EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

ARAUBIDE EKONOMIKOA
gabe atzera bota badezakete, betiere aukera hori estatutuetan berariaz araututa badago,
bazkideak estatutuetan horretarako izendatutako organo eskudunak erabakitzen duenaren
begira egon beharko du. Hala, baliteke itzulketa hori aitortzea, edo baliteke itzulketa hori
ukatzea, bazkideak kooperatiban baja ematea erabakitzen badu.
Nolanahi ere den, horrelako ekarpenen jabe diren bazkideen interesak babesteko, baldin
eta horiek itzultzeari baldintzarik gabe uko egin ahal bazaio, baja emanez gero, era horretako
partaidetzak dituzten bazkideen babesa osatzeko hainbat neurri ezarri dira: alde batetik,
ekarpenak ordaintzeko eta estatutuek ezartzen duten itzulkinak banatzeko lehentasunak
aitortzen zaizkio ekarpen horien titularrari (EKLren 63.4 artikulua); bestetik, itzulgarriak
ez diren ekarpen horiek eskualdatzeko askatasun osoa izateaz gain, estatutuek hala arautzen
badute, kooperatibaren ekarpen berriak itzulgarriak ez diren ekarpen mota horiek eskuratuz
harpidetu behar dira (EKLren 65.1.2. artikulua); eta, azkenik, lehentasunezko itzulketa dute
kooperatiba likidatuz gero (EKLren 98.3 artikulua).
Itzulketa-eskubidea, eskubide oro bezala, preskripzio-epe bati lotzen zaio, eta, hala
badagokio, kooperatibaren araudian berariaz ezarrita ez dagoenez, KZren 1964. artikuluan
araututako epeak aplikatu behar zaizkio.
9.3.2.3. Kasu berezia: itzultzeko eskubidea duten ekarpenak bihurtzea
EKLren 60.1.2 artikuluak dakarren eduki berriari erreparaturik, baja emanez gero,
itzultzeko eskubidea duten ekarpenak itzultzeari uko egin dakiokeen ekarpen bihurtzeko
edo alderantzizko bihurketa egiteko, ez da nahikoa batzarrak erabakitzea; aitzitik, estatutuak
aldatzeko erabakia ere behar da. Hala, eraldaketa-prozesu hori ezin izango du batzarraren
xedapenez egin, estatutu-aldaketa egokiaren bidez baizik. Horrela, bada, horrelako eraldaketak
ezin dira ustekabean edo salbuespenez egin, ezpada, VIII. kapituluan arautzen den estatutuak
aldatzeko legezko prozesuaren bidez; prozesu horrek proposatutako aldaketa justifikatzeko
betebeharra ezartzen dio kooperatibari, bai eta aldaketa-proposamena bazkideen esku uzteko;
era berean,aldaketa doan bidaltzeko bazkideen eskubidea aipatzen da. Egiatan, prozedura
horrek informazio gehiago eskatzen du kontabilitateko ondorioa daukan batzarraren erabaki
huts batek baino.
Nolanahi ere, bihurketa horrekin bat ez datorren bazkiderik badago, berariaz onartzen da
baja hartu ahal izango dutela, eta baja hori justifikatutzat joko da (EKLren 26. artikulua).
Aukera gisan, EKLren 60.2 artikuluak aukera ematen du hauxe arautzeko: ekitaldi
ekonomiko batean, ekarpenen itzulketaren zenbatekoak haietan ezarritako sozietatekapitalaren
ehunekoa gainditzen duenean, ehuneko hori gainditzen duten itzulketak
administratzaileen aldeko erabakiari loturik egongo direla. Horrela, bermaturik geratzen
da sozietatearen kapitalaren ehuneko bat baliabide berekitzat hartu ahal izatea, eta, beraz,
estatutuetan ezarri behar ez izatea itzulketa-eskubidea duten ekarpenen eta itzulketari uko
egin dakiokeen ekarpenen artean bereiztea. Adierazi behar da portzentaje hori ezartzearekin
edo murriztearekin ados ez dagoen bazkideak baja hartu ahal izango duela, eta baja hori
justifikatutzat joko dela (EKLren 26. artikulua).
225