurreko araudiaren aldean
Legearen zioen azalpenak honela deskribatu du transformazioa:
“Sozietate motak birmoldaketa-bideen bitartez berregituratzeko prozesuak, esku hartzen
duten kooperatiben izaera kooperatibista kontrolatzen dutenak eta sozietateen zuzenbidearen
araugintza-teknikak aprobetxatzen dituztenak, indarreko terminoetan formulatu dira, salbu
eta Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluak transformazio-prozesuan izan beharreko
esku-hartzeari dagokionez eta, hala badagokio, zaintza-batzordeak prozesuan izan beharreko
esku-hartzeari dagokionez.
Ildo horretan, eta kooperatibei buruzko lege autonomiko ezberdinen erregulazioarekin bat,
aztertu da zergatik eta zertarako esleitu zaion Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluari
homologazio-funtzioa, eta nolakoa eta zenbatekoa den aipatutako organo horren esku
partaidetza-kontu gisa jarri beharreko ondarea.
Azterketa horren ondorioz, erregulazioa aldatu da, transformatzeko betekizun gisa
aipaturiko homologazioa behar izatea bertan behera utziz, ulertzen delako ezen, nahiz
eta Euskadiko Kooperatibei buruzko ekainaren 24ko 4/1993 Legea aitzindari izan zen
kooperatiben transformazio erregulatzen, hartan ezarritako betekizun batzuk gehiegizko
bihurtu direla, denboraren joanean, kautelazko neurri gisa. Hala, homologazioaren ordez
aipaturiko organoari informazioa eman beharra ezarri da, eta, gainera, malgutu da funts
banaezinak organo horretara transferitzeko modu operatiboa; argitzen da ezen aplikazio
zehatzen mende dauden helburu-izaerako erreserbak ez direla sartzen mugimendu
kooperatiboa sustatzeko atxiki beharreko ondarearen barruan; bestalde, doitzen da funtsa
horien benetako balioa, kontuan hartuz balantzean agertu diren eta konpentsatu gabe
dauden galerak, edo aditu independente baten txostenaren ondorioz aktiboaren elementuen
gainean ager litezkeen minusbalioak.
Modu berean, zaintza-batzordeari buruz aurreikusitako esku-hartzea ez da, erregulatu
zenetik, gertatu; beraz, ez da egoki jotzen lege berri honetan sartzea, araugintza-teknika
egoki baten mesedetan”.
Hain zuzen ere, Euskadiko Kooperatiben ekainaren 24ko 4/1993 Legea aitzindaria izan
zen eraldaketa ahalbidetzen, modu mugatuan bada ere (“Enpresak koperatibei buruzko
legerian aurkitzen ez diren irtenbideak behar dituenean, orduantxe soilik egin daiteke
eraldaketa. Kudeatzaileek ebatziko dute egoera nolakoa den eta, balego, koperatibako
Zaintza-batzordeak ere iritziko dio; azkenik, Euskadiko Koperatiben Kontseilu Nagusiak
onartu beharko du” (85. artikuluaren bat ataleko a) letra). Neurri batean, transformazioa
ez zen onartzen bazkideen borondate hutsagatik –nahiz eta, hasiera batean, sozietate
kooperatiboaren alde egiteko balio izan zuen−, baizik eta gaitz txikiena eragiteko aukera
ematen zelako, ez baitzegoen orduan irtenbide juridiko kooperatiborik unean uneko enpresabeharrei
erantzuteko, zergatiak aldez aurretik egiaztatuta (Euskadiko Kooperatiben Goren
Kontseiluaren homologazioa).
313