EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

9. ARAUBIDE EKONOMIKOA* 1.
9.1. Sarrera
VI. kapituluan, Kooperatiben Lege berriak erakunde horien araubide ekonomikoa arautu
du, eta, oro har, aurreko araudian xedatutako manu-ildoei jarraitu die. Hala ere, komeni
da azpimarratzea arau berriak zenbait alderdi argitu nahi izan dituela, horien interpretazioa
eztabaidagarria izan baita. Ildo horretan, argi eta garbi zehaztu du bazkideek sozietatearen
zorrengatik hartzen duten erantzukizun-araubidea. EKLren 59. artikulu berriak zehatzmehatz
argitu du bazkideek ez diotela sozietatearen zorrei erantzun behar, eta euren
erantzukizuna kooperatibari egindako ekarpenetara mugatuko dela. Horrela, azpimarratu
behar dugu bazkideek sozietatearen zorrengatik hartzen duten erantzukizunari buruzko
eztabaida ebatzita geratu dela, bazkideen erantzukizunaren izaera mugatua nabarmendu baita.
Bestalde, gogoeta hori behar bezala uztartu da galeren egozpenaren araubidearekin, EKLren
arabera, argi baitago kooperatibaren galerak ezin izango zaizkiola egotzi bazkidearen ondare
pertsonalari; hortaz, egozpen hori egiteko aukera sozietate-kapitalari egindako ekarpenetara
edo hurrengo bost urteetan bazkideari legozkiokeen erreserbetara mugatuko da. Horregatik,
araudi berria indarrean hasteaz batera, behin betiko konpondu da kooperatibako bazkidearen
erantzukizun-araubideari buruzko eztabaida; izan ere, legezko eduki berriarekin eta aurreko
araudiarekin bat etorriz, eztabaidaezina da bazkideak ez diela erantzungo bere ondarearen
bidez sozietatearen zorrei.
Alderdi garrantzitsu horrez gain, EKLn xedatutako araubide ekonomikoa eta aurreko
araudian araututakoa oso antzekoak dira. EKLren 60. artikuluak kapital-araubidea dakar,
eta lehengo erregulazioan jasotako orientabide berdintsuei oratu die, zenbait zehaztapen
txertaturik, esate baterako, baldintzarik gabe errefusatu daitezkeen ekarpenetan baja emanez
gero, itzulketa-eskubidea duten ekarpen bihurtzeko, ez da nahikoa batzarrak erabakitzea,
lehen onartzen zen moduan, eta orain estatutuak aldatu beharko dira hori egin ahal izateko.
Hartara, asmoa da horrelako aldaketek berariazko arauketa izatea estatutuetan, azken batean,
bazkideek horrelako erabakiak hartzeko aukeraren berri garaiz izan dezaten eta egoeraren
arabera har ez ditzaten saihesteko. Mendeko finantzaketen araubidearen gardentasun
handiagoa lortze aldera, merezi du nabarmentzea, hala berean, horrelako finantza-tresna
bat jaulkitzen denean, informazio-eskakizunak indartu behar direla, bazkideek ez ezik,
hirugarren interesdunek ere jaulkipen berriaren irismenaren eta edukiaren berri izan dezaten,
kooperatibek gainerako konpainien gardentasun-maila bera izan dezaten finantzaketa
lortzerakoan.
Era berean, araubide ekonomiko berriak, oro har, lehengo araudiko nahitaezko eta
borondatezko ekarpenen erregulazioari eutsi dio, oraingoan, EKLren 61. eta 62. artikuluetan,
non bazkideek kooperatibari eman behar dizkioten ekarpenek bete beharreko araubidea
ezartzen den, kooperatibak bere jarduera gauzatu ahal izan dezan. Bestea alde batetik,
nabarmendu behar da ekarpenen interes-araubideari eutsi zaiola (EKLren 63. artikulua)
* Oihana García Pereda andreak eta Beñat Salaberria Osa jaunak, LKS Next Legalen Sozietate Arloko
abokatuek, egindako iruzkina.
217