EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

BESTE ORGANO BATZUK
EKL berriak ere organoaren arauketari eta erregulazioari eutsi die, zioen azalpenean
adierazten den bezala, sozietate-kontseiluari dagokionez, “ikusi da baliagarria dela euskal
kooperatibismoaren barruan”.
Iruzkingile hau bat dator legegileak sozietate-kontseiluaren erabilgarritasun eta
egokitasunari buruz duen iritziarekin, kooperatibaren izaera nahasten duen organo gisa
ikusten duten doktrinazko sektore kualifikatuen iritzi kritikoa gorabehera, batzar orokorraren
eta artezkaritza-kontseiluaren artean jarrita dagoela, enpresa-batzordearen parekotzat jo
baitaiteke, eta lan egiten duten bazkideak ordezkatzen dituen organoa dela pentsa baitaiteke,
artezkaritza-kontseiluak ordezkatzen ez dituen edo partez ordezkatzen dituenaren aurrean.
Iritzi horien eta iritziok azaleratzen dituzten benetako arriskuen aurrean, iruzkingile
honen aburuz, sozietate-kontseilua solaskide garrantzitsua da bazkide langileen edo lanbazkideen
kooperatibaren sozietate-bizitzan eta, hartara, ez da artezkaritza-kontseiluaren
aurkako organotzat jo behar, bi organo horiek gai guzti-guztietan bat ez badatoz ere; aitzitik,
laguntzailetzat hartu behar da, organoaren berezko gaietan, ez beste batzuetan, kudeaketa
bideratzen laguntzen baitu eta lan-emaile diren bazkide langileak hein handiagoan partaide
bihurtzen baititu, une gozoetan eta, bereziki, une zailetan, eta atxikimendu hori txit
onuragarria da.
8.1.2. Berrikuntza nagusiak aurreko araudiaren aldean
Lehengo 4/1993 Legearekin alderatuta (54. artikulua), EKLren 57. artikuluaren berritasun
bakarra 1. atalean jasota dago, eta kooperatiba orok, bazkide-kopurua edozein izanda ere,
organo hori sortzeko aukeran datza.
Aurreko 4/1993 Legeak organo horren hautazko sorrera baino ez zuen arautzen kopuru
jakin batetik aurrerako kooperatibentzat, hau da, “berrogeita hamar bazkide langile edo lanbazkidetik
gorako kooperatibentzat”.
Aldaketa hori gehituta, EKL berriak aurreko 4/1993 Legeak sortutako zalantza, hau da,
bi mota horietako 50 bazkide baino gehiagoko sozietate-errolda duten kooperatibentzat
gordetako organoa ote zen, argitu du, eta kooperatiba guztietan ezartzearen alde agertu da,
bazkideen kopurua bazter utzita eta aurrekoan legezko debekurik ez zegoela oinarri hartuta,
Espainiako Konstituzioaren 38. artikuluan ezarritako enpresa-askatasuna eta kooperatibek
beren burua erregulatzeko gaitasuna aitortuta eta kooperatiba-printzipioen aurka egiten ez
duela argi utzita.
Aurreko aldaketarekin batera −iruzkingile honen iritziz, onuragarria izan dena−, legelariak
euskal eremuaren baitan EKL berrian emandako idazketak, kooperatibak “50 bazkide
langile edo lan-bazkide baino gehiago” izan behar duelako baldintza ezabatuta, ez du soilik
bazkideen kopuruaren betekizuna kendu, ezpada, idazketari lotutako beste bat; izan ere,
sozietate-kontseilua izan zedin, manuak adierazitako bi bazkide-motetako bat izan behar
zuen kooperatibak: bazkide langileak (lan elkartuko kooperatibetan) edo lan-bazkideak
(gainerako kooperatibetan).
EKL berriak orain sorrarazten duen zalantza, berriz, hauxe da: zeinahi kooperatibak bazkide
langilerik edo lan-bazkiderik izan ez arren, sozietate-kontseilua izatea arautu dezake?
208