EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

ARAUBIDE EKONOMIKOA
% 30), itzulkinen banaketa eta/edo sozietatearen kapitalaren ordainsaria, edo beste batzuk.
Oro har hartuta, erregulazio kooperatiboan araututako betebeharrak bat datoz merkataritzalegeriaren
arloko kontabilitatearen araubide juridikoarekin eta, aldi berean, araubide
horretako manuez osatzen dira, zehazki, merkataritza-kodean jasotako araudiaz.
Kooperatibako administrazio-organoak zehaztuko du soberakin garbia, eta organo hori
arduratuko da kontuak formulatzeaz (EKLren 42. artikulua ); batzar orokorrak, berriz, onartu
beharko ditu (EKLren 33.3.c) artikulua). Emaitza edo soberakin garbia galdu-irabazien
kontutik aterako da, non, barne-ondorioetarako soilik, kooperatibaren xede sozialaren
ustiapen-jardueratik datozen emaitzak, hots, emaitza arrunten edo ustiapen-emaitzen
kontuan jasotakoak, eta ezohiko emaitzak eta emaitza finantzarioak, hau da, emaitza-kontu
espezifikoetan agertzen direnak, bereiz daitezkeen. Hala ere, barne-bereizketa horrek ez du
inolako garrantzirik; izan ere, Estatuko Kooperatiben Legean edo beste lege autonomiko
batean ez bezala, EKLk ez du behartzen bi emaitzak bereiztera.
Nolanahi ere, kooperatiba-araudiak arauketa propioa du, eta EKLren 69.1 artikulua
aplikagarria izango da berariaz arautzen den heinean. EKLren 69. artikuluak ez du soberakin
garbia zehazteko araubide osoa ezartzen; aitzitik, merkataritza-sozietateen araudian
finkatutako emaitza zehazteko araubide orokorrari buruzko zenbait zehaztapen egiten ditu,
ez besterik. Alde horretatik, ulertu behar da galdu-irabazien kontuan agertzen diren soberakin
garbien emaitzak edo zehaztapenak kooperatibaren diru-sarrerak eta gastuak dituela
abiapuntutzat, baina EKLn ez da arautu kontabilitatean bereizi behar direnik bazkideekin
egindako eragiketen ziozko emaitzak eta hirugarrenekin egindako eragiketen ziozkoak, edo
kooperatibaren jarduera ekonomikoetatik lortutako emaitzak eta kooperatibaren berariazko
xedeetatik lortutakoak.
a) Horrela, diru-sarreren arloan, EKLk ez du erregulazio espezifikorik jasotzen, eta,
beraz, merkataritza-sozietateen arloko araudi orokorra aplikatu beharko da. Horrela,
diru-sarreren sailaren barruan sartuko dira, zehatzegiak izateko asmorik gabe,
kooperatiba-jardueratik eratorritakoak, hirugarrenekin egindako eragiketetatik
eratorritakoak, kooperatibaren berariazko helburuekin zerikusirik ez duten
jarduera ekonomikoetatik lortutakoak, beste sozietate batzuetako partaidetzetatik
eratorritakoak, bazkideek ordaindutako kuotak, aktibo ibilgetuaren elementuak
besterentzetik eratorritako gainbalioak eta kooperatibek lortutako interesak eta
etekinak.
b) Bestalde, gastuen arloan, EKLren 69.2 artikuluak ezartzen duenez, kooperatibek gastu
edo kenkari gisa kontabiliza ditzakete, merkataritzako sozietate-araudian berariaz
aurreikusitakoez gain, kooperatiba kudeatzeko emandako ondasunen zenbatekoa,
bazkide langileei edo lan-bazkideei emandako aurrerakinen zenbatekoa, kapitalekarpenen
ordainsariak eta kapitalean integratu gabeko beste edozein finantzaketa,
hala nola partaidetza bereziak, obligazioak edo kredituak. Horren haritik, kooperatiben
zerga-kenkari espezifikoak honako hauek izango lirateke:
Lehenik eta behin, bazkideek egindako ondasun-, zerbitzu- edo hornidura-emateen
zenbatekoa, bazkideen lan-prestazioak eta bazkideek kooperatibari lagatako ondasunen
errentak, betiere haien merkatu-balioa gainditzen ez badute.
250